سهم‌ صنعت‌ بیمه در رویداد بزرگ اربعین اباعبدالله‌ الحسین(ع)

مراسم اربعین حسینی فارغ از جنبه های تربیتی، معنوی و یکی از مهم ترین مصادیق سیر آفاق و انفس، از جنبه ژئو پولیتیکی، نماینگر عظمت، اتحاد و همبستگی مسلمانان و بویژه شیعیان جهان است و به جرات می توان از این مراسم به عمق استراتژیک کشورهای اسلامی از جمله نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، کشور عراق و به طور کلی محور مقاومت یاد کرد که از نتایج مسلم آن افزایش امنیت ملی و اتحاد امت اسلامی در برابر فتنه های مثلث زر و زور و تزویز (وهابیت، صهیونیست و غرب) است.

از منظر دیگر نگاهی گذرا به حماسه گردهمائی و پیاده روی اربعین سالار شهیدان در سالهای اخیر، نشان دهنده اوج ارادت شیعیان به آن خورشید تابان سپهر آزادگی و جوانمردی است به شکلی که هر کسی در هر موقعیت و جایگاه در تلاش است خود را به حبل المتین و کشتی نجات حضرتش متصل نماید، از آن پیرزن عراقی گرفته که با پس انداز درآمد اندک خود، امیدوار است بتواند چند روزی از زائرین امام(ع)، پذیرائی نماید تا صاحب منصبانی که در این ایام در لباس خادمی حرم مطهرش، منویات دنیوی خود را به بهای کسب شرافت و سعادت اخروی معامله کرده اند تا خیل هموطنان عزیز که خطر عزیمت به سرزمین »کرب» و «بلا»را به طلب عنایتی، مشتاقانه به جان خریده اند. در احادیٍث زیادی، اجر بی بدیلی برای خدمت به زائر امام حسین (ع) ذکر شده است و بزرگان دین، خدمت به زائر سید الشهداء را واجد برکات غیر قابل وصف و از مصادیق «فستبقوا الخیرات» دانسته اند.

در سطح سازمانی، نهادها و تشکل های مختلفی به امر تسهیل و تمهید برگزاری شایسته، امن و آسان این مراسم عظیم مشغول هستند. صنعت بیمه و شرکت های بیمه، با توجه به ماهیت فعالیت خود، می توانند پوشش های بیمه های درمان و حوادث زائرین اربعین حسینی را ارائه دهند. حال سوال مطرح این است که این کار به چه شکل انجام شود که در واقع دین و سهم صنعت بیمه را به شکل مطلوبی در این رویداد با شکوه اداء کند؟ مسلما نمی توان در پشت عناوین سازمانی، مباحث کسب و کار، سودآوری و ....، پنهان شد و با این شور حسینی و خبر بزرگ همراهی نکرد. حتی اگر جدای از مسائل معنوی و ارزشی، صرفا از دید کسب و کار صنعت بیمه، بخواهیم به این موضوع بنگریم، این مراسم از جمله حقایق و واقعیت های محیط کسب و کار است که صنعت بیمه در راستای مسئولیت های اجتماعی خود و مباحث برند سازی شخصی و مدیریت تصویر برند خود باید با نگاهی موشکافانه تر به آن بنگرند و این پویش مردمی را حمایت و همراهی نمایند. امسال متاسفانه بیمه درمان زائرین محترم اربعین در انحصار یک شرکت بیمه ای (با مبلغ حدود 25 هزار تومان برای هر نفر) قرار گرفته است که ضمن تحدید حق انتخاب بیمه گذار به لحاظ مالی هم فشار زیادی را بر زائر بار می نماید؛ بدیهی است جامعه، نگاه صرفا سوداگرانه و سود اندیش به این رویداد بزرگ را قابل قبول نمی داند و افکار عمومی، خبرگان و نهادهای ذیربط به دنبال یافتن پاسخ سوالاتی است که چند نمونه آن به شرح ذیل است.

1- در سال قبل، کلیه زائرین اربعین حسینی، بر اساس قرارداد وزارت کشور و یکی از شرکت های بیمه، با حق بیمه بسیار پایینتر، تحت پوشش بیمه درمان قرار می گرفتند و حق بیمه حدود ٣ ميليارد تومان در مجموع را وزارت کشور پرداخت  نمود. براساس برآوردها و تجربه سالهای قبل، در حدود یک میلیون نفر از هموطنان عزیز در این مراسم شرکت می کنند. بنا به آنچه در رسانه های آمده است حق بیمه سرانه هر نفر 25 هزار تومان، نشان دهنده یک پرتفوی حدود 25 میلیارد تومانی و به عبارتی چندین برابر حق بیمه پرداختی سال گذشته وزارت کشور است. سوال قابل طرح این است که چه اتفاق ویژه و خاصی رخ داده که مستلزم این افزایش حق بیمه می باشد. و آیا حتی اگر صرفا به لحاظ کسب و کار بیمه ای به موضوع نگریسته شود حق بیمه، براساس ارزیابی ریسک و ضریب خسارت سالهای قبل صورت گرفته است؟ یا اینکه ملاحظات غیر فنی دیگری مد نظر قرار داشته است!؟

2- اگر قرار باشد حق بیمه توسط زائر پرداخت شود آیا محدود کردن (اجبار) زائر به خرید بیمه نامه از یک بیمه گر و انحصاری شدن موضوع، به صرفه و صلاح بیمه گذران است؟ چه بسا زائری تمایل دارد و می تواند از شرکت بیمه دیگری پوشش های بیمه بالاتر با نرخ مناسب تری دریافت کند.

خلاصه کلام اینکه، نگاه صرفا اقتصادی به واقعیت مهمی که آحاد مردم در تحقق آن، نقد جان را در طبق ارادت و اخلاص گذاشته اند به هیچ عنوان صحیح نیست. درست است که ماهیت و رسالت شرکت های بیمه به عنوان یک بنگاه اقتصادی توجه به مقولاتی چون مدیریت ریسک و ...را اقتضا می کند، با این حال شکل ورود به موضوع ارائه خدمات به زائرین محترم، به لحاظ مسئولیت های اجتماعی، اقتضائات محیط کسب و کار، منافع زائرین و از همه مهم تر سهمی که صنعت بیمه می بایست فارغ از نگاه سودانگارانه در این موضوع داشته باشد، شایسته تعمق و مداقه بيشتري است.