تسهیلات بانکی به نام تولید به کام واردکنندگان

ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد که برای رونق تولید و اشتغال در سال 96، 50 هزار میلیارد تومان تسهیلات در نظر گرفته شده است. صحبت هایی که با واکنش برخی تولیدکنندگان همراه بود و آن ها عنوان می کردند که اولاً این مبلغ تنها 7.5 درصد از کل تسهیلات پرداختی در سال 96 است و ثانیاً بخش عمده ای از آن، وام های تمدیدی است. همچنین شواهد نشان می دهد که بانک ها بنا به دلایلی بیشتر تمایل دارند به واردکنندگان تسهیلات دهند تا تولیدکنندگان.

به گزارش تابناک اقتصادی، در مورخه 6 شهریور ماه 1396 بود که ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در نشست شورای هماهنگی بانک های خراسان جنوبی گفت: بر اساس برنامه ریزی هایی که انجام شد برای سال 96 مبلغ 50 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شد تا نظام بانکی با هدف خاص رونق واحدهای تولیدی کوچک و متوسط و ایجاد اشتغال پرداخت شود. وی افزود: از این مبلغ، 20 هزار میلیارد تومان برای سرمایه در گردش بنگاه های کوچک و متوسط، 10 هزار میلیارد تومان برای نوسازی خطوط تولید واحدهای کوچک و متوسط و 20 هزار میلیارد تومان برای ایجاد اشتغال در سطح کشور در نظر گرفته شد.

این صحبت های رئیس کل بانک مرکزی با انتقادهایی از سوی برخی تولیدکنندگان همراه بود. تولیدکنندگان معتقدند که این میزان تسهیلات که برای تولید و رونق اشتغال در سال 96 در نظر گرفته شده است تنها 7.5 درصد از کل مبلغ در نظر گرفته شده برای پرداخت تسهیلات در سال 96 می باشد. این گفته تولیدکنندگان با عدد و رقم های اعلام شده مطابقت دارد. ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در همان مورخه 6 شهریور 1396 اعلام کرد که کل تسهیلات که قرار است در سال 96 پرداخت شود 671 هزار میلیارد تومان می باشد. با کنار هم قرار دادن این دو رقم به همان سهم 7.5 درصدی تولید از کل تسهیلات پرداختی سال 96 خواهیم رسید. از طرفی تولیدکنندگان معتقدند که احتمالاً به مانند سال گذشته بخشی از همین میزان تسهیلات پرداختی به تولیدکنندگان مربوط به تسهیلات تمدیدی است. تسهیلاتی که برای تسویه تسهیلات تاریخ گذشته بنگاه ها پرداخت می شود. یعنی به عنوان مثال یک بنگاه در گذشته 1.5 میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده و تاکنون قادر به پرداخت آن نبوده است. هم اکنون بانک 2 میلیارد تومان تسهیلات دیگر به این بنگاه تخصیص می دهد و از این 2 میلیارد تومان، مبلغ تسهیلات قبلی را کم کرده و تنها 500 میلیون تومان به بنگاه پرداخت می کند.

سئوالی که در این بین مطرح می شود این است که باقی تسهیلات بانک ها به چه کسانی پرداخت می شود؟ آرمان خالقی عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران طی مصاحبه ای در پاسخ به این سئوال گفت: بانک ها بیشتر راغب هستند که تسهیلات خود را در اختیار واحدهای تجاری و واردکنندگان قرار دهند تا واحدهای تولیدی. بنابراین بیشتر تسهیلات در اختیار واحدهای تجاری و واردکنندگان قرار می گیرد. دلیل عمده این رفتار بانک ها این است که زمان بازگشت سرمایه در تجارت سریع ‌تر از بخش تولید است و این موضوع باعث می‌ شود بانک ها بتوانند بار دیگر تسهیلات پرداخت کنند و از منافع آن بهره مند شوند. 

به هر صورت با این رویه نباید انتظار داشت که تولید، رونق پیدا کند و وضعیت اشتغال بهبود یابد. اتفاقاتی که در نظام بانکی در حال رخ دادن است با سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در تضاد می باشد چرا که از 24 بند سیاست های اقتصاد مقاومتی 11 بند بر تولید تاکید دارد حال آنکه نگاه نظام بانکی برای پرداخت تسهیلات بیشتر به سوی واردکنندگان است تا تولیدکنندگان. امید است که این نوع دیدگاه در نظام بانکی اصلاح شود و همچنین بحث کاهش نرخ سود تسهیلات هر چه زودتر به سرانجام برسد تا تولید و در نتیجه وضعیت اشتغال کشور بهبود یابد.