به گزارش خبرنگار تابناک اقتصادی، سال 1384 نخستين جلسه محمدرضا اسكندري وزير جهادكشاورزي
دولت نهم كه بعدها از آن به عنوان پرحاشيهترين و خبرسازترين جلسه آقاي وزير ياد
ميشد، وعده خودكفايي محصولات اساسي به عنوان اصليترين قولهاي وزير مطرح شد.
او كه به عنوان مجري طرح گندم مدال خودكفايي اين محصول را از سال 83 بر سينه داشت، در اين جلسه مطبوعاتي گفته بود: ظرف يك سال آينده در محصول جو، دو سال در محصول برنج و ظرف سه سال آينده در توليد ذرت و شكر خودكفا ميشويم.
از آن سال بيش از 10 سال گذشته و امروز نه تنها در هيچ يك
از محصولات خودكفا نشديم كه خودكفايي گندم را نيز از دست دادهايم. سال پر باران
83 و 84 چنان مسئولان را غرق در خوشي رشد محصولات كرده بود كه پيش بيني فقدان
توليدات چند سال خشك آتي را نميكردند.
حال با مواجهه با واقعيت ورود به دوره خشكسالي كه برخي طول مدت آن را 11 سال و برخي 30 سال عنوان ميكنند، عملا خودكفايي محصولات اساسي و استراتژيك نيز در برنامههاي توسعهاي رنگ باخته است. به همين دليل كارشناسان از جايگزيني طرحهاي خوداتكايي به جاي خودكفايي در برنامه ششم خبر مي دهند.
خودكفايي محصولات اساسي كه اغلب در اراضي آبي كشت مي شود، كم كم به دست فراموشي سپرده شده و به جاي آن جايگزيني كشت محصولاتي پيگيري ميشود كه نياز آبي كمتري دارند.
احمد اشراقي مسئول امور کمیسیونهای کشاورزی استانها و شهرستانهاي اتاق بازرگاني در گفتگو با تابناک اقتصادی گفت: ديگر بحث خودكفايي مطرح نيست، چراكه موضوع آب حياتيتر از دستيابي به خودكفايي محصولاتي چون برنج و ذرت است.
او با بيان اينكه براي محصولات طرح خوداتكايي پيش بيني شده است، توضيح داد: در مناطقي كه محدوديت منابع آبي وجود دارد، اجازه افزايش سطح نداريم و بايد با توجه به منابع آبي در اختيار براي توليد برنامه ريزي كنيم. حتي در مناطق كم آب شايد لازم باشد مثلا به جاي كشت ارقام پر آب برنج، محصولات ديگري را جايگزين كنيم.
اشراقی در خصوص توليد برنج اظهار كرد: در حال حاضر حدود دو ميليون تا دو ميليون و 200 هزار تن برنج در كشور توليد مي شود. شايد بتوانيم توليد اين محصول را به دو ميليون و 800 هزار تن هم برسانيم كه نقطه خوداتكايي برنج است اما توليد تا مرز خودكفايي با محدوديت هاي منابع پايه جايز نيست لذا يكي ديگر از اهداف مورد نظر شايد كاهش مصرف سرانه و نزديك كردن توليد و مصرف به يكديگر باشد.
در حال حاضر براساس آخرين آمار اعلامي از سوي بانك مركزي كه مربوط به سال 1392 است، توليد گندم 9 ميليون و 304 هزار تن، جو دو ميليون و 812 هزار تن، شلتوك برنج دو ميليون و 450 هزار تن، نيشكر شش ميليون و 537 هزار تن، چغنرقند سه ميليون و 467 هزار تن و دانههاي روغني 497 هزار تن گزارش شده است.