قرار است بیستم شهریور ماه، جدای از نیروگاه اتمی فعلی، دو نیروگاه اتمی دیگر در بوشهر طبق قرارداد همکاری که بین ایران و روسیه منعقد شده، احداث شود. عملیات احداث این نیروگاه ها با حضور معاون اول رئیس جمهور، مدیر شرکت روس اتم، رئیس سازمان انرژی اتمی و چند تن از معاونان وی و مسئولان آغاز خواهد شد.
آنچه در ادامه می خوانید، گفت و گوی مشروح خبرنگار تابناک با رئیس شرکت تولید و توسعه انرژی اتمی درباره راه اندازی نیروگاه های اتمی جدید در ایران است.
ایجاد یک کارگروه در ریاست جمهوری برای ساخت نیروگاه های اتمی جدید
پرسش: آقای دکتر با توجه به راه اندازی دو نیروگاه جدید در بوشهر، اشاره بفرمایید، در مورد نحوه عقد قرارداد با روس ها برای ساخت این نیروگاه ها و شرایط عقد کار به چه شکلی انجام شد؟
-احمدیان:پس از تحويل موقت واحد يكم نيروگاه اتمي بوشهر در مهرماه 1392 و شروع بهرهبرداري تجاري از اين واحد، مذاكرات قراردادي براي احداث واحدهاي 2 و 3 آغاز شد. لازم به توضيح است كه پس از شروع به كار دولت تدبير و اميد، يك كارگروه تخصصي براي بررسي توجيه فني اقتصادي واحدهاي جديد هستهاي در نهاد رياست جمهوري تشكيل و نهايتاً احداث دو واحد در ساختگاه بوشهر به تأييد كارگروه رسيد.
جزئیات عقد قرارداد با روس ها درباره راه اندازی دو نیروگاه اتمی
مذاكرات قراردادي حدود يك سال به درازا كشيد و سرانجام در 20 آبان ماه 1393دو پروتكل همكاري بين ايران و روسيه در زمينه ساخت نيروگاههاي هستهاي و توليد سوخت هستهاي به همراه قرارداد احداث 2 واحد اتمي 1057 مگاواتي در ساختگاه بوشهر در مسكو به امضاي طرفين رسيد.
پروتکل احداث 8 نیروگاه اتمی جدید با روسیه امضا شده است
·پرسش: پیشتر گفته شده بود که برای ساخت 10 نیروگاه با روسیه عقد قرارداد شده، اما در حال حاضر شاهد احداث 2 نیروگاه جدید هستیم، در مورد مابقی توافق صورت گرفته چه اقداماتی انجام خواهد شد؟
-احمدیان: همانطور كه در پاسخ سؤال قبل توضيح داده شد، يك پروتكل همكاري بين ايران و روسيه در زمينه همكاري در توسعه نيروگاههاي هستهاي به امضا رسيده است. در اين پروتكل، علاوه بر پيشبيني محورهايي مانند آموزش و تحقيقات، استفاده از ظرفيتهاي شركتهاي ايراني و موارد مشابه، تمايل طرفين به همكاري براي احداث 8 واحد نيروگاه اتمي ابراز شده است كه البته نشاندهنده اراده طرفين براي همكاري است، وگرنه براي قطعي شدن هر مورد بايد شخصاً مذاكره و قراردادي منعقد شود همان طور كه براي اين دو واحد مذاكره و قرارداد منعقد شده است.
روس ها در ساخت نیروگاه های جدید تأخیر کنند، جریمه می شوند
·پرسش: ساخت 2 نیروگاه اتمی جدید در بوشهر چه مقدار زمان می برد و چه اقداماتی برای اینکه شاهد تاخیرهای دوباره در راه اندازی این نیروگاه ها نباشیم صورت گرفته است؟
-احمدیان: براساس قرارداد، از زمان شروع قرارداد كه با پرداخت پيش پرداخت از طرف ايران خواهد بود، ساخت واحد اول 9 سال و ساخت واحد دوم با توجه به اينكه 18 ماه بعد از شروع ساخت واحد اول عمليات احداث آن آغاز مي شود، حدود 10 سال و نيم طول خواهد كشيد. در قرارداد براي تسريع در راهاندازي واحدها مشوقها و براي تأخير در تحويل واحدها جرايمي در نظر گرفته شده است. در مورد واحد اول اطلاع دارید كه به دليل ابهامات زياد فني ناشي از تكميل يك واحد نيمهتمام، زمانبندي قطعي مورد توافق طرفين نداشت، ولي اين بار روي تمام جزئيات توافق شده و بهانهاي براي طرفين جهت انجام به موقع تعهدات خود وجود ندارد.
نحوه استفاده از توان فنی داخلی برای ساخت نیروگاه های اتمی
·پرسش: از حیث انتقال تکنولوژی، اقداماتی که سازمان انرژی اتمی برای تحقق این مهم انجام داده را تشریح بفرمایید و با توجه به افزایش توان فنی داخلی در زمینه هسته ای، جایگاه دانشمندان ما در ارتباط با ساخت این نیروگاه ها کجا خواهد بود؟
-احمدیان: علاوه بر بخشي از كار كه از همين ابتدا طرف ايراني مسئوليت اجراي آنها را به عهده گرفته است در قرارداد پيشبيني شده پس از ارائه طرح پايه نيروگاه، طرف ايراني ميتواند هر بخشي از كار را كه در توان شركتهاي ايراني باشد از محدوده كار پيمانكار روس خارج و با همان قيمت در زمانبندي پيشبيني در قرارداد و به شركتهاي ايراني واگذار كند.
اگر ما بتوانيم سازماندهي مناسب براي استفاده از اين فرصت فراهم كنيم شركتهاي ايراني نقش برجستهاي در احداث اين دو واحد ايفا خواهند كرد.
عمده نیروگاه های اتمی جدید در سواحل دریای عمان ایجاد می شود
·پرسش: عمده ساختگاه هایی که برای نیروگاه های اتمی در نظر گرفته شده، در چه بخش هایی از کشور است؟ و آیا شاهد پراکندگی نیروگاه های اتمی خواهیم بود یا اینکه این نیروگاه ها در پهنه ها و سواحل دریای عمان و خلیج فارس و یا دریای خزر خواهد بود؟
-احمدیان: عمده ساختگاههاي احداث نيروگاههاي اتمي در سواحل جنوبي كشور به ويژه درياي عمان واقع شده است. مهمترين دليل اين اتفاق دسترسي به آب است كه با توجه به اقليم خشك كشور اين امر در داخل سرزمين مقدور نيست. علاوه بر آن اهتمام كشور به آباداني سواحل مكران باعث شده كه تا حدامكان پروژههاي بزرگ ملي كه ميتواند به اين هدف كمك كند به اين منطقه سوق داده شود.