کلیات
نیوزیلند با نام رسمی قلمرو همسود نیوزیلند کشوری در جنوب غربی اقیانوس آرام است، این کشور از دو جزیره بزرگ و تعداد زیادی جزیره کوچک تشکیل شده و مناطق خودمختار نیووی، جزایر کوک، توکلائو و راس را هم در بر میگیرد.
نیوزیلند فاصله زیادی با دیگر خشکیهای کره زمین دارد، بهطوریکه استرالیا نزدیکترین همسایه این سرزمین در دو هزار کیلومتری آن قرار دارد، دریای میان این دو کشور به دریای تاسمان معروف است. نزدیکترین همسایگان این کشور از شمال جزایر تونگا، فیجی، نیوکالدونیا هستند.
نیوزیلند بیش از ۸۰ میلیون سال از خشکیهای دیگر زمین جدا بودهاست و این موجب شده تا مجموعه منحصربهفردی از جانوران و گیاهان را در خود جای دهد. نیوزیلند یکی از آخرین سرزمینهایی است که انسان پا به آن گذاشت. پولینزیها در حدود سالهای ۱۲۵۰ تا ۱۳۰۰ میلادی نخستین انسانهایی بودند که وارد جزایر نیوزیلند شدند و فرهنگ مائوری را شکل دادند. آبل تاسمان دریانورد هلندی نخستین اروپایی بود که در سال ۱۶۴۲ وارد نیوزیلند شد. در سال ۱۸۴۰ بزرگان مائوری در قراردادی با پادشاهی بریتانیا این سرزمین را مستعمره بریتانیا اعلام کردند.
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۳ حدود ۷۴ درصد از جمعیت چهار و نیم میلیون نفری نیوزیلند اروپاییتبار هستند و مائوریها با ۱۵ درصد بزرگترین اقلیت قومی را شکل میدهند. آسیاییها نزدیک به ۱۲ درصد و ساکنان جزایر اقیانوسیه بیش از ۷ درصد جمعیت این کشور را شامل میشوند. فرهنگ نیوزیلند آمیزهای از فرهنگ مائوری و نخستین مهاجران بریتانیا است که با ورود بیشتر مهاجران از نقاط دیگر دنیا متنوعتر شدهاست. انگلیسی و مائوری دو زبان رسمی این کشور هستند و انگلیسی زبان رایج کشور محسوب میشود.
نیوزیلند در زمره کشورهای توسعهیافته و متمول قرار داشته و در سال ۲۰۱۳ هفتمین کشور دنیا از نظر شاخص توسعه انسانی بودهاست. اما اقتصاد آن بسیار متکی به صادرات محصولات کشاورزی و دامپروری است.
رئیس حکومت نیوزیلند پادشاه چارلز سوم است، فرماندار کل که با پیشنهاد پارلمان نیوزیلند انتخاب میشود، مسئولیت امضای قوانین را برعهده دارد، هرچند قدرت او و پادشاه کاملاً تشریفاتی است و پارلمان که در انتخابات عمومی برگزیده میشود تنها مرجع قانونگذاری در کشور است و نخستوزیر را که در رأس قوه مجریه قرار میگیرد انتخاب میکند.
تاریخ
نخستین ساکنان نیوزیلند اقوام پولینزی ساکن جزایر اقیانوس آرام بودند که در حدود قرن هشتم تا سیزدهم میلادی به این سرزمین رسیدند. پولینزیهای نیوزیلند ملت و تمدن متمایزی را به نام مائوری تشکیل دادند و برخی از آنها با سفر به جزایر چاتهام تمدنی را در آن جزایر بنیان نهادند.
در ۱۶۴۹ آبل جانسون تاسمان دریانورد هلندی اولین اروپایی بود که در سواحل نیوزیلند فرود آمد. کشتهشدن چند تن از ملوانان کشتی جانسون توسط مائوریها موجب شد که اروپاییها علاقهای به ارتباط دوباره با این جزیره نداشته باشند.
یکصد و بیست سال پس از سفر ناخدا تاسمان، در سال ۱۷۶۹ جیمز کوک ناخدای بریتانیایی در حین سفرهای دریایی خود در اقیانوس آرام به نیوزیلند رفت و نقشه دقیقی از این جزیره کشید. ارتباط اروپاییها و مائوریها پس از سفر جیمز کوک ادامهیافت، بسیاری از کشتیهای ماهیگیری و تجاری اروپایی و آمریکایی به این سرزمین رفته و در ازای فروش کالاهای خود بهویژه مصنوعات فلزی و اسلحه جات مایحتاج ضروری خود مانند آب آشامیدنی، پوست، آثار هنری، مواد غذایی را از آنها دریافت میکردند.
