حذف عناصر اصلی از صحنه تصمیم گیری سینمای ایران!

انتخابات شورای داوری و شورای عالی داوری خانه سینما در شرایطی با رای پایین و حذف نمایندگان سه صنف اصلی تهیه کنندگان، کارگردان‌ها و فیلمنامه‌نویسان همراه شد که به باور ناظران، این اتفاق به نوعی یک استمزاج برای انتخابات هیات مدیره خانه سینما است و اگر صنوف اصلی سینما دست به ابتکارعملی نزنند، از صحنه تصمیم گیری جامعه اصناف سینمای ایران حذف می‌شوند و قدرت تاثیرگذاری‌شان به تصمیمات درون صنفی محدود خواهد شد.

به گزارش «تابناک»؛ با دعوت هیات مدیره خانه سینما، نشست شورای‌عالی داوری با حضور نمایندگان تمامی صنوف و با دستور گزارش هیات داوری، چندی پیش انتخابات اعضای جدید هیات رییسه شورای عالی و هیات داوری در تالار سیف الله داد خانه سینما با حضور نمایندگان تشکل‌‌های جامعه اصناف سینمای ایران و نماینده سازمان سینمایی ابراهیم حاج علیرضا برگزار شد و ترکیب تازه این دو مجموعه که عملاً در حکم ساختار انضباطی و دادخواهی درون صنفی خانه سینما است، مشخص شد.

در این نشست پس از اخذ و شمارش آرا محمد سریر، جواد طوسی و علی لقمانی به ترتیب آرا به عنوان اعضای هیات رییسه شورای عالی داوری خانه سینما انتخاب شدند. همچنین پس از اخذ و شمارش آرای نامزدهای هیات داوری، به ترتیب آرا سیدمهدی خادم، پدرام اکبری، حسن آقاکریمی و رویا تیموریان به عنوان اعضای اصلی هیات داوری خانه سینما و حمید دهقانپور و مریم اورنگ به عنوان اعضای علی البدل اول و دوم هیات داوری برگزیده شدند.

در این میان آنچه اعلام نشد و اکنون تصویر آن را در تابناک می‌بینید، آرای شرکت کنندگان در این دو انتخابات است. در هیات داوری محمدرضا عرب کاندیدای کانون کارگردان‌ها بود اما با 9 رای نتوانست به این هیات راه یابد و رای نیاورد و حجت قاسم زاده نماینده کانون فیلمنامه نویسان نیز نتوانست بیش از 3 رای به دست بیاورد تا این دو صنف اصلی سینما نتوانند نماینده‌ای در این ساختار داوری داشته باشند. برای هیات رئیسه شورای عالی داوری نیز محمد احمدی به عنوان نماینده شورای عالی تهیه کنندگان فقط 2 رای آورد تا تهیه کنندگان نیز در ساختار داوری نماینده‌ای نداشته باشند و هر سه صنف اصلی تهیه کنندگان، کارگردان‌ها و فیلمنامه‌نویس‌ها بیرون بمانند.

این ساختار داوری با وجود آنکه مرجع صنفی رسیدگی به تخلفات و اعتراضات سینمایی است اما نقش راهبری در حوزه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در سینما ندارد و نقش کلیدی برعهده هیات مدیره خانه سینما و مدیرعامل منتخب این هیات مدیره است. بنابراین ظاهراً اتفاق خاصی رخ نداده اما از منظری، یک زنگ خطر برای صنوف اصلی سینما به صدا درآمده است. با توجه به آنکه در ماه‌های آینده انتخابات خانه سینما برگزار می‌شود، انتخابات اخیر به عنوان استمزاج نظر صنوف سینما محسوب شد و وزن کشی اصناف به حساب آمد. با این اوصاف اگر همین رویه تداوم یابد، ممکن است در هیات مدیره دوره بعدی خانه سینما اثری از سه صنف تعین کننده سینمای ایران نباشد!

اکنون این پرسش پیش روست که چرا سه صنف اصلی خانه سینما با عدم اقبال در انتخابات از سوی سایر صنوف سینمایی مواجه شده‌اند؟ علت مشترک عدم لابی این صنوف با دیگر صنوف سینمایی است و این تصور نزد برخی از چهره‌های تاثیرگذار این صنوف وجود دارد که با توجه به نقش کلیدی این سه صنف، دیگر صنوف به صورت پیش فرض باید به آنها رای دهند و آنها را در تصمیمات صنفی دخیل نمایند اما دست کم انتخابات اخیر نشان داد دیگر اصناف سینما به چنین پیش‌فرضی باور ندارند و ممکن است این سه صنف را نادیده بگیرند و این تداوم نادیده گرفتن صنوف اصلی را نیز به نظاره بنشینیم.

البته علل دیگری نیز وجود دارد که برای هر صنف متفاوت است. در خصوص تهیه کنندگان اختلاف نظر صنف در تضعیف آن موثر بوده و فشار حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی نیز هنوز منجر به تشکیل صنف واحد تهیه کنندگان به صورت عملیاتی نشده و این اتفاقی است که باعث می‌شود تهیه کنندگان به صورت یکپارچه عمل نکنند. درباره فیلمنامه‌نویسان این وضعیت تا حدودی متاثر از فضای دوره پیشین می‌تواند باشد اما در این بخش نیز شاهد یک وحدت عملی نیستیم، هرچند وضعیت به مراتب بهتر از تهیه کنندگان است اما حاصل کار شبیه به هم بوده است.

در صنف کارگردان‌ها علاوه بر آنکه اختلافات درون صنفی وجود دارد، احتمالا عدم اقبال به آنها، بی‌ارتباط به نزدیک شدنِ بیش از حد شورای مرکزی کارگردان‌ها به «قدرت» و فاصله کردن از ساختار صنفی نباشد. شورای مرکزی کانون کارگردانان سینما در شرایطی شب‌هایی را برای برخی کارگردان‌ها برگزار می‌کند که به جای میزبانی این مراسم در یکی از سه ساختمان خانه سینما، آن را در سالن بنیاد سینمایی فارابی برگزار می‌کند! در واقع یک صنف اصلی خانه سینما مراسم خود را در خارج خانه سینما برگزار می‌کند و به هر دلیلی از محوریت خانه سینما فاصله گرفته است. این پالس منفی به دیگر صنوف سینمایی است که بخشی از بازخوردش می‌تواند در انتخابات‌های صنفی نمود یابد.

در مجموع به نظر نمی‌رسد تداوم این وضعیت به نفع سینمای ایران باشد و انتظار می‌رود شاهد تغییر رویکردهایی در هر سه صنف تهیه کنندگان، کارگردان‌ها و فیلمنامه‌نویسان سینما به عنوان سه ستون اصلی سینمای ایران باشیم تا بار دیگر شاهد کنار گذاشتن توامان این سه صنف از صحنه تصمیم گیری جامعه صنفی سینمای ایران نباشیم.