صداي موسيقي سنتي به‌گوش نمي‌رسد
تعداد كنسرت‌هاي موسيقي سنتي در ايران چندي است به شدت كاهش پيدا كرده؛ اين را سياهه تقريبا سفيد اجراهاي پارسال و برنامه‌هاي اندك چند ماه آينده نشان مي‌دهد.
در 12 ماه گذشته به جز كنسرت‌هاي چند چهره گمنام كه بيشتر در تالار وحدت و فرهنگسراهاي تهران روي صحنه رفتند، تنها مي‌توان به اجراي روزهاي پاياني اسفند ماه همايون شجريان در قزوين اشاره كرد و ديگر هيچ.
خبرها حاكي است كه در آينده نزديك هم چندان نمي‌توان به گرم شدن بازار كنسرت‌هاي موسيقي سنتي اميدوار بود: آخر اين ماه همايون شجريان در سالن همايش‌هاي برج ميلاد كنسرت مي‌دهد ، 2 تا 4 ارديبهشت ماه تهمورس پور ناظري در همين تالار برنامه‌اي را با خوانندگي فرشاد جمالي روي صحنه مي‌برد و گروه كامكارها هم وعده داده‌اند نيمه دوم مرداد ماه در اين مكان روي صحنه بروند؛ فقط همين.
در مقايسه با سال‌هاي 86 و 87 كه تالارهاي بزرگ و كوچك تهران و محوطه‌هاي باز مجموعه‌هاي نياوران و سعدآباد پشت سرهم ميزبان گروه ها، چهره‌ها و بزرگان اين عرصه بودند، اين روزها را بي‌شك بايد سوت و كورترين دوره اجراهاي زنده موسيقي سنتي به شمار آورد.
در حالي كه موسيقي رديف دستگاهي، ميراث معنوي ثبت شده ايران در جهان و نماينده فرهنگ اين مرز و بوم است، محروم كردن علاقه‌مندان داخلي از اجراي زنده تيشه به ريشه آن مي‌زند.
از رونق افتادن كنسرت‌هاي موسيقي سنتي، علت‌هاي گوناگوني دارد كه هنرمندان اين حوزه در گفتگو با ما به پاره‌اي از آنها اشاره مي‌كنند.
كم اشتياقي مخاطبان يا هنرمندان
ابتدا سراغ محمد سرير مي‌رويم، هنرمند پيشكسوتي كه در حال حاضر مدير عامل خانه موسيقي نيز هست. او همان اول صحبت، توپ را به زمين مخاطبان مي‌اندازد و از بي‌اشتياقي و استقبال نكردن جامعه از برگزاري اجراهاي زنده در شرايط اجتماعي فعلي سخن مي‌گويد؛ دليلي كه البته با توجه به استقبال بسيار خوب علاقه‌مندان از آلبوم‌هاي منتشر شده موسيقي سنتي چندان پذيرفتني نيست.
او ادامه مي‌دهد: به دليل برگزاري جشنواره‌هاي هنري 3 گانه فجر و ايام سوگواري محرم و صفر، در چند ماه پاياني سال 88 شرايط برگزاري كنسرت نيز فراهم نبود كه همين بر سكوت موسيقيايي سال گذشته افزود.
برخلاف سرير، وقتي به جلال ذوالفنون زنگ مي‌زنيم و نظر او را جويا مي‌شويم، پاسخ مي‌دهد كه بي‌ميلي هنرمندان را بايد دليل اصلي سرد شدن بازار اجراهاي زنده موسيقي سنتي دانست. او در اين راستا بر برخي سخت‌گيري‌هاي بي‌مورد برگزاري كنسرت از سوي مراكز نظارتي و اجرايي انگشت مي‌گذارد و تاكيد مي‌كند كه براي هر اجرا آن قدر تبصره و شرط گذاشته شده كه براي گرفتن مجوز نياز به كفش‌هاي آهني است.
اين استاد و نوازنده پيشكسوت سه تار با بيان اين كه به شدت مشتاق برپايي كنسرت است، تاكيد مي‌كند كه به دليل موانع فعلا چنان دلسرد شده كه عطاي روي صحنه رفتن را به لقايش بخشيده است.
گراني كنسرت‌ها و نظارت‌هاي بي‌مورد
حسام‌الدين سراج، خواننده و آهنگسازي كه كمتر به اجراي زنده مي‌پردازد، دليل دوري از صحنه‌اش را گراني‌هاي بي‌مورد در برپايي كنسرت‌ها مي‌داند و مي‌گويد: وقتي سالن‌هاي تهران براي يك شب اجراي كنسرت طلب 10 تا 16 ميليون تومان پول مي‌كنند و هزينه‌هاي جانبي سر به آسمان مي‌زند، چگونه مي‌توان با خيال آسوده پاي در اين راه گذاشت.
