در مورد هیرمند در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

 
 
کلیات

هیرمند یا هلمند نام رودی است که از استان هلمند افغانستان روان شده و به دریاچه هامون که دریاچه‌ای مشترک بین افغانستان و ایراناست می‌ریزد. رود بزرگ هیرمند از رود‌های پرآب افغانستان و آسیا به‌شمار می‌رود که سالانه میلیارد‌ها متر مکعب آب در آن جریان می‌یابد و طول آن ۱۱۰۰ کیلومتر است و از این رو طولانی‌ترین رود واقع بین سند و فرات به‌شمار می‌آید.

 
فلسفه نام گذاری

نام این رود به ریخت‌های هیرمند، هلمند، هندمند، هیلمن و هیرمن نیز در نسک‌های گوناگون تاریخی و گیتاشناسی آمده‌است. نام این رود در اوستا به گونه هئتومنت Haetumant آمده‌است. بخش نخست این نام معنای بنداب یا ورغ یا سد را می‌دهد و منت نیز همان‌مند در فارسی کنونی است که معنای دارندگی را می‌رساند. پس نام این رود به معنای برخوردار از بند می‌باشد. همچنین در اوستا این نام معنای عام سرزمینی که زود سیراب می‌شود را نیز دارد.

 
 
سرچشمه

این رود از بلندی‌های کوه‌های بابا در ۴۰ کیلومتری غرب کابل از رشته کوه هندوکش در افغانستان سرچشمه می‌گیرد و پس از مسافت ۱۱۰۰ کیلومتر وارد دریاچه هامون که دریاچه‌ای مشترک بین افغانستان و ایران است می‌شود.

 

مسیر

هیرمند از جنوب باختری کابل پس از پیوستن به رودخانه دیگری به نام ارغنداب از جنوب باختری کابل گذشته و وارد دشت مارگو‌ می‌شود. این رودخانه، در محل بند کمال‌خان واقع در خاک افغانستان تغییر مسیر داده و به شمال منحرف می‌گردد و در بند کهک واقع در ۳۶ کیلومتری جنوب خاوری زابل وارد دریاچه هامون می‌شود.


دریای‌هلمند که از شرق به غرب امتداد دارد با عبور از” کمال خان” به شمالغرب متمایل می‌گردد که حدود ۷۰ کیلومتر موازی به مرز افغانستان و ایران امتداد می‌یابد و بعد در پیلر- ۵۱ (پایه) حد وسط دریا، سرحد میان افغانستان و ایران را می‌سازد. این سرحد مشترک تا پیلر- ۵۴ به طول ۲۷ کیلومتر امتداد می‌یابد. به این صورت ایران در امتداد ۱۱۵۰کیلومتر دریای هلمند، فقط ۲۷ کیلومتر با افغانستان شریک است.
 
نقش آفرینی در تعیین مرز 

در سرتاسر مرز افغانستان و ایران ۱۸۰ پیلر نصب است که ۹۰ پیلر آن را مکمهن از دهنهٔ ذوالفقار (از شمال به جنوب) تا نزدیکی‌های شیندندو التایی با ۹۰ پیلر دیگر از نقطهٔ صفری در رباط جعلی (ازجنوب به شمال) تا ختم کار مکمهن را مشخص نمود. در دونقطهٔ که دریای هلمند و دریای هریرود مرز مشترک ایران و افغانستان را می‌سازد.

 
 
ریزشگاه

دریای هلمند بعد از عبور از «شیلهٔ چرخ» در نزدیک سیاهدک و با سیرآب کردن ولسوالی‌های «کنک» و «چخانسور» به سوی هامون پوزک در جهیل سیستان سیر کرده در موقع توفانی سال که آب هلمند بالا می‌رود، هامون پوزک و هامون هلمند پرشده به هامون صابری می‌ریزند (در کنار مرکز ولسوالی چخانسور دریای خاشرود نیز به هامون پوزک می‌ریزد و در منطقهٔ شند معصوم خان دریای «خسپاس» که گاه سیل می‌کند نیز به هامون پوزک وصل می‌شود. هامون پوزک، هامون هلمند و هامون صابری در مجموع جهیل سیستان را می‌سازند). علاوه به آب اضافی هامون‌های پوزک و هلمند که به هامون صابری می‌ریزد، دریا‌های «فراه رود» و «هاروت رود» نیز بالاخره به هامون صابری خالی می‌شوند. جهیل سیستان در مجموع ۷۵۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد که خط مرزی از وسط این جهیل عبور کرده که بخش بیشتر جهیل سیستان جزء خاک ایران است.

