عراقچی:پروتکل‌الحاقی‌ برای‌ما‌ جزو‌ خطوط‌قرمز‌ نبود

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای تصریح کرد: ما امنیت ملی و و اسرار نظامی خودمان و دستاوردهای دانشمندانمان را با هیچ چیزی معامله نمی‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم خدشه‌ای به آن وارد شود.

به گزارش فارس، سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما به تشریح آخرین روند مذاکرات هسته‌ای پرداخت.

وی در خصوص جلسه غیرعلنی روز گذشته در مجلس گفت: بعد از هر دور مذاکره در کمیسیون امنیت ملی مجلس حضور می‌یافتیم و این بار خواستند در جلسه غیر علنی حضور یابیم.

عراقچی عنوان کرد: بحث‌های خوبی روز گذشته مطرح شد.

معاون وزیر خارجه گفت:‌در هر مذاکره و گفت‌وگوی دیپلماتیک هر سفیر و فرستاده‌ای مامور است یکسری دستورالعمل‌ها را اجرا کند و خطوط قرمز و چارچوب‌ها برای آنها مشخص می‌شود. در موضوع هسته‌ای که حساس و مرتبط با امنیت و آینده کشور است، چارچوب‌ها ، اضول و خطوط قرمزی هستند. مقام معظم رهبری گفتند که این چارچوب‌ها توسط ایشان تدوین می‌شود. شورایی وجود دارد که مشخص شده برای طراحی عملیاتی مذاکرات که تحت نظارت مستقیم رئیس جمهور هستند و دستورالعلمل‌ها به تیم ابلاغ می‌شود و ما موظف به اجرای این دستورالعمل‌ها هستیم. وظیفه ماست که در این چارچوب و خطوط قرمز حرکت کنیم.

عراقچی در خصوص بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران گفت: ما با سوء استفاده از نظارت‌ها مشکل داریم.ولی اجازه نمی‌دهیم از این نظارت‌ها برای دسترسی به اطلاعات سری کشور، شناسایی دانشمندان و سیاست‌های کشور سوء استفاده شود.

وی درباره پروتکل الحاقی گفت: چون پادمان نواقصی در بحث بازرسی داشت پروتکل الحاقی نوشته شد و یکسری بازرسی‌های گسترده‌ترو دسترسی‌های بیشتری را برای آژانس ایجاد می‌کند. این پروتکل در کنفرانس خلع سلاح در ژنو تدوین شد.

عراقچی با بیان اینکه پروتکل الحاقی برای ما جزو خطوط قرمز نبود، خاطرنشان کرد: البته ممکن است خطوط قرمز در طول زمان جا به جا شوند. ولی هنوز نشده و دستورالعمل‌های ما تغییر نکرده است. در پروتکل الحاقی دسترسی به سایت‌های هسته‌ای وجود دارد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای با بیان اینکه هنوز چیزی پذیرفته نشده است، گفت: اگر به توافق رسیدیم منوط به نظر مجلس یا طی روندهای قانونی، توافقات ما اجرا می‌شود. ما مامور به مذاکره هستیم هنوز که توافقی صورت نگرفته است. به ما اختیار داده شده بود که پذیرش پروتکل الحاقی را در طول مذاکره مدنظر قرار بدهیم.

وی با اشاره به برنامه اقدام مشترک ژنو و اینکه تصویب پروتکل الحاقی منوط به نظر مجلس است، خاطرنشان کرد: در توافق نهایی نیز همین خواهد بود. اگر توافق نهایی در کار باشد پروتکل الحاقی منوط به نظر مجلس و طی روال‌های قانونی است. ما نمی‌توانیم به عنوان مذاکره کننده چیزی را بدون نظر مجلس قول بدهیم.

معاون وزیر خارجه درباره تفاوت‌ها بین نظارت‌های عادی و نظارت‌های پروتکل خاطرنشان کرد:‌ اینکه در گذشته ممکن است اطلاعاتی از داخل مراکز ما به دست بازرسان رسیده باشد حتما نقطه ضعفی است که باید برطرف شود و این نگرانی و دغدغه ماست. نباید اجازه دهیم از بازرسی‌ها سوء استفاده شود.

وی با بیان اینکه در پروتکل الحاقی دسترسی به سایت‌های غیرهسته‌ای پیش بینی شده آن هم دسترسی مدیریت شده، گفت: سایت غیرهسته‌ای می‌تواند شامل مراکز نظامی هم باشد.

