کلیات
ییلاق به مناطق سردسیری که عشایر در کوچ سالانه خود به عنوان اقامتگاه بهاره و تابستانه انتخاب میکنند گفته میشود. در مقابل به مناطق گرمسیری که عشایر به عنوان اقامتگاه پاییزه و زمستانه خود انتخاب میکنند قشلاق گفته میشود. بیشتر عشایر و ایلات به ییلاق و قشلاق میروند.
وجه تسمیه
ییلاق مرکب از یی [= یای]به معنی تابستان و لاق که پسوند مکان است، به معنی جایی که در تابستان سکنی گزینند. سردسیر. مقابل قشلاق، گرمسیر. جای تابستانی. تابستانگاه. مصیف: تقییظ؛ ییلاق رفتن. تصیف، اصطیاف؛ ییلاق کردن. جای سرد و هوادار که به فصل تابستان در آن باشند. مقابل قشلاق که جای باش فصل زمستان است. (آنندراج). جای باش تابستان یعنی جای سرد و خوش هوایی که در مدت تابستان در آن توقف کنند. (ناظم الاطباء). چراگاه. میدان. (آنندراج). در زبان فارسی ییلاق یا تابستانگاه به کوهپایه، جای سردسیر یا اقامتگاه تابستانی، جای خوش آب و هوا ییلاق نیز گفته میشود.
اهمیت ییلاق و قشلاق در ساختار اجتماعی ایران
تا قبل از جنگ اول جهانی عشایر بدنه اصلی جامعه در مناطق کوهستانی ایران را تشکیل میدادند. برای مثال، در دوره جنگهای روس - ایران بخش مهمی از مردم ارسباران، که بار اصلی جنگ را به دوش میکشیدند، زندگی عشایری داشتند ؛ بنابراین طبیعی است که تنظیم سکونتگاه حافظان مرزها دغدغه اساسی حکومت مرکزی بود. خودمختاری عشایر تا حد زیادی در حفاظت مراتع ییلاقها مؤثر بود و دولت مرکزی دخالت چندانی در تخصیص چراگاه به ایلات متخاصم نداشت. مرکز گرایی افراطی دوران رضا شاه قواعد بین ایلی را مختل کرد ؛ به تدریج عشایر ساکن شدند و روستائیان ساکن مجاور ییلاقها به تخریب مراتع پرداختند. فروپاشی اجتماعی ایل قشقایی در نتیجه تخریب مناسبات ارضی به مثابه نمونهای تراژیک توسط محقق آمریکایی، لوئیس بک، به خوبی توصیف شده است. آنچه مسلم است تنظیمات مربوط به حدود ییلاقها و قشلاقها، و حقوق مالکیتی عشایر نقشی مؤثر در شکلگیری ایران نوین داشتهاست.
عشایر لرستان در طول سال برای دست یافتن به مراتع سرسبز در ییلاق و قشلاق دوبار اقدام به کوچ میکنند؛ در بهار از نیمه فروردین تا اواخر اردیبهشت از منطقه گرمسیر (شهرهایی در استان خوزستان) به منطقه سردسیر در استان چهار محال و بختیاری و دامنههای شمالی رشته کوه زاگرس نقل مکان میکنند و از اواخر شهریور تا اواسط آبان هم همین مسیر را برمی گردند.
کد خبر: ۱۱۸۷۴۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۱
بر اساس دادههای سازمان هواشناسی کشور، در حالیکه شاهد دمای بالای ۴۰ درجه در جنوب کشور هستیم، اردبیل با ۱۷ درجه سانتی گراد طی ساعات گذشته به عنوان خنکترین شهر کشور بوده است.
کد خبر: ۱۱۸۵۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۰
تصاویری از گیلان شهرستان تالش جاده اسالم به خلخال (آسفالته) گردنه الماس ییلاق را مشاهده میکنید.
کد خبر: ۱۱۷۸۰۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۶
«تخت میرزا» منطقه ای در شهرستان اسفراین است که عشایر کرمانج هر ساله در ماه خرداد برای ییلاق به آنجا کوچ می کنند. مسیر رفت و آمد نامناسب، کمبود کلاس های درس و مکان های آموزشی و کمبود آب آشامیدنی از مهمترین مشکلات عشایر این منطقه است.
کد خبر: ۱۱۲۹۹۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۴
عشایر قره داغ (منطقه ارسباران) کوچ خود از قشلاق به ییلاق را از اواسط فصل بهار آغاز و در شهریور ماه به پایان میرسانند.
کد خبر: ۱۱۲۲۲۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۲
عشایر تابستان را با کوچ به ییلاق و استفاده از مناطق خنکتر استان اردبیل و بهرهمندی از مناطق بکر و پر آب و علف سپری میکند. عشایر معمولا امرار معاش خود را با دامپروری و فروش شیر دام تامین کرده و کار اصلی آنها دامپروری است، زنهای عشایر علاوه بر کارهای روزانه همپای مردان در رسیدگی به دامها نیز فعال هستند.
کد خبر: ۱۰۶۱۷۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
فرماندار تالش اظهار کرد: چهار مسافر در ییلاق کرمان بخش اسالم این شهرستان در میان برف و کولاک گرفتار شدهاند، اما طی تماس تلفنی که با صاحب کافه محل حضور مسافران برقرار کردیم، حال عمومی آنها مساعد است.
کد خبر: ۹۵۸۶۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۴
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۰۹۱۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۲
کد خبر: ۸۰۱۹۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۰۲