خیلی‌ها منتظر دلار ۵۰ هزار تومانی و تورم ۱۵۰ درصدی بودند/ واکنش همتی به دلار ۱۵ هزار تومانی رئیس جمهور/ کاش آدرس دلار‌های ذخیره شده را به من هم بدهند/ به کاندیداتوری ریاست جمهوری فکر نکردم

عبدالناصر همتی در برنامه عیار شبکه افق سیما، با تاکید بر انجام مذاکرات دو ساله با کره جنوبی، گفت: در مذاکرات اخیر، وزارت خارجه کره جنوبی قول داد برود و با دست پر برگردد. البته پیشنهادهایی دادند که تجهیزات کرونا بدهند، ولی ما ۷ میلیارد دلار پول داریم که حق ماست و گفتم به آنها که واقعا باید طلب ایران را بدهند و خسارت مالی هم بدهند و این پول قبل و بعد از آغاز مسئولیت من در آنجا بود.

به گزارش تابناک اقتصادی؛ رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: مشکل اصلی کره این است که حتما باید برای تبدیل پول به سراغ بانک‌های آمریکایی بروند. قبلا از کره کالا می‌آوردیم و وقتی تحریم شد، دیگر نتوانستیم از این کشور کالا بیاوریم و همه آن‌ها متوقف شد و به صورت کلی تجارت ما با کره با صادرات نفت و واردات کالا بود.

همتی ادامه داد: به صورت کلی، این اراده وجود نداشت که کار را انجام بدهند. متاسفانه اراده سیاسی ندارند، ولی خودشان گفتند که به زودی با نظر مثبت بازمی‌گردند. ما اقتدار را از مردم می‌گیریم. قدرت و توانایی از نظر مردمی و توان نظامی و مذاکره‌ای را داریم و همه ابعاد اقتدار را باید در صحنه‌های بین المللی داشته باشیم؛ اما تحریم این بار بی سابقه بوده و همه جهان را علیه جمهوری اسلامی بسیج کردند، ولی کشور در این دو سال روی پای خود ایستاد و امروز شرایط به سمت مثبت شدن می‌رود و این نشان می‌دهد، تحریم‌ها اثر نداشته است.

وی در خصوص مذاکرات انجام شده با عراق برای وصول مطالبات ایران، تاکید کرد: در عراق نیز یک بخشی اراده سیاسی ندارند و درآمد‌های نفتی آن‌ها بعد از حمله آمریکا به نحوی طراحی شد که اول باید برود واشنگتن و تایید بگیرند و چون بانک مرکزی آن‌ها تهدید می‌شود، عملا دستشان بسته است. ما به صورت سنتی برای کالا‌های اساسی منابع را استفاده می‌کنیم و با همه این‌ها که در پشت قضیه آمریکاست، ما از همه ابزار‌ها جلو رفتیم، ولی کاملا بسته بودند.

رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: ما باید تلاش کنیم. نمی‌توانیم بنشینیم و بگوییم نمی‌شود. ترامپ دنبال فروپاشی کشور ما بود و امروز روز شکست آن‌ها برای فشار حداکثری است. پایان عمر ترامپ در سیاست، روز پیروزی ایران است.

ترامپ تمام تلاشش این بود که با حداکثر تورم و با رشد بسیار شدید منفی اقتصادی، ایران به سمت ابرتورم و فروپاشی پیش برود. وی با اشاره به اینکه ابرتورم یعنی ماهانه ارقام بزرگی به تورم اضافه می‌شود، تاکید کرد، خوشبختانه در این زمینه با اراده مردم و ارکان نظام و درایت مقام معظم رهبری، آمریکایی‌ها به هدفشان نرسیدند و ابرتورم اتفاق نیفتاد و عملا در این دو سال و نیم هرچه فشار آوردند، نتیجه عکس گرفتند.

