از افزایش سرمایه بانک ملی تا قطع روابط اقتصادی با نروژ

به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی چهاردهمین روز تیر ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.

14 تیر 1314، سرمایه بانک ملی ایران از بیست میلیون ریال به سیصد میلیون ریال افزایش یافت.

14 تیر 1333، بین سه شرکت ژاپنی و شرکت ملی نفت قرارداد منعقد شد. به موجب این قرارداد شرکت‌ های مزبور تا حدود 2 میلیون دلار ماشین ‌های نساجی و کشتی‌ های یدک کش به ایران خواهند داد و در ازای آن نفت دریافت می‌ کنند.

14 تیر 1335، مسوولان تصمیم گرفتند برای پی ‌ریزی یک شالوده صحیح و به‌ وجود آوردن یک تشکیلات مجهز اداره ثبت اسناد کشور به مدت یک هفته تعطیل شود. این تصمیم توسط گلشائیان وزیر دادگستری گرفته شد و در پی آن جراید نوشتند: این کار برای اصلاح تشکیلات عدلیه و اداره ثبت ظرف یک هفته انجام خواهد شد. در خبر مربوط به این موضوع آمده است: 

وزیر دادگستری در درجه اول به فکر اخذ اختیارات شورای ‌عالی قضایی است، تا به این وسیله بتواند برای اجرای نظریات اصلاحی خویش در مورد بهبود وضع تشکیلات عدلیه، حق عزل و نصب قضات عدلیه را داشته باشد و در درجه دوم وزیر دادگستری در پی بهبود دادن اداره ثبت اسناد و املاک است که نسبت به عملکرد آن شکایات زیادی وجود دارد و تخلفاتی که در اداره ثبت صورت گرفته از مهم ‌ترین مسائل مورد بحث محافل قضایی کشور است. یک مقام مطلع نیز در این ‌باره به خبرنگار اطلاعات گفته است: اداره ثبت اسناد تاکنون تبعیدگاهی برای قضات عدلیه بوده است و هر قاضی که به علتی از وزارت دادگستری رانده شده به ثبت اسناد تحویل شده است.

همچنین در این روز جراید خبر دادند که شماری از لکوموتیوهای برقی به تهران وارد شدند. در خبر یاد شده آمده است: مراسمی با حضور وزرا و سفیر کبیر آمریکا و رئیس اصل چهار در راه‌آهن برپا شد و وزیر راه و سفیر کبیر آمریکا بیاناتی ایراد کردند. بنا بر این گزارش طبق دعوت وزارت راه از ساعت 9 و نیم بامداد مراسم ورود اولین پارتی هفتاد لکوموتیو برقی خریداری شده از کارخانه جنرال ‌موتورز آمریکا به دعوت وزیر راه در راه آهن برپا شد. لکوموتیوهای برقی که به پرچم ‌‌های سه‌رنگ مزین بودند، از دور نمایان شدند و چند دقیقه بعد در میان کف ‌زدن ‌های حضار وارد ایستگاه راه‌آهن تهران شدند. در این هنگام وزیر راه به راننده لکوموتیو که نماینده شرکت «جنرال موتورز» بود خوشامد گفت و مهندس گروگان رئیس راه‌آهن دسته گلی به او اهدا کرد و در ادامه وزیر راه نطقی درباره ضرورت مجهز کردن راه‌آهن ایران به لکوموتیوهای برقی کرد و از سفیر کبیر آمریکا برای گرفتن وام و از رئیس اداره اصل چهار برای تعیین نوع لکوموتیوها و زحماتی که کشیده‌ اند قدردانی کرد و گفت: کمک آقایان اثر مهمی در تجهیز راه‌آهن ایران به لکوموتیوهای برق داشته است.

خبر دیگر این روز موضوع اعتصاب عمومی گدایان تهران است. در این تیترها آمده بود: «گدا بگیری» امروز در تهران شروع شد و در پی آن ده ‌ها گدا دست به اعتصاب عمومی زدند و از کار دست کشیدند! در خبر مربوطه آمده است: طبق تصمیماتی که در جلسات متعدد کمیسیون جمع آوری ولگردان و گدایان تهران اتخاذ شده بود صبح امروز به تمام کلانتری ‌ها دستور داده شد که پاسبان ‌ها موظفند ولگردان را جمع‌آوری و به ماموران شهرداری تحویل دهند. همچنین امروز تصمیم گرفته شد تمام هیات‌ های جمع‌ آوری ولگردان با هم تماس داشته باشند. دفتر کار سرهنگ سیدپور مامور فرمانداری نظامی در شهرداری تهران تبدیل به «ستاد گداگیری» شود و سرهنگ سیدپور از همین‌جا مرتبا با کلانتری‌‌ ها تماس داشته باشد و دستورات لازم را به ماموران بدهد. ضمنا ساعت 10 صبح امروز بار دیگر کمیسیون جمع ‌آوری ولگردان در ستاد گداگیری تشکیل شد و تصمیمات جدیدی در این ‌باره اتخاذ شد.

14 تیر 1340، دولت وزارت گمرکات را منحل کرد. در نتیجه انحلال این وزارتخانه اداره کل گمرکات و بنادر وکشتیرانی به وزارت بازرگانی و ادارات غله و نان، قندوشکر و چای و دخانیات و شیلات به وزارت دارایی ملحق شد. همچنین در این روز کانون بانک ‌ها برای هماهنگی در امور بانکداری تاسیس شد.

14 تیر 1342، آيت الله ميلاني در پاسخ به استفساريه جمعي از بازاريان و اصناف تهران راجع به شخصيت امام خميني (ره) نوشت: آيت الله حاج آقا روح الله خميني از مفاخر عالم اسلام و يكي از مراجع بزرگ تقليد هستند. پاسخ مشابهي نيز از سوي آيت الله مرعشي نجفي انتشار يافت.

14 تیر 1345، لايحه تأسيس شركت هواپيمايي ملي ايران (هما) به تصويب نهايي رسيد.

14 تیر 1346، ایران 60 هزار تن گندم به عراق فروخت.

14 تیر 1348، رومانی صد میلیون دلار اعتبار به دولت ایران داد.

14 تیر 1359، به دستور جيمي كارتر رئيس جمهور وقت امريكا، دارايي‌‌هاي ايران در بانك‌هاي اين كشور مسدود شد.

14 تیر 1374، جمهوري اسلامي ايران به نشانه اعتراض به حمايت دولت نروژ از سلمان رشدي نويسنده كتاب «آيات شيطاني» مناسبات اقتصادي خود را با آن كشور قطع و روابط سياسي دو كشور را از سطح سفير به كاردار تنزل داد.

منابع: موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی و روزنامه دنیای اقتصاد