در مورد نیوزیلند در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
نیوزیلند با نام رسمی قلمرو همسود نیوزیلند کشوری در جنوب غربی اقیانوس آرام است، این کشور از دو جزیره بزرگ و تعداد زیادی جزیره کوچک تشکیل شده و مناطق خودمختار نیووی، جزایر کوک، توکلائو و راس را هم در بر میگیرد.
نیوزیلند فاصله زیادی با دیگر خشکیهای کره زمین دارد، بهطوریکه استرالیا نزدیکترین همسایه این سرزمین در دو هزار کیلومتری آن قرار دارد، دریای میان این دو کشور به دریای تاسمان معروف است. نزدیکترین همسایگان این کشور از شمال جزایر تونگا، فیجی، نیوکالدونیا هستند.
نیوزیلند بیش از ۸۰ میلیون سال از خشکیهای دیگر زمین جدا بودهاست و این موجب شده تا مجموعه منحصربهفردی از جانوران و گیاهان را در خود جای دهد. نیوزیلند یکی از آخرین سرزمینهایی است که انسان پا به آن گذاشت. پولینزیها در حدود سالهای ۱۲۵۰ تا ۱۳۰۰ میلادی نخستین انسانهایی بودند که وارد جزایر نیوزیلند شدند و فرهنگ مائوری را شکل دادند. آبل تاسمان دریانورد هلندی نخستین اروپایی بود که در سال ۱۶۴۲ وارد نیوزیلند شد. در سال ۱۸۴۰ بزرگان مائوری در قراردادی با پادشاهی بریتانیا این سرزمین را مستعمره بریتانیا اعلام کردند.
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۳ حدود ۷۴ درصد از جمعیت چهار و نیم میلیون نفری نیوزیلند اروپاییتبار هستند و مائوریها با ۱۵ درصد بزرگترین اقلیت قومی را شکل میدهند. آسیاییها نزدیک به ۱۲ درصد و ساکنان جزایر اقیانوسیه بیش از ۷ درصد جمعیت این کشور را شامل میشوند. فرهنگ نیوزیلند آمیزهای از فرهنگ مائوری و نخستین مهاجران بریتانیا است که با ورود بیشتر مهاجران از نقاط دیگر دنیا متنوعتر شدهاست. انگلیسی و مائوری دو زبان رسمی این کشور هستند و انگلیسی زبان رایج کشور محسوب میشود.
نیوزیلند در زمره کشورهای توسعهیافته و متمول قرار داشته و در سال ۲۰۱۳ هفتمین کشور دنیا از نظر شاخص توسعه انسانی بودهاست. اما اقتصاد آن بسیار متکی به صادرات محصولات کشاورزی و دامپروری است.
رئیس حکومت نیوزیلند پادشاه چارلز سوم است، فرماندار کل که با پیشنهاد پارلمان نیوزیلند انتخاب میشود، مسئولیت امضای قوانین را برعهده دارد، هرچند قدرت او و پادشاه کاملاً تشریفاتی است و پارلمان که در انتخابات عمومی برگزیده میشود تنها مرجع قانونگذاری در کشور است و نخستوزیر را که در رأس قوه مجریه قرار میگیرد انتخاب میکند.
تاریخ
نخستین ساکنان نیوزیلند اقوام پولینزی ساکن جزایر اقیانوس آرام بودند که در حدود قرن هشتم تا سیزدهم میلادی به این سرزمین رسیدند. پولینزیهای نیوزیلند ملت و تمدن متمایزی را به نام مائوری تشکیل دادند و برخی از آنها با سفر به جزایر چاتهام تمدنی را در آن جزایر بنیان نهادند.
در ۱۶۴۹ آبل جانسون تاسمان دریانورد هلندی اولین اروپایی بود که در سواحل نیوزیلند فرود آمد. کشتهشدن چند تن از ملوانان کشتی جانسون توسط مائوریها موجب شد که اروپاییها علاقهای به ارتباط دوباره با این جزیره نداشته باشند.