به آمریکایی‌ها نمی‌توان اعتماد کرد

همتی تاکید کرد: چون هنوز تحریم‌ها ادامه دارد، یک چیز‌هایی را نمی‌گویم، زیرا به آمریکایی‌ها نمی‌توان اعتماد کرد. در دو سال گذشته، ارقام ارزی ناشی از درآمد‌های نفتی، خیلی کاهش پیدا کرده است. من یک بار هم در مصاحبه‌ای گفتم که این رقم در دو سال، کمتر از ۲۰ میلیارد دلار بوده است، در حالی که میانگین درآمد نفتی ما در سال‌های گذشته، سالانه بالای ۴۰ میلیارد دلار بود و این ۲۰ میلیارد دلار هم در اختیار کشور‌هایی همچون عراق و جا‌های مختلفی است که نتوانستیم وصول کنیم.

وی با اشاره به اینکه شرایط سال گذشته بهتر بود، اظهار داشت: امسال شش ماهه اول شرایط بسیار سخت بود. وقتی سال ۹۷ فشار اقتصادی شروع شد و از زمانی که بنده به بانک مرکزی آمدم، سیاست این بود که ارزپاشی نکنیم و اجازه بدهیم نرخ ارز در بازار باشد و ما قدرت تامین نیاز‌های اساسی کشور را داشته باشیم. این خیلی برای ما مهم بود. استراتژی ما این بود که تامین کالای اساسی و دارو جزو اولویت یک است.

ارزپاشی یک استراتژی اشتباه بود

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: این اولویت یک را نمی‌توانیم برای تزریق ارز در بازار برای حفظ نرخ ارز، خرج کنیم. در حقیت ارزپاشی یک استراتژی اشتباهی بود که آمریکایی‌ها می‌خواستند، کل ارز را از دستمان خارج بکنند. بنده و همکارانم در بانک مرکزی این شرایط را اداره کردیم. ما سال گذشته ۱۵ میلیارد دلار برای کالای اساسی و دارو پرداخت کردیم. امسال هم تا به الان که در خدمت شما هستم، نزدیک ۸ میلیارد دلار به کمک صادرکنندگان برای مواد اولیه تامین کرده ایم.

همتی ادامه داد: ما الان اقتصاد را بدون نفت اداره می‌کنیم، اقتصاد بدون نفت در شرایط فشار تحریم، بسته شدن بیمه‌ها و نفت کش ها، اداره شده است. من می‌دانم که طبقات پایین خیلی سختی می‌کشند، فشار روی مردم خیلی زیاد است. ما هدفمان این بود که ابرتورم اتفاق نیفتد.

خیلی‌ها منتظر دلار ۵۰ هزار تومانی و تورم ۱۵۰ درصدی بودند

وی تاکید کرد: اگر این مدیریت نبود، تورم بالای ۱۲۰ و ۱۵۰ درصد می‌رفت. به گفته همتی، برخی سال ۹۷ پیش بینی دلار ۵۰ هزار تومانی داشتند، ولی الان دلار بیست و یک و بیست و دو هزار تومان است. در مهر و شهریور سال ۹۷، نرخ دلار به ۱۹ هزار تومان رسید. همان موقع خیلی‌ها می‌گفتند دلار ۴۰ هزار تومان می‌شود. خیلی‌ها به من می‌گفتند شما داری خیلی حرص می‌خوری، نمی‌توانی جلوی رشد نرخ را بگیری، ولی ما جلوی این روند را گرفتیم و در ۹۸ چند ماه نرخ دلار را روی ۱۱ هزار تومان نگه داشتیم.

رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: حوادثی که امسال اتفاق افتاد یعنی کرونا و این که یکباره نرخ نفت به ۱۰ دلار و حتی به منفی رسید و صادرات غیرنفتی ما مختل و خیلی از مرز‌ها بسته شد، در نتیجه شرایط ارزی تغییر کرد؛ بنابراین، همه این‌ها با هم کمک کرد و یک دفعه شوکی به درآمد‌های ارزی ما وارد شد.

وی با اشاره به اینکه یک تا دو ماهی کاهش تقاضا داشتیم افزود: در خرداد که شرایط مقداری بهبود پیدا کرد، باعث شد تقاضا بالا برود. ۷۵ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی و سیستم بانکی تامین کردیم برای سه هدف؛ یکی اینکه معیشت مردم راه بیفتد، دوم اینکه کسب و کار‌ها را بتوانیم پشتیبانی کنیم و سوم اینکه بتوانیم نیاز کارخانجات به مواد اولیه را تامین بکنیم. هرچند ما از بابت برگشت ارز مشکل پیدا کردیم.