عراقچی گفت:‌آژانس مامور کشف فعالیت‌های خلاف هسته‌ای است.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای عنوان کرد: آنها را به همان نقطه می‌برند و در محیطی که نمونه برداری می‌کند اگر چیزی باشد که نخواهید ببینید روی دستگاه‌ها را می‌پوشانند. بازرس چشم بسته وارد مرکز می‌شود

وی پرسید: آیا این به معنی بازرسی از مراکز نظامی است؟ گفت:‌این باید قضاوت شود. اگر دسترسی مدیریت شده در چارچوب بازرسی ممنوعه مقام معظم رهبری باشد سمعا و طاعتا رعایت می‌کنیم. اگر مجلس به این نتیجه برسد این بازرسی‌ها در زمره همان بازرسی‌هایی است که رهبری فرمودند مطاع است.

معاون وزیر خارجه گفت:‌ ما ادعایی نداریم و نمی‌خواهیم که به هر طریقی پروتکل الحاقی را اجرا کنیم. 2 سال و نیم پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا کردیم و من خاطر ندارم در آن مقطع گزارش یا شکایتی از دوستان ما در بخش نظامی رسیده باشد که آژانس از اختیارات خود سوء استفاده کرده است. از این دسترسی ‌ها هیچ سوء استفاده‌ای نباید صورت گیرد اگر به این جمع بندی برسیم که این دسترسی مدیریت شده در تعریف بازرسی‌ها از مراکز نظامی و ممنوعه از دید رهبری می گنجد ما حتما پروتکل الحاقی را نمی پذیریم.

عراقچی تصریح کرد:‌ حاضر نیستیم اسرار نظامی کشور را به خاطر توافق بفروشیم.

وی گفت: ما نباید به بازرسان آژانس اجازه سوء استفاده بدهیم.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده با بیان اینکه ما تجربیات خوبی نسبت به نحوه عملکرد آژانس داریم، خاطرنشان کرد: آژانس مدعی شد در مریوان آزمایش خاصی صورت گرفته که ما از آژانس خواستیم مدرک ارائه دهد که آژانس ناتوان ماند و ما خواستیم بازرسی کند که آژانس گفت نمی‌خواهم بروم. اگر یک مرکز نظامی را درخواست کند باید مدارک ارائه دهد.

معاون وزیر خارجه گفت: ممکن است ما بنا به شرایطی تشخیص دهیم دسترسی را بدهیم. ما از پارچین دو بار دسترسی دادیم و آقای فریدون عباسی نیز به این مسئله اشاره داشت.

وی افزود:‌باید مطمئن شویم که درخواست آژانس معقول است. ما امنیت ملی و و اسرار نظامی خودمان و دستاوردهای دانشمندانمان را با هیچ چیزی معامله نمی‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم خدشه‌ای به آن وارد شود.

عراقچی تصریح کرد: منافع ملی ما قابل معامله با هیچ چیزی نیست. سیستم‌های نظامی و دفاعی کشور قابل مذاکره هم نیست چه برسد به معامله و مصالحه.

وی در خصوص 2 بار بازرسی از پارچین عنوان کرد: تیم مذاکره کننده اجازه دسترسی به مراکز نظامی را ندارد. آژانس از هیچ یک از تاسیسات ما نمی‌تواند بازرسی کند.اجازه نخواهیم داد سوء استفاده‌ای از این دسترسی‌ها صورت گیرد.

عراقچی در پاسخ به سؤالی گفت: در خصوص بازرسی‌ها باید دقت کنیم که شیوه‌های شناخته شده‌ای که امکان سوء استفاده ندارند، استفاده شود. باید مراقبت کنیم که دشمن همیشه منتظر نقاط ضعف ماست، نقاط ضعف را پوشش دهیم. اگر توافق به دست بیاید باید مراقبت کنیم هیچ نقطه ضعفی نداشته باشیم. اگر به شرایطی برسیم که منجر به ملغی و فسخ شدن توافق شود، اولا بازگشت تحریم‌ها به آن آسانی که آنها فکر می‌کنند، نیست. برای این تحریم‌ها هفت الی هشت سال تلاش کردند که این ساختار را ایجاد کنند، البته می‌توانند ولی برای آنها طول خواهد کشید.

وی گفت: اگر تصمیم بگیریم به نقطه اول برگردیم همه ظرفیت موجود برای اینکه برنامه ما به مرحله اول برگردد،‌ وجود دارد. ممکن است یک مقدار زمان ببرد. در فردو 1044 ماشین حفظ خواهد شد و در کمتر از یک ساعت گاز و برق می‌تواند وصل شود و فردو برای ما ارزش راهبری دارد و هیچ کس به خود این اجازه را نمی‌دهد به تاسیسات ما تعرضی کند.

