کلیات
کاداستر یا حدنگاری فهرست نقشهبرداری ثبتی است، یعنی نقشهبرداریای که ارزش حقوقی داشته باشد و بتوان بر اساس مرزهای آن سند مالکیت صادر کرد. عملیات تهیه نقشههای حدنگاشتی (کاداسترال) را میتوان در مراحل زیر خلاصه نمود:
تهیه نقشه از تمام یا قسمتی از شهرها
تهیه نقشه از روستاها
تهیه نقشه از زمینها و املاک در شهرها و روستاها
تهیه نقشه از مزارع و مراتع
ادوات لوازم ادوات و نیروی کار لازم برای تهیه نقشههای ثبتی
برای انجام طرح کاداستر یا حدنگاری به ادوات زیر نیاز است.
- دوربین نقشه برداری با دقت عالی و سرعت مناسب برای سرعت بخشیدن به کار
-داشتن نیروی کار بسیار ماهر در امور ثبتی و توانایی تشخیص مسایل ثبتی
-داشتن نیروی کار ماهر در زمینه تهیه کروکیهای دقیق از عرصه و اعیان املاک
-نقشه بردار ماهر و هماهنگ با کروکی کش
-استفاده از نرمافزارهای مناسب جهت ترسیم مانند Auto Cad و Mictrostation
کاداستر در ایران
حد نگاری یا کاداستر در ایران نیز از سابقه طولانی برخوردار است. در ایران تهیه نقشههای ثبتی بدین صورت میباشد:
-عملیات صحرایی که توسط گروه نقشه برداری انجام میشود
-عملیات کارتوگرافی که در دفاتر انجام میشود
-تأیـید نقشههای ثبتی بر عهده سازمان ثبت املاک میباشد
-نقشههای ثبتی عموماً در مقیاسهای ۱/۵۰۰ و ۱/۱۰۰۰ ارائه میشود.
راه های دیگر تهیه نقشه ثبتی
نقشههای ثبتی را میتوان از راههای مختلف دیگر نیز تهیه نمود، از جمله:
-بهوسیله عکسهای هوایی و کارتو گرافی
-توسط اسکنرهای لیزری و نرمافزارهای مربوط
-بهوسیله دوربینهای عکاسی بسیار قوی و نرمافزارهای مربوط
-بهوسیله عکسهای ماهوارهای و جُـز اینها
که تمامی روشهای فوق برای عملیات با متراژ بالا به صرفه و هزینهبر میباشند. سادهترین و بهترین و دقیقترین روش برای متراژهای نهچندان زیاد استفاده از دوربینهای «توتال» و «جیپیاس های» دوفرکانسه دقیق میباشد.
اجرای طرح حدنگاری در ۹۸ درصد اراضی شهری
ذبیح الله خدادادیان، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما در تاریخ ۰۴ تير ۱۳۹۸ گفت: طرح جامع حدنگاری یا کاداستر، در ۹۸ درصد اراضی شهری کشور اجرا شده است.
وی افزود: اگرچه نقشههای این درصد از اراضی کشور در اجرای این طرح جاگذاری شده، اما تثبیت نشده است. وی اضافه کرد: از ۱۶۲ میلیون و ۸۷۷ هزار عرصه خاکی کشور ۱۳۱ میلیون و ۷۱۰ هزار هکتار منابع ملی و مرتع و ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی است. خدادادیان گفت: از مجموعه عرصه خاکی کشور یک میلیون و ۳۵۰ هزار هکتار شهرها و ۴۵۰ هزار هکتار روستاها هستند.
وی افزود: از ۱۰۴ میلیون هکتار اراضی طبیعی که نقشه اش به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور داده شده ۲۳ میلیون هکتار در اجرای طرح کاداستر تثبیت شده، اما تا کنون لایههای اطلاعاتیش بارگذاری نشده است. رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با بیان اینکه اجرای طرح کاداستر از ابتدای سال ۹۴ آغاز شد و بر اساس قانون باید ظرف پنج سال کامل میشد گفت: همکاری نکردن برخی دستگاه ها، اختصاص نیافتن اعتبارات لازم و کمبود نیروهای متخصص از جمله عواملی است که باعث شده است تا این طرح به طور کامل اجرایی نشود.
خدادادیان افزود: تنها یک سوم بودجه مصوب قانونی برای اجرای این طرح به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اختصاص مییابد و ۴۲ درصد درآمد سازمان از محل اجرای این طرح به هلال احمر اختصاص پیدا میکند. وی با بیان اینکه قوانین ثبت شرکتها مربوط به سال ۱۳۱۰ است و بسیاری از آنها به روز نشده است گفت: هم اکنون یک میلیون و ۵۰۰ هزار شرکت ثبت شده در کشور وجود دارد. خدادادیان افزود: سال گذشته ۵۰ هزار و ۸۲۵ شرکت و ۱۱ هزار و ۷۸۴ موسسه در کشور ثبت شد. وی با اشاره به اقدامات این سازمان برای وصول معوقات بانکی گفت: در سال ۹۷، ۱۰ هزار میلیارد تومان از این معوقات وصول شد.