در مورد رفراندوم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات


هَمه‌پُرسی یا رِفِراندوم (Référendum) رأی‌گیری مستقیم از همهٔ اعضای تشکیل دهندهٔ یک سازمان یا جامعه است برای رد یا تصویب سیاستی که رهبران یا نمایندگان پیشنهاد کرده‌اند. هدف همه‌پرسی پرهیز از قانون‌گذاری به زیان اکثریّت جامعه‌است. در نظام‌های نمایندگی و پارلمانی جدید از همه‌پرسی تنها برای تصویب قانون اساسی یا تغییر اساسی در حکومت بهره می‌گیرند؛ ولی در برخی جامعه‌های کوچک برای همهٔ امور رأی همگان پرسیده می‌شود.


انواع همه‌پرسی


دو نوع همه‌پرسی وجود دارد: اختیاری و اجباری. همه‌پرسی اجباری معمولاً برای تصویب قانون اساسی یا متمّم آن است. در همه‌پرسی اختیاری نمایندگان مجلس ممکن است با اکثریّت قاطع مسئله‌ای را به رأی عمومی واگذارند یا دولت، در غیاب مجلس یا به رغم آن، موضوعی را به رای عمومی بگذارد. امکان دیگر همه‌پرسی با درخواست همگانی است. بدین صورت که اگر مجلس قانون‌گذاری به میل خود موضوعی را به همه‌پرسی نگذارد، کسانی از مردم که صلاحیت رأی دادن دارند، ممکن است درخواستی را امضاء کنند که موضوع به رأی عمومی گذاشته شود. شمار لازم برای این درخواست، بر حسب قوانین کشورها، از ۵ تا ۱۵ درصد مجموع رأی دهندگان در آخرین انتخابات است.

تاریخچه



وقتی انسان‌های پیش از تاریخ به شکار و جمع‌آوری میوه مشغول بودند، وجود دولت یا فرمانروایانی برای کنترل جامعه ضرورت نداشت.   ولی با رشد جمعیّت و به وجود آمدن دولت -شهرها، لازم بود تا عده‌ای از مردم به عنوان فرمانروا یا حاکم برای سازماندهی امور جامعه، قدرت را به دست بگیرند یا از طرف مردم به این مقام برگزیده شوند.
یافته‌های باستان‌شناسی و مدارک به دست آمده از گذشتگان نشان می‌دهد که در بخش‌هایی از بین‌النهرین،  هندوستان و در بخش‌هایی از ایران، مجالسی وجود داشت که منتخبین و بزرگان شهر در آن جمع می‌شدند و پیرامون مسائل مهم و بیشتر از همه در مورد جنگ تصمیم می‌گرفتند.
البته هیچ گونه کنترل کامل و دقیقی بر رفتار این حاکمان اعمال نمی‌شد و رفتار و خواسته‌های حاکمان خود به خود به عنوان قانون تلقّی می‌گردید.   اما پس از مدّتی نظام حکومتی جدیدی شکل گرفت که نقش مردم در آن پررنگ بود: در سال ۵۰۸ پیش از میلاد مسیح، نظام حکومتی جدیدی به نام حکومت مردم بر مردم در دولت شهر‌های یونان شکل گرفت. این نظام «دموکراسیا» نامیده می‌شد که متشکّل از دو کلمه «دموس» به معنی مردم و «کراسیا» به معنی فرمانروایی و در نهایت به معنی مشارکت مستقیم مردم و شهروندان در اداره جامعه بود.
مردم در نشست‌هایی گرد هم می‌آمدند و در مورد موضوعات و مسائل مهم، مذاکره و مشورت و سپس بین خود رای‌گیری می‌کردند و تصمیم نهایی را می‌گرفتند.   پس از یونان، روم هم شیوه حکومتی جمهوری را برای اداره کشور انتخاب کرد: رومی‌های باستان در سال ۵۰۹ پیش از میلاد، حکومت پادشاهی را برانداختند و نظام جمهوری برقرار کردند.
برای اوّلین بار حکومت موروثی از بین رفت و رومی‌ها به این نتیجه رسیدند که مردم نمایندگان مجلس را انتخاب کنند و امپراتور توسط نمایندگان مردم به قدرت برسد و توسط همان مجلس تحت کنترل و نظارت باشد. در واقع معنی "جمهوری" به معنی "حکومت مردم" است" البتّه این شیوه حکومتی هم در روند شکل‌گیری و پیشرفت خود تغییرات زیادی داشت.
پاتریستن‌ها که اشراف‌زاده و از طبقات مرفه جامعه بودند، خود را وارثان مادام العمر سنا دانسته و به عوام اجازه ورود به مجلس و شرکت در تصمیم‌گیری‌ها را نمی‌دادند.   اما مردم عادی خواهان شرکت هرچه بیشتر در روند اداره کشور بودند. در اثر اعتراضات مردم، مجلس دیگری به نام عوام تشکیل شد. این مجلس حق قانون‌گذاری نداشت، اما می‌توانست با ارسال نمایندگانی به جلسات سنا، در تصویب قوانین نظارت عموم مردم را اعمال یا از تصویب قوانینی علیه منافع مردم جلوگیری کند. البته این تغییرات در شیوه حکومت به همین‌جا ختم نشده و در سراسر جهان همواره بحث‌های زیادی بر سر شیوه حکومت شده‌است. گاه حتی مردم برای اجرای حق خود در انتخاب شیوه اداره امور کشور شان انقلاب کرده‌اند مانند انقلاب فرانسه.

