کلیات

شهرستان بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان قرار گرفته و مرکز آن شهر بهبهان است.

سردشت زیدون، منصوریه و تشان شهرهای دیگر آن است. شهرت بهبهان به خاطر لایه‌های گازی زیر زمینی و مناطق نفت خیز، زمین‌های وسیع کشاورزی و فراورده‌های لبنی مرغوب است. از محصولات لبنی آن می‌توان به ماست و پنیر این منطقه اشاره کرد.

شهرستان بهبهان از طرف شمال و شمال شرقی به استان کهگیلویه و بویراحمد و از جنوب به استان بوشهر محدود می‌شود. شهرستان بهبهان کنونی تقریباً منطبق با استان اَرَّگان تاریخی است. همچنین این شهرستان از غرب با شهرستان آغاجاری و از جنوب با شهرستان هندیجان همسایه است .

امروزه جمعیت بهبهان را ترکیبی بهبهانی و هم‌چنین طوایف لر تشکیل می‌دهند. مردم بهبهان به زبان لری و گویش بهبهانی صحبت می‌کنند که گونه‌ای کهن از سخن گفتن پارسی است و شباهت‌هایی دستوری با گویش مردم بخش‌هایی از استان فارس مانند مرکز شهرستان سپیدان ( گویش اردکانی ) و همچنین بخش‌هایی از استان بوشهر(دشتستانی و شولی) دارد.

برای نمونه: جای شناسه فاعلی و مفعولی در گویش بهبهانی با فارسی امروزی متفاوت است. گويش بهبهانی همچنين دارای اشتراک فراوان به لهجه ی کازرونی در واژگان و اصطلاحات است و در زمره گويش هاي ايراني جنوب غربي قرار مي گيرد. فرهنگ شهر مشابه فرهنگ مناطق جنوب غرب ایران و بخش‌های از خوزستان است. مردم شهر خود را بازماندگان شهر تاریخی ارجان می‌دانند. عموم مردم شهر لری را همانند فارسی متوجه می‌شوند و از واژگانی استفاده می‌کنند که احتمالاً ریشه در زبان پارسی کهن داشته‌باشد.

ویژگی‌های طبیعی

در استان مرکزی شمال دشت بهبهان رشته کوه خائیز که بلندترین نقطه آن یک‌هزار و ۸۸۵ متر بر فراز تنگ شیخ و کوه حاتم با ارتفاع بیش از ۲ هزار و ۱۰۰متر قرار دارد؛ در جنوب این دشت پازنان و دریزه‌کوه با حداکثر ارتفاع ۶۰۰ متر در غرب آل‌کوه و زرد با ارتفاع حداکثر ۷۸۵ متر و در شرق کوه رمه‌چر(احمد و محمد) با حداکثر ارتفاع ۷۰۰ متر واقع شده ‌است؛ شاید بتوان رمز موجودیت و حیات شهر بهبهان با دیرینه تاریخی‌اش را در دو شریان طرفین آن یعنی مارون و خیرآباد جستجو کرد.

پوشش گیاهی

بهبهان یکی از سبزترین شهرهای استان خوزستان به‌شمار می‌رود که از این دید در میان دیگر شهرستان‌ها از جایگاه بالایی برخوردار است ولی تا رسیدن به استاندارد جهانی (۲۴ متر مربع) راه درازی در پیش دارد. نرگس و آفتابگردان و بابونه و محمدی و… از جمله گل‌های زیبایی هستند که در این خطه سر سبز از دشت خوزستان یافت می‌شوند. همچنین صیفی جات و مرکباتی همچون نارنج- زردآلو- انگور- سیب ترش- توت- زیتون و… به وفور در بهبهان به چشم می‌خورد و زیبایی خاصی را به این منطقه بخشیده‌است. اگر بخواهیم به‌طوری کلی انواع پوشش گیاهی شهرستان بهبهان را نام ببرید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- درختی:بادام کوهی، کُنار، کَهور، اکالیپتوس ریا، نخل، گز شاهی، سمر گیشدر ۲- درختچه: گون، کهورک، رملیک خرزهره، پنج انگشت، انجیر و… ۳- علوفه‌ای: تاج خروسی سفید، موتر، نوعی آفتاب پرست، گنجی، علف شور، کاهوسا، خارینه، هندوانه ابو حهل، رعنای زیبا، آرمک فریضون، منقار لک لکی، گون گل سفید، سداب، کوه فار، قیچ، تمامه و…

سدهای احداثی شهرستان

بهبهان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و طبیعی که دارد دارای سدهای متعددی می‌باشد که همگی در شمال شهرستان احداث شده‌است و یکی از جاذبه‌های گردشگری و طبیعی این شهرستان می‌باشند. مانند:

• سد تنظیمی آریوبرزن
• سد انحرافی شهدا
• سد بزرگ مارون

حیات وحش و مناطق طبیعی بهبهان

شهرستان بهبهان به علت واقع شدن در دشت و مجاورت با ارتفاعات رشته کوه زاگرس و بنادر جنوبی ایران و نیز واقع شدن در گذرگاه چهار استان و برخورداری از رودخانه‌های پرآب مارون و خیرآباد و زهره دارای موقعیت خاص و مناطق ویژه‌ای است؛ این مناطق تحت نظارت مستمر پرسنل زحمتکش ادارهٔ حفاظت محیط زیست شهرستان بهبهان بوده تا بستر مناسبی به‌منظور حفاظت و ادامهٔ حیات و بالندگی محیط زیست شهرستان به‌وجود آید.

در این مناطق بکر و زیبا گونه‌های مختلفی از حیوانات و پرندگان حمایت شده از قبیل پلنگ، کاراکال، گربه جنگلی، گراز، کفتار، گرگ، شغال، روباه، سمور سنگی، شنگ، رودک عسل خوار، کبک، تیهو، دراج، زنبورخوار، کل و بز و … دیده می‌شود. در گذشته نیز قوچ و میش و همچنین آهو نیز در دشت‌ها و تپه ماهورها به وفور یافت می شد ولی اکنون متأسفانه به دلیل تخریب زیستگاه‌ها، آتش‌سوزی و شکار بی رویه دیگر دیده نمی‌شوند.

موقعیت بهبهان روی نقشه

• در مورد ایذه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید