نگاهی به وضعیت کارگران شرکت صنايع ايران نيپون شیراز
زندگی، معیشت، حق مسلم ماست
تجمع کارگران شرکت مخابرات راه دور ایران که پلاکارد به دست روبروی استانداری ایستاده اند، تقریبا چند سالی است که به مثابه تئاتری درام به روی صحنه می‌رود، ولی تا امروز به جز وعده و وعیدهای مختلف به جایی نرسیده است.
تجمع کارگران شرکت مخابرات راه دور ایران که پلاکارد به دست روبروی استانداری ایستاده اند، تقریبا چند سالی است که به مثابه تئاتری درام به روی صحنه می‌رود، ولی تا امروز به جز وعده و وعیدهای مختلف به جایی نرسیده است.
به گزارش صبح شیراز، تجمع کارگران شرکت مخابرات راه دور ایران که پلاکارد به دست روبروی استانداری ایستاده اند، تقریبا چند سالی است که به مثابه تئاتری درام به روی صحنه می‌رود، ولی تا امروز به جز وعده و وعیدهای مختلف به جایی نرسیده است. روز کارگر و سفر رییس جمهور دکتر حسن روحانی به شیراز بهانه‌ای شد برای پرداختن به زندگی مردانی که چند سالی است دست خالی به خانه باز می‌گردند.
«شرکت صنايع مخابراتي راه دور ايران» يا همان شرکت «صنايع ايران نيپون» در سال 1350 با هدف توليد و تعمير تجهيزات شبکه مخابراتي کشور در بخش انتقال، در شهر شيراز تأسيس شد تا در کنار ديگر صنايع مخابراتي و الکترونيکي، شیراز را به سمتی با عنوان قطب الکترونیک ایران رهنمون کند. مخابرات راه دور کار خود را در زمینه طراحي و توليد سوئيچهاي مخابراتي، طراحي و توليد سيستم کارت سوخت کشور، توليد سيستمهاي مالتي پلکس ديجيتال و ترمينالهاي نوري، توليد انواع سيستمهاي تلفن، توليد انواع اينورتر و UPS و توليد انواع بيسيمها با بیش از دو هزار نفر نیروی متخصص ادامه داد و در بیشتر موارد یاد شده تولیدات کارخانه در ایران منحصر به فرد بود؛ تا اینکه ناگهان بحران، مهمان ناخوانده این واحد عظیم صنعتی شد. صنایع مخابرات راه دور که به همراه کارخانجات مخابراتی ایران بخش عظیمی از نیازهای شرکت مخابراتی ایران را پوشش می‌داد و فرصت‌های شغلی فراوانی را به وجود آورده بود، دچار مرض مهلک بحران شده بود و اکنون چیزی به جز ساختمان‌هایی وسیع و دستگاه‌هایی که سالهاست خاک گرفته چیزی بر جا نمانده است.
آغاز دوران بحران
صنایع مخابرات راه دور ایران در اوائل دهه 80 در تالار بورس اوراق بهادار تهران پذيرفته شد، اما در کمتر از چند ماه به دليل آن چه که شفاف نبودن شاخصهاي آن عنوان شد، نماد اين شرکت در بورس بسته شد تا روند بحران در اين واحد صنعتي آغاز شود. سهام شرکت مخابراتي راه دور ايران در اویل دهه 80 از طريق مزايده و به وسیله سازمان خصوصی سازی به بخش خصوصي واگذار شد تا عملا مديريت و سهام آن خصوصي شود. مهندس ر.م یکی از کارکنان بازنشسته این کارخانه راجع به خصوصی سازی صنایع مخابرات گفت: «یکی از دلایل تعطیلی این کارخانه واگذاری آن به افراد غیر متخصص در راستای خصوصی سازی بود. البته عاملی نظیر عدم حمایت شرکت مخابرات از کارخانه و خرید وسایل مورد نیازش از شرکت‌های خارجی نیز در بحرانی شدن وضعیت دخیل بود و اواخر دهه 80 کارخانه به طور رسمی تعطیل شد.
