چرا آمارهای نجومی مخاطبان تلویزیون شک برانگیز است؟
معاون سیمای رسانه ملی به تازگی آمار قابل تأمل دیگری ارائه کرده و از دیدن 105 دقیقه سریال توسط 71 درصد مردم ایران خبر داده است؛ آماری که همچون دیگر آمارهای میرباقری با تردید به آن نگریسته میشود؛ اما چرا در فضای افکارعمومی چنین رقم‌های بزرگی شک‌برانگیز است و نه تنها در شبکههای اجتماعی بلکه در رسانه‌های رسمی نیز عمدتاً یا از کنار این آمارها به عنوان نتایج غیردقیق گذر می‌کنند یا آن را به چالش می‌کشند؟
به گزارش «تابناک»؛ سیدمرتضی میرباقری، معاون سیمای سازمان صداوسیما در نشست با عوامل ساخت مجموعه‌های نمایشی سیما گفته است: «طبق آخرین نظرسنجی ها درخصوص سبد مصرف رسانه ای مردم ایران در ساختارها و موضوعات مختلف و اینکه به چه مواردی علاقه دارند، رتبه اول مربوط به سریال است. 71.7 درصد از مردم ایران به طور متوسط روزی 105 دقیقه سریال ایرانی و 35.3 درصد هم سریال خارجی می‌بینند که به طور متوسط روزی 41 دقیقه است. از این روی، میزان بینندگان سریال های ایرانی نسبت به سریال های خارجی 4 به 1 است.»
میرباقری پیش از این نیز با استناد به آمارهایی که احتمالاً محصول مرکز افکارسنجی صداوسیماست، اظهار کرده بود: «بیش از 80 درصد مردم مخاطب تلویزیون ایران هستند و نمی‌دانیم برخی افراد چرا به این آمار شک دارند؛ اما وقتی دقیق‌تر مطالعه می‌کنند، درمی‌یابند هر فرد ایرانی به فراخور و نیاز خود، برخی برنامه‌های تلویزیون اعم از فیلم و سریال، ورزشی، اجتماعی، علمی، مذهبی، سیاسی و غیره را تماشا و پیگیری میکند.»
هر دو این آمارها با تردیدهای جدی روبه رو شده، چون ظاهراً با دیگر آمارها در تضاد است؛ برای نمونه، بر اساس آمار مرکز آمار در سال 95، از کل خانوارهای کشور، 5.7 میلیون خانوار (23.5 درصد) به خدمات ماهواره‌ای مستقیم به خانه دسترسی دارند و یک ارزیابی ساده نشان می‌دهد، این آمار رو به فزونی است؛ بنابراین، طیف بیشتری از خانواده‌ها به سمت ماهواره گرایش یافته‌اند و این یعنی نتوانسته‌اند همه نیازهایشان را در رسانه‌های داخلی به ویژه در تلویزیون بیابند و مشتری دیگر رسانه‌ها شده‌اند.
یکی از دلایلی که آمارهای معاون سیما به چالش کشیده میشود، عدم انتشار مستندات و جزئیات روش جمع آوری و تنظیم آمارهای مرکز افکارسنجی صداوسیما برای افکارعمومی است. همین روش برخورد با آمار باعث میشود، این شائبه برای برخی پدید آید که پرسش های مطرح، به گونه‌ای جهت دار از طیفی از مخاطبان پرسیده میشود که نتیجه آماری مورد انتظار مسئولین صداوسیما حاصل آید و این شائبه بدون انتشار جزئیات روش، جامعه هدف، شمار شرکت کنندگان، پرسش مطرح شده و دیگر جزئیات هر نظرسنجی صداوسیما رفع نمی‌شود.
