معمای افتتاح ریل ملی و واردات ادامه‌دار
توسعه حمل‌ونقل ریلی از اولویت‌های اصلی اقتصاد کشور به شمار می‌آید و ریل مورد نیاز برای ساخت خط آهن در کشور در یک قرن گذشته از طریق واردات تأمین شده است. کارخانه ریل ملی در سال جاری و با هدف تأمین نیاز داخلی افتتاح شد، ولی تا چه حد سیاست‌های حمایتی از تولید داخلی در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی صورت گرفته است؟
توسعه حمل‌ونقل ریلی از اولویت‌های اصلی اقتصاد کشور به شمار می‌آید و ریل مورد نیاز برای ساخت خط آهن در کشور در یک قرن گذشته از طریق واردات تأمین شده است. کارخانه ریل ملی در سال جاری و با هدف تأمین نیاز داخلی افتتاح شد، ولی تا چه حد سیاست‌های حمایتی از تولید داخلی در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی صورت گرفته است؟
به گزارش تابناک اقتصادی، توسعه حمل‌ونقل ریلی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ آن‌چنان‌که بندهای 24 و 25 سیاست‌های ابلاغی برنامه ششم توسعه از سوی مقام معظم رهبری را از آن خود کند و با روی کار آمدن دولت یازدهم به عنوان یکی از اولویت‌ها در دستور کار قرار گرفت و مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران توسعه خطوط ریلی کشور با تکیه بر توان داخلی را یکی از برنامه‌های اصلی این مجموعه اعلام کرد. در سال‌های پیش از انقلاب، 5 هزار کیلومتر خط آهن در کشور کشیده شد و در سال‌های بعد از انقلاب به 12 هزار کیلومتر افزایش یافت و نیاز کشور به طور سنتی همواره از محل واردات تأمین شده و این در حالی بوده که تولید ریل در کشور در دو دهه گذشته با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده و به رغم ایجاد زیرساخت‌های لازم برای آن، تولید داخلی مغفول مانده بود.
اوایل نیمه دوم سال جاری، شرکت راه‌آهن اولین قرارداد تولید 40 هزار تن ریل را با کارخانه ذوب‌آهن امضا کرد. به گفته پور سید آقایی، مدیرعامل سابق راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، این کارخانه توانایی تولید ریل U33 را دارد و قرار شد، به جای خرید این نوع ریل از خارج کشور، این ریل از ذوب‌آهن خریداری شود.
وی همچنین اظهار داشت: مقرر شد تا پایان سال ذوب‌آهن ماهانه 10 هزار تن از این قرارداد را تحویل دهد و ما نیز نقدی خریداری کردیم تا شاهد راه‌اندازی این خط در ذوب‌آهن باشیم و پس از این قرارداد نیز آماده عقد قرارداد برای 100 هزار تن ریل UIC60 هستیم.
در همین راستا، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور در 13 آبان سال جاری و در آیین افتتاح کارخانه تولید ریل ملی اظهار کرد: به رغم مشکلات موجود، ذوب‌آهن به‌عنوان یک واحد تولیدی و صنعتی بزرگ کشور توانسته است خود را سر پا نگه دارد و اینکه از نیروهای مجرب و تحصیل‌کرده و توانمند کشور استفاده نکنیم جفا به کشور است.
به استناد آمار گمرکی ایران و به نقل از سایت متال اکسپرت، حجم واردات ریل در هفت ماهه ابتدایی سال 95 حدود 80 هزار تن، در سال 94 حدود 60 هزار تن و در سال 93 حدود 40 هزار تن بوده است. از طرفی به نظر می‌رسد، نیاز کشور در بیشترین حالت بیش از 100 هزار تن در سال نباشد، زیرا هزینه توسعه شبکه ریلی بسیار بالاست و بر اساس برآوردهای صورت گرفته، هر کیلومتر خط جدید آهن بین 5 تا 7 میلیارد تومان هزینه دارد و میزان ریل مورد نیاز برای هر کیلومتر حدود 120 تن است؛ بنابراین برای یک خط هزار کیلومتری جدید به طور میانگین 6 هزار میلیارد تومان سرمایه مورد نیاز خواهد بود.
با این حال رصد اخبار نشان می‌دهد که بارگیری ریل در بندرگاه‌های کشور همچنان ادامه دارد و به گفته برخی منابع و به نقل از سایت چیلان (مرجع تحلیلی فولاد و صنایع معدنی)، محموله‌های دیگری از ریل از مبادی مختلف و بالغ بر ۱۵ هزار تن در حال بارگیری و حرکت به سمت بندرعباس است و در همین راستا، سایت متال اکسپرت نوشته است شاید افزایش تعرفه واردات و وضع عوارض ۵ درصدی راهگشای مقابله با واردات بی‌رویه ریل به بازار ایران باشد، در حالی که تعرفه‌های فعلی، چیزی نیست که سبب توقف واردات شود.
