بازدید 6618
۲

نگاهی به ابعاد مختلف نسل کشی مسلمانان در میانمار

حسین محمدی فومنی
کد خبر: ۷۳۱۳۴۰
تاریخ انتشار: ۲۷ شهريور ۱۳۹۶ - ۱۵:۳۰ 18 September 2017
امروزه جهانیان شاهد کشتار مسلمانان اعم مرد و زن و کودک و جوان و نسل کشی در کشور میانمار و کوچ اجباری آنان به کشورهای همسایه از جمله بنکلادش هستند این در حالی است که تمامی مدعیان حقوق بشر و رسانه های وابسته به دنیای غرب سکوت اختیار کرده اند و کشورهای اسلامی مواضع عملی در این باره اتخاذ نکرده اند و رئیس دولت این کشور جایزه صلح نوبل را به خود اختصاص داده است بسیار جای تامل و تفکر دارد.گفتنی است ارتش میانمار از 25 اوت (3شهریور) جاری تاکنون جنایت‌های زیادی علیه مسلمانان شمال اقلیم آراکان مرتکب شده و به گفته فرستاده ویژه سازمان ملل به این کشور، شمار مسلمانان جان باخته تا این لحظه از مرز 1000 نفر گذشته و نزدیک به 270 هزار روهینگایی نیز به بنگلادش‌گریخته‌اند و این موضوع بحران انسانی را در پی داشته است.نظامیان و بودائیان افراطی میانمار اما در جنایتی جدید اجساد سلاخی شده و سوزانده شده مسلمانان را با قرار ‌دادن در کیسه به داخل رودخانه‌ها رها می‌کنند. روهینگیایی‌ها اقلیتی مسلمان در کشور عمدتا بودایی میانمار هستند که میانمار آنها را بنگلادشی و دولت بنگلادش آنها را میانماری می‌دانند.

براساس گزارش کمیساریای پناهندگان سازمان ملل، در روزهای اخیر ده‌ها هزار تن از مسلمانان اقلیت روهینگیایی برای فرار از خشونت‌ها، با قایق و پای پیاده از مرز میانمار عبور کرده و وارد بنگلادش شده‌اند. کشتار مسلمانان میانماری در حالی صورت می‌گیرد که رهبر این کشور یعنی «آنگ سان سو چی» که تحت حمایت آمریکا جایزه صلح نوبل را دریافت کرده است وقوع این جنایات را از اساس انکار کرده است.

اتحادیه جمهوری میانمار (برمه ) 

میانمارکشوری است در آسیای شرقی. بزرگ‌ترین شهر این کشور رانگون است ولی پایتخت آن شهرنایپیداو می‌باشد. جمعیت میانمار بیش از ۶۰ میلیون نفر، زبان رسمی این کشور برمه‌ای و واحد پول آن کیات است.

۶۸ درصد از مردم میانمار از تبار برمه‌ای، ۹ درصد شان، ۷ درصد کارن و بقیه از دیگر اقوام هستند. ۸۹ درصد از مردم میانمار بودایی، ۴ درصد مسیحی، ۴ درصد مسلمان و ۱ درصد نیز پیرو آیین هندو هستند.

میانمار از نظر مساحت چهلمین کشور بزرگ جهان و از نظر جمعیت بیست و چهارمین کشور پرجمعیت جهان است.

میانمار، با نام پیشین برمه، از مستعمره‌های بریتانیا بود که در سال ۱۹۴۸ به استقلال رسید. از زمان استقلال، این کشور شاهد درگیری‌های درازمدت میان اقوام پرشمار خود بوده و یکی از طولانی‌ترین جنگ‌های داخلی را به خود دیده‌است.

میانمار کشوری است با منابع زیاد اما اقتصاد آن یکی از کم‌توسعه‌یافته‌ترین اقتصادها در جهان است. 

