کلیات

دُروز (جمع مکسر عربی واژهٔ فارسی دَرزی) که خود را موحدون می‌خوانند، یک گروه قومی-مذهبی عرب بر پایه علوم خفیه و یکتاپرستی و تأثیر پذیرفته از اندیشه‌های فیلسوفان یونانی به ویژه افلاطون و ارسطو است. سکونت‌گاه‌های اصلی پیروان آن، کشورهای سوریه، لبنان، فلسطین، اسراییل و اردن هستند ولی می‌توان آنها را در کشورهای گوناگون انگلیسی‌زبان به ویژه آمریکا و بریتانیا و کانادا و استرالیا هم یافت. دروزیان در سده ۱۱ میلادی از اسماعیلیان منشعب شدند و از مکاتب گنوسی و فلسفه نوافلاطونی و فلسفه‌های دیگر تأثیر پذیرفته‌اند.

دروزیان با اینکه از دید دینی از مسلمانان اسماعیلی منشعب شده‌اند خود را مسلمان نمی‌دانند.

دروزیان در همهٔ کشورهای سکونت‌گاهشان در اقلیت می‌زیند و جز در دو کشور لبنان و اسرائیل همواره از گروه‌های اکثریت مورد آزار قرار گرفته‌اند.

نام این گروه کیشی-نژادی از نام محمد بن اسماعیل دَرزی (از فارسی به‌معنی خیاط) (در کردی دَرزی به معنای سوزن خیاطی و در لری به معنای پارگی جزئی لباس و شکاف کوچک در اَجسام است) گرفته‌شده، با اینکه خود دروزیان اسماعیل درزی را بی‌دین می‌دانند.

تاریخ

مذهب دروزی شاخه‌ای از فرقه اسماعیلیه است. این مذهب نخستین بار در سال ۴۰۸ قمری در قاهره در مسجد ریدان پایه‌گذاری شد. بنیان‌گذار اصلی این مذهب یک ایرانی‌تبار به نام حمزه بن علی بن احمد زوزنی معروف به لباد می‌باشد. این مذهب معتقد به الوهیت (الحاکم بامر الله) و حتی خلفای سابق فاطمی از القائم به بعد بودند. به تدریج از سال ۴۳۵ قمری به بعد جامعه درزیان به صورت یک جامعه بسته درآمد بدین صورت که نه گرونده جدیدی می‌پذیرفت و نه اجازه ارتداد و بازگشت از دین را به پیروانش می‌داد. پیروان این مذهب، بیشتر در مناطق تیم واقع در منطقه حاصیبا، حلب غربی، کوه هرمن و کوه حوران در کشورهای سوریه و لبنان امروزی گسترش یافتند.

سکونت‌گاه‌ها

در کشور سوریه، بیشتر دروزیان در نواحی کوهستانی جنوب‌غربی سوریه همچون جبل العرب یا جبل الدُروز ساکن هستند و بیش از نود درصد جمعیت آن مناطق را تشکیل می‌دهند و در آن‌جا بیش از صد و بیست روستا دارند.

 مؤسسه مطالعات دُروز تخمین زده‌است که حدود چهل تا پنجاه درصد از درزیان جهان در سوریه، سی تا چهل درصد در لبنان، شش تا هفت درصد در اسرائیل، یک تا دو درصد در اردن و نزدیک به دو درصد هم در دیگر کشورهای خاورمیانه سکونت دارند.

جوامع دروزی بسیاری هم در کشورهای اروپایی، انگلیسی‌زبان، لاتین‌زبان (ونزوئلا، کلمبیا و برزیل) و آفریقای غربی یافت می‌شود.

جمعیت روی هم رفتهٔ دروزیان جهان هشتصد هزار تا یک میلیون تن برآورد شده‌است که بیشینه‌شان در شام می‌زیند.