عراقچی گفت:‌اگر آنها نقض تعهدات کنند و ما به برنامه‌های خود برگردیم، دنیا حق را به ما خواهد داد.

معاون وزیر خارجه درباره تحریم‌ها و اظهارنظر معاون وزیر نفت درباره لغو تحریم‌ها عنوان کرد: ما کیفیت توافق را فدای سرعت نخواهیم کرد. هر توافقی را نخواهیم کرد، توافق خوب، توافقی که حقوق مردم را تامین کند، حرکت به سمت غنی سازی صنعتی، حفظ فردو و ... باید وجود داشته باشد در جزییات همه چیز طبق خواسته‌های ما تامین شده باشد و همزمان تمام تحریم‌های اقتصادی و مالی لغو شود.

وی درباره زمان اجرای توافق جامع گفت: کنگره آمریکا 30 روز وقت دارد تصمیم بگیرد که ممکن است رد کند بعد رئیس جمهور آمریکا وتو می‌کند که حدودا 52 روز طول می‌کشد.

عراقچی با طرح این سؤال که چه زمانی کنگره به اوباما گفت توافق را بفرست که من نظر بدهم؟ پاسخ داد: بعد از لوزان. چون احساس کردند توافقی که حاصل می‌شود توافق خوبی برای آنها نیست و بیشتر به نفع ایران است و به همین خاطر کنگره وارد شد، حداقل کاری که کنگره می‌کند معطلی 52 روزه است و حداکثر اینکه توافق را نپذیرد.

وی گفت: نمی‌دانم جناح‌های سیاسی در کشور ما تقسیم وظیفه می‌کنند یا رقابت می‌کنند.

معاون وزیر خارجه درباره اینکه طرف مقابل ما چه کسی است؟ گفت: طرف مقابل ما دولت‌ها و 6 دولت هستند. اگر توافق حاصل شود چندجانبه است و این تعهد دولت آمریکاست. دولت آمریکا موظف به اجراست و کنگره هر بازی در می‌آورد به عهده خودشان است.

وی در خصوص اینکه تحقیرآمیز نیست که ما منتظر نظر کنگره باشیم؟ عنوان کرد: تا وقتی کنگره آمریکا و مجلس ما نظر ندهد کاری را صورت نمی‌دهیم.

عراقچی افزود: آنچه بین دولت و کنگره آمریکا می‌گذرد، به خودشان مربوط است. دولت آمریکا باید آمادگی خود را برای اجرا عنوان کند. هیچ کاری نخواهیم کرد که دولت آمریکا آمادگی خود را برای اجرا اعلام کند.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده خاطرنشان کرد: در روز اجرای توافق طرف مقابل باید تحریم‌های اقتصادی و مالی را لغو کنند یکسری کارها را ما باید انجام دهیم. تعهداتی که ما باید انجام دهیم یک مقداری طول می‌کشد مثلا سانتریفیوژها جمع شود در انبار گذاشته شود، برای اراک قراردادها تنظیم شود که اینها زمانبر است.

وی با طرح این پرسش که چگونه می‌شود اقدامات ما و آنها را همزمان کرد؟ گفت: اینکه این مشکل چگونه حل شود یکسری راه‌حل‌هایی پیش بینی شده که در حال کار روی این راه‌حل‌ها هستیم. برای ما اصل همزمانی خیلی مهم است.

عراقچی افزود: الان نمی‌خواهم وارد جزییات شوم، ولی این راه‌حل‌ها هست و داریم روی یک جدول زمانی کار می‌کنیم که اصل همزمانی برای اجرای ما و آنها صورت بگیرد.

وی در پاسخ به سؤالی درباره تحریم‌های انرژی نیز پرسید: به نظر شما انرژی در حوزه اقتصادی نیست؟ فکر می‌کنم سوء تفاهمی که ایجاد شده از توافق ژنو ایجاد شده است. در توافق ژنو که در لوزان هم تکرار شده حرف این است که تمامی تحریم‌ها به طور جامع بر اثر توافق نهایی برداشته خواهد شد.

معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی از جمله انرژی، بانکی، خدمات مالی، سوئیفت، بیمه، حمل و نقل، کشتی سازی، بنادر همه یک جا در روز اجرای توافق همه برداشته خواهد شد. پیش نویس‌هایی که کار می‌کنیم به ریز و جزییات نوشته شده است، تحریم‌های انرژی شامل نفت، گاز و پتروشیمی است خواهد بود و اینکه هیچ کشوری برای خرید نفت ما مشکلی نخواهد داشت.سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ما و ... با جزییات در توافق خواهد آمد.

