گارد سامورایی در خاور دور

همان گونه که قابل پیش بینی بود صف آرایی متحدین ایالات متحده در مقابل پکن شکل و شمایل محدود کننده و جنگی به خود گرفته است. این موضوع می تواند منجر به برخورد نظامی در خاوردور و شرق آسیا شود.

چین به عنوان اژدهای مهارنشدنی اقتصاد جهانی به ارتشی مقتدر دست یافته است که در میان معادلات ازسرگیری جنگ سرد به عنوان متحد کرملین منافع خاص خود را در خاوردور و شرق آسیا مطالبه می کند. ایالات متحده برای ممواجهه با قدرت افزایی پکن دکترین خود را همانند تقابل جویی با مسکو به اعمال فشار بر چین معطوف کرده است.

در چارچوب برنامه ریزی آمریکا با توجه به توسعه ارضی پکن در دریای چین جنوبی فیلپین از واشنگتن درخواست کمک کرده است. نیویورک تایمز در این رابطه می نویسد، مانیل در حال بحث بر سر دعوت از نیروی دریایی آمریکا برای بازگشت به «خلیج سوبیک» در این کشور است که طی جنگ ویتنام به منزله مامنی برای کشتیهای جنگی آسیب دیده و سربازان خسته بود.

نکته جالب اینجاست که نمایندگان پارلمان فیلیپین تقریبا بیست و پنج سال قبل آمریکا را از یک پایگاه دریایی بزرگ در این منطقه که بزرگترین مقر دریایی ارتش آمریکا بود، اخراج و اعلام کردند هرگز هیچ نیروی خارجی به اینجا باز نخواهد گشت.در میان درخواست کمک ارتش فیلیپین ، اعتراضات و نگرانی هایی از تلاش کاخ سفید برای نفوذ سیاسی در مانیل وجود دارد. واشنگتن دلسردی اش را در مورد اجرای توافقنامه نظامی با فیلیپین صراحتا ابراز داشته است و انتظار نمی رود دیوان عالی فیلیپین حداقل تا اواخر امسال در این خصوص رای صادر کند.

چینی ها چند سالی است که ادعای مالکیت تمام دریای چین جنوبی را دارد و به همین منظور با تبدیل کردن صخره های آبی اسپراتلی به جزیره مبادرت به ساخت تاسیسات نظامی و گسترش جزیره مصنوعی کرده‌اند. آخرین تصاویر ماهواره ای در هفته گذشته ظاهرا نشان می دهد چین در تدارک ساخت سومین باند پرواز بر روی یکی از آن چند جزیره است.براساس همین گزارش توسعه جزایراسپراتلی در حدود 1200 هکتار می‌باشد.

چند کشور در مورد بخش هایی از دریای جنوبی چین که برخی از شلوغ ترین مسیرهای کشتی رانی جهان از آنجا عبور می کند و تصور می شود دارای ذخایر عظیم نفت و گاز طبیعی است، ادعای مالکیت دارند. اما تلاش چین برای مالکیت بر این دریا برای فیلیپین تقریبا بیش از هر کشور دیگری تهدید کننده است.

در صورت بازگشت ایالات متحده به خلیج سوبیک، آمریکا می تواند پایگاهی را در سواحل دریای جنوبی چین راه اندازی کند که کمتر از پانصد مایل تا جزایر جدید ساخته شده توسط چین فاصله دارد.هم اکنون نیروهای آمریکایی در منطقه برای رفع نیازهای خود عمدتا به پایگاههایی در ژاپن و سرزمین آمریکایی گوام متکی اند که بیش از 1500 مایل دورترند.

در کنار فیلیپین کشورهای حاشیه دریای چین جنوبی همانند ویتنام ، مالزی نیز ادعای حاکمیت دارند. هرلحظه ممکن است 4 کشور حاشیه‌ای به شکلی متحد وارد تنش مستقیم نظامی با پکن شوند. آنها که آمریکا و استرالیا را همراه خود احساس می کنند امیدوارند که ژاپن نیز آنها را حمایت کند.

بزرگ ترین چرخش نظامی خاور دور

در میان نگاه هایی که به دریای چین جنوبی و احتمال تسلط پکن بر شاهراه دریایی شرق آسیا دوخته شده است ، ژاپنی ها بزرگ ترین تحول بنیادین در ارتش خود پس از جنگ جهانی دوم آغاز کرده اند. با شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم قانون اساسی این کشور استفاده از زور برای حل اختلافات را رد کرد. ارتش امپراتوری ژاپن در جریان جنگ جهانی دوم مرتکب جنایات جنگی فراوانی در کشورهای همسایه، به خصوص چین شده بود. ژاپن تا چند سال ارتش نداشت و نیروهای آمریکایی و پلیس شهری تنها نیروهای مسلح درون ژاپن بودند. اما از سال ۱۹۵۴یک ارتش دفاعی نسبتا کوچک در این کشور تشکیل شد.

حالا به درخواست دولت و با تایید پارلمان ژاپن، نقش ارتش این کشور پس از ۷۰سال از یک نیروی صرفا دفاعی تغییر کرده و دولت ژاپن می‌تواند ارتش را در عملیات برون‌مرزی «پیشگیرانه» یا «عملیات مشترک دفاع از کشورهای دوست» به کار بگیرد.

تغییر دکترین نظامی ژاپن نیازمند تفسیر جدیدی از قانون اساسی بود که دولت محافظه‌کار آبه مقدمات آن را در ژوئیه ۲۰۱۴فراهم کرده بود. قانون اساسی کنونی ژاپن، تحت نظارت آمریکا پس از جنگ جهانی دوم تنظیم شده و سیاست "صلح‌جویانه" ژاپن در واقع یکی از محورهای اصلی آن به شمار می‌آمد. پیش از تصویب این اصلاحات، سربازان ژاپنی به ماموریت‌های خارجی نیز اعزام می‌شدند، اما وظایف آنان در حد کمک‌های بشردوستانه و لجستیکی خلاصه می‌شد.

دولت ژاپن در دفاع از تغییر نقش ارتش می‌گوید که چین، کره شمالی و روسیه رفتار تهدیدآمیزی در پیش گرفته‌اند و ژاپن باید بتواند در صورت لزوم به عملیات پیشگیرانه علیه آنها متوسل شود. همچنین با تبدیل شدن ژاپن به یک قدرت برتر اقتصادی، این کشور نیازی به کشورگشایی ندارد و مشارکت در عملیات برون مرزی خطر درگیری در جنگ‌های بزرگ را به همراه نخواهد داشت.تغییر نقش ارتش ژاپن به غیر از مخالفت‌های خارجی در داخل کشور هم با مخالفت‌های گسترده‌ای روبرو بود.

در میان انتقادات شدیدالحن چین ؛آمریکا، استرالیا و بریتانیا از این تغییر استقبال کرده‌اند.

ژاپنی های بسیاری با قانون جدید مخالفت کرده اند ، آنها که در حین تصویب اصلاح قانون ارتش ژاپن نیز در توکیو دست به اعتراض زده بودند ، نگران هستند که در صورت وقوع جنگ در دریای چین جنوبی توکیو وارد منازعه شود. علاوه بر اتحاد نظامی با ائتلاف آمریکا در شرق آسیا اختلافات خشونت آمیز دوکشور درباره جزایم «سکسانو» ممکن است برخورد نظامی دو کشور را در این جزیره تشدید نماید.