چرا سیستم اعصاب مرکزی امکان ترمیم ندارد؟
سیستم اعصاب مرکزی در تمامی عملکردهای حیاتی بدن نقش دارد اما چرا نمی‌توان در صورت آسیب‌دیدگی آن را به حالت اولیه بازگرداند.
به گزارش ایسنا، سیستم عصبی از فرآیند تنفس تا کنترل ماهیچه‌ها نقش حیاتی در انجام عملکردهای مختلف ایفا می‌کند و به همین دلیل درد عصبی و آسیب‌دیدگی آن‌ها می‌تواند تاثیر چشمگیر و گسترده بر کیفیت زندگی داشته باشد. اما با وجود اهمیت فوق‌العاده سیستم اعصاب مرکزی چرا نمی‌توانیم آسیب دیدگی آن را برطرف کنیم؟
«لیسِت پادیلا»، متخصص و مهمان یکی از برنامه‌های ویدئویی شبکه تخصصی دیسکاوری‌نیوز در پاسخ به این پرسش توضیح داد: سیستم اعصاب مرکزی دارای پروتئین‌های خاصی است که وجود این پروتئین‌ها امکان بازتولید سلولی را متوقف می‌سازد زیرا هر سلول موجود در سیستم عصبی همچون یک مدار مجزا، عملکرد منحصر به فرد دارد و نمی‌تواند جایگزین شود.
سیستم عصبی به دو بخش تقسیم می‌شود که مغز و نخاع سیستم اعصاب مرکزی را شکل می‌دهند. اعصاب از رشته‌های حسی و نورون‌های حرکتی تشکیل می‌شوند که سیستم عصبی پیرامونی را شکل می‌دهند. سلول‌های عصبی نیز متشکل از قسمت‌های متعددی هستند اما از طریق رشته‌های پوشیده در لایه حفاظتی «میلین»، سیگنال‌ها را می‌فرستد و این رشته‌ها «آکسون» نامیده می‌شوند.
آکسون‌ها رشته بلند سلول هستند که به سلول‌های مجاور رسیده و پیام‌ها را به انتهای رشته می‌رساند. همچنین سلول‌های «شوان» که تنها در دستگاه عصبی پیرامونی موجود هستند، سلول‌های گلیالی هستند که غلاف میلین حفاظتی تولید می‌کنند.
سلول‌های شوان می‌توانند عصب‌های آسیب دیده را پاکسازی کنند تا شرایط برای فرآیند بازسازی فراهم شده و عصب‌های جدید شکل بگیرند.
اما مشکل این جا است که سلول‌های شوان در سیستم اعصاب مرکزی وجود ندارند. سیستم اعصاب مرکزی در واقع از سلول‌های تولید‌کننده میلین تشکیل شده که قادر نیستند سلول‌های عصبی آسیب دیده را تحت هیچ شرایطی پاکسازی کنند.
به گزارش مدیکال دیلی، متخصصان در بررسی‌های خود به دنبال آن هستند تا موثر بودن درمان سلولی را آزمایش کنند به گونه‌ای که برای ترمیم سلول‌ها در سیستم اعصاب مرکزی سلول‌های بنیادی مستقیم در محل آسیب دیده تزریق شوند هرچند به دست آمدن نتایج این بررسی‌ها چندین سال زمان می‌برد.
به گزارش ایسنا، سیستم عصبی از فرآیند تنفس تا کنترل ماهیچه‌ها نقش حیاتی در انجام عملکردهای مختلف ایفا می‌کند و به همین دلیل درد عصبی و آسیب‌دیدگی آن‌ها می‌تواند تاثیر چشمگیر و گسترده بر کیفیت زندگی داشته باشد. اما با وجود اهمیت فوق‌العاده سیستم اعصاب مرکزی چرا نمی‌توانیم آسیب دیدگی آن را برطرف کنیم؟
«لیسِت پادیلا»، متخصص و مهمان یکی از برنامه‌های ویدئویی شبکه تخصصی دیسکاوری‌نیوز در پاسخ به این پرسش توضیح داد: سیستم اعصاب مرکزی دارای پروتئین‌های خاصی است که وجود این پروتئین‌ها امکان بازتولید سلولی را متوقف می‌سازد زیرا هر سلول موجود در سیستم عصبی همچون یک مدار مجزا، عملکرد منحصر به فرد دارد و نمی‌تواند جایگزین شود.
سیستم عصبی به دو بخش تقسیم می‌شود که مغز و نخاع سیستم اعصاب مرکزی را شکل می‌دهند. اعصاب از رشته‌های حسی و نورون‌های حرکتی تشکیل می‌شوند که سیستم عصبی پیرامونی را شکل می‌دهند. سلول‌های عصبی نیز متشکل از قسمت‌های متعددی هستند اما از طریق رشته‌های پوشیده در لایه حفاظتی «میلین»، سیگنال‌ها را می‌فرستد و این رشته‌ها «آکسون» نامیده می‌شوند.
آکسون‌ها رشته بلند سلول هستند که به سلول‌های مجاور رسیده و پیام‌ها را به انتهای رشته می‌رساند. همچنین سلول‌های «شوان» که تنها در دستگاه عصبی پیرامونی موجود هستند، سلول‌های گلیالی هستند که غلاف میلین حفاظتی تولید می‌کنند.
سلول‌های شوان می‌توانند عصب‌های آسیب دیده را پاکسازی کنند تا شرایط برای فرآیند بازسازی فراهم شده و عصب‌های جدید شکل بگیرند.
اما مشکل این جا است که سلول‌های شوان در سیستم اعصاب مرکزی وجود ندارند. سیستم اعصاب مرکزی در واقع از سلول‌های تولید‌کننده میلین تشکیل شده که قادر نیستند سلول‌های عصبی آسیب دیده را تحت هیچ شرایطی پاکسازی کنند.
به گزارش مدیکال دیلی، متخصصان در بررسی‌های خود به دنبال آن هستند تا موثر بودن درمان سلولی را آزمایش کنند به گونه‌ای که برای ترمیم سلول‌ها در سیستم اعصاب مرکزی سلول‌های بنیادی مستقیم در محل آسیب دیده تزریق شوند هرچند به دست آمدن نتایج این بررسی‌ها چندین سال زمان می‌برد.
