هشت مخاطره سطح بالا در سال 2018 که می تواند منجر به منازعه شود؛ ایران و کره شمالی در صدر!

هر ساله شورای روابط خارجی آمریکا، گزارشی پیرامون اولویت های پیشگیری از تعارض آمریکا ارائه می دهد که بر پایه آن تعارضات یا بحران هایی که احتمال افزایش تنش و درگیری در آن وجود دارد و یا مسائلی که ممکن است تبدیل به حوزه های تعارض جدیدی شود، تشریح می کند.

به گزارش «تابناک»؛ در همین راستا، جمعی از کارشناسان حوزه سیاست خارجی آمریکا به دعوت «شورای روابط خارجی» (The Council on Foreign Relations) احتمال وقوع و تأثیر سی بحران یا تعارض بالقوه در سراسر جهان را در سال میلادی آینده (۲۰۱۸) تخمین زدند.

در آغاز این گزارش آمده است: خطر درگیری های خشونت آمیز در چندین منطقه از جهان در حال رشد است که می تواند منافع ایالات متحده را تهدید کند و حتی منجر به پاسخ نظامی شود. با توجه به هزینه بالقوه و عواقب مضر مداخله مسلحانه، واضح است که ایالات متحده باید به دنبال راه هایی برای مدیریت منابع تهدیدکننده منازعه باشد؛ پیش از اینکه با تصمیم سخت برای استفاده از زور، مواجه شود. در حالی که بحران های خارجی می تواند غیرقابل پیش بینی پدید آیند، در بسیاری از موارد عوامل خطر یا علائم هشدار دهنده روشن هستند؛ بنابراین این فرصت هست تا اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خطر رویدادهایی که در مسیر نامطلوب حرکت می کنند، در نظر گرفت.

در ادامه، شورای روابط خارجی آمریکا در دهمین «مطالعه سالانه خود پیرامون اولویت های پیشگیرانه» (The annual Preventive Priorities Survey)، هشت اولویت نخست در حوزه پیشگیری از تعارض را به عنوان اولویت های پیشگیرانه برای آمریکا در سال میلادی آتی تعیین کرد.

نکته مهم اینکه در میان این اولویتها، بر رویارویی مسلحانه میان آمریکا ـ ایران و آمریکا ـ کره شمالی به عنوان نگرانی های جدی امنیتی تأکید شده است.

در این مطالعه که با هدایت «مرکز اقدام پیشگیرانه شورای روابط خارجی آمریکا» (Center for Preventive Action- CPA) انجام شد، از جمعی از کارشناسان حوزه سیاست خارجی خواسته شد تا سی تعارض کنونی یا بالقوه را بر اساس احتمال وقوع یا تشدید آنها در سال آینده و تأثیر احتمالی شان بر منافع ملی آمریکا رده بندی کند.

مخاطرات درجه اول- با اولویت بالا (هشت مورد)

طبق این رده بندی، در سال میلادی آینده (۲۰۱۸) هشت تعارض، «مخاطرات درجه اول» معرفی شدند؛

۱- بروز تعارض و کشمکش نظامی میان آمریکا ـ کره شمالی و کشورهای همجوار آن.

۲- یک رویارویی مسلحانه میان ایران- آمریکا و یا یکی از متحدان آمریکا بر سر نقش و دخالت ایران در تعارضات منطقه ای و حمایت این کشور خاورمیانه ای از گروه های نظامی نیابتی خود از جمله «حوثی ها» در یمن و «حزب الله» در لبنان.

۳- وقوع یک حمله سایبری اخلالگرانه علیه شبکه ها و زیرساخت های حیاتی آمریکا.

۴- یک رویارویی نظامی تعمدی یا ناخواسته میان روسیه و کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (NATO) که از رفتار گستاخانه (!) مسکو در اروپای شرقی نشأت می گیرد.

۵- یک رویارویی مسلحانه بر سر مناطق دریایی مورد مناقشه در دریای چین جنوبی میان چین و یک یا چند کشور آسیای جنوب شرقی که ادعاهای ارضی مشابهی [با پکن] دارند- از جمله برونئی، مالزی، فیلیپین، تایوان یا ویتنام.

۶- انجام یک حمله تروریستی با تلفات گسترده در خاک آمریکا یا یک کشور عضو ائتلاف [ناتو] توسط تروریست یا تروریست های خارجی یا داخلی.

۷- تشدید خشونت در سوریه به دلیل تلاش نیروهای دولتی این کشور برای کنترل مجدد بر خاک سوریه به همراه افزایش تنشها میان طرف های خارجی این تعارض از جمله آمریکا، روسیه و ایران.