به عنوان نمونه میرباقری تأکید کرده است: «71.7 درصد از مردم ایران به طور متوسط روزی 105 دقیقه سریال ایرانی می‌بینند و 35.3 درصد هم سریال خارجی می‌بینند» اما مشخص نکرده که آیا این 71 درصد و 105 دقیقه صرفاً از طریق تلویزیون انجام شده یا سریالهای شبکه نمایش خانگی که ربطی به عملکرد تلویزیون ندارد نیز لحاظ شده است؟! همچنین وقتی از دیدن 35.3 درصد هم سریال خارجی سخن به میان آمده، آمار مذکور مرتبط با سریالهای خارجی پخش شده از تلویزیون ایران است یا تماشای سریالهای خارجی در شبکه نمایش خانگی، VODها و همچنین تماشای سریال‌هایی نظیر بازی تاج و تخت در خارج از شبکه رسمی کشور نیز جزو این آمار محاسبه شده است؟
درباره آمار تماشای تلویزیون توسط بیش از 80 درصد مردم نیز همین نوع نقد وارد است. اگر صرف دیدن تلویزیون در طول ماه یا سال باشد، شاید بیش از 90 درصد مردم تلویزیون را دست کم سالی یک بار تماشا کنند! در واقع در این نوع آماردهی مشخص نیست از مخاطب چه سؤالی پرسیده شده و چه کیفیتی از تماشای تلویزیون توسط مردم به عنوان مبنا در نظر گرفتند. به تعبیر ساده‌تر، نوعِ روایت آمار نیز به افزایش تردیدها در قبال آن بیشتر دامن می‌زند و این مسئله‌ای است که باید به آن توجه جدی داشت.
با این حال به نظر نمی‌رسد این آمارها از اساس اشتباه باشد، بلکه خوانش آمارها اشتباه است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در سال 1395، از کل خانوارهای کشور، 5.7 میلیون خانوار (23.5 درصد) به خدمات ماهواره‌ای مستقیم به خانه دسترسی دارند که البته با توجه به آنکه ماهواره در ایران غیرقانونی است، قاعدتاً بخشی از مردم اطلاعات خود را در این زمینه ارائه نکرده‌اند و شواهد نشان می‌دهد که همین آمار نیز در چند سال اخیر این آمارها افزایش بوده است. اگر قرار باشد با شیوه فوق به این آمارها نگریست، بنابراین باید گفت یک چهارم مردم ایران به جای شبکههای داخلی، شبکههای ماهواره‌ای نگاه می‌کنند! طبیعتاً چنین خوانشی نیز اشتباه است.
واقعیت آن است که طیف وسیعی از مردم به صورت گزینشی به تماشای برنامه‌های شبکههای داخلی یا خارجی می‌پردازند و هم شبکههای داخلی و هم شبکههای خارجی را از طریق دیش ماهواره دریافت کرده و تماشا می‌کنند. در واقع با پخش یک سریال جذاب یا برنامه پرمخاطب نظیر نود، گروهی از مردم تلویزیون را در آن ساعت تماشا می‌کنند و در سایر ساعت‌ها ممکن است مشتری برنامه‌های مشخص یا بخش‌های خبری خاصی از شبکههای خارجی باشند؛ بنابراین، آمارهای کلی نمی‌تواند بیانگر واقعیت درباره طیف مخاطبان یک رسانه در این دوران باشد.
شاید بهتر باشد رسانه ملی ضمن اعلام شفاف و پرجزئیات‌تر نظرسنجی‌ها، به ارزیابی مسائل دیگری نظیر ضریب نفوذ بپردازد. به عنوان طرح این پرسش که «در شرایط حساس، اولویت شما پیگیری کدام شبکه خبری داخلی یا خارجی به عنوان رسانه مرجع در اطلاع رسانی است؟» این جنس پرسش‌ها با در نظر گرفتن جامعه آماری بزرگ که کسر قابل تأملی از مردم ایران با دیدگاه‌های مختلف از طبقات مختلف باشد، می‌تواند دید بهتری به مدیران رسانه ملی درباره دوران تازه تکثر رسانه‌ها بدهد.
