[In reply to پزشڪ آنلاین]
چرا در ایران موشک خوب می سازیم ولی خودرو خوب نمی سازیم؟!
این روزها که آلودگی هوای تهران و برخی کلان شهرها نفس بسیاری از ایرانیان را به شماره انداخته است خودروهای ایرانی بیش از همیشه در جایگاه متهم نشسته اند. تولیداتی که حدود سه برابر انواع مشابه خارجی سوخت مصرف می کنند و بی دریغ گازهای مرگبار را در هوا می پراکنند. واقعیت این است که طرح خودرو سازی ملی به رغم برخی تنوعات شکلی نتوانسته انتظارات حداقلی شهروندان را برآورده سازد. حال آنکه مطابق برخی مدعیات، ما اکنون موشک هایی را تولید می کنیم که فقط با یک متر خطا به هدف اصابت می کنند. پس از اعلام عزم برخی نظامیان به حضور در صنعت خودرو سازی کشور، دکتر سپهر قاضی نوری در برنامه زاویه این پرسش مهم را مطرح کرد که چرا موشک خوب می سازیم ولی نمی توانیم خودرو خوب بسازیم. این یادداشت می کوشد به برخی از دلایل این تفاوت در دو صنعت مذکور بپردازد:
انحصار یا رقابت: ما می توانیم موشک خوب بسازیم چون انحصار مهمترین ویژگی اقتصاد ما است. انحصاری که باعث شده تا در همه سال های بعد از انقلاب، صنعت خودرو سازی را به بهانه ایجاد اشتغال مورد حمایت قرار داده و آرامش آن را با واردات خودرو های خارجی بر هم نزنیم. در صورتی که بدون وجود رقابت امکانی برای پیشرفت خودرو سازی وجود ندارد. بنابراین وجود شرایط انحصاری اگر چه می تواند به ساخت موشک های خوب بینجامد ولی برای خودرو سازی مخدری خطرناک است که به رکود و فقدان کیفیت منجر می شود.
قدرت سیاسی یا قدرت اقتصادی: موشک سازی بهره گیری از قدرت نظامی برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت سیاسی است حال آن که خودرو سازی نمادی از پیدایش یک قطب اقتصادی است( در دنیای امروز ثروت قدرت می آورد). قدرت های سیاسی به طور ذاتی برای کنش گران در دسترسی به مزایا محدودیت ایجاد می کنند و می کوشند تا در فضایی انحصاری منابع کشور را در پروژه های نظامی صرف کنند، حال آن که توفیق یافتن در پروژه های اقتصادی فقط در فضایی رقابتی و با حضور کنش گران دیگر شکل می گیرد. نتیجه آن که با منطق ساخت موشک نمی توان به عرصه خودرو سازی ورود یافت.
رضایت نظم سیاسی یا رضایت مردم: موشک سازی، صنعتی متناسب با عزم جدی نظم سیاسی برای تبدیل شدن به یک قدرت برتر منطقه ای است، حال آنکه خودرو سازی بیش از همه در پی کسب رضایت عمومی و بهره گیری از بازار داخلی است. همین تفاوت موجب سرمایه گذاری فراوان حکومت برای اولی و غفلت از کیفیت بخشی به دومی شده است. واقعیت این است که ما در چهل سال گذشته شاهد چیرگی گفتمان" قدرت و امنیت"، بر گفتمان " توسعه و رضایت" بوده ایم. کمترین هزینه این عدم توازن هم عبارت از ژرف شدن شکاف بین ما و جهان و در نتیجه انباشت نارضایتی های داخلی بوده است.
ابهام یا شفافیت: موشک سازی پیوندی ذاتی با ابهام و راز آلودگی دارد چرا که هر گونه کوتاهی در حفظ اسرار نظامی می تواند به شکستی تمام عیار بینجامد. در نقطه مقابل اما خودرو سازی نیازمند رقابت توام با شفافیت است، صنعتی که تاکنون آلوده به انواع رانت ها، قراردادهای غیر شفاف و سوء مدیریت ها بوده است. با این اوصاف روشن است که ورود موشک سازان به این عرصه نه تنها به بهبود امور کمک نمی کند بلکه از ورود نهادهای نظارتی برای شفافیت بخشیدن به مناسبات این عرصه جلوگیری می کند. نتیجه هم البته کاهش بیشتر کیفیت خودرو های داخلی خواهد بود.
موشک یکبار مصرف است و دوام ندارد و هزینه های میلیاردی که صرف این صنعت شده است باعث رونق ان شده است. خودرو و هواپیما صنایع با دوام طولانی است و ما به گرد جهان هم نمی رسیم
خودروسازی پیشرفت نکرده چون واردات رو ممنوع کرده اند ومردم مجبورند هرچه میسازند وبه نام خودرو میفروشند رابخرند اونهم با هرشرایطی که میگویند.پس خودروسازان چه نیازی دارند خودرویی بهتر ازین حلبی های متحرک بسازند.روی کوییک ساده به اندازه 100 هزارتومن رنگ زده اند اسمشو گذاشته اند کوییکR و 9 میلیون روقیمتش کشیده اند درچنین شرایطی چه لزومی داره به خودشون زحمت بدن چیزی بهتر ازینکه میسازند وبا هرشرایط تحقیری وتحمیلی به خلق الله میفروشند رابسازند.
