بزرگداشت گشایش اطلاعات در سینما در جشن نوشتار سینمای ایران

ششمین جشن نوشتار سینمای ایران با حضور هنرمندان و نویسندگان در خانه سینما با پاسداشت مهدی خرم دل دبیر فرهنگی «تابناک» به عنوان پیشرو شفافیت و آزادسازی اطلاعات در سینمای ایران آغاز و با بزرگداشت شماری از پیشکسوتان و معرفی برندگان برترین مقالات، نقدها و گفت و گوهای سینمایی یک سال اخیر به پایان رسید.

به گزارش صبا، ششمین جشن نوشتارسینمای ایران سه شنبه ۱۹ آذر ماه و با حضور هنرمندان، نویسندگان و پیشکسوتان عرصه نوشتار در سالن سیف الله داد خانه سینما برگزار شد.

جشن نوشتار سینمای ایران با هدف تجلیل از گزارشگران، مترجمان، نویسندگان و منتقدان برتر سینمایی و شناخت استعدادهای نو و ارج نهادن به نقد و نوشتار علمی و منصف در بخش های ترجمه، مقاله، گزارش، مصاحبه، نقد و یادداشت سینمایی برگزار می‌شود.

سپیده ابرآویز دبیری ششمین دوره جشن نوشتار سینمایی را بر عهده دارد.

در این مراسم منوچهر شاهسواری، جهانگیر کوثری، کامبوزیا پرتوی، هوشنگ گلمکانی، محمود یاری، سیروس الوند، محمدعلی سجادی، کیهان ملکی، محمود گبرلو، حجت قاسم زاده اصل، افسانه بایگان و… حضور داشتند.

کامران ملکی مراسم را شروع کرد و در سخنانی گفت: اوضاع اقتصادی و فرهنگی مملکت به گونه ای است که نمی توانیم جشنی برگزار کنیم اما در این مراسم قرار است برترین نویسندگان سینمایی از نظر هیات داوران معرفی و تجلیل شوند.

ملکی در ادامه از از خسرو دهقان دعوت کرد تا روی صحنه حضور یابد.

خسرو دهقان در ادامه در سخنانی با اشاره به حضور نداشتن سپیده ابرآویز در این مراسم اظهار کرد: خانم سپیده ابرآویز دبیر ششمین دوره جشن نوشتار سینما، در یک سفر غیرمنتظره مجبور شدند به خارج از کشور سفر کنند و ما به نیابت از ایشان مراسم را برگزار می کنیم.

وی با اشاره به تعویق زمان برگزای این جشن یادآور شد: زمان برگزاری این مراسم را به تعویق انداختیم که دلایل آن بر همه روشن است و نیازی به گفتن دلایل آن نیست.

در ادامه کامران ملکی روی صحنه آمد و با اشاره به سالروز تولد زنده یاد علی معلم گفت: امشب شب تولد علی معلم بزرگ است. ما جایگاه علی معلم را فراموش نکرده و نخواهیم کرد و هر روز جای خالی او بیشتر احساس می شود. از امید معلم هم تشکر می کنم که در این شب در جمع ما حضور یافته است.

وی در ادامه از منوچهر شاهسواری خواست تا روی صحنه حاضر شود. منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما نیز با یادی از جای خالی برخی از اهالی سینما بیان کرد: خیلی دلم می خواست حرفم را با یاد خیلی از دوستان که در بین ما نیستند شروع کنم اما دوستان گفتند و یاد آن عزیزان را گرامی داشتند. به نظر می آید وارد رکود رسانه های مکتوب شده ایم و این رسانه ها اعتبار و گستردگی گذشته را از دست داده است و فضای کار آن بیشتر به سمت فضای مجازی گرایش پیدا کرده است ولی ما چاره ای نداریم که به این ماجرا برگردیم.

شاهسواری با ابراز تاسف از گسترش فضای خشونت و توهین در فضای مجازی اظهار کرد: با تاسف باید گفت که فضای مجازی پر از فضای خشن و توهین آمیز شده است و این ما را نسبت به همدیگر دچار سوتفاهم می کند. امیدوارم این بخش از انجمن منتقدان را بتوان در مجموعه ای از فضای آکادمی خانه سینما قرار داد تا در کنار این نسل به میدان آمده جدید باشیم و از حضورشان لذت ببریم.

