از تصویب قانون استخدام مورگان شوستر تا ریاست جمهوری مرحوم هاشمی برای دومین بار

به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و سومین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.

23 خرداد 1289، قانون استخدام مورگان شوستر به عنوان خزانه دار کل ایران از سوی مجلس شورای اسلامی تصویب شد.

23 خرداد 1301، مجلس شورای ملی به دولت ایران اجازه داد باب مذاکرات را با کمپانی "سن کلراویل" جهت واگذاری امتیاز نفت شما، باز کند. 

23 خرداد 1308، براساس لایحه ‌ای که در این روز به مجلس شورای ملی ارائه شد، قرار شد که از این پس خرید و فروش انواع مواد مخدر کوکائین زیر نظارت دولت انجام شود. در این لایحه که از سوی رئیس صحیه کل مملکتی تقدیم مجلس شد، آمده بود: در تصویب قانون انحصار یک قدم عملی برای جلوگیری از استعمال تریاک و شیره که از سال‌ های متمادی در مملکت ایران تعمیم یافته بود برداشته شد و همچنین خرید و فروش مورفین و املاح مشتقه آن تحت نظارت دولت قرار گرفت، ولی به طوری که مشاهده می ‌شود علاوه بر تریاک و مورفین موارد دیگری هم مانند کوکایین و حشیش و بنگ مورد ابتلای عمومی است که عادت آنها نه تنها برای شخص مبتلا مضر است بلکه برای جامعه نیز خطرناک است و معتادین را گرفتار پریشانی و سستی اراده نموده است. لذا تقاضا داریم تصویب شود که: ماده یک: دولت مکلف است ورود و خروج و خرید و فروش و تهیه و ساختن و نگهداری برگ کوکا و کوکائین و املاح مشتقه آن همچنین عصاره حشیش که در طب استعمال می ‌شوند را تحت نظارت خود قرار داده و مصرف آنها را در داخله به ‌خصوص موارد طبی قرار دهد و نیز این مواد به هر اسم ساخته و مصرف شوند به کلی ممنوع باشد و جرم تلقی شود.

23 خرداد 1311، در روزنامه اطلاعات این روز آمده است: بلدیه تهران طبق مقررات قانون عوارض و مالیات خانه ‌های مسکونی، وصول مالیات خانه ‌های مسکونی را شروع کرده و چون مطابق مقررات قانون مذکور قبلا باید خانه‌ های مسکونی ممیزی شده و قیمت آن از طرف مالکین و بعدا از طرف بلدیه تهران تعیین شود، در ظرف سال گذشته تمام خانه‌ های مسکونی احصا و ممیزی شده و به طوری که اطلاع حاصل شده‌ است، بالغ بر 30 هزار خانه مسکونی را ممیزی کرده و مشغول تنظیم اوراق لازمه آنها هستند. خانه ‌های مسکونی مطابق مقررات مصوبه تا میزان دو هزار تومان قیمت از مالیات و عوارض معاف هستند و از قیمت دو هزار تومان به بالاتر مالیات دو درصدی به خانه ‌ها تعلق می‌ گیرد.

بودجه تفصیلی اداره کل تجارت که در کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تصویب شده بود، روز گذشته راپورت آن در کمیسیون بودجه مجلس با حضور یاسایی، رییس کل تجارت مطرح و مورد شور و مذاکره قرار گرفت و قرار شد تا دو روز بعدی ابلاغ شود. به این ترتیب حقوق مستخدمین کنتراتی آن اداره که به واسطه عدم تصویب بودجه از اردیبهشت پرداخت نشده بود، به آنها داده می‌ شود.

همچنین در این روز خبر می‌ رسد: کارخانه روغن‌کشی غفاری در قزوین موفق شده است انواع روغن ‌های صنعتی که تاکنون از خارج وارد می‌ شد را تهیه کرده و حتی روغن کرچک را صادر کند. از آنجا که پرداخت عوارض به صدور روغن کرچک صدمه وارد می ‌کرد، شکایتی از طرف تجارتخانه برادران غفاری به هیات دولت و به مجلس شورای ملی برای معافیت مالیاتی این کالا ارائه شد. در نتیجه شکایت مزبور اداره کل تجارت موافقت کرد که روغن کرچک را از عوارض مالیاتی معاف کند.

23 خرداد 1325، در آستانه اعتصابات سازمان یافته در مراکز نفتی شرکت نفت ایران و انگلیس، دولت بریتانیا تصمیم گرفت یک تیپ از سربازان بریتانیایی را که به نیروی 401 معروف بود به بصره اعزام کند تا آماده مقابله با هر پیش آمدی باشند.

23 خرداد 1330، علی منصور نخست وزیر در این روز از مجلس شورای ملی خواست قرارداد نفتی گس-گلشائیان را در دستور کار قرار دهد. این قرارداد از دوره پانزدهم مجلس معوق مانده بود.

23 خرداد 1355، مقاله‌ ای در جراید ایران خبرهایی درباره 77 سالگی کشف آسپرین منتشر شد. به نوشته مقاله یادشده آسپرین یکی از مشهورترین داروهای شناخته شده جهان در سال 1899 میلادی به ثبت رسید. آسپرین که یکی از محصولات شرکت بایر آلمان است در چنین روزی به بازار عرضه شده است و نام تجاری آسپرین در ششم مارس 1899 در آلمان برای «بایر» به ثبت رسیده است. اسیداستیل سالیسیکیک ماده فعال و موثر آسپرین نخستین بار در سال 1897 در شهر «آلبرفلد» توسط دکتر «فلیکس‌هافمن» به صورت یک فرم شیمیایی خالص و بادوام تهیه شد، سپس با همکاری «هانریش دریسر» که یک فارماکو لوژیست بود اثرات درمانی آن مورد آزمایش قرار گرفت. آسپرین نخستین دارویی است که در آن زمان به صورت قرص ساخته و به بازار عرضه شد. با شروع قرن بیستم، آسپرین نام «بایر» را با خود به سراسر جهان برد و گفته می ‌شد مصرف آن از هر نوع سکته و لخته شدن خون جلوگیری می ‌کند.

23 خرداد 1357، در این روز کارکنان اداره برق جنوب دست به اعتصاب زدند و در برابر ساختمان اداره برق خرمشهر اجتماع کردند.

23 خرداد 1372، آقاي هاشمي رفسنجاني در جريان انتخابات ششمين دوره رياست جمهوري، براي دومين بار به رياست جمهوري اسلامي ايران برگزيده شد.

منابع: آرشیو روزنامه دنیای اقتصاد، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی