از 231 بزرگداشت برای کیارستمی در جهان تا سیمان پاشی بر سنگ قبرش

پس از آنکه اعلام شد، آرامگاه عباس کیارستمی تخریب شده و بر سنگ قبرش سیمان ریخته‌اند، یک آمار تازه از شمار بزرگداشت هایی که برای این هنرمند فقید در سطح جهان برگزار شده، نشان می دهد، بخواهیم یا نخواهیم این رفتارها تأثیر چندانی در موقعیت این هنرمند نخواهد داشت و صرفاً بار منفی برای مخالفان طرز تفکر او خواهد داشت.
 
به گزارش «تابناک»؛ پس از بدرود حیات عباس کیارستمی، او را خارج از قطعه هنرمندان دفن کردند و در کنار سنگ قبرش شماری درخت گیلاس کاشتند؛ حرکتی که از سوی جمعی از هنرمندان در بزرگداشتش رخ داد و طبیعتاً منافی مصالح گروهی نبود، اما این وضعیت چندان دوام نیاورد و چندی پیش، بهمن فرمان آرا که بر سر مزار دوستش رفته بود، از تخریب مقبره کیارستمی، سیمان پاشیدن بر سنگ قبرش و بیرون کشیدن درختان گیلاس از خاک خبر داده بود.
 
فرمان آرا در این زمینه نوشته بود: «امروز که سر مزارش رفتم، دیدم شخص یا اشخاصى حتى نتوانستند درخت گیلاس را کنار مزار عباس تحمل کنند و آن را با پیت حلبى‌اش از جا درآورده بودند. شکستن سنگ قبرها، سیمان ‌ریختن روى سنگ قبر و از ‌ریشه درآوردن نهال درخت گیلاس از کنار مزار مردى که صدها افتخار براى سینما و مملکت ما به ارمغان آورد، آن هم وقتى که در هندوستان و جاهاى دیگر دنیا به نام او درخت گیلاس می‌کارند! چرا ما باید تا این حد بى‌حرمتى را تحمل کنیم؟»

او در بخش دیگری از یادداشتش می آورد: «روز کاشتن نهال، روز خوبى بود و همه حضار شاد بودند از اینکه به این مرد بزرگ سینماى ایران اداى احترام مى‌کنند. فقط یک جوان که اتفاقاً تى‌شرتی سفید با عکس عباس روى آن به تن داشت، تصویربردارى می‌کرد و جلوى چشمان شاگردان عباس، نوارش را به یک پژوى‌آردى تحویل داد. البته ما به این چیزها عادت کردیم و چون کارى جز احترام ‌گذاشتن به فیلمساز بزرگ مملکتمان نمی‌کردیم، باکى نداشتیم؛ ولى همان‌طور که پرونده پزشکى عباس، کم‌کم از یاد رفته است، حتى یک درخت گیلاس هم به عباس روا نداشتند و طعم شیرین گیلاس در دهان ما تبدیل به زهر‌مار شد. خدایا ما را از گزند تنگ‌نظران محفوظ بدار.»

 

با گذشت چند روز از آن ماجرا مشخص شد، بر خلاف کشورمان، در سطح بین الملل، توجه فوق العاده به کیارستمی پس از بدرود حیاتش شده است. بر پایه آخرین آمارها، تاکنون برای کیارستمی بیش از 231 بزرگداشت در سطح جهان برگزار شده که در قیاس با هنرمندان مشابه، نمونه های کمی قابل ذکر است.
 
نخستین برنامه بزرگداشت  عباس کیارستمی با نمایش چهار فیلم این فیلم ساز سرشناس بین المللی در هشتمین جشنواره فیلم مونیخ در تیر ماه 1369 در آلمان برپا شد و تا پایان فروردین ماه 1396، تعداد 231 برنامه بزرگداشت برای این سینماگر برجسته کشورمان برگزار شده است. تعداد 103 برنامه بزرگداشت از تیر ماه 1369 تا خرداد 1395 صورت گرفت و از تیر سال 1395 تا پایان فروردین 1396 نیز 128 برنامه بزرگداشت اجرا شد.
 
برنامه های بزرگداشت عباس کیارستمی در این دوره ده ماهه، شامل سه برنامه در تیر ماه 1395، 14 برنامه در مرداد ماه، 10 برنامه در شهریور، 24 برنامه در مهر، 17 برنامه در آبان، 15 برنامه در آذر، 8 برنامه در دی، 12 برنامه در بهمن، 12 برنامه در اسفند و 13 برنامه در فروردین 1396 بوده است.

از 128 برنامه بزرگداشت، 16 برنامه در آمریکا، 11 برنامه در هند، 10 برنامه در ایتالیا، 6 برنامه در کانادا و استرالیا، 5 برنامه در انگلستان، فرانسه و اسپانیا، 4 برنامه در ترکیه، 3 برنامه در ژاپن و اسکاتلند، 2 برنامه در سوییس، مالزی، بنگلادش، هنگ کنگ، استونی، آلمان، آرژانتین، اندونزی، مراکش، امارات متحده عربی، برزیل و صربستان و یک برنامه در هر یک از کشورهای پاکستان، بلغارستان، قزاقستان، تونس، آلبانی، تایوان، اسلواکی، گرجستان، کرواسی، اروگوئه، عمان، جمهوری چک، ارمنستان، چین، دانمارک، هلند، الجزایر، کره جنوبی، نروژ، روسیه، رومانی، پرتغال، بلژیک، سودان، فنلاند، سوئد، مقدونیه، مکزیک، یونان و لیتوانی بوده است.

دو فیلم «76 دقیقه و 15 ثانیه با عباس کیارستمی»، ساخته سیف الله صمدیان و «منو خونه ببر» آخرین فیلم کوتاه آقای کیارستمی که در روز افتتاحیه جشنواره ونیز به نمایش درآمدند تا پایان فروردین ماه امسال در 60 برنامه بزرگداشت این فیلمساز در جشنواره ها و رویدادهای بین المللی به نمایش درآمده اند. برنامه های بزرگداشت عباس کیارستمی در ماه های آتی نیز برگزار شده و انتظار می رود تا آخرین فیلم بلند این فیلمساز با عنوان «24 فریم» نیز در جشنواره فیلم کن به نمایش درآید.

با این اوصاف، با چه منطقی می توان سراغ قبر کیارستمی رفت و چنان حرکتی انجام داد؟ آیا چنین اقدامی به مصلحت فرهنگ این مملکت است؟ بعید به نظر می رسد کسی به این پرسش، پاسخ مثبت دهد.