یکصد و بیست سال پس از سفر ناخدا تاسمان، در سال ۱۷۶۹ جیمز کوک ناخدای بریتانیایی در حین سفرهای دریایی خود در اقیانوس آرام به نیوزیلند رفت و نقشه دقیقی از این جزیره کشید. ارتباط اروپاییها و مائوریها پس از سفر جیمز کوک ادامهیافت، بسیاری از کشتیهای ماهیگیری و تجاری اروپایی و آمریکایی به این سرزمین رفته و در ازای فروش کالاهای خود بهویژه مصنوعات فلزی و اسلحه جات مایحتاج ضروری خود مانند آب آشامیدنی، پوست، آثار هنری، مواد غذایی را از آنها دریافت میکردند.
مهاجرت به نیوزیلند از قرن نوزدهم آغاز شد. اولین مهاجران عمدتاً گروههای مذهبی از جمله انگلیکنها، کاتولیکها، پرسبیترینها، متدیستها و باپتیستها بودند که از انگلستان و اسکاتلند میآمدند. در سال ۱۸۴۰ قرارداد وایتانگی میان دولت بریتانیا و مائوریها این کشور را را تحتالحمایه بریتانیا و بخشی از این امپراتوری ساخت. در سال ۱۸۵۶ اولین دولت خودمختار در این کشور پا گرفت و در ۱۸۷۶ دولت مرکزی سراسر خاک جزیره را تحت تسلط خود درآورد.
نیوزیلند در سال ۱۹۰۷ استقلال خود را از بریتانیای کبیر کسب کرد. نیوزیلند پس از آن عضو اتحادیه کشورهای مشترکالمنافع شد و سمت تشریفاتی ریاست حکومت را نیز همچنان در اختیار پادشاه بریتانیا گذاشت. جانشین پادشاه در نیوزیلند فرماندار کل است که به توصیه نخستوزیر انتخاب میشود. این کشور در جنگ جهانی اول به عنوان حامی بریتانیا جنگید و «ارتش مشترک نیوزلند واسترالیا» یا به اختصار آنزاک در نبرد گالیپولی در ترکیه امروزی شرکت کرد. در مجموع بیش از هجده هزار نیوزیلندی در خلال جنگ جهانی اول کشته شدند. نیوزیلند در جنگ جهانی دوم هم جزء متفقین بود و با بازشدن پای آمریکاییها به منطقه جزء همپیمانان سیاسی و اقتصادی آمریکا درآمد و تا حدی به آمریکا نزدیک شد که ناخواسته درگیر جنگ ویتنام شد و همین امر اثرات عمیقی بر حیات سیاسی نیوزیلند گذاشت. امروزه نیوزیلند نه فقط با بریتانیا و آمریکا بلکه با استرالیا، چین و ژاپن نیز روابط نزدیک و مناسبات اقتصادی گستردهای دارد.
جغرافیا
نیوزیلند یا به زبان مائوری آئوتئاروا (به معنی سرزمین ابرهای کشیده) کشوری است در اقیانوسیه واقع در آبهای جنوب غربی اقیانوس آرام و جنوب خاوری استرالیا. این کشور از دو جزیره اصلی شمالی و جنوبی و چند جزیره کوچک دیگر تشکیل شدهاست. زلاند نو کشوری است نسبتاً کوهستانی که جزیره شمالی آن دارای منشأ آتشفشانی است و آبفشانهای آن هنوز از فعالیتهای آذرین حکایت میکنند. سرتاسر جزیره جنوبی را رشته کوههای آلپ جنوبی که ارتفاع قلل آن بالاتر از سه هزار متر است دربر گرفته و آب و هوای آن معتدل مایل به سرد و مرطوب و بارانی است و رو به جنوب از دمای آن کاسته شده و به سردی میگرود. جنگلهای بارانی آن توسط مهاجران اولیه پاکسازی شده و به کشتزارهای وسیع و چراگاههای پهناور تبدیل شدهاست.
