سوداگري روسي در پرونده هسته اي ايران
روس‌ها نيز كه در چندماه اخير رويكرد ضد ايراني در پيش گرفته‌اند بر دامنه اظهارات خود عليه برنامه هسته‌اي كشورمان افزوده اند. خبرگزاري ريانووستي خبر داد كه ديميتري مدودف رئيس جمهور روسيه در آستانه سفر خود به دانمارك با شبكه راديويي DR دانمارك در ادعاهايي بي اساس تهران را متهم كرده و مدعي شد ه در صورت تداوم چنين روندي انتخاب گزينه تحريم اجتناب ناپذير است.
پرونده هسته اي ايران در حال حاضر روز‌هاي پركاري را سپري مي كند. در حالي كه گفتگوهاي ديپلماتيك منوچهر متكي وزير امور خارجه كشورمان با اعضاي غير‌دايم شوراي امنيت همچنان ادامه دارد آمريكا نيز به دنبال همراه كردن اعضاي شوراي امينت در تحريم‌هاي جديد است .
تهران امروز نوشت: تحريم‌هايي كه قرار است بيمه، بانكداري و كشتيراني را هدف قرار دهد. اما در اين مسير ايالات متحده تنها نيست.
روس‌ها نيز كه در چندماه اخير رويكرد ضد ايراني در پيش گرفته‌اند بر دامنه اظهارات خود عليه برنامه هسته‌اي كشورمان افزوده اند. خبرگزاري ريانووستي خبر داد كه ديميتري مدودف رئيس جمهور روسيه در آستانه سفر خود به دانمارك با شبكه راديويي DR دانمارك در ادعاهايي بي اساس تهران را متهم كرده و مدعي شد ه در صورت تداوم چنين روندي انتخاب گزينه تحريم اجتناب ناپذير است.
مدودف تحريم را شوخي بدي دانسته به اين دليل كه به ندرت نتيجه بخش است اما ادعا كرده است:«زماني كه ساير ابزارهاي تاثيرگذاري پايان يافته چرا از تحريم استقبال نكنيم؟»
البته به نظر مي رسد كه رئيس جمهور روسيه صرفا به اظهارنظر عليه كشورمان بسنده نكرده وقصد دارد در ديدارهاي ديپلماتيك خود اين موضوع را با كشورهاي مهم و تاثير گذار در ميان بگذارد. در همين راستا روزنامه حريت تركيه به نقل از وزير امور خارجه اين كشور خبر داده كه مدودف در آينده نزديك راهي تركيه مي شود تا با رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه در مورد مسايل پرونده هسته اي كشورمان گفتگو كند. آنكارا مدت زمان طولاني است كه بر مخالفت خود با اعمال تحريم هاي جديد عليه كشورمان تاكيد كرده و اين موضع را در ديدار با مقامات ايالات متحده ،فرانسه و آلمان نيز تكرار كرده است. رئيس جمهور روسيه مي‌خواهد در مذاكرات خود با مقامات تركيه موافقت آنكارا را براي پيوستن به تحريم ايران جلب كند تا يكي از سرسخت ترين مخالفان تحريم ايران در شوراي امنيت نيز از موضع خود كوتاه بيايد؛هدفي كه به نظر مي رسد با توجه به روابط اقتصادي و سياسي ايران و تركيه دشوار است . به خصوص اينكه هفته پيش داوود اوغلو وزير امورخارجه تركيه در سفر به تهران بر موضع دولت اردوغان مبني بر مخالفت با تحريم جديد عليه ايران تاكيد كرد.
نگاهي اجمالي به سير ديپلماسي روسي در پرونده هسته اي ايران در چند ماه اخير نشان مي دهد كه همزمان با پيشرفت‌هاي صورت گرفته در روابط واشنگتن -مسكو رابطه ايران و روسيه رو به سردي نهاده است.
اين سردي روابط نه تنها در پرونده هسته‌اي بلكه در قراردادهاي تسليحاتي مانند تحويل موشك‌هاي S-300 و تاخيرهاي تكراري در راه‌اندازي نيروگاه بوشهر به وضوح مشاهده مي شود و ادبيات سران كاخ كرملين در ماه‌هاي اخير از لحن تندي برخوردار شده است. حتي در كنفرانس اخير هسته اي كه محمود احمدي نژاد رئيس جمهوري اسلامي ايران در آن خواستار تعليق عضويت قدرت‌هاي هسته‌اي از آژانس شده بود اين روس‌ها بودند كه عليه كشورمان موضع گرفتند. مدودف رئيس جمهور،پوتين نخست وزير و لاوروف وزير امور خارجه تا كنون بارها ايران را تهديد كرده اند. همزماني اين مواضع با توافقات آمريكا و روسيه در مورد طرح سپر دفاع ضد موشكي و پيمان هسته‌اي سالت 2، عدم توجه كاخ سفيد به گرجستان و عدم حمايت از پيوستن اعضاي جديد به ناتو اين موضوع را آشكار مي‌كند كه ايالات متحده آمريكا براي جذب روس‌ها در بازي ديپلماتيك خود با ايران سرمايه گذاري وسيعي كرده اند و بر همين مبنا برخي از تحليلگران اعتقاد دارند با توجه به عدم موفقيت كاخ سفيد در خاورميانه و صلح فلسطين –اسرائيل اوباما اميدوار است زمينه همكاري راهبردي موثر با مسكو در موضوع هاي مختلف جهاني از جمله پرونده هسته اي ايران فراهم شود.
