مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو
ماجرای مرغ‌های تریاکی را بررسی کردیم و شایعه بود/ در «تراریخته‌» از استاندارد اروپا پیروی می‌کنیم که سختگیرانه‌ترین است/ صداوسیما به لیست کالا‌های آسیب‌رسان، بی‌اعتناست
تابناک اجتماعی
از وجود سموم مختلف در سبزیجات و صیفی‌جات تا عرضه فرآورده‌های لبنی آلوده در فروشگاه‌های سنتی و از همه مهم‌تر، ماجرای مرغ‌های تریاکی که اخیرا مطرح شده، همواره نگرانی‌هایی درباره غذا در کشورمان مطرح می‌شود که به مرور زمان هم پاسخ داده‌ نمی‌شوند.

به گزارش «تابناک»؛ در آستانه روز جهانی غذا، دکتر حسین عزیزی، مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در نشست خبری آنلاین با اصحاب رسانه گفت: همه ساله ۱۶ اکتبر از نظر سازمان‌های بین‌المللی، یعنی فائو روز جهانی غذاست که در ایران هم ۲۴ یا ۲۵ مهر ماه به عنوان روز جهانی غذا نام‌گذاری شده است. همه کشور‌های جهان، روز جهانی غذا را جشن می‌گیرند و برنامه‌هایی را در جهت رفع گرسنگی، تولید غذای سالم و رساندن غذا به همه طبقات به ویژه طبقات و دهک‌هایی که مقداری آسیب‌پذیرتر هستند و ممکن است از نظر تامین غذا با مشکل مواجه باشند، اجرا می‌کنند. ما هم امسال ۲۴ مهر ماه را مصادف با روز جهانی غذا داریم.

وی افزود: وزارت بهداشت که وظیفه خاصی در زمینه سلامتی غذا دارد، همیشه این روز را گرامی می‌دارد و طبق روال هر ساله برای این روز برنامه داریم. برنامه‌هایی که وجود دارد، در جهت معرفی غذای سالم است تا مردم رژیم سالم را رعایت کرده و به سمت رژیم‌های سالم‌تر روند. در عین حال، شعار کاهش مصرف نمک، شکر و روغن انتخاب شده و چند سال مطرح و اعلام شده که زیاده‌روی در مصرف این مواد، می‌تواند زمینه‌سار بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت و... باشد؛ بنابراین، سال‌هاست سازمان غذا و دارو روی مواد برچسب غذایی، نشانگر رنگی با عنوان چراغ راهنما گذاشته که در آن رنگ سبز به معنی سالم بودن ماده غذایی است؛ زرد به معنای متوسط و قرمز هشدار است که نمک، شکر یا چربی محصول زیاد است.
 
ماجرای مرغ‌های تریاکی را بررسی کردیم و شایعه بود/ در «تراریخته‌» از استاندارد اروپا پیروی می‌کنیم که سختگیرانه‌ترین است/ صدا و سیما به لیست کالا‌های آسیب‌رسان، بی‌اعتناست

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره وضعیت پایش آلاینده‌ها در مزارع و در محصولات کشاورزی و سرانجام شناسنامه دار کردن مزارع، گفت: بیش از هشت سال قبل تفاهم‌نامه‌ای بین وزارت بهداشت و وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه بسته شده که وزارت بهداشت وضعیت سموم را در مواد اولیه کشاورزی بررسی کند. متاسفانه وزارت جهاد کشاورزی، نتوانسته مزارع و باغات را شناسنامه‌دار کند.
 
عزیزی در ادامه گفت: اگر ما وضعیت سموم را در سبزیجات و صیفی‌جات و سایر مواد اولیه کشاورزی بررسی کنیم و عدم انطباق‌هایی مشاهده شود، این عدم انطباق‌ها باید پیگیری شود و بعد بتوانیم مداخله کنیم، اما متاسفانه از آنجایی که محصولات شناسنامه ندارند و مشخص نیست که از کجا آمده، فقط می‌توانیم وضع موجود را اعلام کنیم که برخی محصولات از نظر نیترات و سموم کشاورزی مشکل دارند، اما پیگیری و مداخله‌ای نمی‌شود.