همتی افزود: صادرات نفتی ما در شش ماهه اول سال وحشتناک کاهش یافت و درآمد‌های بانکی مرکزی خیلی کم شد. الان هم خیلی بالا نیست، ولی روند خیلی بهتر شده است. الان در یک مسیری قرار گرفته ایم که رقم قابل توجه شده و برای همین هم می‌گویم که ترامپ شکست خورد و به زودی هم انشاالله نتایجش را مردم خواهند دید.

اقتصاد کشور را شرطی نکنیم

رییس کل بانک مرکزی گفت: ما نباید اقتصاد کشور را شرطی بکنیم و بگوییم این دولت برود و آن دولت بیاید چه اتفاقی می‌افتد! ما اولا برای خودمان استراتژی مشخصی داریم. با روندی که انتخاب کرده ایم، جلو می‌رویم. ببینید در این شرایط که خیلی از کشور‌ها با رشد منفی در اقتصاد مواجه هستند، رشد اقتصادی کشورمان در نیمه اول سال مثبت شد. رشد نفتی و غیرنفتی ما مثبت شد؛ هرچند سال گذشته هم رشد غیرنفتی ما مثبت شد و فقط کرونا فصل آخر سال را با مشکل مواجه کرد؛ پس از نظر هدایت اقتصاد به سمت اقتصاد داخلی و ملی موفق بوده ایم. تحولاتی که اتفاق افتاد، تحولات خیلی خوبی بود. ما این روند را از دست نمی‌دهیم و ادامه می‌دهیم. حالا اگر آمریکایی همراهی کردند، اتفاقات بهتری می‌افتد و اگر هم همراهی نکردند، شرایط از الان بدتر نمی‌شود. من معتقدم شرایط بهتر خواهد شد و مردم هم این را درک می‌کنند.

همتی ادامه داد: الان در جامعه احساس شده که یک شر بزرگ رفت؛ نه از این لحاظ که آمریکا فرق می‌کند، ولی بالاخره دیدگاه‌ها فرق می‌کند. دولت ترامپ از خیلی از معاهده‌های بین المللی خارج شد و با خیلی از کشور‌ها دعوا داشند؛ بنابراین من فکر می‌کنم شرایط ما بهتر خواهد شد، ولی ما نباید اقتصاد را شرطی بکنیم. ما باید بر اساس استراتژی و برنامه‌های خودمان پیش برویم و انشاالله نتایج خوبی حاصل خواهد شد و این روز‌ها هم جو بازار و جو شرایط ارزی ما به دنبال کاهش انتظارات تورمی بهتر خواهد شد.

خیلی از مسائل را نمی‌توانیم توضیح دهیم

وی با بیان اینکه بانک مرکزی اقدامات خوبی در سیاست اقتصاد مقاومتی داشت و با اشاره به طرح مسکن مهر در این سیاست گفت: اثر تورمی مسکن مهر را نباید فراموش کرد، چون پایه پولی را بالا برد، اما به طور کلی اثرات مثبتی هم داشت و برخی را صاحبخانه کرد.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: بانک مرکزی مهمترین اقدام را در اقتصاد مقاومتی انجام داد که مردم باید از آن مطلع باشند؛ هرچند خیلی از این مسائل را نمی‌توانیم توضیح دهیم، چون شاید سوءاستفاده‌هایی شود، اما به هر حال در تاریخ تمام اقدامات و تلاش بانک مرکزی ثبت می‌شود و بالاخره برای مردم مشخص خواهد شد.

وی افزد: ما در این شرایط بسیار سخت و با وجود فشار‌های بسیار از سوی آمریکا که بی‌سابقه‌ترین تحریم‌ها را داشتیم و حتی کشور‌های دوست ما هم از ترس جریمه‌های آمریکا با ما همکاری نکردند، نگذاشتیم یک روز هم کشور دچار کمبود کالایی شود که اقدام بسیار مهمی است.

همتی گفت: طی دو سال و نیم گذشته همه کالا‌ها را به بهترین نحو تامین کردیم. هرچند شرایط دارویی خیلی هم خوب نیست و ضعف‌هایی وجود دارد، اما واقعیت این است مشکل حادی ایجاد نشد.