مهاجرت به نیوزیلند از قرن نوزدهم آغاز شد. اولین مهاجران عمدتاً گروههای مذهبی از جمله انگلیکنها، کاتولیکها، پرسبیترینها، متدیستها و باپتیستها بودند که از انگلستان و اسکاتلند میآمدند. در سال ۱۸۴۰ قرارداد وایتانگی میان دولت بریتانیا و مائوریها این کشور را را تحتالحمایه بریتانیا و بخشی از این امپراتوری ساخت. در سال ۱۸۵۶ اولین دولت خودمختار در این کشور پا گرفت و در ۱۸۷۶ دولت مرکزی سراسر خاک جزیره را تحت تسلط خود درآورد.
نیوزیلند در سال ۱۹۰۷ استقلال خود را از بریتانیای کبیر کسب کرد. نیوزیلند پس از آن عضو اتحادیه کشورهای مشترکالمنافع شد و سمت تشریفاتی ریاست حکومت را نیز همچنان در اختیار پادشاه بریتانیا گذاشت. جانشین پادشاه در نیوزیلند فرماندار کل است که به توصیه نخستوزیر انتخاب میشود. این کشور در جنگ جهانی اول به عنوان حامی بریتانیا جنگید و «ارتش مشترک نیوزلند واسترالیا» یا به اختصار آنزاک در نبرد گالیپولی در ترکیه امروزی شرکت کرد. در مجموع بیش از هجده هزار نیوزیلندی در خلال جنگ جهانی اول کشته شدند. نیوزیلند در جنگ جهانی دوم هم جزء متفقین بود و با بازشدن پای آمریکاییها به منطقه جزء همپیمانان سیاسی و اقتصادی آمریکا درآمد و تا حدی به آمریکا نزدیک شد که ناخواسته درگیر جنگ ویتنام شد و همین امر اثرات عمیقی بر حیات سیاسی نیوزیلند گذاشت. امروزه نیوزیلند نه فقط با بریتانیا و آمریکا بلکه با استرالیا، چین و ژاپن نیز روابط نزدیک و مناسبات اقتصادی گستردهای دارد.
جغرافیا
نیوزیلند یا به زبان مائوری آئوتئاروا (به معنی سرزمین ابرهای کشیده) کشوری است در اقیانوسیه واقع در آبهای جنوب غربی اقیانوس آرام و جنوب خاوری استرالیا. این کشور از دو جزیره اصلی شمالی و جنوبی و چند جزیره کوچک دیگر تشکیل شدهاست. زلاند نو کشوری است نسبتاً کوهستانی که جزیره شمالی آن دارای منشأ آتشفشانی است و آبفشانهای آن هنوز از فعالیتهای آذرین حکایت میکنند. سرتاسر جزیره جنوبی را رشته کوههای آلپ جنوبی که ارتفاع قلل آن بالاتر از سه هزار متر است دربر گرفته و آب و هوای آن معتدل مایل به سرد و مرطوب و بارانی است و رو به جنوب از دمای آن کاسته شده و به سردی میگرود. جنگلهای بارانی آن توسط مهاجران اولیه پاکسازی شده و به کشتزارهای وسیع و چراگاههای پهناور تبدیل شدهاست.
بلندترین نقطه نیوزیلند قله کوک به ارتفاع ۳۷۶۴ متر است و عمدهترین رودخانه آن رودخانه وایکاتو است که درازای آن ۴۲۰ کیلومتر میرسد و رودهای کلوته، تایر، ی کلارنس و وایتاکیاز دیگر رودهای مهم آن محسوب میشوند. دریاچه تاوپو با مساحت ۶۰۵ کیلومتر مربع که در جزیره شمالی قرار دارد، همراه با دریاچه یخچالها و یخرودهای طبیعی و کوههای پوشیده از برف و جلگهها و درههای سبز و خرم از دل انگیزترین مناظر طبیعی این سرزمین بهشمار میآید.
وقوع سه زلزله پرقدرت در نیوزیلند موجب شد تا در این کشور هشدار سونامی اعلام شود.
کد خبر: ۱۰۳۸۷۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۵
هشدار درباره وقوع سونامی؛
مرکز زمین شناسی آمریکا، قدرت این زمین لرزه را ۶.۹ ریشتر اعلام کرده و گفته هشدار سونامی صادر شده است. گفته شده موجهای سونامی تا ۱۸۰ مایلی (حدود ۲۹۰ کیلومتری) مرکز زلزله امکانپذیر است.
کد خبر: ۱۰۳۸۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۵
یک قاضی نیوزیلند ی امروز (پنجشنبه) برنتون تارنت که در مرگبارترین تیراندازی ها جان ۵۱ نمازگزار مسلمان در این کشور را گرفت، به حبس ابد بدون عفو مشروط محکوم کرد و گفت این مجازات هم برای جرایم "شرورانه" او کفایت نمی کند.
کد خبر: ۹۹۹۱۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۶
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۸۳۲۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۹
وزارت بهداشت نیوزیلند بامداد دوشنبه در بیانیهای اعلام کرد که این کشور برای اولین بار از ۲۸ فوریه گذشته (۹ اسفندماه ۹۸) هیچ فرد جدیدی به بیماری کووید- ۱۹ مبتلا نشده است.
