يكي از قدرتمندترين چهرههاي موجود در عراق، يكي از مقامات دولتي اين كشور، يك رهبر شبه نظاميان يك روحاني بلندپايه و يا يك فرمانده يا ديپلمات آمريكايي نيست.
به گزارش سرويس بينالملل «تابناك»، روزنامه معتبر آمريكايي «مك كلثي» با بيان اين مطلب نوشت: اين فرد، يك ژنرال ايراني است كه هماكنون بسيار پرنفوذتر از همه مقامات نامبرده شده است.
ژنرال «قاسم سليماني»، فرمانده نيروهاي قدس، شاخه فعال سپاه پاسداران ايران در عراق است كه مأموريت اين شاخه، گسترش نفوذ ايران در خاورميانه است. سليماني به عنوان مرد شماره يك تهران در عراق، عامل حمايت نظامي و مالي از گروههاي گوناگون عراقي بوده و سعي در ناكام گذاشتن تلاشهاي آمريكا براي ايجاد دولتي متمايل به غربيها پس از سقوط صدام حسين را دارد.
به گفته مقامات آمريكايي، سليماني انتخاب سياستمداران متمايل به ايران را تضمين و همواره با رهبران ارشد عراقي ديدار و از چهرههاي شيعه عراق دفاع ميكند.
يكي از مقامات ارشد عراقي كه نخواست نامش فاش شود، ميگويد: ما، آمريكاييها و ديگر عراقيها، چه او را دوست داشته باشيم يا نه، بايد اذعان كنيم كه او محور سياستهاي ايران در عراق است. نيروهاي قدس همه نقشهاي سياسي، نظامي، اطلاعاتي و اقتصادي را ايفا ميكنند؛ آنها سياست خارجي ايران در عراق هستند.
اين روزنامه در سيام مارس گزارش داده بود: سليماني براي توقف درگيريها ميان نيروهاي امنيتي عراق كه بيشترشان شيعه هستند و نيروهاي راديكال مقتدي صدر در شهر بصره، پا در مياني كرده است.
مقامات عراقي هم اكنون اظهار ميكنند: علاوه بر آن، جلال طالباني، رئيسجمهور عراق شخصا با سليماني براي درخواست كمك، ديدار كرده بود.
در اين زمينه، مقامات آمريكايي و عراقي در مورد سليماني چند نكته ديگر را هم ميگويند:
• وي در آوريل 2006 با نفوذ به منطقه سبز عراق كه به شدت تحت حفاظت نيروهاي آمريكايي و عراقي است، سعي در هدايت انتخاب نخستوزير جديد عراق داشت. مقامات عراقي ميگويند، اين اقدام متهورانه، تنها حضور سليماني در منطقه سبز بوده، اما مقامات آمريكايي نيز بر اين باورند كه تعداد حضور او بيشتر از يك بار بوده است.
• ايجاد شبكههاي قدرتمند براي جمعآوري اطلاعات از عملياتهاي نيروهاي آمريكايي و عراقي، اين شبكهها شامل همه مقامات ارشد سفارت ايران در عراق، از سفير تا ديگرانند.
بنا بر اين گزارش، نقش سليماني در عراق نشان ميدهد كه چگونه طرح بوش براي سرنگوني صدام در عراق، باعث تقويت شيعيان و ايرانيها شده تا نفوذشان را در عراق گسترش داده و مانع رسيدن آمريكا به اهدافش در اين كشور شوند.
مقامات آمريكايي، علاوه بر اينكه سليماني و سپاه قدس را به تجهيز نظاميان عراق و طالبان در افغانستان متهم ميكنند، بر اين باورند كه وي براي آموزش عراقيها، رزمندگان لبناني را از اين كشور به عراق آورده است.
گفتني است، سفارت ايران در عراق، به درخواست رسمي آمريكاييان براي دادن اطلاعاتي درباره سليماني پاسخ نداده و هيأت نمايندگي ايران در نيويورك نيز در اين باره نظري نداده است.
يكي از نخستين و مهمترين پيروزيهاي سليماني بر آمريكا در عراق، ايجاد برتري سياسي بود، نه نظامي. وي در ژانويه سال 2005، زماني به عراق آمد كه عراقيها براي نخستين بار پس از سقوط صدام حسين، به پاي صندوقهاي رأي ميرفتند.