بی مخاطب ترین برنامه های تلویزیون برنامه های سیاسی و مذهبی آن است من گفتم شما هم گوش نکنید 
| 
گل گفتی ناشناس عزیز. من که خودم یک پا انقلابی و رزمنده بودم رغبت نمی کنم برنامه های تکراری و بی محتوا را که نوعی توهین به شعور مخاطب است را ببینم. ش 
| اصلا اينطور نيست من علشق رسانه ملي و برنامه هاي سياسي مذهبيشم شما باید از چندین منبع خبری یک خبر را بشنوید تا آن را تجزیه تحلیل کنید، وگرنه در دام بازی رسانه ها گرفتار میشوید. هر رسانه ای تابع منافع حامیان مالی خود است، پس بهتر است از چندین منبع استفاده کنیم. صدا و سیما در تنظیم خبر و کلا خبررسانی دچار نقص های فراوانی ست. اگر وارد جزئیات بشم ممکن است منتشر نشه اما مطمئنم خودتون میدونید چقدر غیر حرفه ای خبررسانی میکنه. 
| نظرت عالی است. اصلاح طلبان صدا و سیما رو تخریب می کنند ، چونصدا و سیما مثل بی بی سی نیست که ۲۴ ساعته برایشان رپرتاژاگهی بره...
| تو واقعا از هم نسلان و هم دوره ای های خودت عقبی !!!حالا دریافتی هم داری ؟ یا بی مزد آب به آسیاب صدا و سیما میریزی ؟
روزهای انقلاب در رژیم گذشته ،مردم برای بدست آوردن خبر هر شب خبر رادیو بی بی سی را گوش میدادند.آن موقع کسی از بنگاه بودن آن صحبتی نمیکرد ،کسی هم نمیگفت بنگاه سخن پراکنی روباه
پیر. چرا ؟؟؟؟؟؟؟
البته دیگر اعتمادی هم به تابناک نیست ک منتشر کند.
| چه ربطی داره. خب مردم دوست ندارند تلویزیون میلی را ببینند | ولی برای اصولگرایان مثل بی بی سی و رادیو فرداست که همش پرت وپلا میگه اگر 71.7 درصد مردم روزانه 105 دقیقه سریال ایرانی می بینند پس اولا وای بر سلیقه ی مردم، دوما وای بر وقت گرانبهائی که از این مردم تلف میشود چرا که 71.7 درصد یعنی تقریبا 58 میلیون نفر و این تعداد اگر هر روز 105 دقیقه سریالهای ایرانی ببینند میشود روزانه تقریبا 11500 سال.. دقت کنید ساعت نه، سال. یعنی طبق آماری که آقای میرباقری میدهند، ایرانی ها جمعا روزانه یازده هزار و پانصد سال سریال های کم کیفیت ایرانی می بینند. آقای میرباقری عزیز خودت قضاوت کن با عقل جور میاد یا نه؟ این آمارها آدمو یادنتایج انتخابات 88 می اندازه ..... | آفرین.تمام مشکلات ما واحتمالا نسل بعد هم ازهمون سال پیش اومد وخدا فقط بدادملت برسه این جور عدد و رقم دادن فقط آمارسازی میتونه باشه بسمه تعالیآب تو يخچال، از يه جایی به بعد ديگه سردتر نميشه و ثابت ميمونه
قضيه‌ی ماست. ديگه دلار بشه ١٦. بشه ٢٠ يا ۱۰. ازين وضعی كه الان داريم، سردتر و نااميدتر نميشيم
خلاصه ممنون از سیاسیون عزیز كه برای بقای جایگاه خودتون ، زندگی مارو نابود کردین!
پسرم
تو یک رئیس جمهور اصلاح طلب, یک رئیس جمهور اصولگرا و یک رئیس جمهور میانه رو را دیدی.