در مورد هیرمند در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

نقش قابل توجه هیرمند در تأمین آب آشامیدنی سالم مردم سیستان، توسعه اقتصادی- اجتماعی و تعدیل شرایط زیست‌ محیطی منطقه، موجب شده تا هرگونه تغییر در مناطق بالادست، از جمله انسداد یا انحراف رودخانه، بر حقوق بنیادین ساکنان این منطقه از جمله حق بر دسترسی مردم به آب آشامیدنی کافی و سالم، حق بر محیط زیست سالم، حق بر سلامت و حق بر استانداردهای مناسب زندگی آنان آثار منفی برجای گذارد.
کد خبر: ۱۱۷۶۰۸۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۳۱

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به بیانیه روز پنج شنبه طالبان در مورد صحبت‌های اخیر « سید ابراهیم رییسی» رییس جمهور ایران در ارتباط با حقآبه ایران از هیرمند واکنش نشان داد و آن را سیاسی دانست.
کد خبر: ۱۱۷۵۸۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۹

طالبان در پاسخ به اظهارت رئیس جمهور درباره حقابه هیرمند ، بیانیه ای منتشر کرد.
کد خبر: ۱۱۷۵۷۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۹

وزیر امورخارجه گفت: مساله آب رودخانه هیرمند از چهار ماه قبل به این وزارتخانه و وزارت نیرو محول شده و تا کنون در این زمینه اقدامات و کارهای خوبی انجام شده است.
کد خبر: ۱۱۷۵۶۶۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۸

عدم پایبندی افغانستان بر تامین حق‌آبه رودخانه هیرمند و به‌تبع آن خشکی هامون به‌عنوان دریاچه‌ای که حیات سیستان و بلوچستان به آن وابسته است، موجب چالش‌هایی در این منطقه شده است. چالش‌هایی که گرچه چندان جدید نیست، اما دستور ویژه رئیس جمهوری و دیگر اقداماتی که در ماه‌های اخیر برای تامین حق‌آبه ایران صورت گرفته بار دیگر این امید را زنده کرده که تامین حق‌آبه، جان تازه‌ای به هیرمند ، زیستگاه‌های جانوری و گیاهی و از همه مهم‌تر معیشت و زندگی ساکنان این منطقه بدهد.
کد خبر: ۱۱۷۵۵۳۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۷

درحالی که حدود ۸ ماه از آغاز سال آبی جاری می‌گذرد، از حق آبه ۸۲۰ میلیون مترمکعبی ایران از هیرمند ، تنها حدود ۳۰ میلیون مترمکعب از سوی افغانستان رهاسازی شده و افغان‌ها هر بار با بهانه‌ای از تحویل حق آبه ایران سرباز می‌زنند.
کد خبر: ۱۱۷۵۳۶۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۵

رئیس جمهور به وزرای نیرو و خارجه و همچنین نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان مأموریت ویژه داد تا حق‌آبه ایران از هیرمند را با جدیت پیگیری کنند.
کد خبر: ۱۱۷۵۳۳۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۵

نماینده زابل، زهک، هیرمند ، نیمروز و هامون در مجلس شورای اسلامی‌ و نمایندگان نخبگان استان سیستان و بلوچستان شب گذشته در دیدار با حسین امیر عبداللهیان و معاونین و مدیران ارشد وزارت امور خارجه با اشاره به بحران آب در این استان بر پیگیری موثرتر حق آبه هیرمند از سوی دستگاه دیپلماسی تاکید کردند.
کد خبر: ۱۱۷۴۲۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۷

نماینده مجلس گفت: رئیس‌جمهور به وزارت امور خارجه تکلیف کرده که هر چه سریع‌تر با اتمام حجت به افغانستان حقابه هیرمند را بگیرند.
کد خبر: ۱۱۶۱۷۱۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۹