 

در مورد رفراندوم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

تعریف رفراندوم و همه‌پرسی روشن است. خود کلمه، مفهوم و تعریفش را می‌رساند. زمانی مسئله همه‌پرسی به میانمی‌آید که ساز‌و‌کار موجود در قانون‌گذاری کافی نبوده و در واقع سامانه قانون‌گذاری کشور قادر به تصمیم‌گیری نیست
کد خبر: ۱۰۳۱۵۲۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۱۳

سخنگوی کرملین امروز (دوشنبه) گفت، همه‌پرسی اصلاح قانون اساسی روسیه که فعلا برای ۲۲ آوریل برنامه‌ریزی شده است، ممکن است بابت تحولات اخیر پیرامون کروناویروس لغو شود اما تاکنون تصمیمی در این رابطه گرفته نشده است.
کد خبر: ۹۶۷۶۵۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۴

لایحه برگزاری همه‌پرسی درباره «نظارت استصوابی» شورای نگهبان بر انتخابات بزودی به هیأت وزیران ارسال می‌شود.
کد خبر: ۹۵۸۶۶۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۴

مولاوردی می گوید: در جریان اصلاحات که این تائید و بازگشت صلاحیت‌ها بسیار حداقلی بوده است و به هیچ عنوان شامل چهره‌های شاخص نشده است .
کد خبر: ۹۵۶۹۳۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۶

رئیس‌جمهور در جمع استانداران و فرمانداران سراسر کشور؛
رئیس جمهور ضمن اشاره به اصل همه پرسی در قانون اساسی گفت: بعضی‌ها از کلمه « رفراندوم » خوششان نمی‌آید، اما پایه انتخابات ما از رفراندوم بود و از همه پرسی شروع شده است. بزرگترین خطر برای دموکراسی و حاکمیت ملی است، روزی است که انتخابات تشریفاتی شود، جای دیگری انتصاب فرمایند، بعد مردم پای صندوق بروند تشریفات انتخابات را انجام دهند...
کد خبر: ۹۵۴۸۴۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۷

نایب رئیس فراکسیون امید در گفت‌وگو با «تابناک»؛
نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی، دلجویی از مردم بعد از حوادث آبان ماه، بررسی صلاحیت کاندیدا‌ها طبق مر قانون و اجرای پیشنهاد کدخدایی درباره برگزاری رفراندوم را در افزایش مشارکت مردم در انتخابات تاثیرگذار دانست و گفت: حداقل تا چند ماه باقی مانده تا برگزاری انتخابات، شأن مجلس را به خودش برگردانید.
کد خبر: ۹۴۴۹۸۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۷