زین پس هر کسی با هر شعار آمد بدان که فقط حرف می‌زند و او هم کاری برایت نخواهد کرد
| آفریناین جملات آخرت واقعا باید برای این مردم درس عبرت بشه
تابناک خودت میدونی آمارشون دروغه خخخ. بزار صدا سیما همانطور که امین تمثیل ملته، اونجوری هم بفکر و خیال تماشاچبا باشه. آخه بکی نیست بپرسه ،آخه مردم چی تو و تماشا کنن ها؟! تو مگه غیر از خدمت به ی دسته کار دبگه ای هم بلدی 
| بخدا من غیر از برنامه نود و مسابقات فوتبال دیگه اصلا رسانه میلی باند باز رو نمیبینم چون همون مجری های خبرشون رو هم که ببینی میفهمی اینا اصلا قرار نیست نشون دهنده واقعیات جامعه باشن!چندوقت پیش یکی میگفت کاش منم تو شبکه خبر زندگی میکردم چون اونجا نه گرونی هست نه اعتراض نه بیکاری نه فقر و فساد مثل همه امارهار..... بخدا من و خیلی از خانواده ها 5سال است که تلویزیون ایران را تماشا نمی کنیم اصلا نمیدونیم که چه دارد ولی یقین دارم که هیچ برنامه ای ندارد حتي امار ارايه شده به رهبر هم اشتباه است چند روز پيش كفتن اكثر جوانان ما ديني هستن حالا همه به اطرافيان خود نكاه كنه ببينه واقعا اينطوريه اكثر جوانان بي دين واز جامعه كاملا هويدا است اگر جرات دارید یک نظرسنجی با حضور ۵۵ میلیون نفر انجام دهید و نتیجه را بصورت آنلاین به اطلاع مردم برسانید.بنده در تمام مدت سال ۲۴ ساعت (یک روز در یکسال ) برنامه های کسل کننده، ناامیدکننده، سرتاسر دروغ داخلی رو نمی بینم.
تابناک جان،شما یه نظر سنجی بذار به نظر من آمارشون درسته چون مردم گزینه ی دیگه ای برای تماشا کردن ندارن مخصوصا در حال حاضر که کیفیت برنامه های شبکه های خارجی افت شدیدی داشته | ندارن؟برنامه های ماهواره و حتی تلویزیونهای اینترنتی صد ارزش دارن به رسانه میلی سراسر دروغ ما یه خانواده سه نفری هستیم ماهواره هم نداریم بجز فوتبال یه دقیقه نگاه تلوزیون میلی نمیکنیم | تلویزیون میلی اگه مطابق سلیقه و نظر شما برنامه پخش کنه میشه ملی؟؟؟ بیخیال بگذارید خوش باشن دروغ می گویند .آمار بیننده های تلویزیون به شدت در حال کاهش است .
البته این به معنی افزایش بیننده های شبکه های ماهواره ای و ... نیست که دم خروس آنها نیز مدت هاست که بیرون زده است .
رسانه ی ملی نه تنها کاری برای افزایش بیننده هایش نمی کند که هر از چند گاهی با پخش برخی برنامه ها این تعداد ببیننده را نیز دلخور می کند . مانند امروز که در برنامۀ من و شما ، مجریِ ... برنامه ذره ای از آداب و شخصیت مجری های معروف و بعضا خانه نشین سیما را ، نشان نداد .
تلویزیون توسط مو قشنگ ها و دماغ عملی ها قرق شده است و البته دریغ از ذره ای تخصص و ..
