فرصت های محیط زیستی دیروز؛ تهدیدکننده سلامتی امروز مردم!
استان های مرکزی مانند اصفهان و ارومیه بیش از سایر استان ها به دلیل وجود تالاب گاوخونی در اصفهان و دریاچه خشک شده ارومیه رنج می برند اما هنوز نگاه ملی در خصوص حل معضلات محیط زیستی این دو کانون گرد و غبار که زمانی خود مرحم دردهای محیط زیست بودند، شکل نگرفته است.به گزارش تیتر شهر، چالش گرد و غبارها غیر از شهرهای شمالی همه شهرهای کشور و مناطق ایران را درگیر خود کرده است و در حال حاضر چالش اصلی و مهم محیط زیستی بسیاری از استان های مرکزی و غربی کشور، گرد و غبار به شمار می رود که هنوز با گذشت ده سال از تشدید این مسئله، هنور هیچ دولتی نتوانسته راهکار موثری برای حل این موضوع، اجرایی کند.
استان های مرکزی مانند اصفهان و ارومیه بیش از سایر استان ها به دلیل وجود تالاب گاوخونی در اصفهان و دریاچه خشک شده ارومیه رنج می برند اما هنوز نگاه ملی در خصوص حل معضلات محیط زیستی این دو کانون گرد و غبار که زمانی خود مرحم دردهای محیط زیست بودند، شکل نگرفته است.
تالاب گاوخونی و دریاچه ارومیه به دلیل خشک شدن طولانی مدت و عدم جریان آب به صورت طولانی و دائمی، اکنون نه تنها به کانون گرد و غبار بلکه گردهای سمی تبدیل شده است.
مسعود تجریشی، عضو ستاد احیای دریاچه ارومیه در این رابطه، گفت: در دریاچه ارومیه در هر لیتر آب بیش از ۳۵۰ گرم نمک وجود دارد.
وی با بیان اینکه در دریاچه ارومیه حجم نمک به قدری است که روی لب افراد نمک می‌نشیند و غبار کاملا احساس می‌شود، خاطر نشان کرد: غبار، حرکت آن و کانون و منشا آنها نیز در تصاویر ماهواری‌ای قابل مشاهده است.
این عضو ستاد احیا دریاچه ارومیه تاکید کرد: همچنین در بالا دست دریاچه ارومیه بیش از ۵۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی وجود دارد که از سموم استفاده می‌کنند و این سموم همراه آب به دریاچه می‌آید و آب که تبخیر می‌شود؛ این سموم به ذرات معلق کف دریاچه می‌چسبند. بنابراین زمانی که غبار بلند می‌شوند؛ مطمئنا سموم را نیز با خود بلند می‌کنند.
تجریشی با اشاره به مطالعات صورت گرفته بر روی دریاچه سالتون، توضیح داد: در دریاچه سالتون در غرب امریکا در طول ۲۰ سال پس از خشک شدن دریاچه مورد مطالعه بود که این مطالعات نشان می‌دهد؛ خسارات بهداشتی برای ۲ میلیون نفری که در حاشیه این دریاچه زندگی می‌کردند ۲۰ میلیارد دلار برآورد شده‌است در حالی که در حاشیه دریاچه ارومیه ۶ میلیون نفر زندگی می‌کنند به همین علت نیز می‌توانیم انتظار داشته باشیم این عدد در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه قابل توجه باشد ومشکلات بسیار زیادی را ایجاد کند.
این استاد دانشگاه افزود: با توجه به مطالعات اولیه و مطالعات تطبیقی دریاچه‌های مشابه جهان، نگرانی ما در زمینه مسائل بهداشتی ناشی از خشک شدن دریاچه باید قابل توجه باشد، از نظر بالینی نیز منتظریم وزارت بهداشت نتایج را اعلام کند، البته ما برای اینکه مشکلی برای مردم پیش نیاید پس از شناسایی کانون‌های غبار با ایجاد قرق، پوشش گیاهی و کاشت درخت و همچنین اقدامات سازمان مراتع و جنگل‌ها تلاش کردیم تا آسیب‌پذیری را به حداقل ممکن برسانیم، اما وسعت خشکی بسیار زیاد است و این اقدامات تنها می‌تواند آسیب پذیری را کاهش دهد.
همچنین چندی پیش محققان دانشگاه اصفهان وجود ذرات سنگین و سمی که سرطان زا بودن آنها به اثبات رسیده است را در کف رودخانه خشکیده زاینده رود و نیز تالاب گاوخونی، تایید کردند و در خصوص خطر افزایش سرطان در شهرستان های شرق اصفهان و نیز شهر اصفهان هشدار دادند اما با وجود همه خطراتی که وجود چنین تالاب و رودخانه خشکی برای استان اصفهان و نیز پایتخت دارد، هنوز اعتبار چندانی برای احیای تالاب در نظر گرفته نشده است.
دود سموم تالاب گاوخونی به دلیل بادهای فصلی و انتقال آن به سوی پایتخت، تهران را نیز در خطر قرار داده است اما عدم تخصیص حق آبه ها در پایین دست رودخانه زاینده رود و مصرف بی اندازه و بدون نظارت زاینده رود در استان چهارمحال و بختیاری سبب شده تا سلامتی مردم در مرکز و نیز پایتخت در معرض تهدید جدی قرار گیرد.