پیشینه اسلام در میانمار

تاریخ گسترش اسلام در میانمار به قرن اول قمری برمی‌گردد. بازرگانان مسلمان از مسیرهای زمینی که از منطقه غربی میانمار و ایالت آراکان این کشور می‌گذشت به مناطق غربی چین سفر می‌کردند، بسیاری از این افراد در منطقه ساحلی آراکان، اقامت گزیدند و نخستین مناطق تجمع مسلمانان راایجاد کردند. سیاحان چینی در نوشته‌های خود از مناطق ایرانی‌نشین در مرزهای بین میانمار و یونن(ایالتی در جنوب غربی چین)در قرن سوم میلادی یاد کرده‌اند

بعد از تسلط کامل انگلیس بر سراسر میانمار در ۱۸۸۶ میلادی، پای هندی‌ها و نیز مسلمانان بنگالی به این کشور گشوده شد و در ۱۹۲۱ تقریبا بیش از نیم میلیون نفر مسلمان هندی در میانمار ساکن شده بودند. مهاجرت مسلمانان هند به برمه و به دست گرفتن مشاغل عمده تجاری باعث نارضایتی مردم این کشور شد. در سال‌های ۱۹۳۰-۱۹۳۸ اغتشاشات گسترده‌ای علیه مهاجران هندی صورت گرفت و در جنگ جهانی دوم در خلال خروج نیروهای انگلیسی و ورود سربازان ژاپنی به میانمار، افراد قوم ماگ(بودایی مذهب)، به محله‌های مسلمان‌نشین در آراکان حمله‌ور شدند و هزاران نفر از مسلمانان را کشتند

پس از استقرار ژاپنی‌ها در آراکان، مسلمانان آن منطقه بر علیه ژاپنی‌ها وارد عمل گردیدند و با انگلیسی‌ها همکاری می‌کردند. و پس از تسلط مجدد نیروهای انگلیس بر آراکان در ۱۹۴۵تا ۱۹۴۸ که میانمار به استقلال رسید اداره امور منطقه عمدتا به مسلمانان سپرده شده بود، مسلمانان آراکان از محمدعلی جناح رهبر مسلمانان هند، خواسته بودند که آراکان را نیز به عنوان قسمتی از پاکستان بپذیرد. این پیشینه سبب شد که دولت مستقل میانمار، پس از آنکه در ۱۹۴۸ به قدرت رسید به آزار واذیت مسلمانان به‌ویژه مسلمانان ناحیه آراکان بپردازد.

وضعیت مسلمانان در میانمار

آمار دقیقی از شمار مسلمانان میانمار در دست نیست، دولت این کشور از اعلام جمعیت دقیق مسلمانان خودداری می‌کند و جمعیت آنان را کمتر از تعداد واقعی آنها قلمداد می‌کند. آمارهای مختلفی از تعداد مسلمانان این کشور در دست است؛ بر اساس این آمارها، جمعیت مسلمانان بین ۳ تا ۶ میلیون نفر است که برابر با ۴ تا ۱۰ درصد مردم میانمار است. 

دولت نوین، در ۱۹۶۲م حج را ممنوع کرد. گفته می‌شود بر اثر فشارهایی که بر مسلمانان وارد می‌آمده است، بیش از نیم میلیون از مسلمانان برمه‌ای به کشورهای بنگلادش، هند، پاکستان، مالزی، تایلند، سنگاپور، امارات، عربستان و ممالک دیگر مهاجرت نموده‌اند. دولت برمه کنترل شدیدی بر فعالیت‌های مساجد اعمال می‌کند، آمار ازدواج و تمایل مردم جهت انجام قربانی در مراسم عید قربان و نیز آمار افرادی که در مساجد به آموختن قرآن کریم مشغول می‌شوند، به دولت گزارش داده می‌شود

در گزارش نشریه انگلیسی ساندی تایمز آمده است که نظامیان قصد دارند، بودایی‌ها را به ایالت آراکان، در غرب میانمار که در گذشته مسلمان‌نشین بوده است، گسیل دارند از ۱۴۳۰ میلادی تا ۱۷۸۴ در این منطقه قوانین اسلامی اجرا می‌شده است

مسلمانان در برمه فرقه‌های گوناگون دارند. گروه‌های شافعی، حنفی، مالکی، حنبلی، چولیامسلم، بودامسلم، اهل حدیث، قادیانی، سوفیست، طریقه، گرانه، بنگالی‌مسلم، سورطی‌مسلم و وهابیت از آن جمله‌اند.[۱۰] اکثریت مسلمانان میانمار سنی بوده ولی تعدادی شیعه نیز در میانمار زندگی می‌کنند.

