کلیات
پادزیست یا آنتیبیوتیک بهصورت کلی فراورده یا مادهای است که از یک میکروارگانیسم تولید یا از آن گرفته میشود و میکروارگانیسمهای دیگر را از میان میبرد یا مانع رشد آنها میشود. آنتیبیوتیک یک زیستکش است. اما در کاربرد معمولتر این تعریف شامل گونههای صناعی آنتیبیوتیکها همچون سولفونامیدها و کینولونها میشود. گونههای مختلف آنتیبیوتیکها از لحاظ ویژگیهای شیمیایی، فیزیکی، داروشناسی، دامنهٔ ضدمیکروبی و سازوکار کارکرد با هم متفاوت هستند.
آنتیبیوتیکهای گستردهاثر، آنهایی هستند که در برابر گونههای مختلف میکروارگانیسمها فعال هستند. مانند تتراسایکلین که در برابر بسیاری از باکتریهای گرم مثبت، کلامیدیا، مایکوپلاسما و ریکتزیاها مؤثر است. آنتیبیوتیکهای با دامنهٔ محدود، آنهایی هستند که تنها در برابر یک میکروب یا دامنهٔ بسیار محدودی از میکروبها فعال هستند؛ مانند وانکومایسین که بیشتر دربرابر کوکسیهای گرم-مثبت مانند استافیلوکوکها و انتروکوکها مورد استفاده قرار میگیرد.
آنتیبیوتیکها، ترکیباتی شیمیایی هستند که از دو راه طبیعی و ساختگی بهدست میآیند. آنتیبیوتیکهای طبیعی از میکروارگانیسمهایی مانند قارچها و باکتریها گرفته میشوند و گروه دیگر، با طی فرآیندهای شیمیایی و آزمایشگاهی تولید میشوند. آنتیبیوتیکها به دو گروه عمده تقسیم میشوند:
آنتیبیوتیکهای باکتریکش، که باعث کشتن سلول بیماریزا میشوند و آنتیبیوتیکهای مهارگر باکتری، که باعث توقف رشد باکتریهای بیماریزا میشوند.
تاریخچه
مدتها پیش از کشف پنیسیلین بشر آموخته بود بهطور تجربی برخی مواد خام را به عنوان عامل ضدمیکروب بهکار گیرد. ۶۰۰–۵۰۰ سال پیش از میلاد، چینیها شیره کپک زده لوبیای شور را برای درمان عفونتها بهکار میبردند. اصطلاح آنتیبیوز (Antibiosis) نخستین بار در سال ۱۸۸۹ بهوسیلهٔ ویلمین برای توجیه ماهیت رقابتی جوامع زیستشناختی که در آن تنها قویترین و اصلحترین زنده میماند بهکار برده شد و چند سال بعد این اصطلاح برای آنتاگونیسم میکروارگانیسمها نیز مورد استفاده قرار گرفت.
کشف نخستین ماده آنتیبیوتیک به سال ۱۹۲۸ توسط الکساندر فلمینگ صورت گرفت، او بهطور اتفاقی متوجه اثر ضدباکتریایی مادهٔ مترشحه توسط قارچ پنیسیلیوم نوتاتوم شد. هاوارد فلوری، این ماده را تخلیص کرد و با تجویز آن، موفق به درمان عفونتها به روش سیستمیک شد. پس از این یافته، دانشمندان، مواد طبیعی دیگری را هم بهعنوان آنتیبیوتیک از جمله تتراسایکلین، استرپتومایسین و سفالوسپورینها بهدست آوردند. پس از شناسایی ساختار این مواد توسط شیمیدانها، با ایجاد تغییرات در آنها گونههای صناعی آنتیبیوتیکها تولید شدند. در نهایت گونههای جدید کاملاً صناعی آنتیبیوتیکها با اثربخشی بیشتر و ثبات شیمیایی بیشتر نیز تولید شدند.
