بازدید 6108
یک پیشنهاد به مجلس شورای اسلامی
رضا نصری
برخی از نمایندگان مجلس از طرحی سه فوریتی خبر داده‌اند که در صورت تصویب، مانع ادامه مذاکرات هسته‌ای "تا پایان تهدیدها" خواهد شد. در گزارش‌ها آمده که بر اساس این طرح، مذاکرات تا پایان ادبیات تهدیدآمیز طرف آمریکایی تعلیق خواهد شد و پایان این ادبیات باید در یک بیانیه رسمی اعلام شود.
البته عصبانیت نمایندگان مجلس از تهدیدهای مکرر مقامات آمریکایی - آن هم در حین مذاکرات - قابل فهم است. تهدید نظامی هم مغایر با منشور سازمان ملل است و هم از مواردی است که مطابق ماده ۵۲ کنوانسیون وین ۱۹۶۹، می‌تواند موجب ابطال قرارداد نهایی شود.
اما روشی که مجلس پیش گرفته است چند ایراد اساسی دارد:
اول اینکه این طرح واقع‌بینانه نیست. به هیچ عنوان دولت آمریکا حاضر نخواهد شد طی یک بیانیه رسمی از پایان ادبیات تهدیدآمیز خبر دهد یا اینکه تعهدی در این راستا بپذیرد. مطرح کردن چنین درخواست غیرواقع‌بینانه‌ای - که خود مجلسیان نیز به غیر عملی بودن آن کاملاً واقف هستند - تنها به شان و اعتبار مجلس در صحنه بین‌المللی لطمه خواهد زد.
دوم اینکه، این طرح، چنانچه تصویب شود، مسئولیت شکست مذاکرات را به گردن ایران خواهد انداخت و عناصر ضدایرانی را به شدت فعال و خشنود خواهد کرد. تحمیل چنین مسئولیتی به کشور به هیچ عنوان با منافع ملی و امنیت کشور سازگاری ندارد.
سوم اینکه، کارکرد اصلی این طرح و واکنش مجلس به اقدامات غیرقانونی آمریکایی‌ها، بستن دست دولت و مذاکره‌کنندگان ایرانی است! به عبارت دیگر، به جای تداعی همسویی مجلس و دولت، در واکنش به یک دولت خارجی، نمایندگان مجلس ما دولت و مذاکره‌کنندگان خودی را منفعل می‌سازند. این کار هم غیراصولی، هم قیم مآبانه و هم نوعی توهین به دولت ایران است.
چهارم اینکه، وقتی ایران پذیرفته که زیر سایه تحریم‌های غیرقانونی و فشارهای ملموس و واقعی اقتصادی (که خود نیز فشار غیرقانونی تلقی می‌شود) مذاکره کند، منطقی نیست که مذاکرات را بخاطر شعارها و تهدیدات کلامی و بی اساس مقامات آمریکایی - که برای مصرف داخلی مطرح می‌شود - بهم بزند. چنانچه چنین کاری انجام دهد، اقدام او نزد افکار عمومی تنها یک بهانه‌تراشی برای بهم زدن مذاکرات محسوب خواهد شد.
در نتیجه، چنانچه مجلس اصرار دارد در برابر تهدیدات مقامات آمریکایی حتماً موضع بگیرد، می‌تواند هوشمندانه‌تر این کار را انجام دهد.
مشخصاً، مجلس می‌تواند - طی یک بیانیه رسمی (و نه قانون الزام‌آور) - به دولت ایران "اجازه" دهد که در صورت تشخیص مصلحت، و در راستای احترام به اصول منشور سازمان ملل و موازین حقوق بین‌الملل در مورد معاهدات بین‌المللی، در صورت تداوم تهدیدهای نظامی آمریکا، مذاکرات را به حالت تعلیق درآورد.
در واقع، با این کار، اختیار و عاملیت دولت و مذاکره‌کنندگان سلب نمی‌شود. احترام مجلس به اصول منشور و موازین حقوق بین‌الملل - در برابر بی اعتنایی دولتمردان و سناتورهای آمریکایی به حقوق بین‌الملل - نزد افکار عمومی جهان برجسته می‌شود. و اعتماد کامل مجلس به دولت و مذاکره‌کنندگان در تشخیص مصلحت کشور در صحنه بین‌المللی علنی می‌گردد. ضمن اینکه پیام دلخواه را نیز به مقامات آمریکایی و جامعه جهانی می‌فرستد.