شیعیان میانمار

شیعیان میانمارمیانمار یا برمه، از کشورهای جنوب شرقی آسیا است، اسلام در قرن اول قمری وارد این سرزمین شد. از ۱۹۴۸م که این کشور به استقلال رسید، مسلمانان تحت فشار قرار گرفتند، به گونه‌ای که بیش از نیم‌میلیون مسلمان به کشورهای دیگر مهاجرت کردند.

شیعیان میانمار تبار هندی یا ایرانی دارند، از جمعیت آنان، آماری دقیقی در دست نیست، پورتال اهل بیت جمعیت شیعیان این کشور را در ۲۰۰۸ م، ۴۰.۰۰۰ تن و مرکز تحقیقات pew شمار آنان را در ۲۰۰۹ م، ۱۹.۰۰۰ تن تخمین زده‌اند. مرکزیت شیعیان در یانگون و محل تجمع آنان مسجد مغول شیعه (مسجدایرانیان) است. آنان در یانگون و سایر شهرها مساجد و امام باره‌هایی دارند. شیعیان میانمار در برخی آداب و رسوم از شیعیان هند و بودایی‌ها متأثر هستند. علاوه بر شیعیان گروه‌های دیگری مانند چولیامسلم و بودامسلم در میانمار زندگی می‌کنند که به اهل بیت گرایش دارندشیعیان میانمار دارای تبار هندی یا ایرانی هستند. ایرانیان در ایام گذشته از شهرهای شیراز، کاشان، بهبهان و یزد به میانمار مهاجرت نموده‌اند. شیعیان دو مسجد بزرگ و کوچک و چند امام باره در یانگون دارند، در سایر شهرها هم مساجد و حسینیه بنا نموده‌اند. مهمترین انجمن‌های شیعیان «مغولیه»، «عباسیه»، «حیدریه» نام دارند. جوانان شیعه در ۱۹۰۹ سازمان اتحاد جوانان ایرانی را تشکیل داده بودند، بعد از آنکه تعداد زیادی از شیعیان در میانمار به عضویت آن درآمدند، نام آن را به اتحادیه ایرانیان تغییر دادند و بعدها نام آن به باشگاه ایرانیان مبدل گردید. از ۱۹۶۱ فعالیت‌های باشگاه مزبور به حالت تعلیق درآمده است


وضعیت اقتصادی شیعیان در میانمار

از نظر اقتصادی، وضعیت اکثر شیعیان در حد متوسط و پایین است، آنان به شغل‌هایی نظیر دریانوردی، دوره‌گردی و رانندگی مشغولند. در بین آنان افرادی معدود صاحب نفوذ و ثروت نیز هم پیدا می‌شود. 

عزاداری شیعیان میانمار، متأثر از منطقه سند، پاکستان و عموماً شبه قاره هند است. فرهنگ ایرانی در میان شیعیانی که اصالت ایرانی دارند، نیز دیده می‌شود. و در برنامه‌های شیعیان مسائلی دیده می‌شود که پایه و اساس دینی ندارد و آلوده به خرافات یا متأثر از فرهنگ بودایی است.

مناطق شیعه‌نشین

مرکزیت شیعه در یانگون است. مسجد «مغول شیعه» یا «پنجه مسجد» (مسجدایرانیان) محل اصلی تجمع شیعیان است. شیعیان در شهرهای ماندلی، آماراپورا، تانگ جی، تانگو، پروم، ساندوی، مالمین و میک چی تا نیز زندگی می‌کنند.

گرایش به اهل البیت (ع)

در میانمارگروه‌های مختلفی به اهل البیت(ع( گرایش دارند، مانند:

چولیامسلم: اجداد این گروه سال‌ها پیش هندو مذهب بوده‌اند و بعداً به اسلام گرویده‌اند. اکنون نیز زبان اصلی این گروه هندی است. چولیامسلم با وهابیت اختلاف دارند، پنج تن اهل بیت(ع) را قبول دارند، گاه به نام پنج تن فاتحه‌خوانی می‌کنند، ایام محرّم اعمال خاصی دارند و احترام ویژه‌ای برای اهل‌بیت قائل‌اند.

