يكي از محتملترين گزينهها اين است كه دونالد ترامپ، رئيس جمهور آينده آمريكا با ورود به كاخ سفيد به جاي پاره كردن سند برجام، اقدام به سنگاندازي و تشديد عهدشكنيهاي آمريكا بر عليه ايران كند و راه گسترش روابط بانكي ايران با بانكهاي بزرگ دنيا را عملا سد كند. سوال اصلي اين است كه گزينه ايران و تيم ديپلماسي و اقتصادي دولت براي جلوگيري از سنگاندازيهاي احتمالي ترامپ بر سر راه بانكهاي كشورمان چيست؟
به گزارش «
تابناک اقتصادی»، با گذشت بيش از يك سال از امضاي سند توافق هستهاي ايران با كشورهاي 1+5 و اجرايي شدن برجام، روابط بانكي ايران به عنوان شاهراه گشايش در مناسبات اقتصادي بين كشورمان با ديگر كشورهاي هنوز به شرايط قبل از اعلام تحريمها و وضعيت عادي برنگشته و بيم آن ميرود كه دونالد ترامپ، رئيس جمهور منتخب آمريكا بخواهد روزنههاي ايجاد شده براي بازگشت سطح روابط بانكي به وضعيت عادي ببندد.
مقامات ايراني در وزارت خارجه و به ويژه تيم مذاكرهكننده هستهاي ايران و مسئولان پيگيري مطالبات مردم ايران براي عمل كردن طرف غربي به تعهدات خود در قبال كشورمان، بر اين اميد و تدبير تمركز كردهاند كه در نتيجه فشار آوردن بر مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا و دولتهاي كشورهاي اروپايي حاضر در مذاكرات هستهاي يعني آلمان، انگليس و فرانسه، مانع از سنگاندازيهاي احتمالي دونالد ترامپ شوند.
انتظار ميرفت پس از برگزاري دومين دور گفتگوهاي هيات ايران با اتحاديه اروپا كه اخيرا برگزار شد، خبرهاي خوب و اميدواركنندهاي از برداشته شدن موانع بر سر روابط بانكي ايران و اروپا اعلام ميشد، چه اينكه مجيد تخت روانچي، رئيس هيات ايراني در اين دوره از گفتگوها كه در بروكسل برگزار شد، اعلام كرده بود: قرار است در این دور از گفت و گوهای کاملا تخصصی با بانک مرکزی اروپا که برای کل بانک های اروپایی سیاستگذاری می کند، دوستان بانک مرکزی ما حضور داشته باشند. اين مقام عالي رتبه دستگاه ديپلماسي كشورمان البته گفته كه مشكل در ارتباط كاري بين بانكها ايران با بانكهاي بزرگ است. به نظر مي رسد در صورت عدم تحرك جدي براي پيگيري مطالبات بانكي ايران به صورت فشرده و هدفمند، انتظار براي گشايش بزرگ در روابط بانكي به بانكهاي بزرگ جهان تا 6 ماه آينده و برگزاري دور سوم گفتگوهاي ايران و اروپا طول بكشد.
طولاني شدن فرايند عاديسازي روابط بانكي ايران با ديگر بانكهاي بزرگ ايران، فرصت خوبي براي دونالد ترامپ خواهد بود تا به بهانه مذاكره دوباره بر سر محتواي برجام، سنگهاي خود را بر سر راه بانكهاي ايران بچيند. موضوعي كه هرچند، مدافعان دولت آن را دور از واقعيت ميبينند و منتقدان دولت آن را خيلي نزديكتر احساس ميكنند. وراي اختلافنظرهاي سياسي بر سر فرجام برجام با ترامپ، مهم است كه پيگيري تعهدات طرف غربي به ويژه جلوگيري از نقض عهدهاي آمريكا بر سر راه مناسبات بانكي ايران و جهان، به عنوان يك اولويت مهم در دستور كار قرار گيرد.
- گزينه بدبينانه؛ تغيير مسير اروپا
گزينه بدبينانه ديگري كه هرگز در سناريوهاي احتمالي در روند مذاكرات برجامي نبايد از نظر دور بماند، احتمال تغيير مسير تدريجي اتحاديه اروپاست به ويژه اينكه هم اكنون اتحاديه اروپا، موضوع حقوق بشر را هم چاشني مذاكرات خود با ايران كرده و درگير شدن تيم مذاكره كننده ايراني به موضوعات ديگر و كم توجهي احتمالي به قول و قرارهاي برجامي، ميتواند گزينه خوب هم براي دونالد ترامپ و هم مخالفان برجام باشد.
گام نهادن ايران و اروپا در مسير مذاكرات فراگير جهت توسعه روابط اقتصادي و تجاري، هرچند اميدها به تغيير مسير تدريجي كشورهاي اروپايي در نوع، سطح و عمق همكاري با ايران را تقويت ميگيرد، اما اين خطر وجود دارد كه مذاكرات فراگير باعث غافلگيري در پيگيري برداشته تحريمها از روي كاغذ تا ميدان عمل شود.
- اولويت اول؛ عادي شدن روابط بانكي
تابناک اقتصادی پيشنهاد ميكند هم در جريان مذاكرات و گفتگوهاي دو يا چندجانبه با دولتهاي اروپايي و هم در چارچوب مذاكرات بر سر اجراي برجام و وفاي به عهد نقض شده آمريكاييها، عادي شدن روابط بانكي به اولويت نخست تيم اقتصادي دولت و دستگاه ديپماسي قرار گيرد چرا كه بدون گشايش در مناسبات بانكي، پولي و ارزي و اعتباري بين ايران با بانكهاي بزرگ دنيا، تمام مذاكرات اقتصادي دولت و بخش خصوصي با كشورها و شركتهاي خارجي با مانع بزرگ مواجه خواهد شد. بايد اين سد شكسته شود پيش از آنكه رئيس جمهور منتخب آمريكا و طرفدار سدسازي و ايجاد ديوار، سد بزرگ و ديوار بلندي بر سر راه بانكها و البته اقتصاد ايران ايجاد كند.