بازدید 3864
خطر این "اتحاد نامقدس" را جدی بگیریم
یعقوب امین زاده
این روزها فضای انتخابات شوراهای شهری، مملو است از مطالب خیرخوهانه ای در باب مذمت ورود غیر روشمند برخی ورزشکاران و هنرمندان به رقابت های انتخاباتی. ما سعی کرده ایم با همفکری گروه پژوهشگرمان در مجالی کوتاه، بُعدی پنهان از این امر پیچیده را بنمایانیم و راهکاری ارائه دهیم.
اگر امروز عده ای فرصت طلب و دلال سیاسی، با هدف بهره برداری های فردی و گروهی، برخی ورزشکاران و هنرمندان اسم و رسم دار را تطمیع ذهنی و روانی کرده و به کارزار سیاست می آورند، آن طرف هم گرایش و میل برخی از این ورزشکاران و هنرمندان برای تبدیل «سرمایه نمادین» شان به «سرمایه سیاسی» تاثیر گذار است. در ضلع سوم مثلث نیز رای دهندگان با رای به همین کشتی گیران و هنرمندان، مسیر "سیاست زدایی" را تکمیل کرده و می شود آنچه نباید، آن هم در پایتخت سیاسی کشور، آنهم بعد از یک قرن تمرین کار سیاسی!!
جالب آنکه به میزانی که ماهیت رفتار دو ضلع قبلی قابل فهم است، ماهیت کردار ضلع سوم پیچیده و قابل بحث است. در هر حال «اتحاد نامقدس» یا «همدستی نامیمون» بین این سه ضلع، ساختار رفتاری «سیاست زدایی از جامعه» را بوجود آورده و همه دستاوردهای توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه را یکجا زایل نموده به تباهی می کشاند.
تبعات جامعه شناختی ورود ورزشکاران و هنرمندان به عرصه سیاست
ورزشکاران و هنرمندان در سلسله مراتب اجتماعی همواره به عنوان «گروه مرجع» در بین مردم از جایگاه اجتماعی بالایی برخوردارند. گروه های مرجع همواره به عنوان الگویی جهت تنظیم و هدایت اخلاقی جامعه به شمار می رود و بخشی از تنظیم روابط اجتماعی بواسطه الگوبرداری از گروه های مرجع اتفاق می افتد.
زمانی که گروه های مرجع در صدد تبدیل «جایگاه مرجع» خود به «سرمایه سیاسی» برمی آیند، تبعات اجتماعی غیرقابل جبرانی به بار می آید:
1) یکی از نتایج این جابجایی جایگاه های اجتماعی با جایگاه سیاسی، از دست رفتن و فروپاشی الگوهای اخلاقی و اجتماعی برای رفتار و مناسبات اجتماعی می باشد. مثلا امروز بخشی از مردم با خود می اندیشند که اگر فلان مرد شاخ شکن در شورای شهر نمی بود، شاید امروز شاخ پلاسکو نشکسته بود!!
2) جابجایی مذکور باعث فرسایش سرمایه های اجتماعی و ملی کشور شده و در شرایطی که جامعه دچار بحرانهای اجتماعی
می شود، دیگر الگو و مثال اخلاقی (گروه مرجع) برای هدایت اخلاقی جامعه وجود ندارد. عکس این موضوع هم کاملا صادق است: مثلا ماه ها بود که یک میلیون امضا برای ورود سازمان ملل به حل بحران دریاچه ارومیه جمع نمی شد، لیکن با آوازۀ هنرمندی از کیان ایران، عقلانیت و احساسات این مردمان، فوران نموده، در اندکی زمان، ایرانیان، کیانیان شده، دریاچه شوره زارشان، دریای جوشان گشت!
3) ورود طعمه وارِ ورزشکار و هنرمند امروز به شورای شهر، زمینه تحریک ورزشکار و هنرمند فردا را مهیا ساخته و ضمن بروز آسیبهای پیش گفته، شکاف و خلا بزرگی در شکل گیری گروههای مرجع برای نسل آینده پیش آید و این حقیقتا آسیبِ بسیار بزرگی است. مثلا ورزشکار نوجوان امروز، قهرمان دیروز را چنین می فهمد: ورزشکاری که روزی برنده دل یک ملت بود، امروز بازنده ذهن همان ملت است.
چه باید کرد:
راهکار اول: با توجه به بررسی این نوشته می توان گفت: محل اصلی تغییر و ترمیم سرمایه اجتماعی، اعضای ضلع سوم مثلث انتخابات، یعنی رای دهندگان و مردم هستند. بنابراین روی سخن تحول خواهان، روشنگران و احزاب اصلاح طلبان می باید خودِ مردم باشد، تا به اندازه ای که آن دو ضلع دیگر می خواهند از جامعه سیاست زدایی کنند، مردم بیشتر به سمت سیاست ورزی و سیاسی شدن خوانده شوند.