فعال سیاسی اصلاح طلب می‌گوید:من معتقدم هزینه‌ای که اعتراضات آبان ماه در پی داشت، در طول ۴۱ سال گذشته از لحاظ اقتصادی در نوع خود بی‌نظیر بوده است.
کد خبر: ۹۴۳۷۳۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۲

رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه ما هم عقیده داریم که باید به نظر و دیدگاه مردم توجه شود، گفت: رفراندوم پیشکش؛ مردم را در جریان کار‌هایی که انجام می‌دهید قرار دهید.
کد خبر: ۹۴۱۷۵۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۳

حزب ملی اسکاتلندی (SNP) به حزب اپوزیسیون کارگر پیشنهاد داد در ازای کمک آن به برگزاری دومین رفراندوم استقلال اسکاتلند، به جرمی کوربین برای به قدرت رسیدن کمک کند و این پیشنهاد واکنش‌هایی را در پی داشت؛ حزب کارگر با درخواست این حزب برای برگزاری رفراندوم استقلال در ۲۰۲۰ مخالفت کرد.
کد خبر: ۹۳۵۸۲۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۸

حمید چوپانی
کد خبر: ۹۳۱۶۶۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۹

عضو فراکسیون امید مجلس با یادآوری شفافیت اصل ۵۹ قانون اساسی و نحوه برگزاری همه‌پرسی، گفت: با توجه به موضوع می‌توان رفراندوم برگزار کرد البته موضوع‌ها نباید تخصصی و اعتقادی باشد.
کد خبر: ۹۱۸۸۸۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۸

بیش از نیمی از انگلیسی‌ها از برگزاری رفرندام دوم درباره بریگزیت حمایت می‌کنند.
کد خبر: ۸۸۹۸۵۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۱۸

کد خبر: ۸۸۹۰۲۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۱۴

هزار و پانصد و هشتاد و چهارمین بسته ویژه خبری «تابناک»؛
رصد‌خانه «تابناک»، خبر‌هایی برای مخاطبان آماده می‌کند که غیررسمی هستند یا اینکه کمتر از اهمیت خود، مورد توجه قرار می‌گیرند. تیتر‌هایی مانند پزشکیان: سال ۹۸ چند تعطیلی رسمی داریم؟/روایت لاریجانی از تماس با ظریف بعد از استعفا/ائمه جمعه کهنسال استعفا دهند و ... رصد‌خانه امروز تابناک را تشکیل می‌دهند.
کد خبر: ۸۸۲۴۶۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۱

مجتهد‌شبستری:
کد خبر: ۸۷۵۸۸۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۱۵

مرور روزنامه‌های سه شنبه هجدهم دی ماه؛
آمریکا به دنبال مذاکره با ایران، پنجه یوز بر صورت آسیا، اینستاگرام در کما، ارز دیجیتال ممنوع، اما موجود!، دست‌فرمان بانک مرکزی در بازار ارز، مستند «هاشمی زنده است»؛ پاس گل به ضد انقلاب، ماجرای رفت و برگشت CFT، غلبه اژد‌های زرد بر ترامپ، مصائب زنان و سیاست، حجاب در رفراندوم رأی می‌آورد، مأموریت ویژه دادستان کل، ابهام در حذف کنکور برای سیزده رشته پرطرفدار دانشگاه، حواله‌های بی‌محل خودرو، ۱۴ هزار خودروی خارجی در راه بازار، بازی دو سر باخت آمریکا روی میز شام و ماجرای امامزاده شدن مقبره پدر نماینده مجلس، از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
کد خبر: ۸۶۷۷۲۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۸

هزار و پانصد و سی و دومین بسته ویژه خبری «تابناک»؛
رصد‌خانه «تابناک»، خبر‌هایی برای مخاطبان آماده می‌کند که غیررسمی هستند یا اینکه کمتر از اهمیت خود، مورد توجه قرار می‌گیرند. تیتر‌هایی مانند: واکنش خداکرمی به شکایت ستاد امر به معروف و نهی از منکر اصفهان/صادقی: گرفتن بودجه با لابی ظلمی مضاعف است/توضیح ترقی درباره نظر مصباح راجع به احمدی‌نژاد و ... که رصد‌خانه امروز تابناک را تشکیل می‌دهند.
کد خبر: ۸۶۷۶۶۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۷