موضوعي كه در راهبرد نوين سياست خارجي ايالات متحده كه در تابستان گذشته تدوين شده مورد اشاره قرار گرفت. در اين راهبرد به جذب قدرت هاي بزرگ منطقه اي مانند روسيه ،چين ،برزيل و هند...اشاره شده است. روس ها از ايالات متحده انتظار دارند در مناطق نفوذ اين كشور پيشروي نكند و از سويي ديگر از آمريكايي ها مي خواهند از همكاري اقتصادي روسيه با متحدان كاخ سفيد ممانعت به عمل نياورد. بر همين اساس است كه روسيه نيز مي تواند از عراق نفت استخراج كند و در قرادادهاي بزرگ انرژي حضور داشته باشد.
اينكه برخي از شركت هاي روسي از منافع خود در قراردادهاي نفتي ايران مي گذرند بي دليل نيست . آنها جايگزين هاي لازم را در عراق پيش بيني كرده و شركت هاي بزرگ روسي مانند گازپروم فعاليت هاي وسيع خود راآغاز كرده اند. بر همين اساس است كه روس‌ها علاقه دارند ايالات متحده در توسعه روابط مسكو و دهلي نو انعقاد قراردادهاي مهم تسليحاتي و ساخت 12 راكتور اتمي در اين كشور سنگ‌اندازي نكند. اينكه هنري كيسينجر وزير امور خارجه سابق ايالات متحده از كاخ سفيد مي‌خواهد روسيه را در طرح سپر دفاع ضدموشكي عليه ايران شريك كند خالي از پشتوانه نيست و اين گمان را به يقين تبديل مي‌كند كه در حال حاضر ارزيابي روس ها در برنامه هسته اي ايران بر اين اساس استوار شده كه پيشبرد روابط با ايالات متحده و همكاري هاي امنيتي و اقتصادي منفعت بيشتري براي اين كشور دارد طبيعي است كه به مرور زمان لحن روس هاي پيمان شكن تندتر از اين هم بشود. پشت جملات دلسوزانه اي مانند اينكه تحريم ايران ما را غمگين مي كند عطش روس ها به كسب منافع بيشتر و امتيازهاي بهتر از غرب و آمريكا پنهان شده است.
تهران امروز نوشت: تحريم‌هايي كه قرار است بيمه، بانكداري و كشتيراني را هدف قرار دهد. اما در اين مسير ايالات متحده تنها نيست.
روس‌ها نيز كه در چندماه اخير رويكرد ضد ايراني در پيش گرفته‌اند بر دامنه اظهارات خود عليه برنامه هسته‌اي كشورمان افزوده اند. خبرگزاري ريانووستي خبر داد كه ديميتري مدودف رئيس جمهور روسيه در آستانه سفر خود به دانمارك با شبكه راديويي DR دانمارك در ادعاهايي بي اساس تهران را متهم كرده و مدعي شد ه در صورت تداوم چنين روندي انتخاب گزينه تحريم اجتناب ناپذير است.
مدودف تحريم را شوخي بدي دانسته به اين دليل كه به ندرت نتيجه بخش است اما ادعا كرده است:«زماني كه ساير ابزارهاي تاثيرگذاري پايان يافته چرا از تحريم استقبال نكنيم؟»
البته به نظر مي رسد كه رئيس جمهور روسيه صرفا به اظهارنظر عليه كشورمان بسنده نكرده وقصد دارد در ديدارهاي ديپلماتيك خود اين موضوع را با كشورهاي مهم و تاثير گذار در ميان بگذارد. در همين راستا روزنامه حريت تركيه به نقل از وزير امور خارجه اين كشور خبر داده كه مدودف در آينده نزديك راهي تركيه مي شود تا با رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه در مورد مسايل پرونده هسته اي كشورمان گفتگو كند. آنكارا مدت زمان طولاني است كه بر مخالفت خود با اعمال تحريم هاي جديد عليه كشورمان تاكيد كرده و اين موضع را در ديدار با مقامات ايالات متحده ،فرانسه و آلمان نيز تكرار كرده است. رئيس جمهور روسيه مي‌خواهد در مذاكرات خود با مقامات تركيه موافقت آنكارا را براي پيوستن به تحريم ايران جلب كند تا يكي از سرسخت ترين مخالفان تحريم ايران در شوراي امنيت نيز از موضع خود كوتاه بيايد؛هدفي كه به نظر مي رسد با توجه به روابط اقتصادي و سياسي ايران و تركيه دشوار است . به خصوص اينكه هفته پيش داوود اوغلو وزير امورخارجه تركيه در سفر به تهران بر موضع دولت اردوغان مبني بر مخالفت با تحريم جديد عليه ايران تاكيد كرد.
