امسال چند صد کیلومتر از جنگل ها و مراتع کشور را از دست خواهیم داد؟

در سال گذشته و با آغاز فصل گرما، آتش سوزی های گسترده ای در جنگل ها و مراتع کشور آغاز شد و به دنبال آن، هزاران هکتار از زمین های ملی طعمه آتش شد؛ سلسله حوادثی که صرف نظر از خسارات میلیاردی، نقش موثری در افزایش پدیده گرد و غبار، بیابان زایی و نابود کردن حیات وحش ایفا کرد و چیزی حدود یک هفتم مساحت دریاچه نمک را در بر گرفت. حالا پرسش این است: در سال جاری سرنوشت جنگل ها و مراتع کشور چه خواهد شد؟
 
به گزارش «تابناک»؛ در سال گذشته و در مجموع آتش سوزی هایی که در جنگل ها و مراتع کشور رخ داد، بیش از 10 هزار هکتار از پوشش گیاهی کشور نابود شد؛ اتفاقی که به گفته بسیاری از کارشناسان و مسئولان از جمله رئیس سازمان جنگل ها و مراتع در 95 درصد موارد متأثر از عامل انسانی بود و در سال 94 نیز بر اساس گفته های رئیس سازمان جنگل ها و مراتع در سال 94 بیش از 44 هزار هکتار از زمین های کشور را سوزاند؛ مساحتی که در مقام قیاس، چیزی حدود دو سوم مساحت دریاچه نمک است.
 
نقش عامل انسانی در افزایش آتش سوزی و نابودی جنگل ها و مراتع ملی را باید از دو بعد بررسی کرد: نخست بحث پیشگیری که به ابزار نظارتی و فرهنگ سازی قوی نیاز دارد و اگر در این بخش مشکل باشد، ناگزیر آمار کمی افزایش خسارات بالا خواهد رفت. موضوع دیگر، دفع آتش سوزی و مقابله با آن به صورت موثر و سریع از سوی مسئولان امر است؛ اگر ابزار، سرعت و توان کافی نباشد، افزایش حجم خسارات وارده، امری بی بدیل خواهد بود.
 
اکنون و در شرایطی که به آرامی به فصل گرم سال نزدیک می شویم، بروز خسارات ملی در سطح جنگل و مراتع کشور بسان سال های گذشته نیز اجتناب ناپذیر است. برای اینکه بدانیم در فصل گرم سال با چه حجم از خسارات آتش سوزی در مراتع و جنگل های کشور رو به رو هستیم و در مقابل باید چه کاری انجام شود، نیاز است تا نگاهی به حجم و میزان خسارات سال گذشته بیندازیم و آن را مرور کنیم.آنچنان که در تصویر بالا دیده می شود، در فصل گرم سال 95 و در مجموع آتش سوزی های ملی که در جنگل ها و مراتع کشور رخ داد، در مجموع بیش از 10 هزار هکتار جنگل و مرتع در آتش سوخت. در میان همه آتش سوزی های رخ داده، عواملی مثل خشک شدن پوشش گیاهی، نبود بارندگی در فصل گرم و افزایش دمای هوا به عنوان عوامل طبیعی و اقدام عمدی و بعضاً سهوی انسان ها در این اتفاق ها نقش آفرین بود.
 
مروری کلی بر آتش سوزی های رخ داده در جنگل ها و مراتع در سال گذشته نشان می دهد که جدا از خسارات غیر مستقیم این حوادث بر افزایش گرد و غبار و دمای هوا، این رخدادها مستقیم میلیاردها تومان خسارت بر کشور وارد کرد که البته این رقم شامل هزینه و تلاش هایی که برای مقابله و اطفای حریق شده بود، نمی شود.
 
بر اساس روندی که در سال گذشته وجود داشت، ضروری است در سال جدید، مسئولان امر تلاش ویژه ای برای پیشگیری از وقوع آتش سوزی ها دنبال کنند. به ویژه اینکه می دانیم در سال گذشته، همواره یکی از بهانه های مسئولان در ناکامی هایی که در فرایند اطفای حریق داشتند، کمبود امکانات از جمله بالگرد، بیل، دستگاه های آب پاش، لباس مخصوص اطفای حریق و نیز ضعف در نظارت بود.
 
با ذکر این مهم که پیشتر رئیس سازمان جنگل ها و مراتع کشور با اعلام این خبر که 95 درصد آتش سوزی های جنگل ها و مراتع کشور انسانی است، تأکید کرد از این میان 10 تا 15 درصد آتش سوزی ها عمدی بود، باید یادآوری نمود، بنابراین، اگر در برابر عوامل انسانی مقابله موثری شکل بگیرد، حجم زیادی از این خسارات کاهش خواهد یافت. به ویژه اینکه مشخص نیست در برابر آن دسته از آتش سوزی هایی که عمدی از سوی افراد خاطی شکل گرفت، چه اقدام تنبیهی و بازدارنده اجرایی شد.
 
با این تفاسیر، اگر در سال جدید اقدام کارآمدی از سوی مسئولان در رابطه با نظارت بر جنگل ها و مراتع و پیشگیری از وقوع آتش سوزی انجام نگیرد و در بحث مقابله نیز اقدام سریع و دقیقی انجام نشود، با توجه به حجم بالای آتش سوزی های سال های گذشته باید منتظر خسارات گسترده ای در رابطه با آتش سوزی های جنگلی و مرتعی باشیم؛ خسارت هایی که در مقام قیاس در سال 95 برابر با 11هزار زمین فوتبال و در سال 94 چیزی حدود دو سوم مساحت دریاچه نمک بود.