سفیر جدید کشورمان در کابل با وزیر خارجه دولت موقت طالبان دیدار و دو طرف در خصوص حقابه هیرمند تبادل نظر کردند.
کد خبر: ۱۱۶۰۸۲۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۳

طالبان زیر قول و قرارش زد
وضعیتی عجیب که انتظار می‌رفت امسال تغییر کند چراکه علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو اعلام کرده بود طالبان در توافقی با کشورمان قول داده اند که «قطره‌ای آب به سمت گود زره که منطقه‌ای لم یزرع است جاری نشود.» قول و وعده‌ای که حالا تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد، محقق نشده است تا نه تنها وخیم‌ترین روز‌های هامون تداوم داشته باشد، که خطر شکل گیری کانون گرد و غبار‌های آسیب زا، سه کشور را تهدید کند.
کد خبر: ۱۱۳۸۵۴۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۲

در این درگیری‌ها نیرو‌های طالبان گلوله‌هایی به سمت منازل حاشیه شرقی شهر دوست‌محمد شلیک کرده‌اند و حجم آتش بین دو طرف برای دقایقی تشدید شده است. برخی منابع افغانستانی مدعی شده‌اند، در این درگیری، یک تن از طالبان کشته و یک تن دیگر زخمی شده است که منابع مستقل چنین موضوعی را تاکنون تایید نکرده‌اند.
کد خبر: ۱۱۳۲۶۰۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹

به زودی هیات عالیرتبه ای از وزارت نیروی ایران برای بررسی و رفع موانع موجود و رایزنی با مقامات افغانستان در مورد حقابه عازم این کشور می شود.
کد خبر: ۱۱۳۲۱۸۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۷

رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به آخرین وضعیت رهاسازی حق‌آبه رودخانه هیرمند گفت: مسئولان افغانستان زیر بار اعداد و ارقام ایران در خصوص حق‌آبه هیرمند نمی‌روند.
کد خبر: ۱۱۳۱۱۴۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۱

فرماندار شهرستان هیرمند شهادت گروهبان شهید محمد صیادی یکی از مرزبانان جمهوری اسلامی ایران مستقر در مرزهای این شهرستان را تبریک و تسلیت گفت.
کد خبر: ۱۱۲۷۰۹۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۸

وزارت انرژی و آب حکومت طالبان اعلام کرده که به زودی کار ساخت بند کمال خان نهایی خواهد شد و ساخت این بند به هدف مدیریت آب‌های کشور بر رود هیرمند در نظر گرفته شده است.
کد خبر: ۱۱۲۵۶۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۳۱

وزیر نیرو گفت: بر اساس توافق‌نامه میان ایران و افغانستان؛ افغانستان مکلف به رهاسازی حقابه رودخانه هیرمند است که این موضوع به شدت پیگیری خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۱۰۹۵۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۵

هرات نیوز، رسانه افغانستانی با انتشار ویدیویی از سخنگوی وزارت آب و برق طالبان نوشت: شایعاتی پخش شده بود که آب بند (سد) کمال خان بسوی ایران باز شده است، سخنگوی وزارت آب و برق این افواهات را رد می‌کند!
کد خبر: ۱۱۰۰۱۰۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۹

سفیر سابق ایران در افغانستان با بیان اینکه باید مثل برق شبکه سراسری آب داشته باشم، گفت: باید وارد همکاری مشترک کشاورزی در مرز شویم، به عنوان مثال تکنولوژی، حتی بازار و زمین آورده ما و آب و نیروی کار آورده افغان‌ها باشد.
کد خبر: ۱۰۷۱۳۴۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۳۱

شبکه خبری بلومبرگ در گزارشی به نقل از مقامات عراق اعلام کرد که این کشور برای پایان دادن به ناآرامی های ناشی از خاموشی های گسترده، در حال تدوین یک برنامه ۴۰ میلیارد دلاری برای تولید برق توسط انرژی هسته ای است.
کد خبر: ۱۰۵۶۸۳۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۸

nabzefanavari
ostanha
bato
farhangi
jahan
economic
sport
social
parliment
نبض بورس - داخلی - ستون چپ