نگاه شما: در حاشیه "در حاشیه"

محمود صباغی: سریال جدید و پرمخاطب مهران مدیری بعد از یک دوره پر کش و قوس، و اعتراضات مکررپزشکان به انتها رسید.( یا به انتها رسانده شد !) اینکه ارزش هنری سریال "درحاشیه" چیست و تا چه میزان از منظر نقد قابل اهمیّت است، سخن این نوشتار نیست. تنها به این نکته کلیدی که اصولآ طنز، آئینـه تمام نمای ناهنجاریها و بیان واقعیات تلخ اجتماعی به زبانی شیرین است بسنده میکنیم و تجزیه و تحلیل آنرا  بعهده منتقدین هنری وامیگذاریم .

یادداشت حاضر بر عملکرد پزشکان و دست اندرکاران حوزه درمان اشاره دارد که قبل از تولید "در حاشیه" در جریان گلایه های ریز و درشت بیماران از شیوه درمان خود درمطب پزشکان و دربیمارستانها  قرار داشته ایم که بعضآ رسانه ای شده و بازتاب گسترده ای هم در پی داشته است.

اصولآ بیماری و درمان و علم پزشکی ماهیتی انسانی و فارغ از معیارهای مادی و متفاوت با مشاغل دیگر دارد - یعنی باید داشته باشد -  نگاهی ویژه به "شغل" پزشکی بعنوان یک منبع مطمئن و " فقط " برای کسب درآمـد کلان مادی  وسوق یافتن ماهیت درمان به اهدافی جانبی و از پیش تعیین شده ( مانند سزارینهای غیر ضروری واعمال جراحی زیبائی که این روزها خود شاخه های متعددی دارد )، با هیچ متر و معیاری منطبق نیست. بهمین دلیل است که عدول از مبانی پذیرفته شده علم پزشکی، بسرعت واکنش جامعه را بر می انگیزد.همین سال گذشته بود که ماجرای " زیرمیزی پزشکان" بسرعت فراگیر و سر وصدای زیادی را بپا کرد.(*) شک نیست که دربخش هنری فیلم و سریال سازی، تهیه کنندگان به درستی در اندیشه سود مادی و بازگشت سرمایه خود هستند و برای تضمین این نفع مادی، بسراغ "ژانرها" و موضوعاتی میروند که دغدغه اصلی و لاجرم مورد اقبال عمومی است. ادعا نمیکنیم آنچه در " در حاشیه" مطرح شد دقیقآ انعکاس عینی تمام  واقعیات موجود در حوزه پزشکی و درمان است.اما فراموش نکنیم که سخن از یک سریال طنز و نه یک گزارش مستند  در میان است. در اینجا روی سخن با پزشکان منعهد و دلسوزی است که تحت هر شرائطی عملکرد انسانی و منطبق با قسم نامه سقراط را نصب العین قرار داده اند.کافیست این عزیزان - ایضآ همکارانشان – برای مدتی، رسانه ها و سایتهای خبری را مرور کنند تا دستگیرشان شود که اگر بخش کوچکی از جامعه پزشکی به ساخت و پخش "در حاشیه" ، معترض شده اند، چرا بیش از 75% مردم در نظر خواهی ها خواستار ادامه پخش آن بوده اند؟ مردمی که علم پزشکی با درمان آنهاست که وجاهت وموضوعیت دارد، پس رضایتشان نیز شرط لازم است. اصولآ درنوعی از طنز در فیلمسازی ( همچون "در حاشیه") ، مانند کاریکاتور در مطبوعات، بیان اغراق آمیز کاستی ها و نارسائیها ست. بیماری و درمان ودارو و دکتر و بیمارستان ، از مهمترین نگرانیها و دلمشغولیهای امروز مردم ماست. از طرف دیگر، جامعه متشکل از مجموعه ای از مشاغل مختلف است. اگر قرار باشد به محض ساخت و پخش فیلم و یا سریالی، منتسبین به آن حرفه ، بخواهند با کمپین و جمع آوری امضاء و دعوت به  تظاهرات خیابانی  خواستار توقف پخش و یا تغییرآن شوند و تهیه کنندگان و کارگردانان هنری دنیای فیلمسازی وادار شوند با ساختن عجولانه یکی، دو قسمت پایانی، سر و ته اهداف خود را جمع کنند که سنگ روی سنگ بند نمیشود.

" در حاشیه " مدیری این بار متفاوت با کارهای تجارتی و"وقت تلف کن" بزبان طنز یکی از مهمترین دغدغه های امروزمردم را به تصویر کشید که اگرچه جامعه پزشکی کشور و شاید سازمان نظام پزشکی و بازشاید وزارت بهداشت و درمان را خوش نیامد، اما درد مضاعف بیماران دردمند را – اگرچه با غلـو - نمایاند. به همه کسانی که برای مدیری شمشیر از رو بستند توصیه میکنیم به بجای کتمان حقایق فائق، به رفع کاستی ها و آنچه که در "در حاشیه"با اغراق نشان داده شد بپردازند. در چنان صورتی به سریال مدیری با فراغ بال لبخند خواهند زد.که گفته اند : "طلا که پاک است، چه منتّش به خاک است؟" 

(*) –  " لزوم طرد پزشکان زیر میزی بگیر"  تابناک دوم اردیبهشت ماه نود و سه