وی افزود: طبق آخرین چیزی که وزرات جهاد کشاورزی اعلام کرده است، حدود ۳۰۰ هکتار را ظاهرا شناسنامه‌دار کردند. البته بسیاری از باغات و مزارع پروانه دارند، ولی آن‌هایی که گواهی و شناسنامه‌دار شده باشد، ۳۰۰ هکتار است که بسیار کم است و تاکنون هم چیزی به سازمان غذا و دارو معرفی نشده است.

عزیزی در پاسخ به سوالی درباره سلامت فرآورده‌های لبنی به ویژه لبنیات سنتی و تعامل با سازمان دام‌پزشکی، گفت: وزارت بهداشت به طور کلی مسئول ارزیابی سلامتی است و آخر کار و زنجیره را می‌بیند؛ چه در سطح سازمان غذا و دارو که ما محصولات صنعتی و کارخانه‌ها و کارگاه‌ها را نظارت می‌کنیم و چه در سطح معاونت بهداشتی که سطح عرضه را مورد توجه قرار می‌دهند. خوشبختانه تعامل ما با سازمان دامپزشکی خوب است؛ دامداری‌ها و مرغ‌داری‌ها و مراکزی که پروتئین‌های حیوانی را تولید می‌کنند، اعم از شیر، گوشت، مرغ و ماهی، همه اینها را کنترل می‌کنند و در حقیقت مواد اولیه‌ای که به کارگاه‌ها و کارخانه‌ها وارد می‌شود، می‌تواند وضعیت خوبی داشته باشد.
 
وی افزود: البته هنوز مشکلاتی در زمینه لبنیات سنتی وجود دارد. زیرا تعداد مغازه‌ها زیاد است، اما خودشان خوشبختانه داوطلب شدند و به سراغ ما آمدند و دوست دارند که تحت نظارت و کنترل قرار گیرند و هم سازمان غذا و دارو و هم معاونت بهداشتی از این موضوع استقبال کرده و به زودی این حوزه هم سروسامان بهتری پیدا می‌کند. در مجموع اقدامات در این حوزه امیدبخش است.

مدیر سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره سلامت نان، گفت: امنیت غذا، یعنی تولید و تامین آن بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است؛ به عنوان مثال، این وزارتخانه باید گندم نان را تولید کرده یا با توجه به نیاز کشور وارد کند؛ بنابراین در بحث تولید و تامین غذا وزارت بهداشت دخالت ندارد، اما ما در بحث سلامت غذا نظارت داریم و هر ماده غذایی که بخواهد وارد شود، از جمله گندم تحت نظارت ماست که قبل از ورود آنالیز می‌گیریم و بعد از ورود هم نمونه‌گیری کرده و آنالیز می‌کنیم و اگر مشکل نداشت ترخیص می‌شود. نان هم از نظر سلامتی زیر نظر ماست. ما بر این نظارت داریم که نان از نظر فاکتور‌های سلامتی مورد تایید باشد و قیمت و ... آن در دست ما نیست.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص وضعیت پایش سلامت آب‌های معدنی گفت: باید توجه کرد که تمام محصولاتی که به کشور وارد یا در داخل کشور تولید می‌شود، از جمله آب معدنی تحت نظارت ماست که ادواری از آن‌ها نمونه‌برداری شده و اگر عدم انطباق داشته باشند، بر اساس آن عدم انطباق با شرکت‌ها برخورد می‌شود. اگر جزئی باشد به آن‌ها تذکر داده می‌شود و اگر نیاز به تغییراتی در خط تولید و... باشد، انجام و نظارت می‌شود. در حال حاضر خوشبختانه مشکلی در زمینه آب‌های معدنی نداریم. البته همه اصطلاحا به این بسته‌بندی‌های آب، آب معدنی می‌گویند، اما خیلی از این‌ها آب معدنی نیست و از معادن یا چشمه‌ها برداشت نمی‌شود، بلکه همین آب شرب معمولی است که مجددا تصفیه می‌شود.
 