این که سخن همه مقامات کشور درهمه ارکان نظام مورد واکاوی ونقد به روش علمی و با ذهنی منصف صورت گیرد مایه خیر و مبارک است . اگرچه این کاردیر اغاز شده و تا حدی ظرفیت برای ان تنگ شده است . بخدا من نمی‌دونم این آقایون آمارشون را از کجا میارند اما در مورد خودم و کل فاطمیان بطور نمونه حتی یک خانواده شبکه های تلویزیونی ایران را نگاه نمیکنیم. حتی جدیداً فوتبال را به دلیل سانسورهای اعصاب خرد کنش از ماهواره و از کانالهای فارسی زبان افغانی نکته میکنیم. مرکز نظر سنجی صدا و سیما هم حکایت اون ضرب المثل را داره که از روباه پرسیدند شاهدت کیه گفت دمبم!!!!! فعلا که صدامون به جایی نمی‌رسد و تا اعتراض کنیم ...... تنها کاری که الآن در صداوسیما انجام میشه دروغ گفتن و وارونه جلوه دادن حقایق هست.البته این کار(دروغگویی و نشون ندادن حقیقت)توسط مدیرانش برنامه‌ریزی شده ولی هر کسی که به نوعی به این سازمان کمک میکنه هم مقصر هست. دروغ گفتن و امار برعکس دادن تو ایران یه سنت شده . من که سالهای ساله تلویزیون ایران رو نگا نمیکنم و هر وقت هم اتفاقی جایی ببینم از درستی تصمیم خودم بیشتر مطمئن میشم | سالهای دور از خانه!! اگر 71.7 مردم روزانه 105 دقیقه سریال ایرانی می بینند (که دروغ محضه) پس چرا این همه سریال دیدن، نتونسته اثر گذاری و فرهنگ سازی داشته باشه و بدحجابی رو ریشه کن کنه؟ چرا این همه سریال دیدن نتونسته تاثیر اخلاقی داشته باشه و اعتیاد رو ریشه کن کنه؟ (در حالی که روز به روز آمار اعتیاد بیشتر هم میشه)، چرا این همه سریال ایرانی نتونسته فرهنگ سازی کنه و آمار طلاق رو کم کنه؟؟ آقای میرباقری! حتی اگه به فرض محال آمارت صحیح هم باشه، پس چرا این همه سریال دیدن هیچ تاثیر مثبتی در رشد ارزش ها و پیشرفت فرهنگی نداشته؟ چرا این همه سریال دیدن نتونسته آمار سرقت و اختلاس و رشوه رو کاهش بده برادر من؟ آقای میرباقری! حتی اگه به فرض محال آمارت درست هم باشه، نباید به این آمار ببالی چرا که سریال های ایرانی بی تعارف بگم هیچ اثر بخشی مثبت ندارند و از نظر اثر گذاری، یا خنثی هستند یا منفی. متاسفانه. | لایک تابناک الان لازمه مثبت و منفی ها باشه که مردم نظر بدن در مورد کامنتها آخه چرا بر نمی گردونی ؟؟
در پشت بام یک ساختمان ده واحدی. شانزده دستگاه دیش مستقراست. حالا طرف می آید چاخانهای بیست وسی را ببینه مخصوصا با آن صداولحن بیان خانم طلوعی که طوری خبر. های خارجی را اعلام می کند که آدم یک لحظه فکر میکند آمریکا بکل محو شده وایران قدرت اول دنیا شده است میشه تلویزیون سریال نسازه ولی دلار ارزون بشه این حیاتی تر از دیدن سریال میباشد بنده خدا میرباقری از قدیم دنبال آمارسازی بود. شما اگر در خانه باشید می ایند ونظر سنچی می کنند والا خجالتم خوب چیزیه کا خانواده ما روزی ی دقیقه هم دروغ های تلوزیون رو نیگا نمیکنه آمارهای نجومی به هیچ وجه شک برانگیز نیست بلکه کاملا دروغ است. شک وقتی موصوعیت چیدا میکند که صخت وسقم یک خبر معلوم نباشد وفتی کاملا معلوم است که دروغگویی وقیحانه صورت گرفته،شک چه معنایی دارد متاسفانه صدا وسیما تبدیل به چوپان دروغگو شده که اگر حرف راست هم بزند کسی باور نمی کند.