گونههای آنتیبیوتیکها و سازوکار اثر
آنتیبیوتیکها معمولاً بر اساس مکانیسمعمل، ساختار شیمیایی یا طیف فعالیت، طبقهبندی میشوند.
مهارکنندهٔ ساخت دیوارهٔ سلولی باکتری
شامل گروه بتالا-کتامها (پنیسیلین، سفالوسپورینها، کارباپنمها (مانند ایمیپنم)، باسیتراسین، آزترئونام و ونکومایسین) میشود.
مهارکنندهٔ اثر آنزیم بتالاکتاماز
این آنزیم توسط برخی باکتریها تولید شده و حلقهٔ بتا-لاکتام آنتیباکتریها را تخریب میکند.
این آنتیبیوتیکها شامل کلاوولانیک اسید، سولباکتام، تازوباکتام و آویباکتام میشود.
تغییر در عملکرد غشای سلولی
این دسته با ایجاد تغییراتی در غشای سلولی باعث افزایش نفوذپذیری و در نتیجه، تخریب غشای سلولی میشوند که شامل پلیمیکسین، عوامل ضد قارچ پلیان (نیستاتین و آمفوتریسین بی) و داپتومایسین.
مهارکنندهٔ پروتئینسازی
مهار سنتز پروتئین از دو مسیر ممکن میشود:
الف) از طریق محدود کردن زیرواحد کوچک ریبوزوم پروکاریوتی: شامل دستهٔ آمینوگلیکوزیدها (مانند جنتامایسین) و دستهٔ تتراسایکلینها میشود.
ب) از طریق محدود کردن زیرواحد بزرگ ریبوزوم پروکاریوتی: شامل دستهٔ ماکرولیدها، دستهٔ لینکلوزامیدها، کلرامفنیکل، کلیندامایسین، لینزولید و استرپتوگرامین میشود.
مهارکنندهٔ همانندسازی دیاِناِی
شامل دستهٔ فلوروکینولونها و مترونیدازول میشود.
مهارکنندهٔ رونویسی آراِناِی
شامل ریفامپین میشود.
مهارکنندهٔ سنتز فولیک اسید
شامل دستهٔ سولفونامیدها و تری متوپریم میشود.
مهارکنندهٔ سنتز مایکولیکاسید
شامل ایزونیازید میشود.
تولید
با پیشرفتهای شیمی دارویی، بیشتر مواد ضدباکتری مدرن، ترکیباتی نیمهمصنوعی از مواد طبیعی مختلف هستند. برای مثال، آنتیبیوتیکهای بتا-لاکتام شامل پنیسیلینها (تولیدشده توسط قارچهای سرده پنیسیلیوم)، سفالوسپورینها و کارباپنمها میشود. ترکیبات ضدباکتری که همچنان از موجودات زنده تهیه میشوند، آمینوگلیکوزیدها هستند. سایر ترکیبات ضدباکتری مانند سولفونامیدها، کینولونها و اکسازولیدونها، صرفاً از طریق سنتز شیمیایی تولید میشوند. بسیاری از ترکیبات ضدباکتری مولکولهای نسبتاً کوچکی با جرم مولکولی کمتر از ۱۰۰۰ دالتون هستند.
امروز چهارشنبه مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۱۸ تعداد ۳۲،۱۱۶،۰۰۰ سهم از سهام شرکت آنتی بیوتیک سازی ایران (سهامی عام) برای اولین بار پس از پذیرش در بازار دوم فرابورس ایران در نماد (بیوتیک ۱) ونمونیک IAMZ ۱ در مرحله اول به روش حراج صرفاً به صندوقهای سرمایهگذاری در سهام و مختلط عرضه میشود. ثبت سفارش مرحله اول چه زمانی آغاز میشود؟
کد خبر: ۱۲۲۰۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۸
زمان سفارش گیری برای سهامداران حقیقی:
امروز چهارشنبه مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۱۸ تعداد ۶۴،۲۳۲،۰۰۰ سهم از سهام شرکت آنتی بیوتیک سازی ایران در نماد (بیوتیک ۱) و نمونیک IAMZ ۱ در مرحله دوم به قیمت ثابت کشف شده در مرحله اول به سایر سرمایهگذاران عرضه میشود. زمان ثبت سفارش چه ساعتی است؟
کد خبر: ۱۲۲۰۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۸
نوزدهمین شرکت جدید سال با عرضه اولیه ۱۲ درصد سهام آنتی بیوتیک سازی ایران طی دو مرحله به روش ترکیبی، فردا ۱۸ بهمن در فرابورس وارد میشود. آشنایی بیشتر با این نماد و میزان نقدینگی و پیش بینی میزان سود و زیان این نماد تا سال ۱۴۰۶ را در این مطلب میخوانیم.
