ایران، ششمین کشور ارزان قیمت بنزین

بنزین در سال 96 گران نمیشود. این خبری بود که مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز چهارشنبه 4 اسفند 95 اعلام کرد و همین بهانهای شد تا به بررسی قیمت بنزین در ایران طی ده سال اخیر و مقایسه قیمت این فرآورده نفتی با سایر کشورهای جهان در سال 2016 بپردازیم.

به گزارش تابناک اقتصادی، در ده سال گذشته قیمت بنزین دستخوش تغییرات جدی شده است. به گفته کارشناسان قبل از سال 1385 به دلیل پایین بودن قیمت بنزین در کشور میزان مصرف این فرآورده نفتی روندی صعودی داشته و از طرفی قاچاق این کالا به کشورهای همسایه نیز برای قاچاقچیان دارای توجیه اقتصادی بوده است. به همین منظور از سال 1385 دولتمردان و سیاستگذاران تصمیم گرفتند تا قیمت این کالای مهم را به صورت مرحلهای افزایش دهند تا جایی که قیمت بنزین به قیمت آن در کشورهای همسایه نزدیک شود. در سال 1385 برای اولین بار قیمت بنزین به صورت سهمیهای و آزاد عرضه شد. در ابتدا هر لیتر بنزین سهمیهای به قیمت 100 تومان و هر لیتر بنزین آزاد به قیمت 400 تومان در نظر گرفته شد. این قیمتها برای سال 1387 و 1388 هیچ تغییری پیدا نکرد. اما در سال 1389 مجدداً تصمیم گرفته شد که قیمت بنزین تغییراتی داشته باشد. به همین منظور در این سال قیمت هر لیتر بنزین سهمیهای به 400 تومان و قیمت هر لیتر بنزین آزاد به 700 تومان افزایش یافت. این دو قیمت نیز برای دو سال آینده ثابت ماند. در سال 1392 قیمت هر لیتر بنزین سهمیهای با افزایشی 150 تومانی به 550 تومان و قیمت هر لیتر بنزین آزاد با افزایشی 250 تومانی به 950 تومان افزایش یافت. در سال 1393 دوباره قیمت بنزین سهمیهای و آزاد توسط دولت افزایش یافت و به ترتیب به 700 و 1000 تومان رسید. این آخرین سالی بود که بنزین با قیمت سهمیهای عرضه میشد چرا که در پنجم خرداد ماه سال 1394 دولت تصمیم به توقف بنزین سهمیهای گرفت و قیمتها یکسانسازی شد. از این تاریخ به بعد هر لیتر بنزین به قیمت 1000 تومان به دست متقاضیان رسید. با نزدیک شدن قیمت بنزین به قیمت فوب خلیج فارس مسئولان تصمیم گرفتند که این قیمت را تا پایان سال 1395 تغییر ندهند. 

حال خبرها حکایت از آن دارد که گویا قرار است تا قیمت این فرآورده نفتی برای سال 1396 نیز ثابت باقی بماند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز (چهارشنبه 4 اسفندماه 1395) پارلمان و در جریان بررسی بند(د) تبصره یک ماده واحده لایحه بودجه سال 96 کل کشور، گفت: در صورت تصویب این بند از لایحه بودجه سال 96، قیمت بنزین سال آینده افزایش نمی‌یابد.

همچنین محمد مهدی مفتح سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 96 هم در توضیح این بند گفت: در صورت تصویب این بند هیچ افزایش قیمتی در فرآورده های نفتی صورت نمیگیرد؛ در واقع قیمت واقعی بنزین همان یک هزار تومان باقی میماند، اما لازم است بدانید 700 تومان از این قیمت هزینه بنزین و مابقی مالیات بر ارزش افزوده است، لذا با وجود آنکه افزایش قیمت نداریم، 5 درصد از این هزینه که شامل درآمدهای حاصل از فروش نفت است، "برای توسعه" در اختیار وزارت نفت قرار میگیرد.

با توجه به رسیدن قیمت بنزین به 1000 تومان و نزدیک شدن آن به قیمت فوب خلیج فارس، اما آمارهای موسسه گلوبال پترول پرایس در سال 2016 حکایت از آن دارد که ایران همچنان در بین 10 کشور با ارزانترین قیمت بنزین قرار دارد. در سال 2016 قیمت متوسط هر لیتر این فرآورده نفتی در ایران در حدود 0.28 دلار در نظر گرفته شده است. در صدر رتبهبندی کشورها با ارزانترین قیمت بنزین در سال 2016 کشور ونزوئلا قرار دارد که در این سال بنزین را به قیمت هر لیتر 0.02 دلار به دست مصرفکننده میرسانده است. بعد از ونزوئلا کشورهای الجزیره و کویت به ترتیب با 0.14 و 0.20 دلار در هر لیتر در رتبه دوم و سوم کشورها با ارزانترین قیمت بنزین قرار گرفتهاند. در این سال کشورمان در رتبه ششمین کشوری که بنزین را با قیمت ارزان عرضه میکند، قرار گرفته است. همچنین آمارهای این موسسه کشور هنگکنگ را در صدر گرانترین کشورها به لحاظ قیمت بنزین در سال 2016 قرار داده است. قیمت متوسط هر لیتر این فرآورده نفتی در کشور هنگکنگ 1.81 دلار بوده است. بعد از هنگکنگ، کشورهای هلند و نروژ به ترتیب با 1.65 و 1.60 دلار در هر لیتر در رتبههای دوم و سوم گرانترین کشورهای دنیا به لحاظ قیمت بنزین در سال 2016 قرار گرفتهاند. رتبه های چهارم تا دهم هم در اختیار کشورهایی چون ایتالیا، دانمارک، پرتغال، یونان، بریتانیا، فنلاند و سوئد قرار دارد.