بلندترین نقطه نیوزیلند قله کوک به ارتفاع ۳۷۶۴ متر است و عمدهترین رودخانه آن رودخانه وایکاتو است که درازای آن ۴۲۰ کیلومتر میرسد و رودهای کلوته، تایر، ی کلارنس و وایتاکیاز دیگر رودهای مهم آن محسوب میشوند. دریاچه تاوپو با مساحت ۶۰۵ کیلومتر مربع که در جزیره شمالی قرار دارد، همراه با دریاچه یخچالها و یخرودهای طبیعی و کوههای پوشیده از برف و جلگهها و درههای سبز و خرم از دل انگیزترین مناظر طبیعی این سرزمین بهشمار میآید.
در مورد نیوزیلند در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کد خبر: ۸۸۶۲۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۶
کد خبر: ۸۸۵۹۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۵
کد خبر: ۸۸۵۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۵
کد خبر: ۸۸۵۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۵
کد خبر: ۸۸۵۹۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۵
کد خبر: ۸۸۵۹۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۵
کد خبر: ۸۸۵۹۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۸۵۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۸۵۸۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۸۵۸۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
ظهر امروز جمعه به وقت محلی (بامداد به وقت تهران) رسانههای نیوزلندی از وقوع حمله مسلحانه به مسجد «النور» در شهر «کریستچرچ» خبر دادند. در همین حال، نخست وزیر استرالیا مهاجم اصلی این حملات را یک تبعه راستگرای استرالیایی معرفی کرده است.
کد خبر: ۸۸۵۸۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۸۵۸۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۸۵۸۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۸۵۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۸۵۸۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۴
کد خبر: ۸۵۶۸۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۲
کد خبر: ۸۵۵۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۶
کد خبر: ۸۵۴۸۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۵
کد خبر: ۸۳۶۹۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۰۳
تابناک 4K
« نیوزیلند / زلاندنور / New Zealand» کشوری در جنوب غربی اقیانوس آرام است که از دو جزیره بزرگ و تعداد زیادی جزیره کوچک تشکیل شده و مناطق خودمختار نیو، جزایر کوک، توکلائو و راس را تشکیل شده است. زلاندنو فاصله زیادی با دیگر خشکیهای کره زمین دارد، بهطوریکه استرالیا نزدیکترین همسایه این سرزمین در دو هزار کیلومتری آن قرار دارد، دریای میان این دو کشور به دریای تاسمان معروف است. نزدیکترین همسایگان این کشور از شمال جزایر تونگا، فیجی، نیوکالدونیا هستند. زلاندنو بیش از هشتاد میلیون سال از خشکیهای دیگر زمین جدا بودهاست و این موجب شده تا مجموعه منحصربهفردی از جانوران و گیاهان را در خود جای دهد. این کشور تا قبل از ورود انسان در حدود سال 1280 میلادی فاقد هر نوع پستاندار خشکیزی بود و جایگاه بومشناختی پستانداران را پرندگان و حتی حشرات اشغال کرده بودند. بسیاری از پرندگان این جزیره قدرت پرواز نداشته و اغلب جانوران و گیاهان آن نیز بومی انحصاری (اندمیک) این جزیره بودند. زلاندنو یکی از آخرین سرزمینهایی است که انسان پا به آن گذاشت. پولینزیها در حدود سالهای 1250 تا 1300 میلادی نخستین انسانهایی بودند که وارد جزایر زلاندنو شدند و فرهنگ مائوری را شکل دادند. آبل تاسمان دریانورد هلندی نخستین اروپایی بود که در سال 1642 وارد زلاندنو شد. در سال 1840 بزرگان مائوری در قراردادی با پادشاهی بریتانیا این سرزمین را مستعمره بریتانیا اعلام کردند. تصاویری دیدنی از طبیعت منحصر به فرد نیوزلند را با کیفیت 4K در تابناک میبینید.
کد خبر: ۸۲۵۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۲۶