۸- افزایش خشونت و بی ثباتی در افغانستان به دلیل شورش طالبان و سقوط احتمالی دولت مرکزی.

مخاطرات درجه دوم- با اولویت متوسط (9 مورد)

مخاطرات درجه دوم شناسایی شده نیز خلاصه وار شامل این موارد است؛
1 ـ رویارویی مسلحانه میان چین و ژاپن در دریای چین شرقی،
2- تشدید خشونت های مرتبط با جرم در مکزیک،
3- تشدید خشونت در شرق اوکراین میان نیروهای طرفدار روسیه و نیروهای امنیتی اوکراین،
4- تشدید منازعه میان نیروهای امنیتی عراق و گروه های کردی در عراق،
5- تشدید احتمال برخورد میان حزب الله لبنان و اسرائیل در امتداد مرز با لبنان و یا سوریه،
6- افزایش خشونت و بی ثباتی سیاسی در پاکستان،
7- رویارویی جدی میان پاکستان و هند بر اثر یک حادثه تروریستی بزرگ و یا بی ثباتی در کشمیر،
8- تنش های فزاینده بین گروه های فلسطینی و اسرائیل،
9- تشدید خشونت میان ترکیه و کردها در درون ترکیه یا با کردها در کشورهای همسایه.

مخاطرات درجه سوم- با اولویت پایین(9 مورد)

1-افزایش خشونت و بی ثباتی سیاسی در نیجریه،
2- تشدید خشونت در لیبی به دنبال شکست فرایند صلح،
3- تشدید تنش ها یا افراطی گرایی خشن در بالکان،
4- خشونت فزاینده و بی ثباتی سیاسی در آفریقای ساحل،
5- تشدید جنگ داخلی در سودان جنوبی،
6- رشد خشونت و بی ثباتی سیاسی در جمهوری خلق کنگو،
7- رشد خشونت و بی ثباتی سیاسی در کنگو به دنبال انتخابات سال 2017،
8- بروز ناآرامی و خشونت در زیمبابوه برای جانشینی رابرت موگابه،
9- تشدید خشونت های فرقه ای و مهاجرت اجباری در جمهوری آفریقای مرکزی بین شورشیان «سلوکا» و شبه نظامیان «ضد بلکا»، که منجر به مهاجرت اجباری دوباره می شود و تأثیرات بی ثبات کننده در کشورهای همسایه به همراه خواهد داشت.

«پُل بی. استارس»، مدیر مرکز اقدام پیشگیرانه شورای روابط خارجی آمریکا در ادامه این گزارش می افزاید: «با توجه به افزایش خطر [بروز] تعارض مسلحانه در جهان، آمریکا باید در مورد مناطقی که تمرکز توجه و منابع این کشور را برای مدیریت درگیری های نظامی بالقوه پرهزینه ضروری می سازد، دست به انتخاب های هوشمندانه ای بزند. هدف مطالعه سالانه ما در خصوص اولویت های پیشگیرانه، کمک به سیاستگذاران آمریکا برای انجام این انتخاب های هوشمندانه است».

گفتنی است، بسیاری از رویدادهای احتمالی که در مطالعات پیشین ارائه شده بودند، همچنان به عنوان حوزه های قابل تأمل در گزارش ۲۰۱۸ نیز مطرح شدند. از مجموع سی رویداد احتمالی که برای سال آینده پیش بینی می شود، ۲۲ رویداد در سال گذشته همچون مخاطرات مورد توجه و رسیدگی قرار گرفتند.

در میان هشت رویداد احتمالی جدید که در مطالعه کنونی ارائه شده است، خطر تشدید درگیری ها میان اسرائیل و حزب الله، افزایش خشونت و بی ثباتی سیاسی در منطقه ساحل آفریقا و تشدید تنش ها یا خشونت های افراط گرایانه در منطقه بالکان به چشم می خورد.

در مطالعه کنونی، دو رخداد احتمالی نیز به صدر فهرست ارتقا یافتند: رویارویی مسلحانه میان ایران و آمریکا یا یکی از متحدان آمریکا و رویارویی مسلحانه بر سر مناطق دریایی مورد مناقشه در دریای چین جنوبی میان چین و یک یا چند کشور آسیای جنوب شرقی که ادعاهای ارضی مشابهی با پکن دارند.

از سوی دیگر، مطالعه سال ۲۰۱۸، دو رخداد احتمالی را از صدر فهرست اولویت ها تنزل داد: تشدید خشونت میان ترکیه و گروه های مسلح کُرد در خاک ترکیه و کشورهای همجوار و احتمال بروز خشونت گسترده تر در لیبی.