کد خبر: ۱۲۲۰۲۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷
سرپرست گروه ارزیابی فناوری سلامت و مطالعات مدیریتی و اقتصادی سازمان غذا و دارو، به تشریح وضعیت مصرف داروهای آنتی بیوتیک در کشور پرداخت.
کد خبر: ۱۲۱۱۰۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۸
مقاومت ضد میکروبی به عنوان مهم ترین چالش پیش روی نظام های سلامت دنیا تلقی میشود که علاوه بر تهدید سلامت بشر، خسارات مالی نیز به دنبال دارد.
کد خبر: ۱۲۰۵۱۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۷
منابع علمی پزشکی ما ترکیبی از آموزشهای آمریکایی و کانادایی و بومی است و با تجهیزات جدید، آن را ایرانیزه کرده ایم. اخیرا باب شده که برای یک بیمار، چند داروی مختلف تجویز و از شکل تزریقی داروها به صورت بی رویه استفاده میشود. بر اساس آموزههای پزشکی، باید برخی داروها را به شکل خوراکی برای بیماران تعویض کنیم، اما باز هم شکل تزریقی آن تجویز میشود که ممکن است با اصرار و درخواست پزشک، بیمار و یا نظام دارویی باشد.
کد خبر: ۱۱۹۴۶۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۲
آسپرین
پرورش عقرب یکی از صنایع رو به گسترش در کشورهای مختلف از جمله ترکیه است. یک مزرعه در جنوب شرقی ترکیه به صورت همزمان 20 هزار عقرب را پرورش میدهد و سپس آنها را میدوشد. هر عقرب هر بار فقط دو میلی گرم معادل 0.002 گرم زهر میدهد و این مرکز روزانه دو گرم زهر تولید میکند. هر کیلوگرم زهر عقرب حدود 10 میلیون دلار ارزش دارد که معادل 500 روز فعالیت این مرکز است. این زهر عقرب برای تولید مواردی چون آنتی بیوتیک و لوازم بهداشتی و آرایشی کارکرد دارد. روند فعالیت این مرکز را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۰۹۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۱
نقصانی که معاون وزیر بهتر از هر کسی به آن واقف است، اما به رغم آن تاکید کرده که اگر چنین زیرساختی داشته باشیم، میتوانیم از مزایای آن، از جمله پایش مصرف دارو بهرهمند شده و اهداف تعیین شده در طرحهای دیگر مانند پزشک خانواده را محقق نماییم، بی آنکه بگوید چرا چنین زیرساختی نداریم، چه برنامهای برای ایجاد آن در دستور کار داریم و چه زمانی محقق خواهد شد؟
کد خبر: ۱۱۸۳۵۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
مدیرکل دفتر نظارت و پایش فراورده های سلامت محور سازمان غذا و دارو با تاکید بر اینکه «دارو، زباله نیست»؛ نسبت به دور ریختن داروهای مازاد و تاریخ مصرف گذشته به ویژه داروهایی نظیر آنتیبیوتیکها و داروهای هورمونی و ضدسرطان در زبالههای معمولی و بازگشت آن به چرخه محیط زیست و مصرف هشدار داد.
کد خبر: ۱۱۷۸۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۱
محققان با قرار دادن زهر زنبور عسل درون نانوذرات، ترکیبی ساختند که روی موشها اثرات درمانی مشابه با آنتیبیوتیک دارد. این ترکیبات شاید در آینده بتواند راهکاری برای مقابله با مقاومت آنتیبیوتیکی باشند.