مدیرعامل خانه سینما در پایان سخنانش گفت: به خاطر کندن گل سرخ اره به دست می گیرم در صورتی که تنها کافیست به او تو بگوییم. این مضمون عاریت گرفته از شعر بیژن نجدی است. فکر می کنم ما اگر نتوانیم به بردباری و به صداقت و به راستگویی در ارتباط با خودمان و دیگران عمل کنیم راه پیش رویمان پر دردسر خواهد بود. باید سعه صدر داشته باشیم و توهین و تحقیر را از فضای گفتگوهایمان حذف کنیم. در حوزه سینما چرا آن قدر به تحقیر و توهین سینمای ایران می پردازیم؟ به یاد داشته باشیم جز محبت و وفا هیچ چیزی پایدار نیست.

در ادامه مراسم، پیام صوتی سپیده ابرآویز دبیر ششمین دوره جشن نوشتار سینمای ایران پخش شد.

ملکی برای اهدای لوح تقدیر امشب از اعضای ارشد انجمن منتقدان و جهانگیر کوثری و حمید دهقانپور دعوت کرد روی صحنه حضور یابند. سپس از مهدی خرم دل با اهدای لوح و نشان، تقدیر شد.

ملکی پیش از دعوت از خرم دل برای تقدیر این متن را درباره اقدام این روزنامه نگار خواند: «در گذر از چند دهه عمر ساختارهای کنونی سینمای ایران، اطلاعات به شکل حداقلیِ در اختیار افکارعمومی قرار می‌گرفت. واقعیت همان بود که از سوی متولیان امر مطرح می‌شد و هیچ امکانی برای راستی آزمایی و کشف حقیقت وجود نداشت. در این شرایط ارزیابی پیرامون عملکرد ساختارهای سینمایی نیز برای هر ناظری ناممکن بود، تا اینکه یکی از «ما» قاعده بازی را عوض کرد.

کوشش‌ مداوم یک روزنامه نگار در طول سال 1396، منجر به گشایش مخزن اطلاعات سینمای ایران در واپسین روزهای این سال شد و در طول سال 1397 و 1398 نیز مجموعه گسترده‌ اطلاعات سینما با پیگیری او، آزاد و منتشر شد. اکنون دریچه‌ تازه‌ای بر روی سینمای ایران گشوده شده که هر کارشناسی می‌تواند از نظرگاه خود، به ارزیابی حجم منابع مالی سینما، کیفیت توزیع این منابع و حاصلِ آن بپردازد.

این اتفاق علاوه بر افکارعمومی، برای سینماگران کشورمان نیز بسیار حیاتی است، چرا که اکنون پس از سال‌ها می‌دانند دیگر همکارانشان چه برشی از کیک بودجه سینما را به خود اختصاص داده‌اند و آیا منابع و امکانات به شکل منصفانه‌ای میان اهالی سینما توزیع شده و عدالت رعایت شده است؟ بی‌شک این آزادسازی گسترده اطلاعات، بزنگاهی مهم در تاریخ سینمای ایران است و گامی بلند در جلوگیری از توزیع رانت و ممانعت از اختصاص فرصت‌های نابرابر به برخی سینماگران خواهد بود.

این گام بلند برداشته نمی‌شد، اگر یکی از ما کفش‌های آهنین به پا نمی‌کرد و برای آزادسازی اطلاعات سینمای ایران با تکیه بر ابزارهای قانونی، به سراغ تک تک متولیان امر نمی‌رفت؛ روزنامه نگاری که اکنون در دومین دهه روزنامه نگاری‌اش، در مقام چهره‌ای دغدغه‌مند برای سینمای ایران و مستقل از تعلقات، کوشیده مسیر روزنامه نگاری ایران را هموارتر سازد. چراغی که او در این مسیر روشن کرد، باید به دست همه ما حفظ شود و از این فرصت برای سال‌های متمادی بهره برداری شود. دعوت می‌کنم از مهدی خرم دل... .»

مهدی خرم دل در سخنانی اظهار کرد: روزهای سختی را پشت سر می گذاریم که ترکش آن را اهالی فرهنگ و سینما نیز لمس کرده اند.  از علل این حوادث فساد و بی عدالتی است و از بی عدالتی مهم تر احساس بی عدالتی است. یعنی وقتی منابع توزیع می شود اما کیفیت توزیع آن مشخص نیست و یا مفاسدی در زمینه توزیع منابع می بینیم، ممکن است تصور شد کل منابع با فساد توزیع شده و این احساس فساد و بی عدالتی به شدت خطرناک است. تلاش کردم در فضای سینما اطلاعات به صورت گسترده آشکار بشود. امیدوارم در تمام جامعه این اتفاق بیافتد.

