واحد شمارش چرکِ کف دست!

پول چرک کفِ دست است، ولی نمی‌دانم چرا آدمِ چرکو، تودل‌بروتر و معتبرتر از آدم پاکیزه و پاک‌دست است! عینِ منِ دست‌تمیز اما بی‌اعتبار که می‌خواهم خلاصه‌داستانِ پدرجدِّ واژه‌‌های تومان و ریال و روزگارِ معنایی واحد پول ایران در دوره‌های گوناگون را برای‌تان بنویسم.

به گزارش «تابناک با تو»، از اولین واحد پول ایرانی و دوران هخامنشی که بگذریم، رواج معامله با سکه در ایران برمی‌گردد به دورانِ اشکانیان و ساسانیان و بعد، دوران اسلامی. در این دوره‌ها هر پادشاه و سلطانی به نام خود سکه می‌زد و رعیت هم موظف بودند از آن استفاده کنند. سکه‌هایی با ارزش و وزن یکسان که به مرور دردسرساز شد. ساده‌اش این‌که مردم به پولِ خُرد هم نیاز داشتند. این شد که در دوران قاجار از هر سکه، یک تکه به شکل مثلثی کوچک می‌بریدند که به آن می‌گفتند «قراضه» و قراضه‌ها که جمع می‌شد، به ضرابخانه می‌دادند و معادل آن، سکه‌ی کامل می‌گرفتند.

درهم و دینار واحدهای پول دوران اسلامی ست. دینار را برگرفته از کلمه‌ی «دیناروس» یونانی برای سکه‌های طلا به کار می‌بردند و درهم را از ریشه‌ی «درمیس» یونانی برای سکه‌های نقره. اما کم شدن ارزش سکه‌ها باعث شد در دروه‌ی قاجار سکه‌های صددیناری ضرب کنند؛ همان که عوام به آن می‌گفتند «صنار».

اما پول رسمی ایران از زمان شاه عباس صفوی تا زمان قاجاریه، «عباسی» بود که تا دوره‌ی پهلوی اول هم هنوز اعتبار داشت. در دوره‌ی قاجار، «شاهی» هم به وجود آمد و کم‌کم روزگاری شد که انواع سکه‌ها در جامعه دست‌به‌دست می‌شد و مردم هم خیلی راحت، نسبتِ میان آن‌ها را تشخیص می‌دادند. یکی از همین واحدهای پولی، «قِران» بود،... .

برای خواندن ادامه مطلب و دیگر اخبار گوناگون به سایت «تابناک با تو» بروید.