بازدید 12689
دانستنی های حقوقی؛

«خیاری» که ممکن است در معاملات این روزها بسیار استفاده شود!

تصور کنید برای خرید یک اتومبیل خارجی به یک نمایشگاه خودرو مراجعه کردید. فروشنده اعلام می­‌کند بنابر قراردادی که با شرکت خارجی دارد، قرار است تا یک ماه آینده چند دستگاه اتومبیل به ایران وارد شود. شما از فرصت استفاده می­‌کنید و یکی از آن‌ها را پیش‌خرید می­‌کنید و در قرارداد ذکر می‌­کنید که زمان تحویل ...
کد خبر: ۸۶۵۰۴۹
تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۳۹۷ - ۰۷:۰۰ 31 December 2018
تصور کنید برای خرید یک اتومبیل خارجی به یک نمایشگاه خودرو مراجعه کردید. فروشنده اعلام می­‌کند بنابر قراردادی که با شرکت خارجی دارد، قرار است تا یک ماه آینده چند دستگاه اتومبیل به ایران وارد شود. شما از فرصت استفاده می­‌کنید و یکی از آن‌ها را پیش‌خرید می­‌کنید و در قرارداد ذکر می‌­کنید که زمان تحویل یک ماه آینده‌ست.در این دوره یک‌ماهه شرکت مبدا به دلیل اعمال تحریم علیه ایران نمی­‌تواند اتومبیل‌ها را به ایران صادر نماید. تکلیف قرارداد شما با فروشنده چیست؟
 
به گزارش «تابناک» خیار تعذر‌تسلیم به‌معنای اختیار برهم‌زدن معامله در زمانی است که اجرای قرارداد به دلیل حادثه‌ای خارج از اختیار طرفین غیر‌ممکن می­‌شود.

زمانی که دو طرف با هم قراردادی منعقد می‌­کنند نمی‌­توانند به چیزی تعهد کنند که توان اجرای آن را ندارند. اگر در زمان تشکیل قرارداد یک‌طرف به عدم امکان اجرای آن توسط دیگری علم دارد یا طرفین در امکان اجرای آن تردید دارند، قرارداد باطل است. زیرا یکی از شرایط مهم قرارداد قدرت بر تسلیم است که فقدانش سبب بطلان معامله می­‌باشد. به این معنا‌که انگار هیچ قراردادی بین آن‌ها منعقد نشده است. گاهی طرفین در هنگام انعقاد عقد امکان اجرای تعهد را دارا می­‌باشند، ولی بعد از انعقاد عقد به دلایلی اجرای تعهد برای آنان غیر‌ممکن می­‌شود. در اینجا دو حالت پیش‌می­‌آید:

اگر به‌طور دائم امکان اجرای قرارداد وجود ندارد، قرارداد از روز اول باطل است. مثلاً خرید پرنده‌ای که اکنون از قفس فرار کرده است و احتمال پیدا کردن آن وجود ندارد.

اما اگر عدم امکان اجرای قرارداد موقتی باشد طرف مقابل می‌­تواند تا زمان رفع مانع صبر کند یا معامله را با استفاده از خیار تعذر تسلیم فسخ نماید. (یک‌طرفه عقد را منحل کند)

اگر مانع درحدی موقتی باشد که بعد از گذشت مدت کوتاهی رفع می‌­شود، قرارداد همچنان صحیح و الزام‌آور است.

مثلاً در قراردادی تاریخ تحویل ۱۰/۳۰ می‌­باشد، ولی به‌دلیل بارش برف و بسته بودن راه‌ها امکان اجرای قرارداد در تاریخ مقرر وجود ندارد. در این مورد نمی‌­توان قرارداد را به‌دلیل وجود مانع در اجرای آن فسخ کرد. زیرا بسته بودن راه‌ها به دلیل بارش برف بعد از چند روز برطرف می­‌شود.

لازم به ذکر است که اختیار فسخ معامله در جایی است که اجرای قرارداد بعد از رفع مانع همچنان برای خریدار همچنان مطلوب باشد. در غیر این‌صورت اگر زمان اجرای قرارداد برای طرفین بسیار مهم باشد، معامله باطل خواهد بود.

مثلاً قرارداد خرید شام عروسی برای یک‌شنبه ساعت ۶:۳۰ با ایجاد مانع موقتی حتی در حد چند ساعت باطل است.

مثال دیگر آنکه سازمانی مکانی را برای برگزاری مراسم خاصی در زمان معینی نیاز دارد، ولی طرف مقابل به دلایلی امکان آماده‌سازی مکان و اجرای قرارداد را در زمان تعیین شده ندارد. در اینجا می‌­توان با توجه به اهمیت زمان اجرای قرارداد بطلان معامله را ادعا کرد.