در همين ارتباط، داوود گنجه‌اي به توقعات مالي دستگاه‌هاي گوناگون از برگزاركنندگان كنسرت‌ها اشاره كرده و مي‌گويد: در حالي كه براي مسابقات فوتبال همه دست به دست هم مي‌‌دهند تا شرايط مطلوبي را فراهم سازند، در برنامه‌هاي موسيقي همه براي گرفتن پول بيشتر با هم مسابقه مي‌گذارند.
اين مدرس و آهنگساز مي‌افزايد: هزينه‌هاي سالن، تجهيزات نور و صدا، پاركينگ، حمل و نقل به اضافه هزينه‌هاي دريافتي از سوي ديگر نهادها، باعث گراني سرسام‌آور بليت كنسرت‌ها شده است.
وي ادامه مي‌دهد: هماهنگ كردن برنامه با نهادها و اداره‌هاي گوناگون از جمله ارشاد اسلامي، شهرداري و اماكن نيروي انتظامي نيز چنان انرژي و وقتي را از هنرمند مي‌گيرد كه پس از مدتي او را از برگزار كردن كنسرت پشيمان مي‌سازد.
محمد سرير هم در اين ارتباط تاكيد مي‌كند: نظارت‌هاي سخت‌گيرانه، طولاني بودن روند صدور مجوزها و اعتماد نكردن به هنرمندان، از جمله مواردي است كه رفع آنها مي‌تواند راه گشاي بن بست پيش آمده در برگزاري اجراهاي زنده موسيقي سنتي ايران باشد.
وعده تابستان گرم موسيقي
در حالي كه مسوولان معاونت هنري و دفتر موسيقي وزارت ارشاد اسلامي به دليل جابه جايي‌هاي مديريتي انجام گرفته پاسخگوي ما در اين ارتباط نبودند، به سراغ بابك رضايي، مدير انجمن موسيقي رفتيم و پاسخ او را خواستيم. او با بيان اين كه قبول دارد تعداد كنسرت‌هاي برگزار شده در عرصه موسيقي سنتي افت پيدا كرده است، اما وعده مي‌دهد كه علاقه‌مندان در تابستان شاهد ايجاد تحركي تازه در اين عرصه خواهند بود.
وي با اشاره به اين كه ايام تعطيلات نوروزي بهترين زمان براي سفر گروه‌هاي موسيقي سنتي به خارج كشور بوده است، نويد مي‌دهد: با توجه به برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده و خبرهايي كه ما از در خواست‌هاي گروه‌هاي موسيقي سنتي داريم، مطمئن باشيد كه از خرداد ماه علاقه‌مندان شاهد برپايي كنسرت‌هاي خوبي خواهند بود كه در تابستان به اوج گرماي خود مي رسند.
در 12 ماه گذشته به جز كنسرت‌هاي چند چهره گمنام كه بيشتر در تالار وحدت و فرهنگسراهاي تهران روي صحنه رفتند، تنها مي‌توان به اجراي روزهاي پاياني اسفند ماه همايون شجريان در قزوين اشاره كرد و ديگر هيچ.
خبرها حاكي است كه در آينده نزديك هم چندان نمي‌توان به گرم شدن بازار كنسرت‌هاي موسيقي سنتي اميدوار بود: آخر اين ماه همايون شجريان در سالن همايش‌هاي برج ميلاد كنسرت مي‌دهد ، 2 تا 4 ارديبهشت ماه تهمورس پور ناظري در همين تالار برنامه‌اي را با خوانندگي فرشاد جمالي روي صحنه مي‌برد و گروه كامكارها هم وعده داده‌اند نيمه دوم مرداد ماه در اين مكان روي صحنه بروند؛ فقط همين.
در مقايسه با سال‌هاي 86 و 87 كه تالارهاي بزرگ و كوچك تهران و محوطه‌هاي باز مجموعه‌هاي نياوران و سعدآباد پشت سرهم ميزبان گروه ها، چهره‌ها و بزرگان اين عرصه بودند، اين روزها را بي‌شك بايد سوت و كورترين دوره اجراهاي زنده موسيقي سنتي به شمار آورد.
در حالي كه موسيقي رديف دستگاهي، ميراث معنوي ثبت شده ايران در جهان و نماينده فرهنگ اين مرز و بوم است، محروم كردن علاقه‌مندان داخلي از اجراي زنده تيشه به ريشه آن مي‌زند.
از رونق افتادن كنسرت‌هاي موسيقي سنتي، علت‌هاي گوناگوني دارد كه هنرمندان اين حوزه در گفتگو با ما به پاره‌اي از آنها اشاره مي‌كنند.
كم اشتياقي مخاطبان يا هنرمندان
ابتدا سراغ محمد سرير مي‌رويم، هنرمند پيشكسوتي كه در حال حاضر مدير عامل خانه موسيقي نيز هست. او همان اول صحبت، توپ را به زمين مخاطبان مي‌اندازد و از بي‌اشتياقي و استقبال نكردن جامعه از برگزاري اجراهاي زنده در شرايط اجتماعي فعلي سخن مي‌گويد؛ دليلي كه البته با توجه به استقبال بسيار خوب علاقه‌مندان از آلبوم‌هاي منتشر شده موسيقي سنتي چندان پذيرفتني نيست.