کد خبر: ۹۸۳۱۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۹
یک مرد استرالیایی که متهم به حمله به دو مسجد در نیوزیلند و قتل ۵۱ نفر بود، اتهام خود را پذیرفت.
کد خبر: ۹۶۸۱۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۷
فوران آتشفشان در نیوزیلند مردم این کشور را به شدت دچار ترس و وحشت کرده است. پلیس نیوزیلند اعلام کرد شمار کشتههای فوران آتشفشانی در این کشور به شانزده نفر رسیده است.
کد خبر: ۹۴۴۱۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۴
۹ نفر نیز در فهرست رسمی افرادی قرار گرفته اند که طی این حادثه گم شده اند.
کد خبر: ۹۴۳۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۱
رسانه های محلی نیوزلند از فوران آتشفشان در جزیره «وایت» و زخمی شدن چندین نفر در اثر وقوع این حادثه طبیعی خبر دادند.
کد خبر: ۹۴۲۶۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۸
تابناک 4K
« نیوزیلند / New Zealand» یا زلاندنو که زبان مائوری «آئوتئاروا / Aotearoa» (به معنی سرزمین ابرهای کشیده) خوانده میشود، کشوری در جنوب غربی اقیانوس آرام است، این کشور از دو جزیره بزرگ و تعداد زیادی جزیره کوچک تشکیل شده و مناطق خودمختار نیووی، جزایر کوک، توکلائو و راس را هم در بر میگیرد. محیط زیست زلاندنو با جانوران و گیاهان منحصربفرد خود از تمام نقاط دنیا متمایز است. این سرزمین حدود 82 میلیون سال است که از خشکیهای دیگر کره زمین جدا افتاده و همین موجب ایجاد جاندارانی شگفتانگیز شده که در برخی موارد ویژگیهای باستانی ابرقاره گندوانا را حفظ کرده و به صورت فسیلهایی زنده درآمدهاند. این کشور تا قبل از ورود انسان در حدود سال ۱۲۸۰ میلادی فاقد هر نوع پستاندار خشکیزی بود و جایگاه بومشناختی پستانداران را پرندگان و حتی حشرات اشغال کرده بودند. بسیاری از پرندگان این جزیره قدرت پرواز نداشته و اغلب جانوران و گیاهان آن نیز بومی انحصاری (اندمیک) این جزیره بودند. پیش از این تصاویری از طبیعت آئوتئاروا را در تابناک مشاهده کردهاید و اکنون تصاویر تازهای از طبیعت نیوزلند را با کیفیت 4K میبینید.
کد خبر: ۹۴۲۳۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۸
کد خبر: ۹۱۷۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۳
کد خبر: ۹۱۷۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۱۹
نخستوزیر نیوزیلند اعلام کرد: همکاری این کشور برای آموزش سربازان عراقی به همراه استرالیا در سال آینده به پایان میرسد و از ژوئن ۲۰۲۰ نیروهای نیوزیلند ی از عراق خارج خواهند شد. اما این نیروها برای ۱۸ ماه دیگر در افغانستان میمانند.
کد خبر: ۹۰۴۵۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۰
کد خبر: ۸۹۶۲۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۳
نخستوزیر نیوزیلند که بابت مدیریت تیراندازی مرگبار ماه گذشته در مساجد کرایستچرچ با ستایش داخلی و خارجی گسترده روبرو شد، به بالاترین میزان محبوبیت مردمی از زمان آغاز به کارش رسیده است.
کد خبر: ۸۹۱۹۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۶
نخستوزیر نیوزیلند به دلیل همدردی با خانواده قربانیان حمله تروریستی کرایست چرچ، پیامهای اینترنتی مبنی بر تهدید به مرگ دریافت کرده است.
کد خبر: ۸۸۷۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۰۳
کد خبر: ۸۸۶۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۹
رهبران جامعه مسلمانان نیوزیلند امروز دوشنبه مراتب قدردانی خود را از بابت حمایت جامعه و مردم این کشور از آنها در پی حمله تروریستی هولناک روز جمعه یک عامل مسلح به دو مسجد که منجر به جان باختن ۵۰ مسلمان شد، ابراز کردند.
کد خبر: ۸۸۶۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۷
کد خبر: ۸۸۶۴۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۷
جدیدترین اخبار گوناگون را در «تابناک با تو» از دست ندهید. در این سایت شما هر روز گزیدهای از آخرین اخبار پیرامون موضوعات خانواده، سلامت و بهداشت، سرگرمی و دانستنیها، آشپزی، فیلم و عکسهایی از سراسر جهان، دکوراسیون و ... را دنبال خواهید کرد. همچنین «تابناک باتو» هر روزه آماده است، مطالب ارسالی شما را نیز متناسب با موضوعات نامبرده در سایت منتشر کند. گزارش کامل از گزیدهخبرهای امروز «تابناک با تو» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۸۸۶۳۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۶