ماجرای مرغ‌های تریاکی را بررسی کردیم و شایعه بود/ در «تراریخته‌» از استاندارد اروپا پیروی می‌کنیم که سختگیرانه‌ترین است/ صدا و سیما به لیست کالا‌های آسیب‌رسان، بی‌اعتناست

عزیزی درباره اضافه کردن مواد غیرمجاز به آب آشامیدنی مرغ‌ها و بحث مرغ‌های تریاکی نیز، گفت: این موضوع را مدیر دفتر سلامت وزارت جهاد کشاورزی مطرح کرد که البته قبلا رییس سازمان دامپزشکی بوده است، اما رییس فعلی سازمان دامپزشکی این موضوع را تکذیب و اعلام کرد که چنین چیزی نیست. ما هم طبق بررسی‌هایی که انجام دادیم و با آزمایش گوشت مرغ، اثری از این قضیه ندیدیم. فکر می‌کنم که این موضوع بیشتر جنبه شایعه دارد و شاید خیلی کار کارشناسی روی آن انجام نشده و فردی که این موضوع را مطرح کرده، بهتر بود ابتدا بررسی‌ها را انجام می‌داد و با مدارک و مستندات اعلام می‌کرد.

وی افزود: این مباحث مقداری منجر به تشویش اذهان عمومی می‌شود و ما دوست نداریم که به هیچ عنوان مطالبی مطرح شود که قبل از اینکه ثابت شده باشد، منجر به تشویش اذهان عمومی شود؛ بنابراین ما این موضوع را تکذیب می‌کنیم. هورمون‌ها هم که سال‌هاست مطرح شده، چنین چیزی اصلا نیست و به مرغ‌ها هورمون یا تریاک داده نمی‌شود. تنها چیزی که به مرغ‌ها داده می‌شود، آنتی‌بیوتیک است که بیمار نشوند. زیرا رشدشان بسیار سریع است و باید به همراه غذا آنتی بیوتیک بخورند که وجود آنتی‌بیوتیک را هم در گوشت مرغ در چندین طرح تحقیقاتی بررسی کردیم و در هیچ موردی باقی‌مانده‌ای در گوشت مرغ وجود نداشته، اگر هم بوده در حد مجاز بوده است. درباره افزودنی‌ها و سموم شاید فرآورده‌ای را پیدا نکنیم که اصلا در آن‌ها وجود نداشته باشد، بلکه هر یک از این‌ها حد مجاز دارند. در این مورد هیچ یک از حد مجاز خارج نبوده و از نظر سلامتی مورد تایید است و مشکلی ندارد.

عزیزی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره توقف فروش کلوچه نادری در آلمان با ادعای داشتن مواد غیرمجاز و سرطان‌زا و وضعیت بررسی آن در بازار ایران، گفت: این کلوچه بررسی شد و دو مورد درباره آن مطرح بود؛ یکی اینکه روی برچسب آن نوشته نشده بود که حاوی بادام زمینی است. زیرا بادام زمینی از مواد غذایی است که ممکن است برای برخی آلرژی‌زا باشد و زمانی که مصرف کنند دچار آلرژی شوند که این موضوع روی برچسب درج نشده بود که این تخلف را انجام داده بود که ما به آن‌ها تذکر دادیم. نکته دوم این بود که MPCD و GE که دو ترکیبی هستند که در جریان حرارت دادن روغن ایجاد می‌شود، این‌ها را جدیدا سازمان‌های جهانی وارد ویژگی‌هایی کردند که باید اندازه‌گیری شود.