اگر فرد قبل از ایجاد مانع بخشی از قرارداد را اجرا کرده است، نسبت به آن بخشی که تعهد اجرا شده قرارداد صحیح است و نسبت به بخش دیگر امکان فسخ وجود دارد. این مورد طبیعتاً در جایی پیش می­‌آید که تعهد قابل تقسیم به اجزا باشد. مثلا خرید ۴۰ دست لباس. در خرید یک دستگاه اتومبیل امکان اجرای بخشی از قرارداد وجود ندارد.

البته خریدار در این مورد با استناد به خیار تبعض صفقه می‌­تواند کل معامله را فسخ کند.
 
نکته: این خیار به هیچ وجه توسط طرفین قابل اسقاط نیست:

گاهی در قرارداد‌ها ذکر می‌­شود که طرفین حق برهم زدن معامله با خیارات را از خود سلب کردند. (اسقاط کافه خیارات) این شرط در مورد بعضی خیارات صحیح نمی‌­باشد. یکی از آن‌ها خیار تعذر تسلیم است. در صورتی که متعهد توان اجرای قرارداد را نداشته باشد چگونه می­توان او را اجبار به انجام تعهد کرد؟!

مثلا شخصی می­‌خواهد خودروی خود را برای مدت یک هفته به شخص دیگری اجاره دهد، ولی قبل از تسلیم خودرو دادگاه اموال او را به انضمام خودرو توقیف می­‌کند. بدیهی است که امکان اجرای قرارداد (دادن اتومبیل به دیگری) برای فرد وجود ندارد. در اینجا فروشنده به خیار تعذر تسلیم استناد می‌­کند و معامله را برهم می­‌زند.

نکته پایانی آنکه اگر اجرای قرارداد برای فروشنده غیر ممکن باشد، ولی شخص دیگری بتواند قرارداد را اجرا کند چه باید کرد؟

در این مورد اختلاف‌نظر وجود دارد، ولی صحیح‌تر آن است که امکان اجرای قرارداد توسط متعهد مد‌نظر قرارگیرد. درصورتی‌که او توان اجرای قرارداد را ندارد این خیار را ثابت دانست.
تور تابستان ۱۴۰۳
آموزشگاه آرایشگری مردانه
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۲۳
ما که نفهمیدیم چی گفتید ؟!
پاسخ ها
حسین
| Iran, Islamic Republic of |
۱۱:۰۰ - ۱۳۹۷/۱۰/۱۰
با همین اصطلاحات معاملاتی وفقهی وانواع خیارات وعقد قراردادها طوری دست وپای خریدار را می بندند که عملا حق هر گونه حرکت واختیار از او سلب میشود.وقتی میخواهی یک ماشین یا خانه یا وام معامله کنی اینقدر کاغذ واسه امضا جلوی آدم میگذارند که نه میشه خواند واگر هم بخوانیم چیزی سر در نمی آوریم ولی همه آنها به نفع فروشنده است.وقتی یک ایرانی نمیتواند به دلایل مادی یک وکیل داشته باشد یا حداقل در وقت معامله با یک وکیل مشورت کند نتیجه اش این است.دیشب دربرنامه پایش می گفتند پرونده شکایات خودرویی در نه ماه امسال بیش از ششصد درصد رشد داشت!! یادم هست مدتی پیش فیلمی از تلویزیون پخش شد که مثلا میخواست فقر در جوامع غربی را نمایش دهدونکته جالب این بود که وقتی دوتا بیخانمان که غذاشونو از پسماند سطل زباله جمع میکردند بر سر سطل زباله دعوا میگیرند اونی که شکست خورد گفت؛«« من این موضوع رو به وکیلم خبر میدم»»»جمله ای که در فیلمهای خارجی زیاد میشنویم ولی درکشور ما وکیل گرفتن فقط واسه پولدارهست.
سبوس برنج شمال
| Iran, Islamic Republic of |
۱۲:۳۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۱۰
واااااااااااااااااااااا