کد خبر: ۸۶۰۲۳۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۲

وقایع اتفاقیه؛
پس از پیروزی انقلاب در سال 1357، همه‌پرسی جمهوری اسلامی ایران در روزهای 10 و 11 فروردین 1358 در سراسر ایران برگزار شد و طبق نتایج اعلامی 98.2 واجدان شرکت در همه‌پرسی با دادن رای «آری»، با برقراری حکومت جمهوری اسلامی موافقت کردند. صادق طباطبایی درباره ملاقاتش با امام خمینی در آن ایام در کتاب خاطراتش آورده است: «[در قم] گفتم به امام که اصلا رفراندوم می‌خواهید چه کار؟ زدیم زیرکل ماجرا (با خنده). گفتم که دنیا انقلاب اسلامی را قبول کرده و مردم هم پذیرفته‌اند و در خیابان یک‌صدا فریاد «جمهوری اسلامی» می‌دهند، هرچه شما بگویید و بخواهید همان می‌شود؛ بنابراین چرا رفراندوم برگزار کنیم؟ امام گفتند که شما نمی‌فهمید، 30 سال بعد می‌گویند که در آن فضای احساسی بر شعور مردم سوار شدند و نظر خود را به مردم براساس عواطف دیکته کردند. بعدا دیدیم که حرف امام چقدر درست بود. بعد ما گفتیم که پس حداقل شش ماه فرصت بدهید تا دولت مستقر شود. امام گفتند که نه. همین تعطیلات عید که در پیش است، برگزار کنید. گفتم نمی‌شود. گفتند چرا، می‌شود. شما خودت انجمن‌چی هستی و کار تشکیلاتی کرده‌ای. برو در وزارت کشور به سبک انجمن‌های اسلامی کارها را انجام بده.» در روز 12 فروردین نتایج اعلام شد و امام خمینی حکومت جمهوری اسلامی را اعلام کرد و بدین ترتیب این روز را روز جمهوری اسلامی نامیدند برگه رای، دوقسمتی بود و شامل نیمه «آری» -به رنگ سبز- و نیمه «نه» -به رنگ قرمز- بود و روی آن چنین درج شده بود: «بسمه تعالی، دولت موقّت انقلاب اسلامی، وزارت کشور، تعرفه انتخابات رفراندم، تغییر رژیم سابق به جمهوری اسلامی، که قانون اساسی آن از تصویب ملّت خواهد گذشت.» رای‌دهندگان، می‌بایست بخش موردنظر خود را از برگه جدا می‌کردند و در صندوق رای می‌انداختند و می‌توانستد قسمت دیگر را همراه با خود ببرند. اسوشتیدپرس یکی از رسانه‌هایی بود که این رویداد را پوشش داد. تصاویر پراکنده این بنگاه خبری را که در آن احمد صدر حاج سیدجوادی وزیر کشور دولت موقت و صادق طباطبایی معاون امور روابط عمومی دولت موقت مشاهده می‌شود و ظاهراً در ستاد همه پرسی ثبت شده را در تابناک می‌بینید. در این تصاویر حاج سیدجوادی نتیجه همه پرسی را اعلام می‌کند.
کد خبر: ۸۴۷۶۸۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۱۱

هزار و سیصد و هفتاد و چهارمین بسته ویژه خبری «تابناک»؛
رصد‌خانه «تابناک»، خبر‌هایی برای مخاطبان آماده می‌کند که غیررسمی هستند یا اینکه کمتر از اهمیت خود، مورد توجه قرار می‌گیرند. تیتر‌هایی مانند؛ پیشنهاد "جیسون رضاییان" به ترامپ درباره ایران/فراکسیون امید، خیلی از امیدها را ناامید کرد/ماجرای ویلای بحث برانگیزی که در اراضی ملی ساخته شد و... رصد‌خانه امروز تابناک را تشکیل می‌دهند.
کد خبر: ۸۴۶۹۱۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۶

nabzefanavari
ostanha
bato
farhangi
jahan
economic
sport
social
parliment
نبض بورس - داخلی - ستون چپ