تا آنجائیکه من می دانم 95 درصد ملت اخبار را از جاهای دیگری به غیر از صدا وسیما دنبال می کنند و هستند کسانی که سالهاست تلویزیون ایران را ندیده اند. همه میگن ما که تلویزیون نمی بینیم و الان دیگه کی برنامه های صدا و سیما رو نگاه میکنه و از این ژست های مثلا روشنفکری می گیرن، ولی وقتی یه سریال از یکی از همین شبکه های صدا و سیما پخش میشه حتی یک نفر هم پیدا نمی کنید که در مورد بازی فلان بازیگر تو اون سریال نظری نداشته باشه!! این یعنی 90 درصد مردم برنامه های تلویزیون رو می بینن، با دقت و تا تهش هم می بینن فقط خودشون رو به ندیدن می زنن! من كه سريال هاي تلووزيون خودمون رو هميشه دنبال مي كنم حتي موقعي هم كه خارج از كشىر مي رفتم هم از طريق تلووبيون پي گيري مي كنم و بعضي از برنامه هاي تلوززيون فوق العاده هستند خوبه این طنز تلخ را به اطلاع ایشان برسانید که می گن وقتی از اخبار ایران به اخبار خارجی گوش می کنیم انگار از سویسس رفتیم بورکینافاسو میرباقری یا هرکس دیگر برای حفظ پست ومقام وگرفتن حقوق ومزایای دلچسب بایداین آمارها را بدهد چیز غریبی نیست وقتی دولتمردان مملکت توی روز روشن دروغ میگوید دیگر از صدا و سیمای میلی چه انتظاری دارید اگرافراداندکی قبلا به صدا وسیما مراجعه می کردندبا آمدن تلگرام واستفاده از اینترنت مشتریان صدا وسیما تقریبا صفرشده حکایت آماردهی رسانه میلی حکایت " خود گویی و خود خندی عجب مرد هنرمندی " است شک وتردید رو شما ایجاد میکنی ساخته وپرداخته ذهن شما ست شبکه ایران کالا رو تلویزیون ما نمی گرفت برای اینکه ببینم کلا قطع شده یا فقط مال ما اینجوریه 200 متر از چپ و راست و عقب و جلو از خونه های اطراف پرسیدم همه میگفتن ما ایران رو نگاه نمی کنیم ماهواره داریم اونوقت اقایون امار 90درصدی میدن تابناک عزیز چرا بخش مثبت و منفی به کانت های مخاطبین را برداشتید کتابی نوشته یکی از اساتید دانشکده اقتصاد علامه هست به نام چگونه با زبان امار دروغ می گویند. و در ان همه ترفندها ذکر شده است. من تعداد زیادی از اطرافیانم اصلا تلویزون داخلی را نگاه نمی کنند. یک سوال از دانش اموزان و یا دانشجویان یک کلاس در مورد قهرمانان سریالهای ایرانی بپرسید تا همه چی دستتان بیاید. اولا من اصلا نمیدونمستم ایشون چیکاره هستند و الان فهمیدم.در ثانی اصلا برام مهم نیست ایشون چه اماری دادند چون اصلا تلوزیون نگاه نمیکنم.کلا توی این مملکت هر کسی از هر طیفی امار بده غلط هستش. در مملکتی که فرمان آمده آمار بد و خوب دارد و آمار بد نباید منتشر شود باید کل آمار را ریخت توی سطل اشغال. تو خود حدیث مفصل بخوان از این کامنتها.آقای پروفسور علی‌عسکری مرد باش و این کامنتها رو تحلیل کن و درس‌های لازم را بگیر اکرچه دیگه خیلی دیر شده. کلا" هرچی آمار در ایران منتشر میشه ؛ کشکه !!!!! ایشون یه زمانی هم رییس سازمان ملی جوانان بود و نتایج درخشان اقداماتشون رو دیدیم ...از بس قحط الرجاله دوباره بهش سمت دادن ....
تمام امار ما دروغ و ساختگی است هنوز نرخ تورم و بیکاری تک رقمی است