وی تصریح کرد: متن اصلی توافق حدود 20 صفحه است که 5 تا ضمیمه دارد که هر کدام از این ضمیمه‌ها ممکن است تا 30 صفحه باشد. امیدواریم توافق خوبی که مدنظر رهبری و مردم باشد حاصل شود که این توافق بیش از 50 تا 60 صفحه خواهد بود.

عراقچی ادامه داد:‌ یکی از موارد تشویق همکاری‌های هسته‌ای با ایران است. برنامه هسته‌ای ما که از نظر شورای امنیت و قواعد این شورا به خاطر قطعنامه ها امری غیرقانونی است بر اثر این توافق به امری قانونی تبدیل می‌شود.

وی گفت:‌ ما یک برنامه کاملا مشروع و مورد شناسایی بین المللی و شورای امنیت خواهیم داشت و این برنامه در یک فاصله 10 تا 15 ساله به یک غنی سازی صنعتی با یک میلیون سو خواهد رسید و انشاءالله رضایت مردم جلب خواهد شد.

معاون وزیر خارجه درباره لغو تحریم‌های ثانویه نیز گفت: تحریم‌های اولیه و ثانویه فقط تحریم‌های آمریکاست. آمریکا از بعد از انقلاب و حادثه گروگانگیری یکسری تحریم‌‌ها را علیه ایران اعمال کرد که مختص اتباع آمریکایی است که حق ندارند با ایران کار کنند. پس از موضوع هسته‌آی که پیش آمد آمریکا تحریم‌های دیگری را گذاشت برای کشورهای دیگر و عنوان کرد اگر با ایران کار کنی تحریم می‌شوی، اینها تحریم‌های ثانویه است که مثلا به ژاپن می‌گوید حق نداری نفت ایران را بخری.

*اصراری نداریم که حتما شرکت‌های آمریکایی با ایران کار کنند

وی گفت: آنچه مربوط به تحریم‌های هسته‌ای است این تحریم‌های ثانویه است. آن تحریم‌های اولیه قبل از هسته‌ای و به دلایل دیگری است و آمریکایی‌ها می‌خواهند آن را نگهدارند. ما اصراری نداریم که حتما شرکت‌های آمریکایی با ایران کار کنند. آن تحریم‌ها به خاطر هسته‌ای نیست و در زمانی احتمالا لغو می‌شوند که ایران و آمریکا وارد مذاکرات مربوط به روابط دوجانبه شوند که بنده به شخصه هیچ چشم اندازی برای آن نمی‌بینم. اگر می‌خواهند تحریم‌های اولیه را علیه اتباع خودشان نگهدارند،‌خودشان می‌دانند و ما هیچ اصراری نداریم که حتما شرکت‌های آمریکایی در ایران کار کنند.

عراقچی ادامه داد: از همین الان اعتراض شرکت‌های آمریکایی به آمریکا مطرح می شود که ثمرات این توافق را اروپایی‌ها می‌برند.

* مذاکره حقوق بشری با آمریکا نداریم

معاون وزیر خارجه گفت: ما مذاکره حقوق بشری و درباره منطقه با آمریکا نمی‌کنیم که تحریم‌های مرتبط با تروریسمی که ناعادلانه گذاشته‌اند،‌بخواهند بردارند. برخی تحریم‌های ترکیبی هست که یکی از کارهای سختی که در زمان نگارش مشغول آن هستیم، در ضمیمه تحریم‌ها مشخص کردن همین تحریم‌هاست. فهرستی از قوانینی که باید برداشته شود در این ضمیمه هست و روی این فهرست کار می‌کنیم. در متن ضمیمه اصرار داریم تاثیرات این تحریم‌ها باید مشخص شود.

وی افزود: تحریم‌های اصلی که علیه ایران ناعادلانه گذاشته شده شاید قریب به 80 تات 90 درصد به خاطر هسته‌ای است که در ابتدای اجرای توافق برداشته خواهد شد.

عراقچی گفت: اختلاف نظرهای حقوقی هست که آیا یک قانون را لغو می‌کنند یا اجرای آن را لغو می‌کنند. ما معتقدیم باید خود قانون لغو شود، آنها معتقدند اجرای قانون را لغو می‌کنند. بحث‌های حقوقی ما ادامه دارد.