در حالي كه آمريكا حمايت شديدي از نخستوزير شدن اياد علاوي ميكرد، سليماني فعاليت خود را در حمايت از شيعيان طرفدار ايران آغازكرد و به شدت به راهنمايي آنان براي پيروزي در انتخابات پرداخت.
پس از انتخابات، بوش انگشتهاي رنگي مردم عراق را پيروزي بزرگي براي دمكراسي دانست، اما علاوي و متحدانش شكست خوردند و در عوض، متحدان ايران وارد ميدان شدند.
يك سال بعد، در آوريل سال 2006 ايران باز هم نگران بن بست مذاكرات براي برگزيدن نخستوزير جديد عراق پس از دومين دور انتخابات مجلس عراق شد و اين بار سليماني به منطقه سبز رفت تا با سياستمداران شيعه مذاكره كرده و تضمين كند كه انتخاب نهايي عراق، مورد پذيرش تهران نيز هست و در پايان هم عراقيها بر سر نخستوزيري نوري المالكي به توافق رسيدند.
عادل عبدالمهدي، معاون رئيسجمهور عراق در اين باره ميگويد: آمريكاييها از يك طرف از اين جريان خوشحال بودند، چرا كه بن بست به پايان رسيده بود و از سوي ديگر، ناراحت كه سليماني را در منطقه سبز ميديدند.
در اين باره زلماي خليلزاد نيز ميگويد: در آن زمان، صحبتهايي از ورود وي به منطقه سبز بود.
همانقدر كه مقامات آمريكايي سليماني را به جنگ افروزي متهم ميكنند، او در ايجاد صلح نيز براي رسيدن به اهدافش فعال بوده است. او ماه گذشته در پايان دادن به درگيريهاي نيروهاي مقتدي صدر و نيروهاي عراقي در بصره، نقشي حياتي داشت؛ تهديدي كه ميرفت ناآراميهاي آن گسترش يافته و پيامدهاي وخيمي به ويژه براي منابع نفتي عراق در پي داشته باشد.
نمايندگان دو حزب مورد حمايت ايران در بلوك شيعيان عراق ـ حزب الدعوه، متعلق به نوري المالكي و مجلس اعلاي شيعيان عراق ـ براي گفتوگو با مقامات ايراني به اين كشور رفتند و با سليماني در تهران ديدار كردند.
همچنين بنا به گفته منابع نزديك به آنان، آنها سپس به همراه سليماني به ديدار مقتدي صدر در قم نيز رفتهاند.
«عمار الحكيم»، فرزند رهبر مجلس اعلاي شيعيان عراق ميگويد: هيأتي براي گفتوگو با ايرانيها در قالب نماينده ائتلاف عراق يكپارچه به اين كشور رفت تا از ايرانيها بخواهد گروههاي ناآرام را ترغيب به حركت در چهارچوب قانون كنند. آنها با چند مقام ايراني ديدار كردند كه ژنرال سليماني يكي از آنها بود.
در حالي كه گمان ميرود ايران نگران استقلال صدر است، بيشتر مردم بر اين باورند كه اين گروه تحت حمايت ايران است.
«علي الاديب»، يكي از اعضاي اين هيأت و از رهبران حزب الدعوه كه با سليماني ديدار كرده است، ميگويد: ايرانيها قسم ميخوردند كه تجهيز و تسليح نيروهاي صدر، كار آنها نيست.
در همان روزها در 28 و 29 مارس گذشته، نشست مهم ديگري در نقطه مرزي ايران و عراق در مريوان انجام شد و به گفته منبعي كه نخواست نامش فاش شود، در اين ديدار، جلال طالباني، درخواستي به ژنرال قاسم داده است، مبني بر اينكه نبردها و ناآراميها متوقف شود.
به گفته اين مقامات، سليماني نيز روز پس از آن، پيامي ميفرستد و بلافاصله نبردها متوقف ميشود. اين در حالي است كه دو مقام عاليرتبه عراقي ديگر نيز اين ديدار را تأييد ميكنند.
حكيم و عادل عبدالمهدي، موقعيت عراق را اينگونه تفسير ميكنند؛ كشوري ميان ايران و آمريكا.