مسعود پزشکیان در گفتوگو با «تابناک» در تشریح لزوم و اهمیت قانون، گفت: شما نمیتوانید در دنیا آدمی را پیدا کنید که اثر یک انگشتش، مشابه دیگر انگشتانش باشد. هر فردی خصوصیات منحصر به خودش را دارد. نمیشود ذهن انسانها مشابه یکدیگر باشد. وقتی اثر دو انگشت مشابه نمیشود، ذهنیت افراد نیز مشابه نیست. افراد از موضوعات یکسان برداشتهای متفاوت دارند. هر قدر برداشتها و نگاهها در کنار یکدیگر قرار بگیرند، موضوعات کاملتر و جامعتر تعریف میشوند. هر قدر بخواهیم نگاهها را حذف کنیم و تنها یکی را حاکم کنیم، ناقصتر، کمتر، غیر جامعتر و غیر واقعیتر دیدهایم. مسائل اجتماعی، فرهنگی و... نیز همین گونه است. چیزی که میتواند اختلاف سلیقهها و تفاوت دیدگاهها را حل و فصل کند، برنامه و قانون است.
این نماینده اصلاح طلب مجالس هشتم و نهم، در ادامه با بیان اینکه کار برنامه این است که جهتگیریهای گوناگون را به یک سو میبرد و قانون، قاعده بازی کسانی را که باید کار کنند، مشخص میکند، اظهار داشت: سلایق و ایدههای مختلف وجود دارد و انکارکردنی نیست و باید آن را پذیرفت؛ اما به هنگام بازی باید در چهارچوب برنامه و قانون بازی کنیم. کنار گذاشتن قانون به معنای هرج و مرج و به هم ریختن چهارچوبهایی است که با هم تعریف کردهایم که در پایان به دعوا و کشمکش میرسد. متأسفانه این تفکر و نگاه در مدیران ارشد ما حتی در مجلس و بزرگان نهادینه نشده است. تا آنجا میبینیم که رئیس دولت در دوره قبل آشکارا میگوید که برنامه را قبول ندارد. این به چه معناست؟ پس چه چیزی را قبول دارد؟ باید با چه ادبیاتی با هم صحبت کنیم؟ بیان این اظهارات یعنی از بین رفتن ادبیات و اختلاف سلیقهها و وارد میدان شدن زد و بندها. سنگ روی سنگ بند نمیشود. اختلافاتی که الان وجود دارد، به دلیل نگاه عقب مانده و رشد نکرده نسبت به برنامه و قانون است.
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان در ادامه تاکید کرد: وقتی یکی میگوید برنامه را قبول ندارد و برایش کف میزنند، سرنوشتمان همین است که میبینیم. باید برگردیم و قاعده بازی را رعایت کنیم. رهبر انقلاب تمام اشاراتش بر این است که همه به قانون تمکین کنند. حضرت امام (ره) در زمان حیات، تمام دعوایش بر سر این بود که قانون اجرا شود. به رئیس دولت وقت گفت: «بیخود میگویی قانون را قبول ندارم، قانون تو را قبول ندارد». وقتی قانون نوشته شد، همه باید سر خم کنند؛ از مجتهد گرفته تا دانشگاهی و روستایی و شهری و چپ و راست. وقتی قانون به تأیید شورای نگهبان رسید، کسی حق ندارد در مورد آن اجتهاد کند.
وزیر اسبق بهداشت و درمان در دوات خاتمی با انتقاد از برخوردهای سلیقهای با قانون، گفت: هر کجا که از قانون خوشمان میآید، اگر کسی خلافی کند، میگوییم که فلانی خلاف کرده و باید محاکمه شود اما زمانی که خودمان خلافی میکنیم، میگوییم قانون اجرا کردنی نیست و هزار بهانه میآوریم. اینگونه نمیشود بازی کرد. یا باید قانون را اجرا کرد یا باید آن را کنار گذاشت. در مملکت داری اگر قانون غلط هم باشد باید اجرا کنیم و هیچ کس حق ندارد خارج از آن عمل کند. اما اگر نمیخواهیم مملکت را نگه داریم هر کسی میتواند هر حرفی بزند. میثاق مشترک جامعه قانون و برخورد منصفانه قانون با همه است. قانون برای استخدام شیعه و سنی و یا چپ و راست تعیین تکلیف نکرده است. قانون میگوید هر کسی شرایط استخدام را داشت، میتواند استخدام شود، نه اینکه فردی عضو گروه و دستهای باشد، رئیس شود و اگر نباشد رئیس نشود.
پزشکیان با انتقاد از سوءاستفادههایی که برخی به بهانههای مختلف از قانون انجام میدهند، گفت: این ضعف سیستم است و انتظار از رسانهها و کسانی که دلشان به حال مملکت میسوزد، این است که آنچه درست است، اشاعه دهند و آنچه بیرون از این چهارچوب است، افشا کنند و به مردم بگویند. باید نشان دهند. هیچ کس حق ندارد خارج از چهارچوب قانون عمل کند. آن وقت است که مملکت ما میتواند به جایی برسد. همه باید در مقابل قانون سر خم کنند. نمیتوان در موردی گفت که مصلحت نیست قانون اجرا نشود. قانون به کسی اجازه نداده برایش مصلحت تعیین کند. اگر مصلحتی هم در کار باشد، باید قانون گذار آن را تأیید کند و قانون را در آن مورد مسکوت بگذارد. اما زمانی که قانون وجود دارد افرادی که برای قانون مصلحت تعیین میکنند، خیانت میکنند.