ملکی ادامه داد: دکتر شهاب عادل و تعداد دیگری از اعضای هیات داوران لازم بود در مراسم سینماحقیقت حضور داشته باشند و به همین دلیل از غیبت در این مراسم عذرخواهی کردند اما از نماینده هیات داوران سعید مروتی دعوت می کنم تا بیانیه هیات داوران را بخوانند.

در ادامه کلیپ کاندیداهای بخش مقاله پخش شد.

وی سپس از منوچهر اکبرلو، محمد سلیمانی و غلامرضا موسوی دعوت کرد تا برای اهدای جایزه روی صحنه حاضر شوند و با حضور آنها، تندیس و لوح سپاس بخش بهترین مقاله به آریا قریشی تعلق گرفت.

در بخش دیگری از این مراسم، کلیپی که به معرفی و تجلیل از هوشنگ حسینی اختصاص داشت، برای حاضران به نمایش درآمد و پس از آن با حضور عباس یاری، حبیب اسماعیلی و امیرحسین شریفی از هوشنگ حسینی در کنار همسر و فرزندش تجلیل شد.

هوشنگ حسینی با ابراز قدردانی از متولیان این مراسم و ذکر خاطراتی از دوران کاری خود گفت: برگزارکنندگان به اندازه کافی، سنگ تمام گذاشتند و من امیدوارم لایق این تعریف و تمجیدها باشم.

برای اهدای لوح تقدیر در بخش بهترین یادداشت از مازیار اسلامی، حسین گیتی و حجت قاسم زاده اصل دعوت شد تا به صحنه بیایند و در ادامه تندیس و لوح سپاس بهترین یاداشت سینمایی به حسام نصیری اهدا شد.

در بخش بعدی نیز کلیپی به یادبود زنده یاد همایون خسروی دهکردی به نمایش درآمد و پس از آن،جواد طوسی، جعفر گودرزی، علی علایی، علی اکبر ثقفی، فریده ذاکری، گلی امامی و کیهان ملکی روی صحنه آمدند.

جواد طوسی منتقد سینما در سخنانی درباره زنده یاد همایون خسروی دهکردی گفت: غریبانه مردن یک عزیز تحملش بسیار سخت است. عزیزی که در تمامی مراسم کنار ما بود. همواره این منش و خصایص انسانی در او مستتر بود. او سختی و مرارت بسیار کشیده بود و در سیر تکامل فرهنگی و اقتصادی از گذشته خود دور نیفتاد.

در ادامه مراسم از نیلوفر نیاورانی سردبیر ماهنامه سینما و ادبیات به پاس تلاش ها و همراهی اش با همایون خسروی دهکردی با اهدای لوح، تقدیر شد و ملکی از او خواست تا راه زنده یاد همایون خسروی دهکردی را همچنان ادامه دهد.

در بخش دیگری از این مراسم، با حضور سیروس الوند، محمدعلی سجادی، محمود گبرلو و افسانه بایگان، برگزیده بخش بهترین گفتگو معرفی شد و تندیس و لوح سپاس این بخش به امید نجوان تعلق گرفت.

در ادامه این مراسم، کلیپ بزرگداشت شاپور عظیمی برای حاضران پخش شد.

سپس با حضور هوشنگ گلمکانی، مصطفی احمدی و جابر قاسمعلی، از شاپور عظیمی روی صحنه دعوت شد و عظیمی در سخنانی بیان کرد: خودم را لایق این همه لطف شما نمی دانم، وقتی بنا شد این رویداد برای من شکل بگیرد، یکی از دیالوگ هایی را که خیلی دوستش داشتم، انتخاب کردم که بگویم در فیلمی با حضور لیلا حاتمی، ایشان می گوید: وقتی جواب آدم رو نمیدی آدم بهش برمی خوره و طرف مقابل در جواب می گوید: نمی دونم چی باید بگم و من دقیقا در جواب لطف و محبت شما نمی دانم چه باید بگویم.

در ادامه مراسم کلیپ نامزدهای بخش بهترین ترجمه پخش شد. از فرانک آرتا، رضا صائمی، نادر مقدس و کامبوزیا پرتوی دعوت شد تا برای اهدای جایزه این بخش روی صحنه حاضر شوند و سپس تندیس و لوح سپاس بخش بهترین ترجمه به سعید نوری اهدا شد.

از کیان افراز، عزیزالله حاجی مشهدی و طهماسب صلح جو دعوت شد تا برای اهدای جایزه این بخش روی صحنه حاضر شوند و در ادامه تندیس و لوح تقدیر بخش بهترین نقد سینما به امیررضا نوری پرتو تعلق گرفت.