وضعیت کارگران پس از بحران
مهندس ر.م در ادامه درباره وضعیت کارخانه و کارگران پس از بحران گفت: «خصوصی سازی باعث ایجاد بحران و عدم وجود نقدینگی گردید و به تعویق افتادن حقوق پرسنل را به دنبال داشت. از طرف دیگر با توجه به اینکه این شرکت جزء مشاغل سخت و زیان آور محسوب می‌شد و به دنبال اعتراضات مکرر کارگران؛ سازمان تامین اجتماعی شروع به بازنشست کردن کارگران نمود و در حال حاضر تنها هفده نفر از کارگران بلاتکلیف هستند و بقیه بازنشست شده اند. بیش از هزار و دویست نفر از کارگران بازنشسته پس از چند سال بازنشتگی تاکنون مطالبات خود را که شامل حق سنوات و حقوق معوقه است دریافت نکرده اند. این مطالبات مبلغی حدود سی میلیارد تومان را شامل می‌شود. با وجود اعتراضات مکرر و تحصن در مقابل استانداری و وزارت صنایع، معادن و تجارت چه در دولت قبل و چه در دولت فعلی هیچ گونه ترتیب اثری داده نشده است و مشکلات همچنان به قوت خود باقی است و نداشتن درآمد باعث مسایل خانوادگی و حتی موارد نظیر طلاق نیز شده است». وی سپس با تاسف افزود: «حتی در همان سال اولی که این واحد صنعتی دچار مشکل شده بود، یکی از کارگران در کارخانه و در حضور بقیه اقدام به خودکشی کرد». از همان سال‌های نخستین بحران، کارگران برای پیگیری حق و حقوق خود دست به تجمع و اعتراض زدند و در مقابل نیز خواستار پاسخ مسئولین ذی‌ربط شدند.
رسیدگی مسئولین به کجا انجامید؟
سال 1388 و همزمان با دومین دور ریاست جمهوری دکتر محمود احمدی نژاد و پس از اعتراضات کارگران روبروی استانداری پای مسئولین نیز به ماجرای تعطیلی کارخانه و وضعیت کارگران باز شد و اظهار نظرهای مختلفی را از سوی آنان در دوره های مختلف شنیدیم.
دكتر محمود احمدي نژاد، رئيس‌جمهور سابق در سفر ارديبهشت ماه 88 خود به شيراز و در پاسخ به تقاضاي کارگران، دستور واگذاري مديريت اين واحد به مديران دولتي را صادر کرد. به دنبال این دستور، مديران دولتي در اين واحد صنعتي مستقر شدند اما به دليل اجراي ناقص قانون مرتبط با صنايع بحراني، مديران دولتي نيز نتوانستند به مطالبات کارگران ITI پاسخ دهند. هاشم شمشيري، نايب‌رئيس وقت شوراي اسلامي کار استان فارس درباره این واگذاری گفت: به‌دليل مشکلات پيشين کارخانه، در سفر دوم هيأت دولت به شيراز، مديريت کارخانه به هيأت دولتي معرفي‌شده از سوي سازمان صنايع و معادن واگذار شد اما با گذشت بيش از 7 ماه مشکلي از مشکلات کارخانه حل نشده است. پرداخت تن‌خواه و تزريق نقدينگي ميتواند کارخانه را از بحران فعلي خارج کند اما متأسفانه حتي از هيأت معرفي شده از سوي دولت نيز حمايت نشده است. پس از گذشت مدت زمانی رئيس وقت سازمان صنايع‌ومعادن فارس سید علی شهپری گفت: منتظر دستور پرداخت تن‌خواه گردان از سوي رييس‌جمهور هستيم. به دنبال دستور رئيس‌جمهور، مديران دولتي در اين واحد صنعتي مستقر شدند اما به دليل اجراي ناقص قانون مرتبط با صنايع بحراني، مديران دولتي نيز نتوانستند به مطالبات کارگران ITI پاسخ دهند.