وی تاکید کرد: این مدت بانک مرکزی خط مقدم اقتصادی بود و ما هم به مردم خدمت می‌کردیم. رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به اینکه بانک مرکزی برای اجرای سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی در سال گذشته ارز نیمایی را به نرخ ۴۲۰۰ فروخته است، این ادعا را از اساس اشتباه دانست و گفت: ما دلار‌ها را از دولت به نرخ ۴۲۰۰ تومان می‌خریم؛ بنابراین براساس قانون هر درآمد ارزی که دولت دارد به ما می‌فروشد. وقتی درآمد‌های ارزی کشور کم شد، ما از ذخائر قبلی استفاده کردیم و این موضوع با موضوعی که اشاره کردید، متفاوت است.

وی ادامه داد: سال گذشته بخشی از درآمد‌های دولت که به دلیل تحریم تامین نشد، با اجازه‌ای که گرفته بودند ۱۲ درصد از منابع صندوق توسعه ملی معادل ۵ میلیارد دلار برداشت و به نرخ نیمایی تسعیر کردند که بنده مخالف بودم، اما به هر حال با هدف اصلاح بودجه بود. البته حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان پایه پولی را بالا برد.

همتی همچنین با اشاره به کاهش نرخ سود بین بانکی گفت: زمانی که با حجم انباشت پول در بانک‌ها و موضوع کرونا و توقف فعالیت‌های اقتصادی روبه رو شدیم، طبیعی است که نرخ کاهش یافت، اما نرخ سود سپرده ۱۵ درصد و گواهی سپرده هم ۱۸ درصد است و سود بانکی را هیچ تغییری ندادیم. بانک‌ها ناترازی خود را بر اساس نرخ سود بین بانکی جبران می‌کنند و وقتی حجم پول زیاد باشد، نرخ سود بین بانکی کاهش می‌یابد. زمانی هم این نرخ حدود ۲۸ درصد بود، اما، چون ملزم هستیم براساس بازار باز این نرخ را کنترل کنیم آن را در حدود ۲۰ درصد تنظیم کردیم.

اختلاف نظری بین بانک مرکزی و وزارت اقتصاد وجود ندارد

رئیس کل بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اظهارات اخیر وزیر اقتصاد گفت: وزارت اقتصاد مسئولیت مجمعی بانک‌های دولتی را دارد، اما براساس قانون سیاستگذار پولی و بانکی، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به عنوان یکی از ارکان مهم بانک مرکزی است. به هر حال، باید به وزارت اقتصاد هم کمک کرد، چون او هم همه تلاش خود را می‌کند و فشار‌های مختلفی وجود دارد و ما نیز کمک کرده و می‌کنیم. ضمن اینکه اختلاف نظری هم بین بانک مرکزی و وزارت اقتصاد وجود ندارد.

رییس کل بانک مرکزی در خصوص افزایش حجم نقدینگی در دولت دوازدهم اظهار داشت: آنچه در این خصوص اهمیت دارد، رشد نقدینگی است نه حجم نقدینگی. میانگین رشد نقدینگی در ۲۰ سال گذشته ۲۷.۹ درصد بوده که در سال ۹۸ با وجود همه فشار‌ها و تحریم‌ها به ۳۰.۵ درصد رسیده که این افزایش تنها ۳ واحد درصد یا ۱۰ درصد میزان اولیه بوده است. این در شرایطی بود که بانک مرکزی تحت فشار شدید قرار داشت و نمی‌توانست ارز بفروشد تا بتواند اثر تسعیر نرخ ارز را عقیم کند؛ بنابراین پول در بازار می‌ماند، در حالی که اگر تنها دو میلیارد دلار از چندین میلیارد دلار دارایی بلوکه شده ایران آزاد شود، بانک مرکزی می‌تواند ۴۰ هزار میلیارد تومان از پایه پولی ایجاد شده را جمع کند.

رییس شورای پول و اعتبار تاکید کرد: در شرایطی که بانک مرکزی به ابزار‌های لازم مانند دارایی‌های ارزی خود دسترسی ندارد، راه‌های کنترل نقدینگی و تورم بسته می‌شود. در چنین شرایطی از سوی دیگر دولت هم نیاز‌هایی دارد و برای مثال یک میلیارد دلار برای بحث کرونا پرداخت کردیم که این موارد اثر خود را می‌گذارد و بانک مرکزی هم نمی‌تواند نسبت به پرداخت این تسهیلات بی‌تفاوت باشد و بگوید پرداخت نمی‌کنم.