نگاهي اجمالي به سير ديپلماسي روسي در پرونده هسته اي ايران در چند ماه اخير نشان مي دهد كه همزمان با پيشرفت‌هاي صورت گرفته در روابط واشنگتن -مسكو رابطه ايران و روسيه رو به سردي نهاده است.
اين سردي روابط نه تنها در پرونده هسته‌اي بلكه در قراردادهاي تسليحاتي مانند تحويل موشك‌هاي S-300 و تاخيرهاي تكراري در راه‌اندازي نيروگاه بوشهر به وضوح مشاهده مي شود و ادبيات سران كاخ كرملين در ماه‌هاي اخير از لحن تندي برخوردار شده است. حتي در كنفرانس اخير هسته اي كه محمود احمدي نژاد رئيس جمهوري اسلامي ايران در آن خواستار تعليق عضويت قدرت‌هاي هسته‌اي از آژانس شده بود اين روس‌ها بودند كه عليه كشورمان موضع گرفتند. مدودف رئيس جمهور،پوتين نخست وزير و لاوروف وزير امور خارجه تا كنون بارها ايران را تهديد كرده اند. همزماني اين مواضع با توافقات آمريكا و روسيه در مورد طرح سپر دفاع ضد موشكي و پيمان هسته‌اي سالت 2، عدم توجه كاخ سفيد به گرجستان و عدم حمايت از پيوستن اعضاي جديد به ناتو اين موضوع را آشكار مي‌كند كه ايالات متحده آمريكا براي جذب روس‌ها در بازي ديپلماتيك خود با ايران سرمايه گذاري وسيعي كرده اند و بر همين مبنا برخي از تحليلگران اعتقاد دارند با توجه به عدم موفقيت كاخ سفيد در خاورميانه و صلح فلسطين –اسرائيل اوباما اميدوار است زمينه همكاري راهبردي موثر با مسكو در موضوع هاي مختلف جهاني از جمله پرونده هسته اي ايران فراهم شود.
موضوعي كه در راهبرد نوين سياست خارجي ايالات متحده كه در تابستان گذشته تدوين شده مورد اشاره قرار گرفت. در اين راهبرد به جذب قدرت هاي بزرگ منطقه اي مانند روسيه ،چين ،برزيل و هند...اشاره شده است. روس ها از ايالات متحده انتظار دارند در مناطق نفوذ اين كشور پيشروي نكند و از سويي ديگر از آمريكايي ها مي خواهند از همكاري اقتصادي روسيه با متحدان كاخ سفيد ممانعت به عمل نياورد. بر همين اساس است كه روسيه نيز مي تواند از عراق نفت استخراج كند و در قرادادهاي بزرگ انرژي حضور داشته باشد.
اينكه برخي از شركت هاي روسي از منافع خود در قراردادهاي نفتي ايران مي گذرند بي دليل نيست . آنها جايگزين هاي لازم را در عراق پيش بيني كرده و شركت هاي بزرگ روسي مانند گازپروم فعاليت هاي وسيع خود راآغاز كرده اند. بر همين اساس است كه روس‌ها علاقه دارند ايالات متحده در توسعه روابط مسكو و دهلي نو انعقاد قراردادهاي مهم تسليحاتي و ساخت 12 راكتور اتمي در اين كشور سنگ‌اندازي نكند. اينكه هنري كيسينجر وزير امور خارجه سابق ايالات متحده از كاخ سفيد مي‌خواهد روسيه را در طرح سپر دفاع ضدموشكي عليه ايران شريك كند خالي از پشتوانه نيست و اين گمان را به يقين تبديل مي‌كند كه در حال حاضر ارزيابي روس ها در برنامه هسته اي ايران بر اين اساس استوار شده كه پيشبرد روابط با ايالات متحده و همكاري هاي امنيتي و اقتصادي منفعت بيشتري براي اين كشور دارد طبيعي است كه به مرور زمان لحن روس هاي پيمان شكن تندتر از اين هم بشود. پشت جملات دلسوزانه اي مانند اينكه تحريم ايران ما را غمگين مي كند عطش روس ها به كسب منافع بيشتر و امتيازهاي بهتر از غرب و آمريكا پنهان شده است.
