به گزارش «تابناک»؛ اگر در ماههای اخیر تلفن همراه جدیدی خریداری کرده یا سیمکارتتان را تغییر داده باشید، حتما نام «رجیستری» به گوشتان خورده است؛ طرحی با نام فرنگی که هرچند جدید و تازه به نظر میرسد، قدمتش در کشورمان به بیش از یک دهه میرسد و تا دلتان بخواهد، شکست خورده است.
نخستین بار اواسط سال ۸۵ بود که طرح رجیستری در کشورمان اجرایی شد؛ اما به دلیل اشکالات فراوانی که داشت، اوایل سال بعد (۸۶) متوقف شد؛ توقفی که به معنای برچیدن این طرح مسبوق به سابقه در جهان نبود و تنها آنها را به حالت «آزمایشی» درآورد؛ آزمایشهایی که گه گاه به اجرای طرح و سپس بازگشت وضعیت به حالت «آزمایشی» گره میخورد.
این طرح طی سالهای متمادی بارها اجرایی و بعد به دلیل مشکلات فنی متوقف شد؛ روندی که تا سال 94 ادامه داشت و از این مقطع به بعد بود که جدیتر در دستور کار مسئولان قرار گرفت و صحبتهایی درباره خروج همیشگیاش از حالت آزمایشی و اجرایی شدنش مطرح شد؛ اتفاقی که بالاخره در نیمه دوم سال 96 رخ داد.
اجرایی آزمایشی که کمی بعد، زمانی که خیال مسئولان بابت کنترل بازار راحت شد، رسمی و قطعی شد و ادامه دارد. اجرایی که بعید است به مانند دفعات قبلی متوقف شود؛ هرچند به مانند دفعات قبل، هنوز دارای اشکالاتی بزرگ است؛ آنقدر بزرگ که ثمرات مثبتش از راه نرسیده، اما آسیب هایش بروز و نمود یافته.
پیش از اجرای طرح رجیستری، موضوع بزرگی که همه را نگران کرده بود، کمبود تلفن همراه در بازار بود. کمبود گوشیهایی که قانونی وارد کشور میشدند و کفاف نیاز بازار را نمیدادند؛ نگرانی افزایش ناگهانی و شدید قیمت تلفن همراه بر اثر برهم خوردن بازار عرضه و تقاضا.
این نگرانی آنقدر بزرگ بود که دیگر مسائل مرتبط با رجیستری به چشم نیامد. از جمله زیرساختهای اجرای طرحی با ابعاد کشوری و ملی. نقصانی که حالا به شدت خودنمایی میکند، در حالی که نگرانیها در خصوص نیاز بازار به گوشیهای تلفن همراه، تقریبا مرتفع شده و جای خالی گوشیهای قاچاق به چشم نمیآید.
درباره مشکلی سخن میگوییم که گریبان گروه بسیاری از مردم را گرفته است؛ مردمی که خریدار گوشیهای جدید هستند و باید به سامانه همتا (سامانه هوشمند مدیریت تجهیزات ارتباطی) مراجعه کرده و در آنجا مراحل رجیستری گوشیشان را پی بگیرند؛ سامانهای که مملو از اشکالات اساسی است.
اشکالاتی پرشمار که بسیاری از مراجعان به همتا با آن دست به گریبانند، به گونهای خطوط تلفن پشتیبانی سامانه با صفهای طولانی مواجه است و ارتباط گیری با اپراتورها، کاری دشوار شده است. اپراتورهایی که البته مودب هستند و بابت مشکلات بروز کرده از مردم عذرخواهی میکنند، ولی کار خاصی از دستشان ساخته نیست.
مشکلات همتا به قدری زیاد است که در ماژولهای سادهای مانند پروفایل سازی هم مشهود است. یک خدمت ساده در دنیای آنلاین که با کمال تعجب قابلیت تغییر رمز عبور در صورت فراموش کردن رمز اولیه را هم ندارد، برای ورود تب وارد کردن ایمیل طراحی شده، اما هیچ جایی از سیستم از کاربران ایمیل نمیخواهد و... .
اما هرچقدر این دست مشکلات قابل چشم پوشی به نظر میرسند، همتا در کارکردهای اصلی دچار اشکالاتی است که عملا مانع از کار کردن با آن میشود. مثل ارورهای مداوم در پروسه ثبت شناسه دستگاه (یا همان IMEI) که نتیجه آن، بروز مغایرت در سامانه و در نهایت، خارج شدن تلفن همراه مراجعان از صف خدمت گیری میشود.
یکی از کاربران همتا در این باره به «تابناک» میگوید: هر بار که تلاش میکنم شناسه گوشی قبلی ام را در همتا ثبت کنم، با ارور مواجه میشوم، چون سامانه بر این باور است شناسه تلفن همراهم معتبر نیست. برای رفع مشکل چندین بار با پشتیبانی همتا تماس گرفتهام، اما هنوز مشکل رفع نشده و عملا قادر به استفاده از تلفن همراهم نیستم. تلفنی که قانونی و با پرداخت عوارض و مالیات پرداخت شده و از چند سال پیش تا یکی دو هفته قبل با آن کار میکردم!
او میافزاید: هر بار که برای پیگیری به پشتیبانی همتا زنگ میزنم، زمان زیادی پشت خط منتظر میشود و در نهایت عذرخواهی میکنند و وعده میدهند واحد فنی شان به شکایتم رسیدگی خواهد کرد و تماس خواهد گرفت؛ اما این اتفاق رخ نمیدهد. وقتی میپرسم چرا نشد؟ میگویند، چون تعداد پروندهها زیاد است، چند روز طول خواهد کشید تا نوبت من برسد.
زمان انتظاری طولانی مدت که طی گذشت آن، مردم با مشکلات زیادی مواجه میشوند و جز عذرخواهی اپراتورها، پاسخی دریافت نمیکنند. مردمی که زیر سایه ارورهای همتا، گاه قادر به استفاده از تلفنهای همراه خود نیستند و هیچ کس پاسخگوی مشکلات بروز کرده برای ایشان نیست.
برخی اشکالات همتا آنقدر اساسی است که ممکن است روبه رو شدن با آنها شگفت زده تان کند. از جمله این اشکال که نمیتوان در اپلیکیشن طراحی شده برای آن، لاگین کرد، یا اینکه نمیتوان مجوز استفاده از سیم کارت فرد دیگری در گوشی مان را به کمک آن به دست آوریم (مگر اینکه گوشی مان را در سامانه به نام آن فرد تغییر مالکیت دهیم).
همه اینها در حالی است که بسیاری از مردم با چگونگی رجیستر کردن گوشی هایشان آشنا نیستند، چه برسد به فرایندهای انتقال مالکیت یا ثبت سیم کارتهای دیگر و راه رفع ارورهایی که همتا میدهد. مشکلاتی که قرار نبود به ازای مقابله با واردات غیرقانونی تلفن همراه، بروز کند و گریبان مردم را بگیرد، اما بی توجهی مسئولان به زیرساختهای اجرای رجیستری، موجب شده که یکی پس از دیگری بروز کنند و مردم را به دردسر بیندازند.