وی ادامه داد: تا سال ۲۰۲۰ این موارد در ویژگی‌ها نبوده و از سال ۲۰۲۱ این موارد در ویژگی‌هایی آمده که باید در فرآورده‌هایی که حاوی روغن هستند و حرارت بالا می‌بینند، مانند کلوچه، بیسکوییت و... اندازه‌گیری شود. حال از آنجایی که این موارد در استاندارد اروپا هم نیامده بود، ما مکاتبه کردیم که این موارد هنوز در استاندارد نبوده و اندازه‌گیری آن اجباری نشده بود و هر زمان که اجباری شود آن‌ها را وارد استاندارد ایران می‌کنیم. پیگیریم که امسال یا سال آینده این موارد در استاندرد ایران قرار گیرد. زیرا باید مقدمات اندازه‌گیری آن و دستگاه‌ها و تجهیزات لازم آن برای اندازه‌گیری این ترکیبات فراهم شود. حال گفته می‌شود که این ترکیبات در درازمدت و به طور مکرر باید استفاده شود تا اثر سرطان‌زا داشته باشد.

مدیر کل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی همچنین درباره وضعیت تولید محصولات تراریخته نیز گفت: روی برچسب فرآورده‌هایی که تراریخته باشد، ذکر می‌شود تا مصرف‌کننده آگاهی داشته باشد اگر تمایلی ندارد، این فرآورده را استفاده نکند. البته در سطح دنیا درباره تراریخته سه نظر وجود دارد؛ یکی اینکه تراریخته با غیرتراریخته فرقی ندارد. مانند کشورهایی، چون آمریکا و کانادا و ژاپن این نظر را دارند. البته اصلاح ژنتیکی هم چند مدل دارد که یکی اصلاح ژنتیکی سنتی است که تقریبا کسی روی آن نظر مخالف ندارد و دیگری اصلاح ژنتیکی جدید است که ژن‌ها را از یک فرآورده دیگر به محصول دیگری منتقل می‌کند. طبق وظیفه‌ای که بر عهده وزارت بهداشت گذاشته شده، روی برچسب این محصولات ذکر می‌کنیم که تراریخته است.
 
وی افزود: در عین حال اروپایی‌ها می‌گویند، وقتی فرآورده‌ای تراریخته است، هرچه از آن تولید شود هم تراریخته است، اما بسیاری از کشور‌های دیگر می‌گویند ما باید محصول را کنترل کنیم. مثلا اگر از ذرت تراریخته روغن می‌گیریم، اگر ژنی در آن پیدا نکردیم، غیرتراریخته محسوب می‌شود. ما فعلا از استاندارد اروپا پیروی می‌کنیم که از همه سختگیرانه‌تر است و منبع اولیه را ملاک قرار می‌دهد. به همین دلیل روی روغن‌ها اصطلاح تراریخته را درج می‌کنیم.

عزیزی درباره تبلیغات کالا‌های مضر بر سلامت و همچنین ادعا‌های دروغین آن‌ها، گفت: این مشکلی است که سال‌ها با آن مواجهیم. وزارت بهداشت سال‌هاست که لیست کالا‌های آسیب‌رسان را به صدا و سیما اعلام می‌کند و صدا و سیما هم متاسفانه تقریبا به این لیست اعتنایی نکرده و به دلیل مسائل مالی آن را نادیده می‌گیرد. همچنین تبلیغات را بدون اینکه از سازمان‌های مسئولی مانند وزارت بهداشت حداقل تاییدیه محتوایی بگیرد، مورد تبلیغ قرار می‌دهد. چندین بار در این زمینه مذاکره کردیم و حتی اعلام کردیم که حاضریم قبل از پخش محتوا‌ها آن‌ها را اصلاح کنیم، اما متاسفانه توجه نکردند.
 
وی افزود: اخیرا رییس جمهور هم به این موضوع اشاره کرد که باید به تبلیغات سروسامان داده شود و مواردی که ممکن است منجر به گمراهی مردم شود، پخش نشود که بسیار خوب است و امیدواریم این موضوع با قدرت ادامه یابد و ما هم حاضریم که نهایت همکاری را انجام دهیم که نه تنها مقدار تبلیغات کم نشود، بلکه بیشتر هم شود، اما محتوای پخش شده، محتوای درستی باشد.