گفتگو با نصرت الله سیفی
برای صادرات گاز به ترکمنستان، کم کاری کردیم
مدیرعامل سابق شرکت بهینه سازی مصرف سوخت گفت: اگر پشتکار لازم و کافی برای اجرایی شدن صادرات گاز به پاکستان وجود داشت می توانستیم این قرارداد را تاکنون اجرایی کنیم.
پس از لغو تحریم ها و حتی به جرات می توان گفت از چندین ماه پیش از امضای برجام، هیات های متفاوتی از کشورهای مختلف به ایران رفت و آمد می کردند تا جای پای خود را پیش از امضای این توافقنامه در بخش های مختلف اقتصادی ایران از جمله صنعت نفت و گاز محکم کنند. در همین راستا گفتگوها، جلسات و دیدار هایی پی در پی برای بررسی زوایای مختلف این صنعت سرمایه بر که به نحوی مزیت ایران به شمار می رود، انجام و تلاش شد تا یک فضای مشترک همکاری بین صنعت نفت کشور با سایر فعالان بین الملل این صنعت تعریف شود.
به همین منظور تفاهنامه های مطالعاتی زیادی بین ایران و کمپانی های بزرگ به امضا رسید. آنچه در این میان می توانست ایران را در رسیدن به اهداف خود در صنعت نفت یاری کرده تا با سهولت و سرعت بیشتری در این راه گام بردارد، وجود یک برنامه یا نقشه راه از پیش تعیین شده و دقیق بود. نقشه ای که با توجه به تحولات آینده جهان و به ویژه منطقه خاورمیانه بتواند ریل گذاری این بخش از اقتصاد را برای طولانی مدت تامین کند. یکی از مهم ترین تصمیمات ایران در این زمینه وضعیت حضورش در بازارهای بین المللی صنعت گاز است. برای بررسی جوانب این موضوع گفتگویی داشتیم با نصرت الله سیفی، مدیر عامل سابق شرکت بهینه سازی مصرف سوخت که در ادامه می خوانید:
ارزیابی شما از وضعیت کنونی سبد جهانی مصرف انرژی چیست؟
نخست درباره تصویر کلی جهانی گاز باید گفت که میزان مصرف ذغال سنگ و نفت رو به کاهش است چرا که موجب افزایش آلایندگی می شود و ایالات متحده بر خلاف آنچه در ظاهر فعالیت های آن وجود دارد، به طور جدی در پی بهینه سازی است. البته که همه کشورها و همه مصرف کنندگان انرژی به دنبال کاهش مصرف کربن هستند.
شرایط آینده این سبد مصرفی را چطور می دانید؟
هدف بلند مدت و غایی این روند کاهش مصرف کربن را می توان «برقی کردن» دانست، اما برای رسیدن از مصرف نفت و ذغال سنگ به مصرف برق، باید ابتدا گاز را وارد سبد مصرفی خود کنیم. این در حالی است که اولین (ایران) و دومین(روسیه) دارندگان منابع گازی جهان در منطقه خاورمیانه قرار دارند البته به این، منابع ترکمنستان و قطر را نیز می توان اضافه کرد. به طور کلی می توان گفت عمده ذخایر گاز جهانی در بخش خاورمیانه قراردارد.
ایران تاکنون در راستای هم مسیر شدن با این روند جهانی چه کرده است و چه اقداماتی می تواند انجام دهد؟
جای خالی یک برنامه و طرح جامع احساس می شود که بر اساس آن بتوانیم یک مسیر مشخص را در بخش های مختلف صنعت انرژی از جمله تولید و صادرات گاز در نظر بگیریم
با توجه به فعالیت موازی سایر همسایگان در زمینه صادرات گاز، ایران چقدر زمان برای اجرای اهداف خود دارد؟
حدفاصل اجرای برنامه های کوتاه مدت و به اصلاح نقد با برنامه های مدون طرح جامع انرژی نباید بیش از یک سال و نیم باشد چرا که سایر کشورها چنین طرحی در دست داشته و بر اساس آن عمل می کنند.
به عقیده شما کندی حضور ایران در زمینه تجارت گاز می تواند منجر به سلب بازارهای مصرف شود؟
بازار گاز نقطه ای یا منطقه ای است. حالت جهانی و فرا مرزی تامین آن نیز به شکل ال. ان. جی است. باید در نظر داشت که در حال حاضر آنقدر گاز تولید نمی شود که بازارها جهانی سلب شوند، اما به هر حال باید هر چه سریع تر میزان صادرات را افزایش داد. با توجه به سرعت رشد فناوری های روز دنیا احداث خطوط لوله گازی یا واحدهای ال. ان. جی حدود ۳ تا ۴ سال زمان می برد بنابراین ما باید کمتر از ۵ سال دیگر به تدوین برنامه جامع پرداخته و استراتژی گازی مان را مشخص کنیم. البته معتقدم گاز می تواند سرمنشا تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر باشد و سوزاندن آن کم لطفی محسوب می شود. بنابراین باید یک بخش مهمی از طرح جامع انرژی را به تجارت تکنولوژی تخصیص دهیم.
با توجه به اینکه در بخش دیپلماسی کشور همچنان گفت و شنودهایی در زمینه تحریم ها وجود دارد، در صورت اجرای تحریم ها ایران چه رویکردی را در پیش گیرد که منافع حداکثری ملی را تامین کند؟
در بخش تحریم ها آنچه می تواند محور قرار گیرد، اعتماد است. به این معنا که در زمان تحریم، بهتر است که بر اساس اعتمادی که بین طرفین وجود دارد صادرات گاز انجام شود. چرا که چنین رویه ای به ایجاد یک رابطه متقابل منجر می شود که ارزش راهبردی آن بیش از منافع اقتصادی است.
در پایان ارزیابی تان از عملکرد ایران در بخش بازارهای صادراتی چیست؟
گاز می تواند سرمنشا تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر باشد و سوزاندن آن کم لطفی محسوب می شود. بنابراین باید یک بخش مهمی از طرح جامع انرژی را به تجارت تکنولوژی تخصیص دهیم
می تواند به اجرای آن امیدوار بود؟
بله. همچنان هم معتقدم می توان آن را زنده و اجرایی کنیم. چرا که می توانیم بین ۸ تا ۱۰ درصد از تجارت جهانی گاز و صادرات ۴۵۰ میلیون مترمکعبی را در دست بگیریم. البته بهتر است اجرای این سیاست ها را از منطقه خاورمیانه و همسایگانمان آغاز کنیم. البته در بخش تولید ال. ان. جی در حد همان پروژه ایران ال. ان. جی فعالیت کنیم ولی آن اولویت خود قرار ندهیم.
منبع: مهر
