چرا افخمی درباره «روباه» با مردم صادق نبود؟
فیلم ساختن با مشارکت و به سفارش دستگاه‌های امنیتی، نظامی و انتظامی امر غیراخلاقی و به دور از حرفه‌ای گری نیست و بسیاری از بهترین تریلرها محصول چنین همکاری است که از آن میان، می‌توان به «30 دقیقه نیمه شب» ساخته کاترین بیگلو درباره نحوه شکار اسامه بن لادن اشاره کرد؛ اما آنچه محل نقد است، رفتار بهروز افخمی است...
با وجود آنکه بهروز افخمی تأکید کرده بود، روباه به سفارش هیچ نهادی ساخته شده و اتفاقاً سفارش او بوده، اکنون بر اساس اطلاعاتی که وزیر اطلاعات در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح کرده، این فیلم به سفارش وزارت اطلاعات ساخته شده است؛ واقعیتی که مشخص نبود چرا افخمی نمی‌خواست هیچ یک از اهالی سینما از آن مطلع شوند.
وزیر اطلاعات درباره اقدامات آموزشی و هنری وزارت اطلاعات در چهار سال گذشته گفت: «ما در جهت آگاهی بخشی عمومی از هنرهای مختلف همچون سینما استفاده و مثلا در هنر سینما در سال 93 فیلم سینمایی «روباه» به کارگردانی بهروز افخمی را تولید کردیم.»
موضع گیری امروز وزیر اطلاعات نشان داد، سازندگان فیلم روباه با افکار عمومی صادق نبوده‌اند. پیش از این، محسن پیرهادی، تهیه‌کننده این فیلم سینمایی در حالی که در کنار افخمی در نشست خبری فیلم سینمایی روباره در جشنواره فیلم فجر نشسته بود، درباره حامیان مالی این پروژه گفته بود: «بنیاد سینمایی فارابی و سازمان انرژی اتمی ما را در این فیلم یاری کردند؛ اما هیچ نهاد امنیتی خاصی غیر از امکانات نرم‌افزاری که در اختیار ما گذاشتند به ما کمک مالی نکردند.»
این کارگردان در گفت وگویی دیگر برای آنکه نشان دهد، با اثر سفارشی مواجه نیستیم و خودش فیلم شخصی اش را ساخته، گفته بود: «روباه» به نظرم تحت تأثير جرج روي هيل و فيلم کمتر ديده اش «دخترک طبال» است. چون فيلم درباره جنگ ميان سازمان هاي جاسوسي اسرائيل با فلسطيني هاست و طوري بي طرف ساخته شده که سينماي آمريکا از آن خوشش نمي آيد؛ يعني نمي توانيد دي وي دي «دخترک طبال» را پيدا کنيد و ممکن است نوار ويدئويي آن را پيدا کنيد.
افخمی در گفت و گوی دیگری سعی کرده بود مسیر بحث را تغییر دهد و گفته بود: «سفارشی در این کار وجود نداشته است. شاید بتوان گفت، این فیلم سفارش من به وزارت اطلاعات بوده است. برای من فرقی نمی‌کند که با تهیه‌کنندۀ خصوصی کار کنم یا دولتی. برای من تماشاچی مهم است. اینکه فیلم را ببیند و دنبال بکند؛ البته به شرطی که فیلم، خودش را خیلی جدی نگیرد، چون فیلم‌هایی که خودشان را خیلی جدی می‌گیرند، مخاطب‌زده می‌شود. حتی اگر مخاطب با فیلم خیلی هم ارتباط برقرار کند، ولی فیلم ژست بگیرد، باز دل مخاطب را می‌زند و مخاطب تحویلش نمی‌گیرد.»
این در حالی است که پیرهادی تهیه کننده این فیلم در این نشست خبری این فیلم در جشنواره و در حالی که کنار افخمی نشسته بود، گفته بود، درباره چگونگی ساخت این فیلم با موضوع جاسوسی و ترور یکی از دانشمندان هسته‌ای توضیح داد: «ابتدا توسط یک فیلمنامه‌نویس طرحی را دریافت کردم، اما از آنجا که مطلوب نبود موضوع را با آقای افخمی عنوان کردم و او هم براساس آن طرح خود را ارائه کرد.»
البته فیلم ساختن با مشارکت و به سفارش دستگاه‌های امنیتی، نظامی و انتظامی امر غیراخلاقی به دور از حرفه‌ای گری نیست و بسیاری از بهترین تریلرها محصول چنین همکاری است که از آن میان می‌توان به «30 دقیقه نیمه شب» ساخته کاترین بیگلو درباره نحوه شکار اسامه بن لادن اشاره کرد. این فیلم بر اساس اسناد ثبت شده از این عملیات ساخته شده و نه تنها در رویدادهای سینمایی درخشید، بلکه رسماً و علناً از سوی نهادهای امنیتی و نظامی آمریکا نیز مورد تقدیر قرار گرفت.
بنابراین اصل فیلم‌سازی در این حوزه، کاملاً پدیده عادی است؛ اما آنچه محل نقد است، کوشش مداوم بهروز افخمی برای ایجاد پوشش برای این مسأله و همچنین عدم انجام درست و باکیفیت وظیفه‌اش در مقام کارگردان فیلم سینمایی «روباه» است. ای کاش افخمی به جای این حاشیه رفتن‌ها، برای تولید فیلم‌های سینمایی که برای ساختش به او اعتماد می‌شود، انرژی بیشتری صرف می‌کرد.