علاوه بر رییس جمهور وقت، نمایندگان مجلس و استاندار نیز قول‌هایی مبنی بر حل کردن مشکلات این کارگران دادند. احمدرضا دستغيب، نماينده مردم شيراز در مجلس و عضو کميسيون صنايع و معادن، گفت: واگذاري اين واحد به مديران دولتي، تنها تعداد ماههاي طلب کاري کارگران افزايش داده است و چيزي نصيب کارگران نشد. اگرچه از نتيجه تلاش‌هاي سيدمحمدرضا رضازاده، استانداراسبق فارس در حل اين بحران خبري نشد، اما روح الله احمدزاده کرماني، استاندار سابق فارس، پس از آنکه اعتراض کارگران شرکت صنايع مخابراتي راه دور ايران را شنيد گفت: من به عنوان استاندار فارس بيش از همه مسؤول هستم چرا که اين کارگران به نان شب محتاج هستند. اگر مسؤولي از اين وضع به درد نيايد، بايد بداند که از تقوا فاصله گرفته است.
پس از این که کارگران شرکت مخابراتی راه دور به حقوق خود دست نیافتند، اعتراضهای خود را ادامه دادند و در مرداد 1390 دامنه این اعتراضات از شهر شیراز فراتر رفت و این بار به جلوی مجلس شورای اسلامی کشیده شد. آنها در این اعتراضات دوباره خواسته های قبلی خود را تکرار کردند و شعارهایی نظیر «زندگی، معیشت، حق مسلم ماست»، «حق و حقوق کارگر پرداخت باید گردد» و ... سر دادند. این اعتراضات تا به امروز نیز ادامه دارد و دوم اردیبهشت ماه امسال نیز دوباره کارگرانی که هنوز پس از گذشت چندین سال، جوابی قانع کننده نشنیده اند را به جلوی استانداری فارس کشاند. این کارگران چیزی به جز حقوق و سنوات معوق خود را نمی خواهند. حقوق و سنواتی بیست و خورده‌ای میلیونی که اگر همان چند سال پیش پرداخت شده بود شاید مرهمی برای زخمهایشان در دوران بازنشستگی بود، اما امروز دیگر تنها التیامی موقتی است. امید است که با سفر رییس جمهوری به استان فارس شاهد تغییر در رسیدگی به وضعیت کارگرانی که روزی چرخهای یکی از بزرگترین صنایع کشور را می‌چرخاندند باشیم
به گزارش صبح شیراز، تجمع کارگران شرکت مخابرات راه دور ایران که پلاکارد به دست روبروی استانداری ایستاده اند، تقریبا چند سالی است که به مثابه تئاتری درام به روی صحنه می‌رود، ولی تا امروز به جز وعده و وعیدهای مختلف به جایی نرسیده است. روز کارگر و سفر رییس جمهور دکتر حسن روحانی به شیراز بهانه‌ای شد برای پرداختن به زندگی مردانی که چند سالی است دست خالی به خانه باز می‌گردند.
«شرکت صنايع مخابراتي راه دور ايران» يا همان شرکت «صنايع ايران نيپون» در سال 1350 با هدف توليد و تعمير تجهيزات شبکه مخابراتي کشور در بخش انتقال، در شهر شيراز تأسيس شد تا در کنار ديگر صنايع مخابراتي و الکترونيکي، شیراز را به سمتی با عنوان قطب الکترونیک ایران رهنمون کند. مخابرات راه دور کار خود را در زمینه طراحي و توليد سوئيچهاي مخابراتي، طراحي و توليد سيستم کارت سوخت کشور، توليد سيستمهاي مالتي پلکس ديجيتال و ترمينالهاي نوري، توليد انواع سيستمهاي تلفن، توليد انواع اينورتر و UPS و توليد انواع بيسيمها با بیش از دو هزار نفر نیروی متخصص ادامه داد و در بیشتر موارد یاد شده تولیدات کارخانه در ایران منحصر به فرد بود؛ تا اینکه ناگهان بحران، مهمان ناخوانده این واحد عظیم صنعتی شد. صنایع مخابرات راه دور که به همراه کارخانجات مخابراتی ایران بخش عظیمی از نیازهای شرکت مخابراتی ایران را پوشش می‌داد و فرصت‌های شغلی فراوانی را به وجود آورده بود، دچار مرض مهلک بحران شده بود و اکنون چیزی به جز ساختمان‌هایی وسیع و دستگاه‌هایی که سالهاست خاک گرفته چیزی بر جا نمانده است.