وی با بیان اینکه ما بحث تعلیق نداریم، خاطرنشان کرد:‌ بحث‌ در رابطه با آمریکا، توقف تحریم‌ها است. تحریم‌های کنگره را دولت آمریکا نمی‌تواند لغو کند، کنگره باید خودش لغو کند که الان در شرایطی نیست که لغو کند. رئیس جمهور آمریکا می‌تواند اجرای آن را متوقف کند. آنچه از دولت آمریکا می‌خواهیم این است که تحریم‌ها را اجرا نکند و تعهد بدهد و این تعهد مورد تأیید شورای امنیت قرار می‌گیرد و دولت آمریکا متعهد است مادامی که توافق جریان دارد هیچ یک از تحریم‌ها را اجرا نکند. اتحادیه اروپا نیز متعهد می‌شود طبق مصوبه‌ای تحریم‌های خود را لغو کند.

معاون وزیر خارجه افزود: یکسری ظرائف حقوقی هست تا وقتی نظر ما و خیال ما به لحاظ حقوقی و سیاسی تامین نشود که تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی لغو نشود، مسلما به توافق رضایت نخواهیم داد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده درباره اینکه تحریم‌های شورای امنیت به راستی آزمایی آژانس منوط شده نیز گفت: کارهایی که ما باید انجام دهیم مثلا تعداد سانتریفیوژها یک کسی باید این را تایید کند و مرجع بین‌المللی، آژانس است و کارهایی که آنها باید انجام دهند مصوبه شورای وزیران اتحادیه اروپا صادر شود که معلوم می‌شود. آژانس باید تایید کند که اقداماتی که ایران انجام می‌داده، انجام داده است. ما حواسمان کاملا جمع است. ذر زمان نگارش و کار با آژانس حواسمان هست که جلوی هر گونه سوء استفاده را بگیریم.

عراقچی درباره بررسی ابعاد احتمالی نظامی PMD گفت: این جدا از مذاکراتی است که صورت می‌گیرد. یکسری ادعاهای دروغینی است که مبنایی برای قطعنامه‌های شورای امنیت شد. یکسری سؤالاتی است نسبت به گذشته و در 12 حوزه آژانس ادعا کرده است و آژانس همواره درخواست داشته ایران این سوالات را پاسخ دهد.

وی گفت: این موضوع بسیار پیچیده است و کشورهای غربی به آسانی دست از آن برنمی‌دارند و حل و فصل این ادعاها کار آسانی نیست. اراده سیاسی برای حل پی ام دی از قبل وجود نداشته است.

عراقچی گفت:‌ ما هیچ وقت در اسناد رسمی PMD به کار نمی‌بریم و هیچ وقت به رسمیت نشناختیم.

وی افزود: کاری که الان صورت گرفت این بود که پی ام دی در مذاکرات گره زده شد که در سال 92 آمانو به تهران آمد و توافق جدیدی با آقای صالحی امضا کرد (چارچوبی برای همکاری) که 12 موضوع را ببندیم که یکی موضوع چاشنی‌های انفجاری بود که بالاخره آژانس به این جمع بندی رسید که این چاشنی‌ها هم کاربرد نظامی دارد هم غیرنظامی.

معاون وزیر خارجه ادامه داد:‌ همیشه باید حواسمان جمع باشد، طرف مقابل ما حسن نیت ندارد، دنبال مچ گیری و دشمنی است. ما باید حواسمان جمع باشد. ما بنای کارمان را براساس اطمینان نمی‌گذاریم، بنای کار را براساس سازوکارهایی که اطمینان بخش می‌تواند باشد، می‌گذاریم.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای خاطرنشان کرد: توافق را منوط به اراده سیاسی طرف مقابل نمی‌کنیم. توافق باید سازوکاری داشته باشد که اراده سیاسی آنها را باعث شود.

وی گفت:‌ PMD همیشه بهانه‌ای قوی در دست آنها بوده که باید این بهانه را از دست آنها بگیریم. به یکسری راه‌حل‌ها رسیدیم که در تهران مورد پذیرش قرار نگرفت. لیستی را دادند که اگر با این افراد مصاحبه شود PMD بسته می‌شود که در تهران پذیرفته نشد.مقام معظم رهبری قاطعانه پاسخ دادند.

* همیشه متکی به پشتیبانی مقام معظم رهبری بودیم

وی گفت: مقام معظم رهبری در مقاطع مختلف در طول مذاکرات وارد صحنه شدند و کمک‌های زیادی کردند. انرژی و نیرویی که مقام معظم رهبری وارد کردند به ما کمک کرد ما همیشه متکی به پشتیبانی و اراده قوی ایشان بودیم و در آینده نیز خواهیم بود. هر جا ایشان دخالت کنند همانجا دستورالعمل ما مشخص می‌شود و طبق آن حرکت خواهیم کرد.

عراقچی درباره بحث 190 هزار سو نیز عنوان کرد: ایشان وارد شدند و کمک خیلی زیادی در مذاکرات شد.