بودامسلم: در میانمار کسانی که تا امام ششم را پذیرفته‌اند، بودامسلم نامیده می‌شوند. این گروه فعالیت چندانی ندارند و فقط در پایتخت سه مسجد متعلق به آنان است. شمار آنان نیز بیش از ۲،۰۰۰ تن نیست. بعضی از آنها در مراسم شیعه شرکت می‌کنند و تولد امام صادق(ع) را جشن می‌گیرند.

سوفیست، طریقه، گرانه: این گروه‌ها مانند هم‌اند و هر سه پیرو اولیا و پیران‌اند. دو گروه سوفیست و طریقه پیرو شیخ عبدالقادر گیلانی‌اند. گروه گرانه سلسله اولیا را تا امام علی(ع) می‌رساند. آنان نیز به آل محمد(ص) معتقدند، در شعرهای خود فضایل اهل‌ بیت(ع) را می‌سرایند و با وهابیت سخت مخالف‌اند. شمار پیروان این گروه‌ها به بیش از ۵،۰۰۰ تن می‌رسد. 

دفاع از مسلمانان در آیات و روایات

دفاع از کشتار مسلمانان مظلوم در میانمار توسط بودائیان وظیفه ای دینی و انسانی را برای مسلمانان جهان فراهم آورده است قرآن مجید در سوره نسائ آیه 75و حدیث از رسول اکرم (ص) می فرمایند

سوره مبارکه النساء آیه ۷۵
وَما لَكُم لا تُقاتِلونَ في سَبيلِ اللَّهِ وَالمُستَضعَفينَ مِنَ الرِّجالِ وَالنِّساءِ وَالوِلدانِ الَّذينَ يَقولونَ رَبَّنا أَخرِجنا مِن هٰذِهِ القَريَةِ الظّالِمِ أَهلُها وَاجعَل لَنا مِن لَدُنكَ وَلِيًّا وَاجعَل لَنا مِن لَدُنكَ نَصيرًا
چرا در راه خدا، و (در راه) مردان و زنان و کودکانی که (به دست ستمگران) تضعیف شده‌اند، پیکار نمی‌کنید؟! همان افراد (ستمدیده‌ای) که می‌گویند: «پروردگارا! ما را از این شهر (مکه)، که اهلش ستمگرند، 

مَنْ أَصْبَحَ لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِم‏.
امام صادق (علیه‌السلام) به نقل از رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: کسی که صبح کند و اهمیتی به کارهای مسلمانان ندهد او از آنان نیست و کسی که صدای مردی بشنود که فریاد کمک خواهی از مسلمانان را سر دهد و پاسخش را ندهد مسلمان نیست.

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در باره کشتار مسلمانان در میانمار

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (سه‌‌شنبه) در ابتدای جلسه درس خارج فقه با اشاره به حوادث فاجعه‌آمیز میانمار، از سکوت و بی‌عملی مجامع جهانی و مدعیان حقوق بشر در قبال این فجایع به‌شدت انتقاد کردند و با تأکید بر اینکه راه حل این قضیه اقدام عملی کشورهای مسلمان و فشار سیاسی و اقتصادی به دولت بی‌رحم میانمار است، خاطرنشان کردند: جمهوری اسلامی باید علیه ظلم در هر نقطه از جهان، صریح و شجاعانه، اعلام موضع کند

حضرت آیت الله خامنه‌ای، تقلیل فاجعه میانمار به یک درگیری مذهبی بین مسلمانان و بودایی‌ها را نادرست خواندند و افزودند: البته ممکن است در این حادثه تعصب مذهبی تأثیر داشته باشد اما این قضیه، یک قضیه سیاسی است، زیرا مجری آن، دولت میانمار است و در رأس آن دولت نیز زنی بی‌رحم قرار دارد که برنده جایزه صلح نوبل بوده و با این اتفاقات، در واقع، مرگ جایزه صلح نوبل رقم خورد.ایشان افزودند: این فجایع در مقابل چشم کشورها و دولتهای اسلامی و مجامع جهانی و دولتهای ریاکار و دروغگوی مدعی حقوق بشر از سوی دولت بی‌رحم میانمار، در حال رخ دادن است