آغاز دوران بحران
صنایع مخابرات راه دور ایران در اوائل دهه 80 در تالار بورس اوراق بهادار تهران پذيرفته شد، اما در کمتر از چند ماه به دليل آن چه که شفاف نبودن شاخصهاي آن عنوان شد، نماد اين شرکت در بورس بسته شد تا روند بحران در اين واحد صنعتي آغاز شود. سهام شرکت مخابراتي راه دور ايران در اویل دهه 80 از طريق مزايده و به وسیله سازمان خصوصی سازی به بخش خصوصي واگذار شد تا عملا مديريت و سهام آن خصوصي شود. مهندس ر.م یکی از کارکنان بازنشسته این کارخانه راجع به خصوصی سازی صنایع مخابرات گفت: «یکی از دلایل تعطیلی این کارخانه واگذاری آن به افراد غیر متخصص در راستای خصوصی سازی بود. البته عاملی نظیر عدم حمایت شرکت مخابرات از کارخانه و خرید وسایل مورد نیازش از شرکت‌های خارجی نیز در بحرانی شدن وضعیت دخیل بود و اواخر دهه 80 کارخانه به طور رسمی تعطیل شد.
وضعیت کارگران پس از بحران
مهندس ر.م در ادامه درباره وضعیت کارخانه و کارگران پس از بحران گفت: «خصوصی سازی باعث ایجاد بحران و عدم وجود نقدینگی گردید و به تعویق افتادن حقوق پرسنل را به دنبال داشت. از طرف دیگر با توجه به اینکه این شرکت جزء مشاغل سخت و زیان آور محسوب می‌شد و به دنبال اعتراضات مکرر کارگران؛ سازمان تامین اجتماعی شروع به بازنشست کردن کارگران نمود و در حال حاضر تنها هفده نفر از کارگران بلاتکلیف هستند و بقیه بازنشست شده اند. بیش از هزار و دویست نفر از کارگران بازنشسته پس از چند سال بازنشتگی تاکنون مطالبات خود را که شامل حق سنوات و حقوق معوقه است دریافت نکرده اند. این مطالبات مبلغی حدود سی میلیارد تومان را شامل می‌شود. با وجود اعتراضات مکرر و تحصن در مقابل استانداری و وزارت صنایع، معادن و تجارت چه در دولت قبل و چه در دولت فعلی هیچ گونه ترتیب اثری داده نشده است و مشکلات همچنان به قوت خود باقی است و نداشتن درآمد باعث مسایل خانوادگی و حتی موارد نظیر طلاق نیز شده است». وی سپس با تاسف افزود: «حتی در همان سال اولی که این واحد صنعتی دچار مشکل شده بود، یکی از کارگران در کارخانه و در حضور بقیه اقدام به خودکشی کرد». از همان سال‌های نخستین بحران، کارگران برای پیگیری حق و حقوق خود دست به تجمع و اعتراض زدند و در مقابل نیز خواستار پاسخ مسئولین ذی‌ربط شدند.
رسیدگی مسئولین به کجا انجامید؟
سال 1388 و همزمان با دومین دور ریاست جمهوری دکتر محمود احمدی نژاد و پس از اعتراضات کارگران روبروی استانداری پای مسئولین نیز به ماجرای تعطیلی کارخانه و وضعیت کارگران باز شد و اظهار نظرهای مختلفی را از سوی آنان در دوره های مختلف شنیدیم.
