پشت پرده لغو مذاکرات دولت آمریکا با طالبان
با اعلام خبر لغو مذاکرات ایالات متحده با گروه طالبان، هفته‌ها مانور سیاسی واشنگتن درباره نزدیک شدن به توافقی با این گروه بی‌نتیجه ماند. به این ترتیب، به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور آمریکا در محقق ساختن یکی دیگر از وعده‌های انتخاباتی خود، یعنی خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان نیز ناکام خواهد ماند.
به گزارش «آزادی»، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد ملاقات محرمانه‌ای که قرار بود در «کمپ دیوید» میان رهبران گروه طالبان و رئیس‌جمهور افغانستان برگزار شود، لغو شده است. وی همچنین دستور توقف گفتگو‌های ماراتن‌وار نمایندگان دولتش با نمایندگان طالبان را داد که از ماه‌ها پیش برای دستیابی به یک توافق صلح در جریان بود.
ترامپ در یک رشته توئیت در صفحه شخصی خود اشاره کرد که قرار بوده رهبران طالبان و اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، بدون اطلاع عمومی روز شنبه به ایالات متحده سفر کرده و در اقامتگاه رسمی رئیس‌جمهور ایالات متحده در کمپ دیوید با یکدیگر دیدار کنند. با این حال، به گفته ترامپ، طالبان برای اینکه «اهرمی دروغین» در مذاکرات به دست آورد، روز پنجشنبه مسئولیت یک بمبگذاری را که به کشته شدن یک سرباز آمریکایی و ۱۱ تن دیگر در کابل انجامید، پذیرفت. همین موضوع سبب شده ترامپ دستور لغو همه گفتگو‌ها با طالبان را صادر کند.
ترامپ در این زمینه اظهار داشت: «اگر آن‌ها در جریان این مذاکرات صلح بسیار مهم، با آتش‌بس موافقت نکنند و حتی اقدام به کشتن ۱۲ فرد بیگناه نیز کنند، پس آن‌ها احتمالاً در هر صورت قدرت مذاکره بر سر یک توافق معنادار را ندارند». وی افزود: «آن‌ها چند دهه دیگر می‌خواهند مبارزه کنند»؟
روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی در این زمینه می‌نویسد که اظهارات ترامپ از چند جهت تعجب برانگیز بوده است. نخست اینکه برگزاری دیداری در کمپ دیوید با یک گروه مسلح که از اکتبر ۲۰۰۱ تاکنون هزاران آمریکایی را به قتل رسانده، می‌توانست صرفاً یک قمار احساسی باشد که با برخی از دیگر اقدامات ترامپ همچون دیدار با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی برابری می‌کرد. یک مقام آمریکایی گفته که قرار بوده دیدار مذکور، روز دوشنبه، یعنی درست دو روز پیش از سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر برگزار شود.
از سوی دیگر، به نظر می‌رسد دستکم در شرایط فعلی، توقف مذاکرات با طالبان سبب شود که ترامپ نتواند یکی از مهمترین وعده‌های انتخاباتی خود، یعنی خارج ساختن نیرو‌های آمریکایی از نبرد ۱۸ ساله با طالبان در افغانستان را عملی سازد.
همچنین باید توجه داشت که گفتگو‌های ماه‌های اخیر آمریکا با طالبان، با مخالفت دولت افغانستان و شخص غنی روبرو بود. این مخالفت نه تنها به دلایل امنیتی، بلکه همچنین به این خاطر بود که غنی مصمم است انتخابات ریاست‌جمهوری را در موعد مقرر خود، یعنی ۲۸ سپتامبر برگزار کند. در مقابل، طالبان اصرار داشت که پیش از آغاز گفتگو با دولت افغانستان، می‌بایست روند برگزاری انتخابات در این کشور متوقف شود.
با این وجود، برخی از افراد نزدیک به مذاکرات دولت آمریکا و طالبان، از اینکه ترامپ در واکنش به کشته شدن یک سرباز آمریکایی، کل روند گفتگو با طالبان را متوقف کرده، تعجب‌زده هستند. در واقع، طالبان با توقف حملات خود پیش از دستیابی به یک توافق، موافقت نکرده بود. همین امر سبب شده برخی این گمانه را مطرح کنند که در واقع ترامپ به دنبال بهانه‌ای برای تعلیق مذاکرات بوده، زیرا این مذاکرات در مسیر مطلوب پیش نمی‌رفت و اخیراً انتقادات نسبت به آن شدت یافته بود.
