چه شد که از دفن سیب زمینی به ریختن پرتقال به دریا رسیدیم؟!

رسیدن از دفن یک میلیون و هفتصد هزار کیلو سیب زمینی در اواسط پاییز سال گذشته به ریختن پرتقال های یخ زده به رودخانه و دریا، یک سال و چند ماه زمان لازم بود؛ شیوه‌هایی عجیب برای امحای محصولات کشاورزی خریداری شده از کشاورزان و باغداران که هرچقدر حاشیه ساز هم شوند، قرار نیست برچیده شده و پایان یابند.

 

به گزارش «تابناک»، طی روزهای گذشته، اخباری از رهاسازی انبوهی از پرتقال در رودخانه های منتهی به دریای خزر در رسانه ها منتشر شد که هرچند عجیب به نظر می‌رسید، روایتی از چرایی آن در دست نبود. آنقدر که برخی گمان می‌کردند علت این اتفاق، اعتراض باغداران شمال کشورمان به فروش نرفتن محصولاتشان باشد.

گمانه‌ای که شاید از سرازیر کردن شیر توسط دامداران معترض به خیابان ها و معابر، یا ریختن گوجه به جاده های عبوری توسط برخی صیفی کاران در گذشته نشأت می‌گرفت و این باور را به وجود می‌آورد که دسترنج هیچ کشاورز، باغدار یا دامداری این گونه هدر نخواهد شد، الا زمانی که مالکان این محصولات، قصد نشان دادن اوج ناراحتی و نارضایتی شان از وضعیت بازار را داشته باشند.

اعتراضی که گهگاه به دلیل عدم توازن بازار، یا سیاست‌های وارداتی یا امثال آنها بروز می‌کند و حکایت از نادیده گرفتن بخشی از مشکلاتی دارد که گریبانگیر تولید کنندگان خرد در کشورمان شده است. رنج هایی که گاه حتی فرصت نمایش عمومی نیز پیدا نمی‌کنند؛ زمانی که محصولات این قشرهای زحمتکش از دست می‌رود و مجالی برای گردآوری و نشان دادن اعتراض با رهاسازی شان نیز وجود ندارد.

اما این بار ظاهرا ماجرا چیز دیگری است و رهاسازی انبوه پرتقال هایی که بخش هایی از سواحل خزر را نارنجی کرده و به دست فساد طبیعی سپرده شده‌اند، دلیلی غیر از ضرر و زیان و اعتراض کشاورزان دارد. دلیلی که برخی دوست ندارند افشا شود، شاید از این روی که قانع کننده نیست یا ممکن است برملاکننده کاستی های بزرگ تری باشد.

 

حکایتی که هرچند محمدرضا شعبانی، رئیس اتحادیه باغداران استان مازندران، اعتراضی می‌خواندش، این گونه نیست. او می‌گوید: «باغداران برای اعتراض به عملکرد دولت، محصول پرتقال‌ خود را در جاده‌ها و رودخانه‌ها ریختند و جریان آب این پرتقال‌ها را به کنار دریا آورده است. کشاورزان به دنبال این هستند که توجه رسانه‌ها و مسئولان به آنان جلب شود و به این دلیل چنین اقداماتی انجام می‌دهند.»

شعبانی در ادامه درباره آسیب های زیست محیطی این اقدامات می‌گوید: «کشاورزان نمی‌دانند باید محصولات سرمازده و خسارت‌دیده را کجا بریزند و چگونه آنها را امحا کنند. مسئولان جایی را برای این منظور مشخص نکرده‌اند و کشاورزان نیز ناچار به انجام چنین کارهایی شده‌اند. برای جلوگیری از آسیب دیدن محیط‌زیست، سازمان جهاد کشاورزی، استانداری و محیط‌زیست استان باید نقاطی را برای امحای محصولات سرمازده برای باغداران مشخص می‌کردند.»

این در حالی است مسئولان نظر متفاوتی در این باره دارند. از جمله دلاور حیدرپور، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران که از خرید پرتقال باغداران و ارائه کمک بلاعوض به باغداران آسیب دیده سخن می‌گوید و تأکید دارد «۱۳۰ هزار تن پرتقال یخ زده جمع آوری و از چرخه مصرف خارج شده است.»

او می‌گوید: «در مجموع حدود ۳۷ هزار تن پرتقال از باغداران مازنی در قالب خرید تضمینی خریداری شده است و بر اساس مصوبه دولت، ۳۰ میلیارد تومان کمک بلاعوض برای کمک به تولیدکنندگان آسیب دیده پرتقال در استان مازندران اختصاص داده شد. همچنین با تصویب مقامات استانی، ۱۳۰ هزار تن پرتقال یخ زده جمع آوری و از چرخه مصرف خارج شده است.»

البته وی توضیح نمی‌دهد که پرتقال های آسیب دیده چه سرنوشتی یافته‌اند اما ایسنا به نقل از یک مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی می‌نویسد: «این پرتقال‌ها را دولت -با توجه به سرمای اخیر و یخ زدگی آنها-، در حمایت از تولیدکنندگان خریداری کرده و به دلیل اینکه هیچ گونه مصرفی نداشت، آن را به رودخانه ریختند. متولی خرید، سازمان تعاونی روستایی به نمایندگی از وزارت جهاد کشاورزی بوده و میزان دقیق این خرید و چگونگی آن در اختیار این سازمان است.»

بدین ترتیب مشخص می‌شود که با ماجرایی شبیه دفن سیب زمینی های خریداری شده از کشاورزان مواجهیم، با این تفاوت که آن بار سیب زمینی های قابل مصرف بی توجه به مسائل اخلاقی و انسانی، دفن شدند و این بار پرتقال های یخ زده بی رعایت مسائل زیست محیطی و مسائل دیگر، روانه رودخانه و دریا شدند؛ شیوه‌های عجیبی برای امحا که ثابت می‌کند تا چه اندازه در کشاورزی بی برنامه هستیم و به چه میزان از اصول اولیه ناآگاه؛ اصولی که اگر سر سوزنی مورد توجه قرار می‌گرفتند، شاید شاهد ریختن انبوهی از زباله در رودخانه و دریا، آن هم با دستور مسئولان نمی‌بودیم، بماند که ممکن است پرتقال های یخ زده ی خریداری شده، در جایی مثل صنعت دامداری به کار می‌آمدند!