نقدی به یک مقایسه اقتصادی ضعیف در سایت «هَاوماچ دات نت»/ریال ایران چند؟

در حالی که سایت «هَاوماچ دات نت» در گزارشی ریالِ ایران را پایین‌ترین ارزش در برابر دلار و ضعیف‌ترین واحد پولی معرفی کرده که این سایت بدون در نظر گرفتن مولفه "برابری قدرت خرید" خطای فاحشی را مرتکب شده است.

به گزارش فارس، وب‌سایت، هَاوماچ دات نت (Howmuch.net) که در حوزه‌ پول و تجارت فعالیت می‌کند در گزارشی تصویری، به بررسی ارزش واحدهای پول در شش قاره‌ جهان و مقایسه‌ آن‌ها با دلار امریکا پرداخته که این گزارش نشان می‌دهد ریالِ ایران، پایین‌ترین ارزش را در برابر دلار دارد و ضعیف‌ترین واحد پولی کنونی جهان به شمار می‌آید.

این وب‌سایت در بررسی خود، دلار امریکا را معادل 30 هزار و 165 ریال در نظر گرفته که این عدد حدود 3000 ریال از نرخ رایج آن در بازار ارز تهران نیز کمتر است.

اطلاعات این گزارش هم‌چنین نشان می‌دهد که بعد از ریالِ ایران، "دانگِ" ویتنام و "روبل" بلاروس، ضعیف‌ترین واحدهای پولی جهان هستند. یک دلار امریکا برابرِ 22281 "دانگ" و 20096 "روبل" است.

اما در سوی دیگر، کویت و عمان، دو کشور عربی خاورمیانه، قدرتمندترین واحدهای پولی جهان را دارند.

اما آیا ارزش پول را اینگونه محاسبه می کنند؟

شاخص برابری قدرت خرید (قدرت پول)

اگر شما حجم اقتصاد ایران را بر اساس ریال و حجم اقتصاد آمریکا را بر اساس دلار محاسبه کنید، آنگاه برای مقایسه اقتصاد این دو کشور باید واحد اندازه اقتصادها را به واحدی یکسان تبدیل کنید، ساده ترین راه حل این است که با توجه به ارزش ریال نسبت به دلار، ارزش یکی را به دیگری تبدیل کنید. درست مثل عملکرد سایت"هَاوماچ دات نت" (Howmuch.net) مثلا اگر هر دلار معادل 34000 ریال باشد، اندازه اقتصاد ایران بر اساس ریال را بر 34000 تقسیم کنید تا ارزش دلاری آن را بسنجید. اما چنین راهکاری می تواند گمراه کننده باشد چرا که قدرت خرید معادل ریالی 10 دلار در داخل ایران با قدرت خرید همان 10 دلار در آمریکا برابر نیست.

برای مثال اگر اقتصاد ایران و آمریکا را در نظر بگیرید، با کمتر از 30 سنت می توان در ایران یک قرص نان 500 گرمی خرید اما همان نان در آمریکا 2.2 دلار قیمت دارد. در واقع اگر فقط نان را در نظر بگیریم، قدرت خرید فردی که در ایران 3 دلار در ماه درآمد دارد معادل قدرت خرید فردی است که 22 دلار در ماه درآمد دارد. به همین خاطر است که در نظر گرفتن میزان درآمد بدون توجه به برابری قدرت خرید می تواند گمراه کننده باشد و باعث بروز خطا در مقایسه عملکرد اقتصادها بشود. به همین خاطر اقتصاددانان برای اینکه بتوانند همه اقتصادها را بر اساس واحد یکسانی بسنجند، علاوه بر اینکه ارزش همه آن ها را به دلار تبدیل می کنند، بر اساس قدرت خرید مختلف دلار در کشورهای مختلف، میزان درآمد کشورها را نیز تعدیل می کنند و از آن به عنوان "برابری قدرت خرید" (Purchasing Power Parity). برای مثال اندازه اقتصاد ایران در سال 2013 طبق برآورد صندوق بین المللی پول معادل 366 میلیارد دلار بوده است اما اگر برابری قدرت خرید در نظر گرفته شود آنگاه اندازه اقتصاد ایران در همان سال به 945 میلیارد دلار می رسد.