اقتصاد در گذر زمان
از تغییر در قانون واگذاری امتیاز نفت به شرکت آمریکایی تا کشف یک میدان گازی جدید
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی سی امین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی سی امین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
30 خرداد 1301، مجلس شوراي ملي تغييراتي در قانون واگذاري امتياز نفت به شركت آمريكايي استاندارد اويل داد. در اين تغيير، كلمه استاندارد اويل تبديل به عبارت هر يك از كمپاني هاي آمريكايي كه مورد قبول واقع شود، شده بود. همچنین در این روز "لستر تامسون" نماينده كمپاني آمريكايي نفت سينكلر امروز لايحه امتيازنامه كمپاني Sinclair Exploration و دولت ايران را به قوام السلطنه رئيس الوزرا داد.
30 خرداد 1307، اساسنامه بانك ملي ايران در 27 ماده تنظيم شد.
30 خرداد 1311، جلسه هیات وزیران در این روز در عمارت بادگیر برگزار شد. برای حضور در این جلسه علاوه بر وزیر دربار، از اعضای اتاق تجارت تهران و همچنین چند از نفر از متخصصان مالی و بانکی نیز دعوت شده بود. به قرار معلوم یکی از موضوعات مطرح شده درباره نرخ ارز بود و گفت وگو در این خصوص که باید از افزایش نرخ ارز جلوگیری شود.
همچنین در روزنامه اطلاعات این روز آمده است: چندی است مهندسین راه‌آهن شمال مشغول مطالعه و بازدید راه‌آهن تهران و مازندان از طریق عباس آباد از طریق احداث تونل هستند. مطابق نقشه و بازدیدی که برای احداث تونل تنظیم شده، تونلی به طول دو هزار و هشتصد متر برای عبور ترن ایجاد خواهد شد و شاید تونل مزبور در ردیف بزرگ ترین تونل های عالم باشد، زیرا ایجاد دالانی در زیر کوه به این طول به ندرت یافته می شود. در خبر دیگری از این روزنامه، اوضاع راه‌آهن جنوب مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس این خبر بالغ بر 250 کیلومتر راه آهن جنوب از بندر شاهپور تا دزفول منظم شده و مشغول به کار است و امور آن تحت مراقبت مخصوص اداره می‌شود.
30 خرداد 1326، يك موافقتنامه نظامي ميان ايران و امريكا به امضأ رسيد. به موجب اين موافقتنامه ايران 10 ميليون دلار تجهيزات نظامي از امريكا خريداري خواهد كرد. همچنین در این روز وزارت پیشه و هنر و هیات‌عالی برنامه هفت ساله و موسسات اقتصادی در هم ادغام شدند و به جای آنها وزارت اقتصاد ملی تشکیل شد.
30 خرداد 1329، معاون وزیر دادگستری برای تعقیب احمد قوام چندین پرونده تقدیم مجلس کرد که ربودن اسناد دولتی از وزارت امور خارجه یکی از آنان بود. همچنین در این روز كميته مشترك روابط خارجي سناي امريكا لايحه كمك 5/11ميليون دلاري آن كشور به ايران را تصويب كرد.
30 خرداد 1330، محمد مصدق در جلسه امروز مجلس طی نطقی ختم کار خلع ید و قطع گفت وگو با نمایندگان انگلستان را به مجلس داد و تقاضای رای اعتماد کرد که از 91 نماینده حاضر در جلسه دو نفر رای مثبت دادند. همچنین در این روز دولت انگليس به شركت نفت انگليس و ايران دستور داد به علت برافراشته شدن پرچم ايران بر فراز پالايشگاه آبادان هيچگونه وجهي به ايران بابت نفتي كه به تانكرهاي شركت تحويل مي شود نپردازد و تانكرها را از آبادان خارج سازد.
30 خرداد 1331، ترومن لايحة امنيت مشترك را كه به تصويب كنگره آمريكا رسيده بود، امضا كرد. به موجب اين لايحه مبلغ 500، 430، 741 دلار اعتبار براي كشورهاي خاورميانه از جمله ايران در نظر گرفته شده بود. چهار پنجم اعتباري كه براي كشورهاي خاورميانه منظور شده بود به امور نظامي اختصاص يافت.
30 خرداد 1333، 22 نفر از اعضاي هيأت نمايندگي كنسرسيوم نفتي غرب از لندن وارد تهران شدند.
30 خرداد 1336، مهندس اهری رئیس شعبه تهران سازمان بیمه های اجتماعی به جراید اعلام کرد که نخستین گروه از رانندگان و کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران بیمه شدند. او گفت: در کمیسیونی با حضور نمایندگان هیات مدیره شرکت واحد صورت مجلسی تهیه و مقرر شد که کارگران آن شرکت اعم از رانندگان و کمک رانندگان از ابتدای تیر ماه از مزایای لایحه قانونی بیمه اجتماعی کارگران استفاده کنند و کارگران به زودی کارت های مخصوص بیمه خود را دریافت خواهند داشت و شرکت واحد نیز متعهد گردیده است که حق بیمه کارگران خود را در پایان تیر ماه به حساب سازمان بیمه های اجتماعی واریز کند.
30 خرداد 1340، جهانگیر آموزگار به سمت وزیر بازرگانی منصوب شد.
30 خرداد 1349، دانشکده مدیریت بازرگانی آغاز به کار کرد.
30 خرداد 1352، هیات عمومی دیوان عالی کشور پس از یک نشست طولانی نظر داد که قولنامه در معاملات غیرمنقول معتبر است.
30 خرداد 1357، روزنامه «زود دويچه زايتونگ» چاپ مونيخ با اشاره به تحولات مربوط به توليد و بهاي جهاني نفت تصريح كرد «ايران و عربستان مدافع منافع غرب در منطقه هستند.»
30 خرداد 1380، يك ميدان جديد گازي كه 103 ميليارد متر مكعب ذخاير گازي دارد در 140 كيلومتري جنوب شيراز كشف شد.
منابع: آرشیو روزنامه دنیای اقتصاد، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