دكتر محمود احمدي نژاد، رئيس‌جمهور سابق در سفر ارديبهشت ماه 88 خود به شيراز و در پاسخ به تقاضاي کارگران، دستور واگذاري مديريت اين واحد به مديران دولتي را صادر کرد. به دنبال این دستور، مديران دولتي در اين واحد صنعتي مستقر شدند اما به دليل اجراي ناقص قانون مرتبط با صنايع بحراني، مديران دولتي نيز نتوانستند به مطالبات کارگران ITI پاسخ دهند. هاشم شمشيري، نايب‌رئيس وقت شوراي اسلامي کار استان فارس درباره این واگذاری گفت: به‌دليل مشکلات پيشين کارخانه، در سفر دوم هيأت دولت به شيراز، مديريت کارخانه به هيأت دولتي معرفي‌شده از سوي سازمان صنايع و معادن واگذار شد اما با گذشت بيش از 7 ماه مشکلي از مشکلات کارخانه حل نشده است. پرداخت تن‌خواه و تزريق نقدينگي ميتواند کارخانه را از بحران فعلي خارج کند اما متأسفانه حتي از هيأت معرفي شده از سوي دولت نيز حمايت نشده است. پس از گذشت مدت زمانی رئيس وقت سازمان صنايع‌ومعادن فارس سید علی شهپری گفت: منتظر دستور پرداخت تن‌خواه گردان از سوي رييس‌جمهور هستيم. به دنبال دستور رئيس‌جمهور، مديران دولتي در اين واحد صنعتي مستقر شدند اما به دليل اجراي ناقص قانون مرتبط با صنايع بحراني، مديران دولتي نيز نتوانستند به مطالبات کارگران ITI پاسخ دهند.
علاوه بر رییس جمهور وقت، نمایندگان مجلس و استاندار نیز قول‌هایی مبنی بر حل کردن مشکلات این کارگران دادند. احمدرضا دستغيب، نماينده مردم شيراز در مجلس و عضو کميسيون صنايع و معادن، گفت: واگذاري اين واحد به مديران دولتي، تنها تعداد ماههاي طلب کاري کارگران افزايش داده است و چيزي نصيب کارگران نشد. اگرچه از نتيجه تلاش‌هاي سيدمحمدرضا رضازاده، استانداراسبق فارس در حل اين بحران خبري نشد، اما روح الله احمدزاده کرماني، استاندار سابق فارس، پس از آنکه اعتراض کارگران شرکت صنايع مخابراتي راه دور ايران را شنيد گفت: من به عنوان استاندار فارس بيش از همه مسؤول هستم چرا که اين کارگران به نان شب محتاج هستند. اگر مسؤولي از اين وضع به درد نيايد، بايد بداند که از تقوا فاصله گرفته است.
پس از این که کارگران شرکت مخابراتی راه دور به حقوق خود دست نیافتند، اعتراضهای خود را ادامه دادند و در مرداد 1390 دامنه این اعتراضات از شهر شیراز فراتر رفت و این بار به جلوی مجلس شورای اسلامی کشیده شد. آنها در این اعتراضات دوباره خواسته های قبلی خود را تکرار کردند و شعارهایی نظیر «زندگی، معیشت، حق مسلم ماست»، «حق و حقوق کارگر پرداخت باید گردد» و ... سر دادند. این اعتراضات تا به امروز نیز ادامه دارد و دوم اردیبهشت ماه امسال نیز دوباره کارگرانی که هنوز پس از گذشت چندین سال، جوابی قانع کننده نشنیده اند را به جلوی استانداری فارس کشاند. این کارگران چیزی به جز حقوق و سنوات معوق خود را نمی خواهند. حقوق و سنواتی بیست و خورده‌ای میلیونی که اگر همان چند سال پیش پرداخت شده بود شاید مرهمی برای زخمهایشان در دوران بازنشستگی بود، اما امروز دیگر تنها التیامی موقتی است. امید است که با سفر رییس جمهوری به استان فارس شاهد تغییر در رسیدگی به وضعیت کارگرانی که روزی چرخهای یکی از بزرگترین صنایع کشور را می‌چرخاندند باشیم
