خطرات تأخیر در شروع انسولین درمانی

متخصص دیابت گفت: در مطب‌های شلوغ، پزشک حداکثر ده دقیقه می‌تواند برای بیمار وقت بگذارد درحالی‌که برای شروع انسولین درمانی، لازم است حداقل بیست تا سی دقیقه برای آگاه کردن بیمار، فواید انسولین درمانی و نحوه تزریق درست انسولین اختصاص یابد.

مهیار خسروشاهی در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری فارس گفت: انتخاب زمان شروع انسولین درمانی بسیار مهم است زیرا اگر این درمان به‌موقع شروع نشود عوارض بلندمدت دیابت از این نقطه آغاز می‌شود؛ بسیاری از افراد دیابتی بین مرحله درمان با قرص و درمان با انسولین حالت سردرگمی پیدا می‌کنند به‌گونه‌ای که حاضرند تعداد ده تا دوازده قرص را مصرف کرده اما به درمان انسولین روی نیاورند.

دلایلی که بیماران به شروع درمان انسولین مقاومت نشان می‌دهند به دو بخش پزشک و بیمار برمی‌گردد.

خسروشاهی گفت: بیماران دیابتی در دو دسته قرار می‌گیرند که در نوع یک آن، ترشح انسولین در بدن بیمار به‌طور کامل متوقف‌شده و فرد مبتلا از همان ابتدای زندگی، نیاز به تزریق انسولین پیدا می‌کند اما در نوع دوم دیابت که بیشتر به دلایل ارثی ایجاد می‌شود، ترشح انسولین به‌مرور در بدن بیمار کم شده یا پاسخ انسولین در این بیماران کاهش می‌یابد.

وی گفت: در ابتدای بروز دیابت نوع دو در بدن فرد، مصرف قرص‌های پایین آورنده قند خون بسیار تأثیرگذار است ولی به‌مرور زمان و با افزایش سن فرد، اثر مثبت این قرص‌ها کاهش می‌یابد.

متأسفانه افراد مبتلابه دیابت نوع دو که بیشتر بالای 35 سال سن دارند در مقابل شروع انسولین درمانی مقاومت نشان می‌دهند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا شروع درمان با انسولین مستلزم قطع درمان‌های دارویی است، گفت: مصرف برخی از قرص‌ها به دلیل فواید و خواصشان، با شروع انسولین درمانی هم ادامه پیدا می‌کنند مانند قرص متفورمین که 60 سال از کشف آن می‌گذرد و هنوز در رده اول درمان دارویی دیابت نوع دو است.

همچنین در روشی از انسولین درمانی، انسولین پایه برای بیمار شروع می‌شود و در صورت تحت کنترل بودن قندهای بعد از غذای بیمار، ترکیبی از قرص و انسولین تجویز می‌شود.

خسروشاهی گفت: هیچ‌گاه دو بیمار دیابتی درمان یکسان نخواهند داشت و پزشک با توجه به مشخصات و شرایط موجود هر فرد و شناختی که از بیمار خود به دست می‌آورد درمان‌های مناسبی را برای او تجویز می‌کند.

وی عدم انگیزه و باور کافی بیمار را یکی از دلایلی دانست که افراد به شروع انسولین درمانی مقاومت نشان می‌دهند و گفت: بعضی تصور می‌کنند با شروع درمان عوارض بیماری نیز به سراغ آن‌ها خواهد آمد درحالی‌که باید گفت این عوارض مربوط به زمانی است که بیمار درمان انسولین را به حدی دیر شروع کرده که عوارض چشمی، کلیوی و عروق پا ظاهرشده است.

خسروشاهی افزود: از باورهای دیگری که شروع این درمان را به تأخیر می‌اندازد می‌توان به مشکلات تزریق انسولین، ناآگاهی از تزریقات جدید، چاق شدن بیمار، ترس از سوزن، نگرانی از بستری شدن و افت قند اشاره کرد و گفت این افت قند در برخی بیماران، به دلیل درست تنظیم نشدن دوز انسولین توسط پزشک است؛ امروزه برای شروع درمان انسولین هیچ فردی را بستری نمی‌کنند بلکه به‌صورت سرپایی و با روش‌های ارتباطی پزشک و بیمار، درمان صورت می‌گیرد.

وی دلایلی که سبب می‌شود پزشکان انگیزه کافی برای شروع این درمان را نداشته باشند، نبود باور کافی در مورد انسولین دانست و گفت: برخی پزشکان برای درمان دیابت گیاه‌درمانی را توصیه می‌کنند درحالی‌که داروهای گیاهی و سنتی هیچ‌گاه به‌تنهایی مؤثر نخواهند بود و باید در کنار درمان‌های اصلی به کار گرفته شوند.

وی همچنین گفت: کمبود اطلاعات از سیستم‌های درمانی جدید یا عدم اختصاص وقت و زمان کافی برای بیمار، پزشکان را به سمت تجویز قرص‌های دیابتی می‌کشاند، در مطب‌های شلوغ پزشک حداکثر ده دقیقه می‌تواند برای بیمار وقت گذارد درحالی‌که شروع انسولین درمانی در مرحله اول بسیار زمان‌بر است و پزشک باید حداقل بیست‌تا سی دقیقه از وقت خود را برای شروع انسولین، آگاه کردن بیمار، فواید انسولین درمانی و نحوه تزریق درست انسولین اختصاص دهد.

این متخصص دیابت خبر داد: انسولین‌های جدید تحت پوشش کامل بیمه‌ای قرارگرفته و نود درصد پوشش بیمه‌ای دارند.

خسروشاهی از دیگر فواید انسولین به بهبود حال عمومی بیمار، ارتقای کیفیت زندگی، نجات از خواب‌آلودگی، بی‌حوصلگی و رخوت اشاره کرد و گفت: با شروع انسولین درمانی و تغییرات در سوخت‌و ساز بدن، در حقیقت یک زندگی جدید به بیماران داده می‌شود و آن‌ها به حالت نرمال برمی‌گردند ضمن اینکه با شروع انسولین درمانی به بقایای سلول‌های پانکرانس در لوزالمعده کمک می‌شود.

این متخصص دیابت در پایان گفت: بیماران دیابتی باید از طریق تلفن، پیامک و شبکه‌های اجتماعی میزان‌ قند‌های خود را هر دو سه روز یک‌بار به پزشک اطلاع دهند تا متناسب با آن میزان انسولین بیمار کم‌و زیاد شود، همچنین از روش‌های جدیدی که برای تعیین دوز انسولین موردنیاز به کار می‌رود، شمارش کربوهیدرات‌های غذا است تا بیمار متناسب با آن تزریق را انجام دهد.