پرسشی که پیش می‌آید این است که چرا پازل‌های چیده شده در این گزارش چندان کنار هم نمی‌نشیند. از طرفی توانایی کشور با توجه به هزینه بالای توسعه خطوط ریلی محدود است؛ 80 هزار تن واردات داشته‌ایم، 40 هزار تن قرارداد با ذوب‌آهن منعقد شده است و بارگیری در بندرگاه‌ها همچنان ادامه دارد و این در حالی است که در بیشترین حالت، نیاز کشور 100 هزار تن خواهد بود.
سوی دیگر ماجرا، معاون اول رئیس‌جمهور است که از طرفی افتتاح کننده خط ریل ملی بوده است و از طرفی، ریاست ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی را بر عهده دارد. تأکید بر توسعه ظرفیت‌های داخلی کشور و حمایت از تولید ملی، یکی از اصول اساسی سیاست‌های کلی اقتصادی مقاومتی است که از سوی رهبری ابلاغ شده و با توجه به شرایط رکودی کشور، باید به طور طبیعی اولویت اول سیاست‌گذاری‌های دولت باشد؛ اما به نظر می‌رسد این دو طرف ماجرا چندان با هم همخوانی نداشته باشند!
در شرایط کنونی، با توجه به سرمایه‌گذاری بالا در ساخت کارخانه نورد ریل که بخش عمده آن در زمان تحریم و مشکلات انتقال ارز و ارسال قطعات کارخانه از آلمان صورت گرفته است و ریل تولید داخل در یك پروژه سه‌ساله به مرحله تولید رسیده است و در این شرایط به نظر می‌رسد به نفع اقتصاد و منافع ملی است كه توسعه راه‌آهن سراسر کشور و همچنین تولید ریل توسط تولیدکننده داخلی با هماهنگی بیشتری صورت پذیرد، به ویژه با توجه به الزام شرکت‌های دولتی در جایگزین کردن تولیدات داخلی به‌جای واردات از کشورهای دیگر در راستای اقتصاد مقاومتی.
اوایل نیمه دوم سال جاری، شرکت راه‌آهن اولین قرارداد تولید 40 هزار تن ریل را با کارخانه ذوب‌آهن امضا کرد. به گفته پور سید آقایی، مدیرعامل سابق راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، این کارخانه توانایی تولید ریل U33 را دارد و قرار شد، به جای خرید این نوع ریل از خارج کشور، این ریل از ذوب‌آهن خریداری شود.
وی همچنین اظهار داشت: مقرر شد تا پایان سال ذوب‌آهن ماهانه 10 هزار تن از این قرارداد را تحویل دهد و ما نیز نقدی خریداری کردیم تا شاهد راه‌اندازی این خط در ذوب‌آهن باشیم و پس از این قرارداد نیز آماده عقد قرارداد برای 100 هزار تن ریل UIC60 هستیم.
در همین راستا، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور در 13 آبان سال جاری و در آیین افتتاح کارخانه تولید ریل ملی اظهار کرد: به رغم مشکلات موجود، ذوب‌آهن به‌عنوان یک واحد تولیدی و صنعتی بزرگ کشور توانسته است خود را سر پا نگه دارد و اینکه از نیروهای مجرب و تحصیل‌کرده و توانمند کشور استفاده نکنیم جفا به کشور است.
به استناد آمار گمرکی ایران و به نقل از سایت متال اکسپرت، حجم واردات ریل در هفت ماهه ابتدایی سال 95 حدود 80 هزار تن، در سال 94 حدود 60 هزار تن و در سال 93 حدود 40 هزار تن بوده است. از طرفی به نظر می‌رسد، نیاز کشور در بیشترین حالت بیش از 100 هزار تن در سال نباشد، زیرا هزینه توسعه شبکه ریلی بسیار بالاست و بر اساس برآوردهای صورت گرفته، هر کیلومتر خط جدید آهن بین 5 تا 7 میلیارد تومان هزینه دارد و میزان ریل مورد نیاز برای هر کیلومتر حدود 120 تن است؛ بنابراین برای یک خط هزار کیلومتری جدید به طور میانگین 6 هزار میلیارد تومان سرمایه مورد نیاز خواهد بود.
با این حال رصد اخبار نشان می‌دهد که بارگیری ریل در بندرگاه‌های کشور همچنان ادامه دارد و به گفته برخی منابع و به نقل از سایت چیلان (مرجع تحلیلی فولاد و صنایع معدنی)، محموله‌های دیگری از ریل از مبادی مختلف و بالغ بر ۱۵ هزار تن در حال بارگیری و حرکت به سمت بندرعباس است و در همین راستا، سایت متال اکسپرت نوشته است شاید افزایش تعرفه واردات و وضع عوارض ۵ درصدی راهگشای مقابله با واردات بی‌رویه ریل به بازار ایران باشد، در حالی که تعرفه‌های فعلی، چیزی نیست که سبب توقف واردات شود.