گفته خیارررررررررررر
این واژه های بیگانه که هیچ تصویری در ذهن ایجاد نمیکند باید از فرهنگ قوانین کشور زدوده شوند و واژه های جایگزین قابل درک انتخاب گردند . کلمه ای که افراد جامعه ناتوان از پی بردن به مفهومش باشند ارزش ندارد
بهتر است بجای استفاده از لغات نامانوس عربی از الفاظ شیوای فارسی استفاده شود...
در مراجعه به دفترخانه های اسناد رسمی برای یک وکالت یا سند ساده متنی رو جلوی شما میگذارند که از یک کلمه آن هم سر در نمیاری چه اصرای هست وقتی میتوان از کلمات قابل فهم برای عموم استفاده کرد با کلمات عجیب و غریب مردم را به چالش کشاند زمانی که به مشکل میخوری تازه میفهمی چه تعهداتی را امضا کردید
خدای نکرده ما ایرانی هستیم و فکر می کنم اگر انتظار داشته باشیم که با ما فارسی صحبت کنند تا بفهمیم . خوب باشه . من که این کلمات عربی را نفهمیدم و اگر بخواهم بفهمم باید چند سال عربی بخوانم تا در کشور خودم بتوانم این حرفهای قانونی را بفهمم.
خیارتعذرتسلیم یعنی چه؟
شورشو در آوردید دیگه!
چطور موقعی که میگفتیم هلی کوپتر،کامپیوتر و ... ملتی دل درد می گرفتن که ای تهاجم فرهنگی، بیگانه پرستی و از این دست حرفا، که عاقا واژه فارسی استفاده کنید.
حالا فرهنگستان ادبیات کجا هستن که بیان واژه معادل 'خیار'، 'غبن'، رو معادل سازی کنن که زمان قرارداد بفهمیم چه غلطی میکنیم. همیشه واسم سوال بوده زمان قرارداد که ارتباط خیار با مسکن یا خودرو چیه!!
تصورشم نمی تونم بکنم چون تا اخر عمر حتی نمی تونم نزدیک ماشین خارجی شم
شکراسیدی

احتمالا نویسنده و قانون‌گذار فارسی را درست متوجه نشن بابت همین عربی تشکر میکنم.
همین کلمات برای عده ای شده اسباب پول درآوردن....
سلام بحث فنی هست و لزوما همه نباید همه جزئیات یا عمق مطلب را درک کنند، کافی است این اصطلاح را و محل استفاده آن را بدانیم، برای استفاده واقعی باید مشاوره حقوقی گرفت.
مثلا مگر آنتی هیستامین یا دوره ژوراسیک یا جریان فوکو برای همه مانوس است؟
پاسخ ها
ناشناس
| Iran, Islamic Republic of |
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۱۱
چرا لازم نیست که بدانیم، و آنها را بفهمیم .شما خودتو با دیگران مقایسه نکنید.
گوجه رم بگو
خیار که ما میخوریم! این خیار چه فرقی با اون خیار داره؟!
کلمات عربی بیش از 1000 سال است که وارد زبان فارسی شده و تبدیل به قسمتی از زبان مادری شده است . متون حقوقی بایستی کاملا دقیق و موجز باشند که امکان برداشتهای مختلف از متن را منتفی نمایند . با توجه به گستردگی کلمات عربی دقیقترین متون حقوقی از همین کلمات ساخته میشوند متاسفانه هیچگاه روی گسترش کلمات فارسی تلاش نشده و نمیتوان از چنین متونی بهره برد . من حقوقدان نیستم ولی در طول سالیان دراز یاد گرفته ام که این واژه ها را بفهمم و به تبع آن متون حقوقی را نیز درک کنم. خوانندگان بایستی تلاش در ارتقاء اطلاعات خود کنند .
مشکل اصلی کمبود وکیل و گرانی استفاده از خدمات وکلاست در طرف مقابل هزاران حقوقی بیکارند چون به نفع وکلا نیست در کارشان دست زیاد شود و چون خودشان هم می برند و هم می دوزند نتیجه معلوم است انحصارگرایی در وکالت به نفع کانون های وکلا
شما خوذشو ناراحت نکن بین علما توی این مطلب اختلاقه
علم حقوق مانند سایر علوم دارای واژه های تخصصی است و نباید افراد غیر متخصص انتظار فهم کلیه اصطلاحات و جملات را داشته باشند بنابر این یا خودتان بروید و متخصص بشوید و یا به متخصص علم حقوق مراجعه کنید و هزینه کنید تا دانش خودش را در اختیار شما قرار دهد .
اینکه این خیار قابل اسقاط نیست و با اسقاط کافه خیارات ذایل نمی گردد به چه استناد قانونی است ؟. ماده 10 قانون مدنی شروط قرارداد را معتبر می داند
مگه خیار خوردنی نیست
مثل مهریه که عروس میدونه که داماد توان پرداخت نداره. پس معامله باطله.
برچسب منتخب
# حمله به کنسولگری ایران در سوریه # اسرائیل # حمله ایران به اسرائیل # کنکور # حماس