رهبر انقلاب اسلامی با انتقاد از اکتفا کردن دبیرکل سازمان ملل به محکوم کردن جنایات در میانمار افزودند: مدعیان حقوق بشر که گاهی برای مجازات یک مجرم در یک کشور، جنجال و هیاهو می‌کنند، در مقابل کشتار و آواره شدن دهها هزار نفر از مردم میانمار، هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهند

حضرت آیت الله خامنه‌ای با تأکید بر لزوم ورود و اقدام عملی دولتهای اسلامی، گفتند: البته منظور از اقدام عملی، لشکرکشی نیست بلکه باید فشار سیاسی، اقتصادی و تجاری خود را بر دولت میانمار افزایش دهند و علیه این جنایات در مجامع جهانی فریاد بکشند

ایشان تشکیل کنفرانس سازمان همکاری اسلامی با موضوع فجایع میانمار را ضروری خواندند و خاطرنشان کردند: دنیای امروز، دنیای ظلم است و جمهوری اسلامی باید این افتخار را برای خود حفظ کند که علیه ظلم در هر نقطه از جهان، چه در مناطق اشغالی توسط صهیونیست‌ها، چه در یمن و بحرین و چه در میانمار، موضع صریح و شجاعانه خود را اعلام کند.

الازهر مصر

«احمد الطیب» شیخ الازهر مصر تحرکات انسانی را برای توقف کشتار مسلمانان میانمار رهبری خواهد کرد. شیخ الازهر در بیانیه‌ای در مورد «درد و رنج مسلمانان میانمار» اعلام کرد: ما به برادرانمان در میانمار می‌گوییم که در مقابل تجاوز وحشیانه مقاومت کنید ما همراه شما هستیم و شما را تنها نمی‌گذاریم.» به گزارش خبرگزاری مهر، شیخ الازهر با بیان اینکه «همه معاهدات و منشورهای بین‌المللی حمایت از حقوق بشر بی‌ارزش شده است.» از سازمان‌های بین‌المللی و انجمن‌های حقوق بشر خواستار مجازات عاملان این جنایت‌ها و محاکمه آنها به عنوان «جنایتکار جنگی» شد و گفت: اگر این شهروندان که در معرض کشتار جمعی قرار دارند، از پیروان ادیانی غیر از دین اسلام بودند، نهادهای جهانی موضعی متفاوت اتخاذ می‌کردند.

فلسطین حماس

همچنین «اسماعیل هنیه» رئیس‌ دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین حماس خواستار توقف نسل‌کشی مسلمانان روهینگا شد و بر همبستگی ملت فلسطین با آنان تاکید کرد.در چند روز اخیر تجمع‌ها و تظاهرات‌هایی در نوار غزه به نشانه همبستگی با مسلمانان روهینگا و محکومیت جنایات ارتش میانمار علیه آنان برگزار شده است. در بحرین، مالزی، عراق، ایران و کشورهای دیگر نیز تظاهرات و راهپیمایی‌های گسترده‌ای برای اعلام همبستگی با مسلمانان میانمار برگزار شده است.در این میان اما خبر رسیده که ‎سخنگوی کاخ سفید حاضر به محکومیت زبانی این جنایات هم نشده است. سارا سندرز تنها گفته رئیس‌جمهور آمریکا از گزارش‌ها درباره کشتار مسلمانان در میانمار اطلاع دارد. سخنگوی کاخ سفید که در نشست خبری کاخ سفید سخن می‌گفت در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره گزارش‌های مربوط به کشتار مسلمانان در میانمار گفت: «من می‌دانم که رئیس‌جمهور از این گزارش‌ها مطلع است اما نمی‌دانم که گفت‌وگوی خاصی با کسی در این زمینه داشته است یا خیر. ما وضعیت موجود را زیر نظر داریم.»

حرکت خودجوش مسلمانان به سمت میانمار

شماری از اتباع مسلمان کشورهای مختلف اما برای درگیری با ارتش میانمار داوطلبانه به سمت این کشور حرکت کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از کوالالامپور و بنابر اعلام برخی منابع محلی بنگلادش، در پی نسل کشی مسلمانان روهینگیایی در میانمار، شماری از اتباع مسلمان که گفته می‌شود از بنگلادش، مالزی، هند و پاکستان هستند برای دفاع از مسلمانان روهینگیایی به سمت مرز میانمار حرکت کرده‌اند تا با ارتش این کشور درگیر شوند