نماینده تبریز با بیان اینکه با دولتهای قبل از این هم در مورد اجرای برنامه مشکل داشتیم، افزود: اما اوج این برنامه گریزیها در دو دوره اخیر بود که علنا میگفتند قانون را قبول ندارند. زمانی است که دولت میگوید قانون را قبول دارد، اما نمیتواند اجرا کند اما زمانی علنا اعلام میکند که قانون برنامه را قبول ندارد و این فاجعه است و فاجعهبارتر اینکه برای چنین اظهاراتی کف بزنند و از چنین فردی قهرمان بسازند.
وی با تاکید بر اینکه مملکت با بیقانونی درست نمیشود، گفت: اگر قانون اشتباه هم باشد میتوان آن را اصلاح کرد. قانون اجازه داده کسانی که مخالفتی دارند، جمع شوند و حرف خود را بزنند. امروز نه فردا، بالاخره باید به مخالف اجازه داد تا جایی حرفش را بزند. باید سوپاپی باشد تا فشار از آن خارج شود. اگر همه سوپاپها و همه درها را ببندیم اعتراضها از جای دیگری خود را نشان میدهد و حتی ممکن است خود را به صورت بیقانونی نشان دهد. برای این است که ما راه قانون را باز نگذاشتهایم. اگر راه قانون را باز میگذاشتیم و قانونی عمل میکردیم، این اتفاقات نمیافتاد.
وی در ادامه افزود: باید تلاش کنیم این شکافها را برطرف کرده و وحدت اجتماعی ایجاد کنیم. باید دعواها و اختلافات را کنار بگذاریم و هر کسی به اندازهای که مقصر بوده تقصیر خود را به گردن بگیرد و سعی کنیم دوباره این کارها را تکرار نکنیم. سعی کنیم نقاط مشترک را تقویت کنیم و نقاط عیب را بزرگ نکنیم و به رخ نکشیم. هیچ کدام از ما مبرا از عیب نیست. اگر کنار هم قرار نگیریم، دشمن سوء استفاده میکند. نباید بهانه به دست کسانی بدهیم که دلشان نمیخواهد این مملکت روی پای خود بایستد و مستقل بماند. استقلال ما با قدرت نفت و هستهای بودن نیست. استقلال ما در قدم اول در گرو وحدت و انسجام ملی است. اگر انسجام ملی داشته باشیم، هیچ قدرتی نمیتواند ما را از هم بپاشاند، ولی اگر انسجام ملی نداشته باشیم، هر قدرتی هم که داشته باشیم از هم خواهد پاشید؛ کاری که در روسیه تزاری و در جوامع گذشته اتفاق افتاد. اختلاف باعث فروپاشی میشود. باید تلاش کنیم اختلافات را کم کرده و شکافها را تا جایی که ممکن است پر کنیم.
مسعود پزشکیان با انتقاد از موانعی که بر سر خروج سید محمد خاتمی از کشور برای شرکت در مراسم بزرگداشت ماندلا ایجاد شد، گفت: چرا باید در این مملکت فردی مانند خاتمی حق خارج شدن از کشور را نداشته باشد؟ یک جای کار میلنگد. من فکر نمیکنم آقای خاتمی جز استقلال و سربلندی کشور چیزی در ذهنش باشد. اما سلیقهاش با عدهای فرق میکند. اینکه فردی سلیقهاش با دیگران تفاوت داشته باشد، نمیتوان گفت ضد دین و مذهب و انقلاب است. اینگونه برخوردها شکافها را بیشتر میکند. نه تنها مشکل را برطرف نمیکند بلکه مشکلات را بیشتر میکند. وقتی نمیتوانیم در کنار هم قرار بگیریم و از ظرفیتهایمان استفاده کنیم، چطور میتوانیم به دنیا پیام الگو و نمونه بودن بدهیم. دنیا چگونه میتواند از این رفتار ما خوبی و آزادگی و جوانمردی و انصاف و مروت را برداشت کند. وقتی از بیرون نگاه میکنیم، میبینیم که شرایط و رفتار ما چنگی به دل نمیزند. در نتیجه ابتدا باید هر اختلافی که داریم درجا آن را برطرف کنیم تا نمود بیرونی رفتارمان زیبا باشد نه اینکه دل آدم را به رنج بیاورد و ناراحت کند. هر قدر فریاد بزنیم «وحدت» اما در عمل آنچه نشان میدهیم، شکاف و افتراق باشد، مردم وحدت را از ما نخواهند پذیرفت.
مطالعه متن کامل گفتوگو را
اینجا مطالعه فرمایید.