کد خبر: ۱۱۷۴۰۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۶
کد خبر: ۱۱۶۶۷۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۵
در حال حاضر وضعیت آنتی بیوتیک های خوراکی نسبت به ماه های گذشته، با افزایش تولید و واردات بهبود یافته و ذخیره مناسبی از آنتی بیوتیک های خوراکی در کشور وجود دارد.
در این اینفوگرافیک وضع ذخایر کنونی برخی داروهای مهم و پر مصرف که پیش از این کمبود داشتند را مشاهده کنید.
کد خبر: ۱۱۶۵۷۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۸
برخی افراد عادت دارند تا برای کوچک ترین عارضه عفونی اقدام به مصرف آنتی بیوتیک کنند؛ غافل از اینکه مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک می تواند برای افراد عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد.
کد خبر: ۱۱۶۴۸۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۲
بسته خبری آموزشی مدرسه آنلاین؛
در بسته زیر اخبار و محتواهای آموزشی پیرامون «ورود قاطع دادستان کل کشور به ماجرای مسمومیت دانش آموزان»، «نقش هماهنگی بین پدر و مادر در تربیت فرزند»، «آیامدرسه خیرساز هم در لیست مولدسازی است؟»، «تلاش موفق یک پسربچه برای عبور از چالشی خنده دار»، «اسامی قابل شمارش و غیرقابل شمارش در انگلیسی چیست؟»، «شعر عید نوروز کودکانه؛ بهار یواش یواش میاد»، «پرولاکتین چیست و چرا بالا بودن آن در مردان خطرناک است؟»، «مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک چه عواقبی دارد؟» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۱۱۶۴۷۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۱
یک هفتهای میشود که وارد موج هشتم کرونا شدیم و درحالی استفاده از آزیترومایسین بدون تجویز پزشک و کاملا خودسرانه به عنوان دارویی برای جلوگیری از کرونا در بین برخی مردم رایج شده است که به گفته متخصصان مصرف نُقل گونه آنتیبیوتیکهایی نظیر آزیترومایسین نتیجهای جز مقاوم شدن بدن در برابر آنتی بیوتیک های موثر برای از بین بردن عفونتها، ندارد.
کد خبر: ۱۱۵۸۶۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۹
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: کمبودهای دارویی تا پایان آذر ۵۰ درصد در کشور رفع شده و واردات سرم و آنتیبیوتیک تا پایان سال ادامه دارد.
کد خبر: ۱۱۵۶۸۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۷
بررسی های سامانه نسخه الکترونیک، نشان میدهد که در ماه های مهر و آبان ۱۴۰۱، با افزایش غیر قابل باور مصرف داروهای آنتی بیوتیک در کشور مواجه بودیم.
کد خبر: ۱۱۵۵۲۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۶
هشت تُن ماده اولیه شربت آنتی بیوتیک در یک انبار شرکت لبنیاتی، کشف و ضبط شد.
کد خبر: ۱۱۵۴۳۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۰
واردات محموله های آنتی بیوتیک به کشور، تا زمان رفع کمبودها و عادی شدن شرایط دسترسی مردم به این قبیل از داروها، ادامه خواهد داشت. این گفته سکاندار بازار دارویی کشور است.
کد خبر: ۱۱۵۲۹۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۲
به فاصله کمتر از یک ماه و در شرایطی که تدابیری مانند ترخیص فوری مواد اولیه دارویی در دستور کار قرار گرفته و تولید برخی اقلام دارویی مانند آنتی بیوتیک با قوت ادامه دارد و مسئولان بر افزایش هشت برابری تولید آنتی بیوتیک نسبت به سال قبل تاکید می کنند، وزارت بهداشت با واردات دومین محموله دارویی در تلاش است تا کمبودها را مرتفع کند.
کد خبر: ۱۱۵۲۱۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۶