وی در مورد ریزش اخیر بازار ارز نیز گفت: بار‌ها تاکید کرده‌ام که مردم در بازار ارز سرمایه‌گذاری نکنند چرا که هم ریسک زیادی دارد و هم برای منافع ملی خوب نیست، امروز نیز مشخص شده که حرف‌های من درست بوده و کسانی که سرمایه‌گذاری کرده بودند، ضرر کردند.

واکنش همتی به دلار ۱۵ هزار تومانی رئیس جمهور

رئیس کل بانک مرکزی درباره قیمت واقعی دلار گفت: در این رابطه نمی‌توانم توضیحی بدهم. قیمت واقعی از آن‌هایی که الان فکر می‌کنم یک مقدار پایین‌تر است، این مقدار پایین‌تر را اجازه دهید بازار تعیین کند.

همتی در این خصوص که آقای روحانی گفته دلار ۱۵ هزار تومان است، یادآور شد: ایشان فرمودند چنانچه تمام راه‌ها باز شود و دلار به کشور آید، دلار ۱۵ هزار تومان خواهد شد؛ انشاءالله که برسد.

کاش آدرس دلار‌های ذخیره شده را به من هم بدهند

وی در خصوص برداشت‌هایی از صحبت آقای روحانی و اظهار نظر آقای قاضی‌زاده مبنی بر ارز ذخیره شده دولت و روند کاهشی نرخ دلار تصریح کرد: کاش آدرس ارز‌های ذخیره شده را به من هم بدهند. البته آقای قاضی‌زاده هم قطعی مطرح نکرد و بر اساس شنیده‌ها این حرف را عنوان کرد که من هم می‌گویم قطعا درست نیست و امکان ندارد ارز باشد. من به عنوان رئیس کل بانک مرکزی از همه ذی‌نفع‌تر هستم که ارز پایین آید، بالا رفتن قیمت آن معنا ندارد. هر مقدار ارز وجود دارد باید وارد شود و بخشی از آن مسدود و بخش دیگر هم در راه است. اطمینان دارم که شرایط بهتر می‌شود.

رئیس کل بانک مرکزی درباره ادامه ثبات اقتصاد افزود: نرخ را باید بازار تعیین کند. دارای دو سیاست هستم که مورد قبول آقای رئیس‌جمهور هم قرار گرفت؛ یکی اینکه باید از ذخایر خود صیانت و دوم اینکه نیاز است تا رقابت اقتصادی در کشور را تضمین کنیم و نباید منجر به خروج سرمایه شویم. موارد فوق بحث‌های بسیار مهم اقتصادی است.

همتی در رابطه با وزن سیگنال روانی بایدن تاکید کرد: مساله مورد اشاره دارای وزن است، اما وزن ما هم بهتر شده و هر دو با هم کمک می‌کنند. شرایط ما نسبت به چهار ماه پیش خیلی بهتر شده است. نیما روزانه حدود ۵۰ یا ۶۰ میلیون دلار عرضه می‌شود و همین امروز نرخ معاملاتی متوسط ما ۶۰۰/۲۲ یا ۷۰۰ بود. این نشان می‌دهد که این معاملات به شکل واقعی در حال انجام است و این‌ها صادر و واردکننده هستند و این روند دو روز گذشته پایین‌تر آمده است. این روند توانایی ادامه دارد تا جایی که اقتصاد احساس کند که این نرخ ارزش اقتصادیش است.

به کاندیداتوری ریاست جمهوری فکر نکردم

به نقل از گزارش ایبِنا؛ وی درباره کاندیداتوری ریاست جمهوری اظهار داشت: من به این قضیه فکر نکردم. همتی درباره ریاست جمهوری یک مدیر اقتصادی بیان کرد: مقام معظم رهبری نکته‌ای فرمودند که اقتصاد اهمیت جدی دارد، حالا حتی چنانچه یک غیر اقتصادی هم رئیس‌جمهور باشد، ولی محور کار او اقتصاد باشد، در این صورت حتما مسائل و مشکلاتش کمتر خواهد شد.