تحول اخبر بی‌تردید سبب بروز بحث‌های جدی در محافل سیاسی واشنگتن خواهد شد. سیاستمداران محافظه‌کار بر ترامپ فشار وارد می‌کردند که اقدام به خارج ساختن شتاب‌زده نیرو‌های آمریکایی نکند؛ در حالی که دموکرات‌ها حمایت خود را از مذاکرات صلحی که منجر به خروج آمریکا از افغانستان شود اعلام کرده بودند.
در حال حاضر مشخص نیست که آیا تصمیم ترامپ برای توقف مذاکرات با طالبان، دائمی است یا موقت. رئیس‌جمهور آمریکا سابقه تعلیق موقت اقدامات دیپلماتیک را دارد. مثلاً در مه ۲۰۱۸، وی دیدار با کیم جونگ اون را لغو کرد تا مدتی بعد و بر اساس برنامه‌ریزی جدید با وی دیدار کند. با این حال، ناظران بر این باورند که در مورد طالبان، ازسرگیری گفتگو‌ها چندان آسان به نظر نمی‌رسد.
تاکنون ۹ دور مذاکرات میان هیئت مذاکره‌کننده آمریکایی به ریاست زلمی خلیل‌زاد و هیئت طالبان برگزار شده است. گفته می‌شود که خلیل‌زاد در تلاش بود به یک توافق صلح مرحله‌ای با طالبان دست یابد که در ابتدا، شامل توافقی میان آمریکا و این گروه باشد و در ادامه، راه را برای مذاکرات مستقیم میان طالبان و دولت افغانستان باز کند. در نهایت، قرار بود کلیت این روند به یک توافق صلح جامع برای افغانستان منتهی شود.
به هر ترتیب، آن‌گونه که مشخص است، متوقف نشدن اقدامات تهاجمی طالبان از یک سو، افزایش انتقادات داخلی به ترامپ درباره مذاکرات با این گروه از سوی دیگر و همچنین مخالفت دولت افغانستان با روند مذکور، همگی دست به دست هم داده و زمینه لغو گفتگو‌ها را فراهم ساخته است. با این وجود، ترامپ که به واسطه عدم حصول دستاوردی محسوس در دیگر حوزه‌های سیاست خارجی، از کره شمالی گرفته تا ایران، تحت فشار فزاینده‌ای قرار دارد، به احتمال زیاد اکنون وضعیت را بیش از پیش برای خود دشوار خواهد یافت.
به گزارش «آزادی»، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد ملاقات محرمانه‌ای که قرار بود در «کمپ دیوید» میان رهبران گروه طالبان و رئیس‌جمهور افغانستان برگزار شود، لغو شده است. وی همچنین دستور توقف گفتگو‌های ماراتن‌وار نمایندگان دولتش با نمایندگان طالبان را داد که از ماه‌ها پیش برای دستیابی به یک توافق صلح در جریان بود.
ترامپ در یک رشته توئیت در صفحه شخصی خود اشاره کرد که قرار بوده رهبران طالبان و اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، بدون اطلاع عمومی روز شنبه به ایالات متحده سفر کرده و در اقامتگاه رسمی رئیس‌جمهور ایالات متحده در کمپ دیوید با یکدیگر دیدار کنند. با این حال، به گفته ترامپ، طالبان برای اینکه «اهرمی دروغین» در مذاکرات به دست آورد، روز پنجشنبه مسئولیت یک بمبگذاری را که به کشته شدن یک سرباز آمریکایی و ۱۱ تن دیگر در کابل انجامید، پذیرفت. همین موضوع سبب شده ترامپ دستور لغو همه گفتگو‌ها با طالبان را صادر کند.
ترامپ در این زمینه اظهار داشت: «اگر آن‌ها در جریان این مذاکرات صلح بسیار مهم، با آتش‌بس موافقت نکنند و حتی اقدام به کشتن ۱۲ فرد بیگناه نیز کنند، پس آن‌ها احتمالاً در هر صورت قدرت مذاکره بر سر یک توافق معنادار را ندارند». وی افزود: «آن‌ها چند دهه دیگر می‌خواهند مبارزه کنند»؟
روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی در این زمینه می‌نویسد که اظهارات ترامپ از چند جهت تعجب برانگیز بوده است. نخست اینکه برگزاری دیداری در کمپ دیوید با یک گروه مسلح که از اکتبر ۲۰۰۱ تاکنون هزاران آمریکایی را به قتل رسانده، می‌توانست صرفاً یک قمار احساسی باشد که با برخی از دیگر اقدامات ترامپ همچون دیدار با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی برابری می‌کرد. یک مقام آمریکایی گفته که قرار بوده دیدار مذکور، روز دوشنبه، یعنی درست دو روز پیش از سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر برگزار شود.