او ادامه مي‌دهد: به دليل برگزاري جشنواره‌هاي هنري 3 گانه فجر و ايام سوگواري محرم و صفر، در چند ماه پاياني سال 88 شرايط برگزاري كنسرت نيز فراهم نبود كه همين بر سكوت موسيقيايي سال گذشته افزود.
برخلاف سرير، وقتي به جلال ذوالفنون زنگ مي‌زنيم و نظر او را جويا مي‌شويم، پاسخ مي‌دهد كه بي‌ميلي هنرمندان را بايد دليل اصلي سرد شدن بازار اجراهاي زنده موسيقي سنتي دانست. او در اين راستا بر برخي سخت‌گيري‌هاي بي‌مورد برگزاري كنسرت از سوي مراكز نظارتي و اجرايي انگشت مي‌گذارد و تاكيد مي‌كند كه براي هر اجرا آن قدر تبصره و شرط گذاشته شده كه براي گرفتن مجوز نياز به كفش‌هاي آهني است.
اين استاد و نوازنده پيشكسوت سه تار با بيان اين كه به شدت مشتاق برپايي كنسرت است، تاكيد مي‌كند كه به دليل موانع فعلا چنان دلسرد شده كه عطاي روي صحنه رفتن را به لقايش بخشيده است.
گراني كنسرت‌ها و نظارت‌هاي بي‌مورد
حسام‌الدين سراج، خواننده و آهنگسازي كه كمتر به اجراي زنده مي‌پردازد، دليل دوري از صحنه‌اش را گراني‌هاي بي‌مورد در برپايي كنسرت‌ها مي‌داند و مي‌گويد: وقتي سالن‌هاي تهران براي يك شب اجراي كنسرت طلب 10 تا 16 ميليون تومان پول مي‌كنند و هزينه‌هاي جانبي سر به آسمان مي‌زند، چگونه مي‌توان با خيال آسوده پاي در اين راه گذاشت.
در همين ارتباط، داوود گنجه‌اي به توقعات مالي دستگاه‌هاي گوناگون از برگزاركنندگان كنسرت‌ها اشاره كرده و مي‌گويد: در حالي كه براي مسابقات فوتبال همه دست به دست هم مي‌‌دهند تا شرايط مطلوبي را فراهم سازند، در برنامه‌هاي موسيقي همه براي گرفتن پول بيشتر با هم مسابقه مي‌گذارند.
اين مدرس و آهنگساز مي‌افزايد: هزينه‌هاي سالن، تجهيزات نور و صدا، پاركينگ، حمل و نقل به اضافه هزينه‌هاي دريافتي از سوي ديگر نهادها، باعث گراني سرسام‌آور بليت كنسرت‌ها شده است.
وي ادامه مي‌دهد: هماهنگ كردن برنامه با نهادها و اداره‌هاي گوناگون از جمله ارشاد اسلامي، شهرداري و اماكن نيروي انتظامي نيز چنان انرژي و وقتي را از هنرمند مي‌گيرد كه پس از مدتي او را از برگزار كردن كنسرت پشيمان مي‌سازد.
محمد سرير هم در اين ارتباط تاكيد مي‌كند: نظارت‌هاي سخت‌گيرانه، طولاني بودن روند صدور مجوزها و اعتماد نكردن به هنرمندان، از جمله مواردي است كه رفع آنها مي‌تواند راه گشاي بن بست پيش آمده در برگزاري اجراهاي زنده موسيقي سنتي ايران باشد.
وعده تابستان گرم موسيقي
در حالي كه مسوولان معاونت هنري و دفتر موسيقي وزارت ارشاد اسلامي به دليل جابه جايي‌هاي مديريتي انجام گرفته پاسخگوي ما در اين ارتباط نبودند، به سراغ بابك رضايي، مدير انجمن موسيقي رفتيم و پاسخ او را خواستيم. او با بيان اين كه قبول دارد تعداد كنسرت‌هاي برگزار شده در عرصه موسيقي سنتي افت پيدا كرده است، اما وعده مي‌دهد كه علاقه‌مندان در تابستان شاهد ايجاد تحركي تازه در اين عرصه خواهند بود.
وي با اشاره به اين كه ايام تعطيلات نوروزي بهترين زمان براي سفر گروه‌هاي موسيقي سنتي به خارج كشور بوده است، نويد مي‌دهد: با توجه به برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده و خبرهايي كه ما از در خواست‌هاي گروه‌هاي موسيقي سنتي داريم، مطمئن باشيد كه از خرداد ماه علاقه‌مندان شاهد برپايي كنسرت‌هاي خوبي خواهند بود كه در تابستان به اوج گرماي خود مي رسند.