دالایی لاما، رهبر معنوی بوداییان تب علیه این خشونت‌ها سخن گفت؛ خشونتی که به گفته مخبر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر میانمار جان حداقل بیش از ۱۰۰۰ تن را که اکثر مسلمانان روهینگیا بودند، گرفته است.دالایی لاما در پاسخ به پرسش خبرنگاران در مورد این بحران گفت: آن کسانی که به نوعی برخی از مسلمانان را آزار و اذیت می‌کنند، باید بودا را به یاد داشته باشند. قطعا بودا به یاری آن مسلمانان ستمدیده می‌آید. من درد آنها را حس می‌کنم. بسیار غم‌انگیز است.

محکومیت جنایات ارتش میانمار توسط مسلمانان 

در حالی که وضعیت اسفبار مسلمانان روهینگیا دل همه جهانیان را به درد آورده و موجب خشم و تظاهرات بی‌سابقه‌ای در کشورهای مختلف جهان شده، کاخ سفید در بیانیه‌ای «منفعلانه» و بدون محکوم کردن این جنایات هولناک اعلام کرد «ترامپ وضعیت میانمار را در نظر دارد.

مردم در سراسر دنیا از آسیا و اروپا گرفته تا آفریقا و آمریکا نسل‌کشی مسلمانان میانمار از سوی ارتش و بودائیان این کشور را هم‌صدا محکوم می‌کنند. اتحاد کم‌سابقه‌ای علیه این جنایات ایجاد شده و رهبران کمتر کشوری می‌توانند علیه آن موضعی نگیرند. در اتریش مردم مقابل ساختمان سازمان ملل تجمع و کشتار مسلمانان میانمار را محکوم کردند. تظاهرکنندگان با در دست داشتن پلاکاردها و سردادن شعارهایی خشم خود را از جنایات مقامات و نیروهای امنیتی میانمار علیه مسلمانان بی‌دفاع ابراز داشتند و خواستار توجه جامعه جهانی و مجامع حقوق بشری برای توقف کشتار مسلمانان میانمار شدند. یک روهینگیا میانماری نیز در این مراسم سخنانی ایراد و از همبستگی مسلمانان تشکر کرد.

مسلمانان فیلیپین نیز روز جمعه در حمایت از مسلمانان مظلوم میانمار، در مقابل سفارتخانه میانمار در مانیل تظاهرات کردند. رهبر مسلمانان فیلیپین در این تظاهرات گفت: «سکوت کردن به مثابه خیانت است. دولت میانمار مرتکب بی‌عدالتی‌های زیادی می‌شود.» 

صدها تن از مسلمانان ساکن واشنگتن نیز، در اعتراض به قتل عام مسلمانان روهینگیا، در مقابل سفارت میانمار در واشنگتن تجمع کردند. تجمع‌کنندگان با حمل دست‌نوشته‌هایی کشتار بی‌رحمانه اقلیت مسلمان روهینگیا به دست نیروهای امنیتی, ارتش و بوداییان میانمار را محکوم کردند و خواستار پایان دادن به کشتار مسلمانان این کشور شدند. هزاران نفر مسلمانان پاکستان، بنگلادش، تونس، اندونزی، افغانستان و... نیز همزمان تظاهرات گسترده‌ای در حمایت از مسلمانان میانمار برگزار کردند و «سوچی» رهبر این کشور که دارنده جایزه صلح نوبل هم هست! را «قاتل» و «جنایتکار» خطاب کردند. 

راه حل بحران میانمار

طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی کشورهای اسلامی می بایست دولت برمه را تحت فشار سیاسی و اقتصادی و تجاری قرار دهند تا کشتار مسلمانان در میانمار( روهینگیا )پایان داده شود.
تور تابستان ۱۴۰۳
آموزشگاه آرایشگری مردانه
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۲
مقاله بسيار مفيدي بود. ابعاد اين فاجعه بسيار دردناك و زخمي عميق بر پيكره بشريت در قرن 21 است .از نوبسنده مقاله سپاسگزاري مي شود.
اين مقاله كه همش كپي پيست بود.
برچسب منتخب
# حمله به کنسولگری ایران در سوریه # اسرائیل # حمله ایران به اسرائیل # کنکور # حماس
آخرین اخبار