از سوی دیگر، به نظر می‌رسد دستکم در شرایط فعلی، توقف مذاکرات با طالبان سبب شود که ترامپ نتواند یکی از مهمترین وعده‌های انتخاباتی خود، یعنی خارج ساختن نیرو‌های آمریکایی از نبرد ۱۸ ساله با طالبان در افغانستان را عملی سازد.
همچنین باید توجه داشت که گفتگو‌های ماه‌های اخیر آمریکا با طالبان، با مخالفت دولت افغانستان و شخص غنی روبرو بود. این مخالفت نه تنها به دلایل امنیتی، بلکه همچنین به این خاطر بود که غنی مصمم است انتخابات ریاست‌جمهوری را در موعد مقرر خود، یعنی ۲۸ سپتامبر برگزار کند. در مقابل، طالبان اصرار داشت که پیش از آغاز گفتگو با دولت افغانستان، می‌بایست روند برگزاری انتخابات در این کشور متوقف شود.
با این وجود، برخی از افراد نزدیک به مذاکرات دولت آمریکا و طالبان، از اینکه ترامپ در واکنش به کشته شدن یک سرباز آمریکایی، کل روند گفتگو با طالبان را متوقف کرده، تعجب‌زده هستند. در واقع، طالبان با توقف حملات خود پیش از دستیابی به یک توافق، موافقت نکرده بود. همین امر سبب شده برخی این گمانه را مطرح کنند که در واقع ترامپ به دنبال بهانه‌ای برای تعلیق مذاکرات بوده، زیرا این مذاکرات در مسیر مطلوب پیش نمی‌رفت و اخیراً انتقادات نسبت به آن شدت یافته بود.
تحول اخبر بی‌تردید سبب بروز بحث‌های جدی در محافل سیاسی واشنگتن خواهد شد. سیاستمداران محافظه‌کار بر ترامپ فشار وارد می‌کردند که اقدام به خارج ساختن شتاب‌زده نیرو‌های آمریکایی نکند؛ در حالی که دموکرات‌ها حمایت خود را از مذاکرات صلحی که منجر به خروج آمریکا از افغانستان شود اعلام کرده بودند.
در حال حاضر مشخص نیست که آیا تصمیم ترامپ برای توقف مذاکرات با طالبان، دائمی است یا موقت. رئیس‌جمهور آمریکا سابقه تعلیق موقت اقدامات دیپلماتیک را دارد. مثلاً در مه ۲۰۱۸، وی دیدار با کیم جونگ اون را لغو کرد تا مدتی بعد و بر اساس برنامه‌ریزی جدید با وی دیدار کند. با این حال، ناظران بر این باورند که در مورد طالبان، ازسرگیری گفتگو‌ها چندان آسان به نظر نمی‌رسد.
تاکنون ۹ دور مذاکرات میان هیئت مذاکره‌کننده آمریکایی به ریاست زلمی خلیل‌زاد و هیئت طالبان برگزار شده است. گفته می‌شود که خلیل‌زاد در تلاش بود به یک توافق صلح مرحله‌ای با طالبان دست یابد که در ابتدا، شامل توافقی میان آمریکا و این گروه باشد و در ادامه، راه را برای مذاکرات مستقیم میان طالبان و دولت افغانستان باز کند. در نهایت، قرار بود کلیت این روند به یک توافق صلح جامع برای افغانستان منتهی شود.
به هر ترتیب، آن‌گونه که مشخص است، متوقف نشدن اقدامات تهاجمی طالبان از یک سو، افزایش انتقادات داخلی به ترامپ درباره مذاکرات با این گروه از سوی دیگر و همچنین مخالفت دولت افغانستان با روند مذکور، همگی دست به دست هم داده و زمینه لغو گفتگو‌ها را فراهم ساخته است. با این وجود، ترامپ که به واسطه عدم حصول دستاوردی محسوس در دیگر حوزه‌های سیاست خارجی، از کره شمالی گرفته تا ایران، تحت فشار فزاینده‌ای قرار دارد، به احتمال زیاد اکنون وضعیت را بیش از پیش برای خود دشوار خواهد یافت.