فناوری موشکی را نمی شود به داخل اتومبیل سرازیر کرد. چون مفهومی در اتومبیل وجود دارد که در موشک وجود ندارد و ان قیمت تمام شده و مفهوم رقابت هست . وگرنه بهترین موشکها را شوروی می ساخت . ولی به ساخت اتومبیل و گاز و ... که می رسید گیر می کرد . قبلا هم یکی از موشک سازان( دکتر منطقی) مدیر عامل ایران خودرو بود . چرا نتوانست ؟!!
خوب اگر تکنولوژی ساخت اتومبیل های خوب کارامد در اختیار است و این تزریق اتفاق نمی افتد بدا به حال ما و حال دولتمردان ما و اگر چیزی در اختیار نیست، که محتملا هم همینطور است، باز هم بدابه حال ما و شما که حجم بالای آلودگی های زیست محیطی و آسیب های جانی و مالی را بر خود روا می داریم در حالی که با تعامل منطقی تر با دنیا ما مردمان این دیار هم روی هوای پاک و آسایش در رانندگی را خواهیم دید.
آقای رئیس جمهور ، منتظریم که تکنولوژی ساخت موشک وارد صنعت خودرو بفرمائید، لطفا زمان اجرا را اعلام بفرمائید. لطفا بدون زمانبندی با مردم صحبت نکنید. ما در این بیش از 40 سال فقط وعده آینده را از نظام شنیدیم .
چرا در ایران موشک خوب می سازیم ولی خودرو خوب نمی سازیم؟!
این روزها که آلودگی هوای تهران و برخی کلان شهرها نفس بسیاری از ایرانیان را به شماره انداخته است خودروهای ایرانی بیش از همیشه در جایگاه متهم نشسته اند. تولیداتی که حدود سه برابر انواع مشابه خارجی سوخت مصرف می کنند و بی دریغ گازهای مرگبار را در هوا می پراکنند. واقعیت این است که طرح خودرو سازی ملی به رغم برخی تنوعات شکلی نتوانسته انتظارات حداقلی شهروندان را برآورده سازد. حال آنکه مطابق برخی مدعیات، ما اکنون موشک هایی را تولید می کنیم که فقط با یک متر خطا به هدف اصابت می کنند. پس از اعلام عزم برخی نظامیان به حضور در صنعت خودرو سازی کشور، دکتر سپهر قاضی نوری در برنامه زاویه این پرسش مهم را مطرح کرد که چرا موشک خوب می سازیم ولی نمی توانیم خودرو خوب بسازیم. این یادداشت می کوشد به برخی از دلایل این تفاوت در دو صنعت مذکور بپردازد:
انحصار یا رقابت: ما می توانیم موشک خوب بسازیم چون انحصار مهمترین ویژگی اقتصاد ما است. انحصاری که باعث شده تا در همه سال های بعد از انقلاب، صنعت خودرو سازی را به بهانه ایجاد اشتغال مورد حمایت قرار داده و آرامش آن را با واردات خودرو های خارجی بر هم نزنیم. در صورتی که بدون وجود رقابت امکانی برای پیشرفت خودرو سازی وجود ندارد. بنابراین وجود شرایط انحصاری اگر چه می تواند به ساخت موشک های خوب بینجامد ولی برای خودرو سازی مخدری خطرناک است که به رکود و فقدان کیفیت منجر می شود.
قدرت سیاسی یا قدرت اقتصادی: موشک سازی بهره گیری از قدرت نظامی برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت سیاسی است حال آن که خودرو سازی نمادی از پیدایش یک قطب اقتصادی است( در دنیای امروز ثروت قدرت می آورد). قدرت های سیاسی به طور ذاتی برای کنش گران در دسترسی به مزایا محدودیت ایجاد می کنند و می کوشند تا در فضایی انحصاری منابع کشور را در پروژه های نظامی صرف کنند، حال آن که توفیق یافتن در پروژه های اقتصادی فقط در فضایی رقابتی و با حضور کنش گران دیگر شکل می گیرد. نتیجه آن که با منطق ساخت موشک نمی توان به عرصه خودرو سازی ورود یافت.
رضایت نظم سیاسی یا رضایت مردم: موشک سازی، صنعتی متناسب با عزم جدی نظم سیاسی برای تبدیل شدن به یک قدرت برتر منطقه ای است، حال آنکه خودرو سازی بیش از همه در پی کسب رضایت عمومی و بهره گیری از بازار داخلی است. همین تفاوت موجب سرمایه گذاری فراوان حکومت برای اولی و غفلت از کیفیت بخشی به دومی شده است. واقعیت این است که ما در چهل سال گذشته شاهد چیرگی گفتمان" قدرت و امنیت"، بر گفتمان " توسعه و رضایت" بوده ایم. کمترین هزینه این عدم توازن هم عبارت از ژرف شدن شکاف بین ما و جهان و در نتیجه انباشت نارضایتی های داخلی بوده است.
ابهام یا شفافیت: موشک سازی پیوندی ذاتی با ابهام و راز آلودگی دارد چرا که هر گونه کوتاهی در حفظ اسرار نظامی می تواند به شکستی تمام عیار بینجامد. در نقطه مقابل اما خودرو سازی نیازمند رقابت توام با شفافیت است، صنعتی که تاکنون آلوده به انواع رانت ها، قراردادهای غیر شفاف و سوء مدیریت ها بوده است. با این اوصاف روشن است که ورود موشک سازان به این عرصه نه تنها به بهبود امور کمک نمی کند بلکه از ورود نهادهای نظارتی برای شفافیت بخشیدن به مناسبات این عرصه جلوگیری می کند. نتیجه هم البته کاهش بیشتر کیفیت خودرو های داخلی خواهد بود.