پرسشی که پیش می‌آید این است که چرا پازل‌های چیده شده در این گزارش چندان کنار هم نمی‌نشیند. از طرفی توانایی کشور با توجه به هزینه بالای توسعه خطوط ریلی محدود است؛ 80 هزار تن واردات داشته‌ایم، 40 هزار تن قرارداد با ذوب‌آهن منعقد شده است و بارگیری در بندرگاه‌ها همچنان ادامه دارد و این در حالی است که در بیشترین حالت، نیاز کشور 100 هزار تن خواهد بود.
سوی دیگر ماجرا، معاون اول رئیس‌جمهور است که از طرفی افتتاح کننده خط ریل ملی بوده است و از طرفی، ریاست ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی را بر عهده دارد. تأکید بر توسعه ظرفیت‌های داخلی کشور و حمایت از تولید ملی، یکی از اصول اساسی سیاست‌های کلی اقتصادی مقاومتی است که از سوی رهبری ابلاغ شده و با توجه به شرایط رکودی کشور، باید به طور طبیعی اولویت اول سیاست‌گذاری‌های دولت باشد؛ اما به نظر می‌رسد این دو طرف ماجرا چندان با هم همخوانی نداشته باشند!
در شرایط کنونی، با توجه به سرمایه‌گذاری بالا در ساخت کارخانه نورد ریل که بخش عمده آن در زمان تحریم و مشکلات انتقال ارز و ارسال قطعات کارخانه از آلمان صورت گرفته است و ریل تولید داخل در یك پروژه سه‌ساله به مرحله تولید رسیده است و در این شرایط به نظر می‌رسد به نفع اقتصاد و منافع ملی است كه توسعه راه‌آهن سراسر کشور و همچنین تولید ریل توسط تولیدکننده داخلی با هماهنگی بیشتری صورت پذیرد، به ویژه با توجه به الزام شرکت‌های دولتی در جایگزین کردن تولیدات داخلی به‌جای واردات از کشورهای دیگر در راستای اقتصاد مقاومتی.
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۱۱
انتشار یافته: ۶
من به عنوان کارشناس این حوزه به ضرس قاطع میگم که ریل ایرانی فاقد کیفیت لازم است الان هم یک ادعای بیخود راجع ساخت این محصول میشود در حالی که فاقد پارامترهای لازم است بايد ديد ريل توليد ميكند يا سيخ كباب اقای مدیر عامل راه اهن فرمودن ذوب اهن توانائی تولید ریل u33 را دارد یک نفر کارشناس راه اهن نیست به این اقای مدیر عامل بگوید سالیانه چند تن ریل u33 شرکت راه اهن نیاز دارد .؟!!!! خدمت ملت عزیزم عرض کنم ریل u33 در دنیا منسوخ شده و صرفا در خطوط فرعی استفاده میشود این اقایان راضی نیستند ریل R60 تولید ملی گردد برای اینکه در شبکه راه اهن صرفا ریلR60مصرف میشود و باید کانال خرید خارجی برای اقایان همچنان باقی بماند با براوردی که من کردم سالیانه حدود 60 الی 70 هزار تن ریل R60 در مجموع هم برای شهرداریها برای خطوط مترو و شبکه راه اهن نیاز است بنده هم نظر بالا را تایید می کنم. استاندارد ریل تولید ایران شاید به سطح استاندارد هند هم نرسد. استفاده از ریل ایرانی گرفتاری های بعدی دارد مگر اینکه استاندارد تولید را بالاتر ببرند و یا با یک تولید کننده خارجی با استاندارد روز از طریق سرمایه گذاری و انتقال تکنولوژی شریک شوند. اتفاقا همیشه پارامترهای فیزیکی و شیمیایی فولاد ایران بهتر از روسیه و چین و اکراین است سلام بدون هيچ اغراضي و بعنوان كسي كه چهل ساله تو كار فولادم خدمتتون عرض ميكنم كيفيت و مارك ريل هاي توليدي ايران از هند و چين خيلي بالاتره. با تركيه هم شانه به شانه هستش. دليل توليد U33 سفارش زيركانه راه آهنه كه القاء كنه مارك هاي ديگه رو توليد داخل نميتونه جوابگو باشه و واردات و احتمالا منافع يه عده خاص تامين باشه.
باورتون ميشه واردات نه ماهه اول امسال برابر واردات ٥ سال گذشته هستش. چرا؟؟؟؟